Ottoman archives 1566 p1

5 NUMARALI MÜHİMME DEFTERİ

(973 / 1565–1566)

9 Cemaziyelahir 973 (1 Ocak 1566)



729

Şam beylerbeyi ile Şam ve Sermin kadılarına

İmâret-i Âmire Evkâfı'na bağlı Zeydanî köyü halkından Hacı Ali'nin Kefer-âm

köyünde katledilip para ve eşyalarının çalınması olayında kâtil oldukları iddia edilen şahısların mutlaka yakalanıp teftiş olunmaları ve suçları sâbit olursa, sipâhi iseler hapsedilip durumlarının arzedilmesi, değil iseler gereken cezalarının verilmesi.





730

İskenderiye beyine ve kadılarına

Yeniçerilerden ve ahaliden bazı kimselerin vilâyetin bal, yağ vs. mahsullerini

ucuza alıp başka vilâyetlerde satmalarından dolayı halkın darlık çektiği bildirildiğinden, elinde emr-i şerif ile gelip İstanbul zahîresi için mal almak isteyenler dışında, bu şekilde mal toplayıp vilâyet dışına çıkarmak isteyenlere engel olunması.



731

Mısır beylerbeyine

Yemen beylerbeyi Rıdvan'a yazılan ve Zebid Azeb Ağalığı ihsan olunan Sinan

ile gönderilen hükm-i şerifin yerine ulaştırılması.




732

Karaman ve Anadolu beylerbeyilerine

Baharda çıkılacak sefer için daha önce kendilerine ve sancakbeylerine hüküm

gönderildiği; ancak bu seferin diğer seferlerle kıyas edilmeyip daha çok tedârik görülmesi gerektiğinden sancakbeylerine tekrar adamlar ve mektuplar göndererek alaybeyi, zaîm ve sipâhilerin tam techizatlı olarak daha sonra bildirilecek yerde eksiksiz hazır bulunmaları hususunda yeniden tenbihte bulunulması.



733

Budun beylerbeyine

Düşman tarafından bey kethüdâsı, alaybeyi ve kale yoklamacısı gibi görevleri

olan bazı işe yarar kişilerin Solnok ve İstolni Belgrad gazileri tarafından esir edildikleri ve her biri için yüksek miktarda fidye talep olunduğu haber alındığından, bu esirlerin hiçbir şekilde geri verilmemesi ve bunları ellerinde bulunduranlara da iyi muhâfaza etmeleri hususunda sıkı tenbihte bulunulması.



734

Üsküp kadısına

Silahdarlar zümresinden iki yüz on altıncı bölükte on üç akçe ulûfeli Yunus'un,

davacıları ile olan davasının görülebilmesi için Südde-i saâdet'e gelmesi; gelmezse ulûfesinin kesileceği.



735

İstanbul kadısına

Bazı aşçıların İstanbul'da Eminbey Mahallesi'nde evler satın alıp, içinde büyük


ateşler yakarak çarşıda satacakları koyunları buralarda pişirdiklerine dair mahalle halkı şikâyette bulunduğundan, aşçıların satacakları yemeği evlerde pişirmelerine izin verilmemesi.



736

Anadolu beylerbeyine

Süleyman isimli müteveffâ bir şahsın oğulları oldukları belirtilerek iki ayrı

şahsa yapılan timar tevcihinde, timar tezkirelerine Süleyman'ın ölüm tarihi olarak farklı tarihler yazılmış olduğu görüldüğünden, sahtelik şüphesiyle sözkonusu tezkirelerin sûretlerinin geri gönderildiği; bu karışıklığın düzeltilmesi ve sebebinin bildirilmesi; bundan sonra da bu hususta daha dikkatli olunması.



737

Hamidili kadılarına

Bilecik Madeni hizmetine tayin olunan yayaların gönderilmesi için yardım

talebinde bulunan Hamidili Piyâdeleri beyine gerekli yardımın yapılması.




738

Pojega beyine

Kamengrad Kalesi Dizdarı Mehmed'in, Pojega kadısının kendisine niçin namaz

kılmadığını sorması üzerine verdiği cevapta, şer‘an küfrü gerektirir sözler sarfettiği bildirildiğinden, dizdarlığının başkasına verilerek kendisinin yakalanıp Dergâh-ı muallâ'ya gönderilmesi.



739

Mısır beylerbeyine

Yemen'de hazır durumda bulunan beş yüz kantar barutun Muha İskelesi

üzerinden Süveyş'e gönderilmesine dair Yemen Beylerbeyiliği'ne hitaben yazılmış olan emrin, Mısır çavuşlarından Kara Çavuş ile Yemen beylerbeyine ulaştırılması; ayrıca Süveyş gemilerinin gelip gelmediğinin bildirilmesi ve bahara kadar bin kantar barut hazırlanması.



740

Diyarbakır beylerbeyi ile Âmid ve Palu kadılarına

Sâbık Palu Hâkimi Cemşid, torunu Rüstem hakkında parasını çaldığı ve

ahlaksız davranışlar içinde olduğu yolunda şikâyette bulunduğundan, adı geçenlerin bir araya getirilip teftiş olunması ve şer‘an Rüstem üzerine sâbit olan haklar alınıp sahibine verildikten sonra sâbit olan suçlarının bildirilmesi.



741

Karahisâr-ı Sâhib beyine ve kadısına

Timar erbâbından iken feragat eden ve hâlen Çölovası'nda ikâmet etmekte olan

Efendibeyoğlu Hasan'ın yakalanıp Südde-i saâdet'e gönderilmesi.




742

Saruhan sancağı kadılarına

Galata'da bulunan gemiler için gerekli olan yelken bezinin bir an önce tedârik

edilip bahardan önce ulaştırılması.




743

Varna kadısına

Sefer için Rusçuk'a gönderilecek toptaşı, barut vs. silahların sevki için şimdiden

çok sayıda araba temin edilerek sözkonusu silahları getiren gemiler geldiğinde herhangi bir gecikmeye meydan verilmeden silahların arabalara yükletilip Rusçuk'a gönderilmesi.



744




745

Rusçuk kadısına

Daha önce inşâsı emredilen beş geminin yapımının hızlandırılması.


Beyşehir beyine

Hırsızlık ve harâmilik ile meşhur olup daha önce yakalanmasına çalışıldığı

halde yakalanamayan ve bu esnada Şehzâde Selim'in Abdi isimli kölesini de öldüren Ahmed bin Hüsam isimli azılı şakînin yakalandığı bildirildiğinden, adı geçenin siyâset olunup emrin yerine getirildiğinin bildirilmesi.



746

Gelibolu kadısına

Mısır'dan barut getiren geminin Gelibolu'da su aldığı bildirildiğinden Gelibolu

Emini Halil ile birlikte bizzat gidilip durumun tetkik edilmesi; eğer su baruta bir zarar vermişse barutun dışarıya çıkarılıp tartılıp ne kadar olduğu bir deftere kaydedildikten sonra defterin Südde-i saâdet'e gönderilmesi, barutun da iyi bir yerde muhâfaza altına alınması; eğer suyun baruta zarar verme ihtimali yok ise geminin bekletilmeden gönderilmesi.



747

Boğdan Voyvodasına

Nemçe'deki casusların, Nemçe askerlerinin toplanmakta olduğunu bildir-

diklerine dair kendisinden gelen mektubun alındığı; bu durumda kendisinin de gaflette bulunmaması ve düşman saldırısına karşı gerekli hazırlıkları yapması.



748

Kocaili kadılarına

Gemi inşâsı için lâzım olan keresteyi kestirmek üzere gönderilen çavuşların,

halkın hepsini ağaç kesme işinde çalıştırarak ekin ekmelerine engel oldukları du- yulduğundan, sözkonusu çavuşlara bu işlerden herhangi birinin aksamaması için halkı ekin ekme ve ağaç kesme işlerinde nöbetleşe çalıştırmaları yolunda tenbihte bulunulması.



749

Şam beylerbeyine*

Şam'da ehl-i fesâdın geceleri bazı şahısların bahçelerinde toplanıp evleri basarak

yağmaladıkları ve adam öldürdüklerine dair sunulan arzuhalin kendisine gönderildiği.

*    Hüküm eksik bırakılmıştır.




750

Segedin beyine

Sefer için zahîre tedârik edilmesi hususunda kendisine para ve hükm-i şerif

gönderildiğinden, istenilen miktarlarda arpa ve unu tedârik ederek Varadin'de anbarlaması;


adam ve paraya ihtiyaç bulunduğu takdirde bunun karşılanması için Semendire beyine de hüküm gönderildiğinden, gerekirse bu husustaki ihtiyaçları için adı geçen beyden yardım talebinde bulunması.



751

[Semendire Beyi] Bayram Bey'e

Segedin beyi zahîre tedâriki ile görevlendirildiğinden, para ve adam istediği

takdirde kendisine derhal yeterli miktarda para ve adam gönderilmesi.




752

Mısır beylerbeyine

İkiye ayrılan Yemen Beylerbeyiliği'nin bir bölümüne tayin olunan Gazze Beyi

Murad Bey Mısır'a geldiğinde kendisine gerekli olan levâzım ve mühimmâtı tedârik ederek sağ sâlim Yemen'e göndermesi.



753

[Semendire Beyi] Bayram Bey'e

Daha önce tedâriki emrolunan zahîre ve gemiler ile bunlardan başka son olarak

tedâriki emrolunan yüzer bin kile un ve arpa ile yüz otuz geminin de Hızırilyas'a kadar yetiştirilmesi.



754

Tokat kadısına

Bayburd'un tahriri esnasında, Tahrir Kâtibi Mehmed ile birlikte yolsuz ve

uygunsuz davranışlarda bulunduğu için teftişi emrolunan Bayburd Alaybeyi Gülâbi'nin, teftiş edileceğini haber alınca Bayburd'dan ayrıldığı ve yolda kendisini teftişe mübaşir tayin edilen çavuşa rastgelince ona itaat etmeyip silah çektiği bildirildiğinden, adı geçenin teftişine kendisinin tayin olunduğu; olay yerine giderek adı geçeni teftiş edip neticeyi arzetmesi; ayrıca bazı sipâhilerin tahrirle ilgili şikâyetleri ile Tercan nâibinin Tahrir Emini Mustafa hakkında verdiği biri lehte diğeri aleyhte iki arzın aslını da araştırıp neticeyi arzetmesi.



755

Akkirman beyine

Akkirman Tatarlarının esir ettiği Lehlilerden, bulunabilenlerin Leh Kralının

Tercümanı İslanisla'ya teslim edildiği, ancak Akkirman Tatarlarının emr-i şerife itaatsizliğe devam ederek Cankirman sahrasındaki koyun ve sığır ocakları ile sınırdaki Lehistan'a ait kale ve köyleri basıp yağmaladıkları ve esirler aldıkları, fakat Akkirman Kadılığı Havâss-ı hümâyun'a ve Sultan Selim Evkâfı'na dahil olduğu için eşkıyanın yakalanması yetkisi hâs eminlerinde bulunduğundan, eşkıyanın hakkından gelinemediğine dair gönderdiği mektubun alındığı ve bu gibilerin bulunup yakalanmaları hususunda hâs ve vakıflardaki emin, âmil vb. görevlilere emirler gönderildiği; kendisinin de ehl-i fesâd olanları nerede olursa olsun mutlaka yakalayıp toprak kadıları marifetiyle teftiş ettirmesi ve suçu sâbit olanları şer‘-i şerife göre cezalandırması; emr-i şerife rağmen bu gibi eşkıyayı vermemekte direnen görevli olursa bunların isimlerini de yazıp bildirmesi.




756

Hersek beyine*

Sefer için cerahor hazırlanması hususunda Maliye tarafından sancağı dahi-

lindeki kadılara hükümler gönderildiği, kendisinin de bu hususta kadıları kendi hallerine bırakmayıp bizzat tenbihte bulunması; ayrıca sefere katılmak için sancağından ayrıldığında Nova Kalesi'nin muhâfazası için yeteri kadar asker bırakması.
*    Hükmün kenarında, cerahor hükümlerinin Foça, Nevesin, Mostar, Prepolye, Nova ma‘a Karadağ, Neretva ve Velika kadılıkları ile Zaçesne beyine gönderildiğine dair kayıt vardır.




757

Teke, Kengırı, Sultanönü, Alâiye, Bolu, Kastamonu, Karahisâr-ı Sâhib, Hüdavendigâr, Biga, Karesi, Aydın, Menteşe, Hamidili, Amasya, Çorum,

Canik, Karahisâr-ı Şarkî, Midilli ve Rodos beylerine, Sivas beylerbeyine, Ankara sancağı için Anadolu beylerbeyine, Kütahya sancağı için Şehzâde Selim lalasına ve Saruhan sancağı için Şehzâde Murad lalasına

Donanma için kürekçi gönderilmesi hususunda kadılara hükümler ve görevli adamlar gönderildiği; kadıların ve görevli adamların kendi hallerine bırakılmaması ve bu husus ile bizzat ilgilenilerek sözkonusu kürekçilerin istenilen yer ve zamanda eksiksiz olarak hazır edilmesi için gerekli gayretin gösterilmesi.



758

Saruhan sancağı kadılarına

Galata'da bulunan kadırgalar için lâzım olan yelken bezi ve tente bezinin, bedeli

mukâtaalardan karşılanmak üzere satın alınıp gönderilmesi.




759

Ağrıboz, Mora ve Atina beylerine, Atina sancağı kadılarına ve Livadya, İzdin, Ağrıboz, İstefe, Salina, Balyabadra, Anabolu, Arhos, Ayamavra, Angelikasrı,

Narda, Çatalca ve Yenişehir kadılarına

Baharda deryaya çıkacak donanma için kadıların daha önce kendilerine emderilen miktarlarda peksimedi eksiksiz olarak hazırlatmaları; sancakbeylerinin de kadıları kendi hallerine bırakmayıp bu iş ile bizzat ilgilenmeleri.



760

Mısır beylerbeyine

Dirlik tasarruf etmeyenlerden üç yüz kişinin yeniçeri yazılıp Yemen Beylerbeyi

Murad Bey ile birlikte Yemen muhâfazasına gönderilmesi.




761

Filibe, Tatarpazarı, Rahova, İvraca, Niğbolu, Tırnovi, Plevne, Lofça, Yanbolu, Şumnu, Silistre, Prevadi, Hezargrad, İzladi ve Eskihisar kadılarına


Baharda çıkılacak sefer için kazaları dahilindeki voynuk tâifesinden işe yarar olanların Nevruz'dan önce eksiksiz ve techizatlı olarak çeribaşıları ile Südde-i saâdet'e gönderilmesi.




762






763

Pojega, Semendire ve Mohaç beyleri ile Filibe, Sofya, Ösek, Niş, Semendire, Belgrad, Mohaç ve Budun kadılarına ve Budun defterdarına

Baharda yapılacak sefer için Kilâr-ı Âmire'ye buz tedârik edilmesi.


Bursa beyine

Kirmasti'de Bostancı olan Acem'in teftişi için daha önce hüküm çıkartan Hızır,

Mustafa ve Derviş isimli şahısların yakalanıp hapsedilerek güvenilir adamlar nezaretinde Südde-i saâdet'e gönderilmesi.



764

Mohaç Beyi Hamza Bey'e

Kendisi tarafından Estergon sancağı beyi iken 964 senesinde İstanbul'a

gönderilmiş olan Sitermiz adlı kâfir hakkında araştırma yapılıp neticenin ayrıntılı olarak arzedilmesi.



765

Mısır beylerbeyine

İstanbul'da pirinç sıkıntısı çekildiğinden, bol miktarda pirinç tedârik edilerek

seferden önce İstanbul'a ulaştırılması.




766

Budun beylerbeyine

Kendisine gönderilen hükümde, Nemçelilerin antlaşmayı bozup geri Erdel'e

dönerek Bana Kalesi'ni kuşattıkları haberinin doğru olup olmadığının, doğru ise sebebinin ne olduğunun bildirilmesi emredildiği halde, kendisinin, gönderdiği mektupta bu hususlara cevap vermediği gibi gönderdiği adamlar ile de sürekli olarak verilecek her görevin üstesinden gelineceğini bildirdiği; derhal önceki emirde cevabı istenen hususlar ile bu şekilde davranmasının sebeplerini ayrıntılı olarak yazıp arzetmesi ve barut işlenmesi hususundaki gayretini devam ettirmesi.



767

Brayil ve Baba kadılarına

Tuna üzerinde sefer için hazırlanan gemilere kaptan tayin olunan Kocaili

Sancağı Beyi Ali Bey için bedeli mukabilinde bin kantar peksimed pişirtilip göndereceği adamlara teslim edilmesi.



768

Karahisâr-ı Şarkî sancağına varıncaya kadar, kürekçi göndermesi emrolunan kadılara

Daha önce hazırlanıp gönderilmesi istenen kürekçilerden ne kadarının

hazırlandığı ve ne zaman gönderileceğinin bildirilmesi.



769

Sekçuy Beyi Mehmed Bey'e

Bazı haydudların hâs, zeamet ve timarlara yerleşip hâs eminleri, züamâ ve sipah

tâifesinden yardım görerek kuvvet buldukları ve reâyânın mallarını çalıp zulmettikleri


bildirildiğinden, sözkonusu emin, zaîm ve sipâhilere, haydudlara yardım etmemeleri ve geldiklerinde haber vermeleri hususunda tenbihte bulunulması ve bu haydudların yakalanarak haklarından gelinmesi, aksi takdirde yardımcı olanların cezalandırılacağı.



770

İzvornik beyine

Daha önce inşâsı emrolunan gemilerden ne kadarının hazırlandığı ve ne

kadarının hazırlanmakta olduğunun bildirilmesi; ayrıca çivi için Samakov'dan gelecek demirin beklenmeyip oradan demir alınıp çingenelere kestirilmesi.



771

Karaman beylerbeyine

Gönderilen adâlet-nâmenin pazarda halka ilan edilmesi üzerine bazı kişilerin

Mirliva Kaymakamı Pîrî Subaşı'dan davacı oldukları ve neticede adı geçen subaşı ile Emîr-i Ahur Hüseyin üzerine hak sâbit olduğu, ancak adı geçenlerin şer‘-i şerife itaat etmedikleri bildirildiğinden yakalanarak Südde-i saâdet'e gönderilmeleri.



772

Semendire beyine

Daha önce tedâriki emrolunan zahîre, arpa, un ve gemilerin Hızırilyas'a kadar

hazır edilmesi için gayret edilmesi; ayrıca top arabalarının altına da yeterli miktarda döşeme tedârik edilmesi.



773

Pojega beyine

Seferde kullanılacak toplar için döşeme ağacı gerektiğinden o civardan bin beş

yüz adet döşemelik ağaç tedârik olunarak hazır edilmesi; bu hususta yardımcı olması için Sirem beyine de hüküm gönderildiğinden gerekirse kendisinden de yardım istenmesi.



774

Pojega ve Mohaç beylerine

Sefer için iki parmak kalınlığında ve on arşın uzunluğunda iki yüz elli adet pelit

tahtası hazırlanması.




775

Sirem beyine

Top arabalarına döşeme ağacı tedâriki ile görevlendirilen Pojega ve Semendire

beylerine bu hususta her türlü yardımın yapılması.




776

Hersek beyi ile Saray, İskaradin ve Vişegrad kadılarına

Havâss-ı hümâyun'a dahil olan Kırka hâslarının, serhadde bulunmasından dolayı

muhâfazası gerektiği halde çeribaşı, zaîm ve sipâhilerin ihmali nedeniyle küffârın deryadan gelip varoşları yakıp esirler aldığı, ayrıca deryaya yakın çiftlikleri olan bazı sipâhilerin de küffâra tereke verdiği bildirildiğinden durumun teftiş olunması ve neticenin bildirilmesi.




777

Üsküdar kadısına

Tuzla'da yoldan geçen bazı kişileri tutup soyarken yakalanan ve kendisini

yasakçının gönderdiğini söyleyen kâfir ile yine Tuzla'da Diyarbakırlı celeplerin çalınan koyunları ağılında bulunan Yusuf adlı şahısların suç mahallinde teftiş olunmaları.



778

Mâmrevan Beyi Ömer Bey ve kethüdâsı Hüseyin'e

Daha önce Erzurum'un tahriri ile görevlendirilmiş olan Tahrir Emini Mustafa,

kâtibi ve halk ile iyi geçinemediğinden Tahrir Eminliği görevinin adı geçenden alınarak kendisine verildiği, Mustafa'nın da kendisine kâtip tayin edildiği.



779

Haleb kadısına
Yalif adlı Frenk'e borçlu olan Yoşefe Karş ( ) adlı Yahudi'nin, borcunu kabul

ediyorsa adı geçenin vekiline ödemesi, kabul etmiyorsa mahkemede yüzleştirilmek üzere Südde-i saâdet'e gelmesi.



780

Mısır beylerbeyine

Mısır'da Nâzıru'n-nuzzâr olup Yemen'de sancak verilen Lütfü Beyoğlu'nun

sancağına gitmeyip Mısır'da bazı işlere karıştığı bildirildiğinden, adı geçene sancağına gitmesi hususunda tenbihte bulunulması.



781

Haleb beylerbeyine

Diyarbakır ve Bağdad'dan ne kadar barut geldiği, ne kadar barut hazırlandığı ve

Trablus'a barut gönderilip gönderilmediği hususlarının ayrıntılı olarak yazılıp arzedilmesi.




782

Gelibolu kadısına

Köprü hizmetine bennâ gönderilmeyip gemi yapımı için alıkonulması;

Gelibolu'ya gelecek askerler için mümkün olduğu kadar zahîre hazırlanması; kürekçilerin bizzat kendisi tarafından getirilmesi ve elinde ıtknâme bulunan Frenk esirlerinin Frenk tarafına gitmesine izin verilmemesi.



783

Kayseri beyine

Daha önce kendisinden sefere hazırlanmasının istendiği, ancak şimdi Konya

muhâfazasında kalması münasip görüldüğünden, Karaman beylerbeyinin Kayseri sancağı sipâhilerinin tezkiresiz olanlarından tayin edeceği sipâhiler ile birlikte Konya sahrasında münasip bir yerde toplanıp asayiş ve muhâfaza hizmetinde bulunması.



784

Pîrî Paşa'ya

Düşman üzerine yapılacak seferden dolayı Kayseri muhâfazasına tayin


olunduğundan, Karaman beylerbeyinin tayin edeceği Karaman'ın tezkiresiz sipâhileri ve Adana'nın zaîm ve sipâhileri ile birlikte münasip bir mahalde toplanıp asayiş ve muhâfaza hizmetinde bulunması.



785

Karaman beylerbeyine

Daha önce donanma için Karaman'dan gönderilmesi istenen kürekçilerin,

donanmanın çıkma vakti yaklaştığından, bir an önce gönderilmesi.



786

A‘zâz u Kilis Beyi Canpolad Bey'e

Kendisi tarafından inşâ ettirilmiş olan gemilerin, kullanılacakları zaman

gelinceye kadar yağmur ve güneşten korunması.



787

Drama, Zihne, Siroz, Yenice-i Vardar, Avrethisarı, Karaferye, Filorina, Cumapazarı, Timurhisar, Kesterye, Dobniçe, Ilıca, Pirlepe, Kırçova, Köprülü,

Manastır, Nevrekop, Sofya, Selanik, Kavala, Yenice-i Karasu, Gümülcine, Yenişehir,

Alasonya, Serfice, Sidrekapsi, Çatalca, Gerniş (    ), Fener ve Tırhala kadılarına

Yeni yapılan celep tahririne göre düzenlenmiş olan celep defteri sûretlerinin kendilerine gönderildiği; bundan sonra her hangi bir ihmal ve suistimale meydan verilmeden, celeplerin bu hükümde belirtilen esaslar çerçevesinde yükümlü oldukları miktarda koyunu eksiksiz olarak tedârik etmeleri sağlanarak, koyunların yollarda zayi ve telef edilmeden işe yarar sürücü ve nâibler nezaretinde İstanbul'a gönderilmesi ve imzalı, mühürlü hüccet karşılığında koyun eminine teslim ettirilmesi.



788

Menteşe beyine

Bodrum Kalesi topçularının, topçubaşının haberi olmadan kale dizdarından izin

alıp istedikleri yere gitmelerinden dolayı topçuluk hizmetinin aksadığı bildirildiğinden, topçu neferlerine, topçubaşına itaat etmeleri ve hizmeti aksatmamaları hususunda tenbihte bulunulması.



789

Sekçuy beyine

Pervane adlı şahsa olan borcunu ödemesi; aksi takdirde sancağının başkasına

tevcih edileceği.




790

Yeniçeri ağasına

Hâssa bahçelerden, Edirne bahçesinden ve torbadan toplam beş yüz adet acemi

oğlanın kapıya çıkarılması.




791

Semendire ve Öziçe kadılarına

Halktan kanunsuz olarak para aldığı ve devşirdiği çocukları tekrar ailelerine

sattığı bildirilen acemi oğlanı devşirmekle görevli olan şahsın teftiş olunup hak sahiplerinin


haklarının alınıp sahiplerine verilmesi ve adı geçenin eşyalarının bu iş için mübaşir tayin edilen Ferhad Subaşı marifeti ile aranıp para ve eşya cinsinden ne bulunursa defter edilip defterin mühürlenerek Ferhad Subaşı'ya teslim edilmesi; ayrıca henüz devşirme yapılmamış yer var ise buraların oğlanlarının da yine Ferhad Subaşı tarafından devşirilmesi.



792

Selanik yörüklerinin bulunduğu yerlerin kadılarına, Selanik yörükleri subaşısına ve Ofçabolu Yörükleri Subaşısı Hüseyin'e

Seferde top çekmek için yörükleri ile birlikte toplam yüz elli çift camuş

gönderilmesi.




793

Sofya ve Berkofça kadılarına

Kazaları    dahilindeki    voynukların    iki    nevbetlilerinin    Istabl-ı    Âmire'ye

gönderilmesi.




794

Samakov kadısına ve Dergâh-ı muallâ çavuşlarından Mehmed ve Müstedam çavuşlara

Daha önce sefer ve köprü yapımı için hazırlanıp gönderilmesi istenen mismar

vs. demir âletlerin, herhangi bir gecikmeye meydan verilmeden istenilen zamanda gönderilmesi ve bunlardan ne kadarının hazırlanıp ne kadarının hazırlanmakta olduğunun da bildirilmesi.



795

Rumeli beylerbeyine

Rumeli'de    bulunan    yörüklerin    kendisine    katılmaları    hususunda    yörük

subaşılarına yazılan hükümlerin yerlerine ulaştırılmak üzere kendisine gönderildiği; hem bu hükümlerin ilgili subaşılara ulaştırılması hem de kendisi tarafından bu hususta ayrıca tenbihte bulunulması; Selanik ve Ofçabolu yörüklerinin ise su sığırı sürmekle görevlendirildiği ve bu husustaki hükümlerin kendilerine ulaştırıldığı.



796

Şehzâde lalasına

Ordu sefer için hareket ettiğinde Şehzâde Selim'in de kapı halkı ile birlikte

Anadolu'da kendisi tarafından belirlenecek münasip bir yerde oturması.




797

Karaman beylerbeyine

Sefer müddetince Kayseri Sancakbeyi Çerkes Bey Konya muhâfazası ile, Pîrî

Bey de Kayseri muhâfazası ile görevlendirildiğinden, Karaman Beylerbeyliği'ne bağlı sipâhilerden silah vb. eksiği olanlar ile tezkiresiz timar tasarruf eden sipâhilerden yaşlı, hasta ve sefere kudreti olmayanların tesbit edilip Pîrî Bey maiyyetine, Kayseri sancağının tezkiresiz timar tasarruf eden sipâhilerinden sefere yaramayanların da aynı şekilde tesbit edilip Çerkes Bey maiyyetine tayin olunmaları.




798

Yanbolu tatarları, Tanrıdağı, Kocacık, Naldöken, Vize, Selanik ve Ofçabolu yörükleri subaşıları ile Vize, Kırkkilise ve Çirmen beylerine


İlkbaharda düşman üzerine sefer düzenlenmesine karar verildiğinden, subaşıların kendilerine bağlı yörüklerin bir nevbetlüleri ile, sancakbeylerinin de kendilerine bağlı müsellemleri ile ilkbahardan önce Rumeli beylerbeyine katılmaları; Selanik ve Ofçabolu yörüklerinin ise top arabaları için su sığırı sürmekle görevlendirildikleri.



799

Edirne kadısına

Ömer, Hacı ve Divâne Pîrî isimli suhtelerin yakalanıp Südde-i saâdet'e

gönderilmeleri.




800

Çernovi kadısına

Sofya kadısı ve Süleyman Çavuş tarafından Yergöğü Kalesi'ne hapsedilen

Durali'nin iki küçük çocuğunun serbest bırakılmaları.



23 Cemaziyelahir 973 (15 Ocak 1566)



801

Cezâyir Beylerbeyi Kaptan Piyâle Paşa ve Hızâne-i Âmire Defterdarı Hasan'a

Sâbık Tersâne-i Âmire Emini Mehmed'in muhasebesini görmekle görev-

lendirildiklerinden, Tersâne-i Âmire'nin kâtip ve mübaşirleri ile Donanma-yı hümåyun'a katılan gemilerin reislerinden vs. şahıslardan soruşturularak, adı geçenin dönemine ait tüm tersâne defterleri birbiriyle karşılaştırılıp kontrol edilerek, adı geçenin muhasebesinin görülmesi ve neticenin yazılıp Hazine-i Âmire'ye teslim edilmesi.



802

Merhum Sultan Selim Han Medresesi müderrisine

Kaptan Piyâle Paşa ile Anadolu Defterdarı Hasan'ın, Galata Hâssa Harcı Emini

Mehmed'in muhasebesini görmekle görevlendirildikleri; bu esnada ortaya çıkaçak şer‘î hususların görülmesi için de kendisinin müfettiş tayin edildiği.



803

Bosna beyine

Klis Beyi Hüsrev Bey sancağına dönünceye kadar Klis'in muhâfazası için asker

gönderildiği ve Bosna hududunda bulunan Lublan ve Sika adlı düşman kalelerine gemilerle asker geldiği fakat niyetlerinin anlaşılamadığına dair gönderdiği mektubun alındığı, ancak mektupta, gelenlerin denizden mi yoksa Sava nehrinden mi geldiği bildirilmediğinden, bu hususun da araştırılıp bildirilmesi ve memleketin muhâfazası hususunda dikkatli ve hazırlıklı olunması.



804

Gümülcine kadısına

Tereke almak için İstanbul'dan gönderilen gemicilerden terekeyi aldığı bildirilen

Yahudi'nin buldurulup Sinan Çavuş'a teslim edilerek Südde-i saâdet'e gönderilmesi.




805

Vezir Mustafa Paşa'ya

Malta seferinde kendisiyle birlikte hizmette bulunanlara inayet olunan akçenin

istihkaklarına göre dağıtılması.




806

Hersek beyi ile Saray, Iskaradin ve Vişegrad kadılarına

Neretva Kadısı İsa'yı öldürttüğü ve hakkında yapılan şikâyetlerin görülmesi için

mahkemeye davet edilmesine rağmen çeşitli bahânelerle gelmediği bildirilen Klis beyi ile adamlarının, gerekirse zorla getirtilerek davalarının görülmesi.



807

Rodos beyine

Rodos sipâhilerinin alaybeyileri ve çeribaşıları ile eskiden olageldiği üzere

Rodos muhâfazasında bırakılması ve gemilerin de donanmaya katılmak üzere hazır edilmesi.




808

Hlevne kadısına

Hlevne ahalisi, bugüne kadar gelen sancakbeylerinin kanunsuz olarak salgun

salıp kendilerine zulmettiği yolunda şikâyette bulunduğundan, bundan sonra gelecek sancakbeylerinin adamlarının, şer‘-i şerife ve kanuna aykırı iş yapmalarına izin verilmemesi.



809

Van beylerbeyine

Gönderdiği mektupta Erciş Kalesi'ne dört yüz nefer azeb yazıldığı bildirilip yüz

elli nefer de atlı yazılması talebinde bulunulduğundan, sözkonusu kale için yüz elli nefer azeb yazılıp kalanın diğer kalelerden karşılanması ve elli nefer de atlı yazılarak defterlerinin gönderilmesi.



810

Akdeniz'de Rumeli yalılarında bulunan kadılara

Cezâyir-i Garb'da Mile Sancağı Beyi olup memleketine dönmekte olan Hasan

Bey'e bedeli mukabilinde peksimed ve erzak ihtiyaçlarının temininde yardımcı olunması.




811

Klis sancağı beyine ve kadılarına

Bazı şahısların deryaya ve küffâra tereke ve yiyecek maddeleri vermesinden

dolayı kıtlık baş gösterdiği ve halkın sıkıntı çektiği bildirildiğinden, bundan sonra deryaya, küffâra vs. vilâyet dışına yiyecek verilmemesi için ilgili yerlere tenbihte bulunulması, gerekli kontrollerin yapılıp tedbirlerinin alınması ve kadıların da bu husustaki hükmü sicile kaydederek bundan sonra gelecek kadıların da bu hükme uymalarını sağlamaları.



812

Peçuy Beyi Hamza Bey'e

Sâbık Budun Beylerbeyi müteveffâ Rüstem Paşa'nın kızı, kardeşinin oğlu

Ahmed isimli zaîm ile evli olup validesi kızını görmek istediğinden, kendisinin, validesinin İstanbul'dan gönderdiği adamı Pervane Ağa ve Rüstem Paşa'nın sâbık Kethüdâsı Ali refakatinde sağ sâlim İstanbul'a ulaştırılması.




813

Mısır beylerbeyi ve defterdarına

Bu sene Nil nehrinin suyunun az olması ve su bendlerinin de harap vaziyette

bulunması yüzünden hububat fiyatlarının yükseldiği haber alındığından, hangi bölgelerde ne kadar harap bend bulunduğu, geçmişte bunların kimlere tamir ettirildiği ve niçin harap oldukları hususları ile anbarlarda mevcut olan hububatın miktarının ve cinslerine göre fiyatlarının ayrıntılı olarak arzedilmesi.



814

Mısır beylerbeyine

Daha önce gönderilen hükm-i şerif gereğince Hürrem Sultan Evkâfı Nâzırı

Hasan ile Deşişe nâzırının muhasebeleri görülüp zimmetlerine yüklüce para geçirdiklerinin tesbit edildiği haber alındığından, bunun doğru olup olmadığı, doğru ise niçin arzolunmadığı ve bu paranın adı geçenlerden tahsil edilip edilmediğinin bildirilmesi.



815

Boğdan voyvodasına

Kendisi tarafından gönderilen mektupta, Nemçe ve Leh taraflarında Boğdan'a

yönelik askerî hazırlıklar yapıldığının bildirilmesi üzerine, Leh kralına Osmanlı Devleti'nin dostu ise Nemçe askerine yol vermemesi hususunda nâme-i hümâyun yazıldığı; kendisinin de memleketin muhâfazası için hazırlıklı ve dikkatli olması ve Nemçe ve Leh tarafları ile ilgili olarak elde edeceği haberleri bildirmesi.



816

Niğbolu Beyi Mehmed Han'a ve Vidin beyine

Daha önce kendilerine inşâsı ve tedâriki emrolunan gemi ve zahîrenin son

durumu ile zahîrenin gemilere nereden ve ne zaman yükleneceğinin bildirilmesi.




817

Cezâyir-i Garb beylerbeyine

Malta seferinde Cezâyir gemileri ile gelerek her türlü yardımda bulunmasının

takdirle karşılandığı; bundan sonra da Trablusgarb Beylerbeyi Ali Paşa ile birlikte memleketin düşmandan korunması için gerekli gayreti göstermesi.



818

Akkirman beyine

Lehistan'a tâbi Bar Kalesi Kazaklarının bir gece Bender Kalesi'ne hücum ederek

çaldıkları bildirilen atların hududda olan Leh hâkimlerinden talep edilip getirilerek sahiplerine verilmesi.



819

Leh kralına

Boğdan voyvodası tarafından Nemçe ve Leh askerlerinin Boğdan'a tecavüz

niyetiyle hazırlık yaptıkları bildirildiğinden, eğer aradaki antlaşmanın ve dostluğun devamı isteniyorsa Nemçe askerine Lehistan'dan yol verilmemesi ve aradaki dostluğun bir gereği olarak bunlara karşı konulması; Nemçe veya Leh askerleri Boğdan sınırına tecavüz ederlerse aradaki antlaşma ihlâl edilmiş olacağından Osmanlı Devleti'nin de antlaşmaya uymayacağı;


ayrıca daha önce antlaşmaya aykırı olarak Cankirman tarafına tecavüz edip adam ve hayvan gaspeden Lehlilerin de cezalandırılması ve aldıkları adam ve hayvanların iade olunup, sınırdaki Leh beylerine de bu gibi tecavüzlere izin vermemeleri hususunda tenbihte bulunulması.



820

Çernovi kadısına

Sofya kadısı ve Süleyman Çavuş tarafından Yergöğü Kalesi'nde hapsedilen

Kallab Ali'nin iki küçük oğlunun serbest bırakılması.




821

A‘zâz u Kilis Beyi Canpolad Bey'e

Zahîre ve asker gemileri hususundaki mektubunun alındığı; bu gemilerin suya

indirilme zamanının Bağdad beylerbeyi ile haberleşilerek kararlaştırılması ve gemilerin yağmur ve güneşten korunması.



822

Bağdad beylerbeyine

Bağdad Beylerbeyiliği görevine gidişi ile akçe ve zahîre tedâriki hususunda

karşılaştığı güçlüklere dair gönderdiği mektubunun alındığı; gerek akçe ve zahîre tedâriki, gerekse diğer mühimmâtın tedârikinde gerekli gayretin gösterilmesi.



823

Bağdad beylerbeyine

Basra'daki Zekiyye Kalesi azebleri ile hisar erenlerinin maaşlarını alamadıkları

bildirildiğinden, maaşların mümkün olduğu kadar tedârik olunup kendilerine ulaştırılması.




824

Basra beylerbeyine

Basra Azeb Ağası Sinan'ın azlolunduğu sırada kul tâifesini ve azebleri kış-

kırttığı ve memlekette fesad çıkarttığı bildirildiğinden, adı geçenin siyâset olunması.




825

Bağdad beylerbeyine

Basra'nın muhâfazası için denizde birkaç kadırga bulundurmanın faydalı

olacağı, ancak bunun için de kürekçiye ihtiyaç bulunduğu Basra beylerbeyi tarafından bildirildiğinden, Bağdad'da mahpus, idama mahkûm olmayan mahkûmlardan Basra'ya kürekçi gönderilmesi.



826

Diyarbakır ve Haleb beylerbeyilerine

Basra'nın muhâfazası için denizde birkaç kadırga bulundurmanın faydalı

olacağı, ancak bunun için de kürekçiye ihtiyaç bulunduğu Basra beylerbeyi tarafından bildirildiğinden, Diyarbakır ve Haleb'de mahpus, idama mahkûm olmayan mahkûmlardan Basra'ya kürekçi gönderilmesi.




827

Şehrizol beylerbeyine

Basra beylerbeyi tarafından Basra'da yaya askere ihtiyaç bulunduğu bildi-

rildiğinden, Gazihan Bölüğü yeniçerilerinin nöbetçi usulü ile Basra'ya gönderilmesi.




828

Diyarbakır beylerbeyine

Basra beylerbeyi tarafından Basra'da top dökmek için demir tel, kalay ve kalıp

toprağına ihtiyaç bulunduğu bildirildiğinden, sözkonusu malzemelerin Hasankeyf'den tedârik edilip Basra'ya gönderilmesi.



829

Bağdad beylerbeyine

Basra Beylerbeyi Ferruh Bey'in düşmanın hakkından gelmek için yapılması

gerekenler hakkında gönderdiği mektup ile Canpolad Bey'in gemilerin durumu ve taşıyabilecekleri asker miktarı hakkındaki mektubunun aynen kendisine gönderildiği; Basra beylerbeyinin mektubunu inceleyerek adı geçenin talep ettiği asker, mühimmât vs.nin nasıl tedârik olunabileceği hususu ile kendisinin bu konudaki düşüncelerini ve Bağdad'da terekenin bolluk durumu ile seferin ne zaman olması gerektiğini bildirmesi.



830

Şehrizol beylerbeyine

Top dökmek için Basra beylerbeyi tarafından istenilen ardıç odununun Harir

sancağından temin edilerek kelekler ile Bağdad üzerinden Basra'ya gönderilmesi.




831

Basra beylerbeyine

Vâsıt ve diğer yerlerden güherçile toprağı getirtilip işletilmesi; kalelerde ihtiyaç

duyulan tüfek ve kurşunun gönderildiği; ayrıca Ulyan oğlu memleketine demir, kurşun, tüfek gibi, ihracı yasak eşya gönderilmemesi için de gerekli terbirlerin alınması.



832

Basra beylerbeyine

Top dökümü için istemiş olduğu ardıç odunu, kalıp toprağı, demir tel ve kalay

ile gemilere kürekçi yapmak için istemiş oduğu mahkûmların ve Basra muhâfazası için istemiş olduğu Gazihan Yeniçeri Bölüğü'nün Basra'ya gönderilmesi hususlarında Diyarbakır, Şehrizol, Haleb ve Bağdad beylerbeyilerine hükümler gönderildiği.



833

Basra beylerbeyine

Basra tarafında adama ihtiyaç duyulduğundan Rum yiğitlerinden, yetmezse Kürt

yiğitlerinden yeterli miktarda adam yazılıp Basra'ya gönderilmesi; ayrıca para ihtiyacının da Diyarbakır'dan değil mümkün olduğunca Bağdad'dan temin edilmeye çalışılması.



834

Bağdad beylerbeyine

Şehrizol ve Diyarbakır'dan Basra'ya ulaştırılmak üzere Bağdad'a gönderilecek

ardıç odunu, toprak, kalay vs. malzemenin, Basra'ya ulaştırılması.




835

Diyarbakır beylerbeyine

Daha önce, Basra için tedâriki istenen gemi, zahîre vs. mühimmâtın, ihtiyaç

duyulduğunda herhangi bir bekleme ve gecikmeye meydan vermemek için, şimdiden hazır edilmesi.



836

Vize beyine

Daha önce sefere katılması emrolunan Vize sancağı müsellemlerinin, Vize

kadısının arzına binaen Süzebolu, Misivri ve Ahtabolu'da inşâ edilmekte olan yirmi kadırgaya kereste getirilmesi hizmetine tayin olundukları.



837

Vize kadısına

Vize sancağı müsellemlerinin gemi yapımında gerekli olan kerestenin ge-

tirilmesi ile görevlendirildiği hususunda Vize beyine emir gönderildiğinden, müsellemlerin getirtilip kereste hizmetinde istihdam edilmesi.



838

Trabzon beyine ve kadısına

Reâyâya zulmettiği bildirilen Receb bin Abdullah adlı şahsın teftiş edilmesi;

yaramaz ve ehl-i fesâd olduğu sâbit olursa küreğe konulmak üzere Südde-i saâdet'e gönderilmesi.



839

İlbasan beyine

Peklin Kalesi'ne İlbasan sancağının diğer kalelerinden kale neferi gönderilmesi

hususundaki emir sancakbeyinin değişmesi sebebiyle yerine getirilemediğinden bu hususun şimdi yerine getirilmesi.



840

Lala'ya

Koyun hakkı toplamak için giden Sağ Ulûfeciler zümresinden Mehter Hüseyin

diye bilinen Ahmed oğlu Hüseyin, getirdiği koyunları teslim etmediği gibi ortadan da kaybolduğundan bulunup Südde-i saâdet'e gönderilmesi.



841

Tımışvar defterdarına

Pankota Beyi iken vefat eden Mahmud Bey'in Tımışvar Hazinesi'nde alıkonulan

sancağı başının Südde-i saâdet'e gönderilmesi.




842

Budun beylerbeyine

Budun Beylerbeyiliği hâslarından on köy halkının cizye, haraç vs. vergilerini

vermedikleri gibi isyan halinde oldukları ve aynı şekilde Filek sancağındaki yüz köy halkının da haraçlarını ödemedikleri bildirildiğinden, durum bu şekilde ise elebaşılarının ve diğer âsilerin haklarından gelinmesi, ancak kendi halinde olanlara zarar verilmemesi.




843

Menteşe beyine ve kadılarına

Ehl-i fesâd suhtelerden bir kısmı yakalanıp, bir kısmı henüz yakalanama-

dığından, bunların da ne şekilde mümkün olursa olsun mutlaka yakalanıp hapsedilmeleri.




844

Erciş Beyi İbrahim Bey'e

Kendisine Vize Sancakbeyliği'nin inayet olunduğu; bu sebeple derhal sancağına

giderek görevine başlaması.




845

Erim nâibine

Erim Kadılığı'na tayin olunan Simav kadısının henüz görevine başlamamış

olması yüzünden sefer için gerekli olan kendirin gönderilemediği bildirildiğinden, bu hususun kendisi tarafından görülüp sefer için gerekli olan kendirlerin, geciktirilmeden gelen gemilere yükletilip gönderilmesi.



846

Hayrabolu'ya kadar olan kadılara ve zahîre sürmeye memur İskender Çavuş'a

İstanbul'da arpa sıkıntısı çekildiğinden, her kimin anbarında arpa varsa günlük

narh üzerinden rençber gemilerine sattırılıp İstanbul'a gönderilmesi.




847

Tımışvar beylerbeyine

Tımışvar askeri için zahîre tedârik edilip Çanad ve Kalnak kalelerinde

anbarlanması; ayrıca ordu sefer için hareket edip Sofya'ya geldiğinde Göle Kalesi kendisi tarafından muhasara edileceğinden, bu husustaki hazırlıkların da şimdiden yapılması



848

Lahsa beylerbeyine

Sâbık Lahsa Beylerbeyi Ferruh Bey yeni görevi olan Basra Beylerbeyiliği'ne

giderken Lahsa Beylerbeyiliği makamını bazı ağa ve beyere bıraktığı ve bu arada Arap eşkıyasının da bazı hazırlıklar içerisinde olduğu haber alındığından, bir an önce Lahsa'ya gidip Beylerbeyilik görevine başlaması.



849

Kilis Sancağı Beyi Canpolad Bey ve Birecik beyine

Birecik'te yapılmakta olan gemilerin yapımı bittiğinde Bağdad Beylerbeyi

İskender Paşa'dan emir gelinceye kadar suya indirilmeyip karada muhâfaza edilmesi.




850

Dulkadirli beylerbeyine

İstanbul'a göndermiş olduğu timar tevcih tezkireleri incelendiğinde, bir kılıç

timarın ikiye bölünüp iki kişiye tevcih edilmesi veya zeametin bozulup zeamet sahibinin oğullarına timar olarak tevcih edilmesi gibi kanuna aykırı iş yapıldığı anlaşıldığından, bundan sonra kanuna aykırı dirlik tevcihi yapılmaması.




851

Rodos beyine

Kariye Kalesi'nin harap olduğu ve halkının dağıldığı bildirildiğinden, bu

hususun araştırılıp, işin aslının bildirilmesi.




852

Berkofça, Şehirköy, Samakov, Üsküp, Kratova, Tikveş, İştib, Ustrumca, Radomir ve İvranya kadılarına

Eski ve yeni celepler üzerine takdir olunan koyunlar sefere tahsis edildiğinden,

her bir celebin bizzat yoklanıp gönderilen deftere göre üzerlerine takdir olunan miktarda koyun tedârik etmeleri sağlanarak, nâib ve diğer yarar adamlar vasıtasıyla sürülüp orducubaşına teslim edilmesi.



853

Samakov kadısına ve Mehmed Çavuş'a*

Tersâne ve köprü için gönderilen çivi, istenilen miktara göre eksik geldiğinden,

bunun sebebinin bildirilmesi; sebebi İstanbul ve Samakov kantarları arasındaki farklılık ise hesabın İstanbul kantarı üzerinden yapılması.

*    854 numaralı hükümle aynıdır.




854




855

*Hüküm mükerrerdir. Aynı hüküm için bkz. hk. nr. 853.


Bağdad beylerbeyine

Kara Çadırlu aşiretleri eskiden beri Sultan Hüseyin ve Bekir beylerin aşiretleri olduğu için Kara Ulus, Dertenk, Derne ve Kerend sancaklarının tahriri esnasında, bunların hâs olarak yazılması durumunda dağılacakları

bildirildiğinden, eskiden beri adı geçen beylerin aşireti olanlara dokunulmadan, bunların arasına karışmış olanların hâs olarak yazılması.



856

İzvornik beyi ile Böğürdelen ve Srebreniçe kadılarına

Srebreniçe Kalesi eski Dizdârı Ali'nin, Srebreniçe Kalesi'nde mevcut darının

tartılıp, halk zimmetinde olduğu defterde yazılı olan darının da yerli yerinden yoklanarak yeni dizdara teslim edilmesi hususundaki emre rağmen teslimat yapmadan ortadan kaybolduğu bildirildiğinden, adı geçen her nerede ise buldurulup muhasebesinin görülmesi ve gerek halkın ve gerekse kendisinin zimmetinde bulunduğu ortaya çıkan darının toplanıp anbara konulması.






857

Dertenk Beyi Mustafa Bey'e

Kara Çadırlu aşiretlerinin, eskiden beri bu bölgedeki sancakbeylerinin aşiret ve

nökerleri oldukları için, tahrir esnasında hâs olarak yazıldıkları takdirde dağılacaklarına dair gönderdiği mektubun alındığı; tahrir esnasında bu gibilere dokunulmayıp, sonradan gelip bunların arasına karışmış olan Kara Çadırlu vs. reâyânın hâs olarak yazılması.




858

Rumeli, Rum, Anadolu ve Karaman beylerbeyilerine

Sefer zamanı yaklaştığında bazı timar sahiplerinin timarlarından feragat edip

başkalarına tevcih ettirdikleri duyulduğundan, sefer sona erinceye kadar hiç kimseye bu gibi bırakıntı timarlar için tezkire veya berat verilmemesi.


5 Receb 973 (26 Ocak 1566)



859

İnebahtı beyine

Üsküdar İmâreti Evkâfı'ndan Dubrovnikli'ye tereke verilmesi hususunda ferman

çıkması üzerine bazı gemilerin Çetroz ve Ermiye gibi işlek olmayan limanlara gizlice gelip halktan ucuza tereke alıp gittikleri bildirildiğinden, bu hususun araştırılıp emre aykırı olarak deryaya ve küffâra tereke verdiği sâbit olanların hapsedilip kimler olduklarının bildirilmesi ve bu gibi limanların bir daha bu şekilde suistimale imkan vermeyecek şekilde kapatılması.



860

Sofya, Radomir, Ilıca ve Dobniçe kadılarına

Samakov'dan serhadlere gönderilecek ham demir, mismar vs. âletin nakli için üç

bin kira hayvanı tedârik olunup Samakov'a gönderilmesi.




861

Bursa beyi ile Mihaliç ve Aydıncık kadılarına

İstanbul'da arpa, buğday ve alef sıkıntısı çekildiğinden, her kimde zahîre varsa

kendilerine yetecek kadarı bırakıldıktan sonra kalanının sahipleri veya vekilleri ile birlikte gemilerle İstanbul'a gönderilmesi.



862

Anadolu, Rumeli, Karaman ve Cezâyir'de kürekçi istenen yerlerin beylerine

Nevruz yaklaştığı halde tedâriki istenen kürekçilerden bir haber çıkmadığından,

kadılara gerekli tenbihin yapılarak kürekçilerin Nevruz'da İstanbul'da hazır edilmesi.




863

Samakov kadısına ve Mehmed Çavuş'a

Serhadde gidecek ham demir ve mismarın taşınması için ihtiyaç duyulduğu

bildirilen üç bin kira hayvanının tedâriki hususunda Sofya, Radomir, Ilıca ve Dobniçe kadılıklarına hükm-i şerif gönderildiği; sözkonusu hayvanlar geldiğinde istenen malzemelerin derhal gönderilmesi; ayrıca araba zamanı geldiğinde de tersâne, köprü mühimmâtı ve Karadeniz yalılarında yapılan yirmi gemi için istenmiş olan malzamelerin de bir an önce gönderilmesi.



864

Vidin beyine ve Niğbolu Beyi Mehmed Han'a

Daha önce, Nevruz'a kadar yetiştirilmesi emredilmiş olan gemilerin son durumu

ve ne zamana yetişeceği hakkında bilgi verilmesi.




865

Eflak voyvodasına

Sefer için yedi bin Eflak askerinin zahîresi ile birlikte Demirkapı üzerinden

Tımışvar'a getirilmesi, ordu için yüz bin kile arpa tedârik edilip Niğbolu ve Vidin'deki gemilere teslim edilmesi ve bu gemilere kürekçi temin edilmesi hususlarında daha önce gönderilen hükm-i şerifin gereğinin yerine getirilmesinde gerekli gayretin gösterilmesi ve bu husustaki hazırlıklar hakkında bilgi verilmesi.



866

Ağrıboz kadısına ve Kızılcahisar dizdarına

Kızılcahisar yakınlarında karaya oturan kadırganın işe yarayan takımlarının,

yanında bulunan diğer kadırgalar tarafından alındığı, geri kalan kereste, demir vs. eşyasının ise muhâfaza altında bulunduğu bildirildiğinden, sözkonusu eşyanın deftere kaydedilip kaptan-ı derya donanma ile geldiğinde kendisine teslim edilmesi.



867

Ahyolu, Varna ve Balçık kadılarına

İstanbul'da arpa ve buğday sıkıntısı çekildiğinden sipâhi, madrabaz vs. elinde

bulunan terekenin, kendilerine yetecek kadarı bırakılıp kalanının iskelelere indirilerek zahîre için gelen gemilere günlük narh üzerinden sattırılması ve İstanbul'a gönderilmesi.



868

Mihaliç kadısına

Yeniçeri Mustafa'nın karısı ile düşüp kalktıkları bildirilen Acemi Oğlanı Hamza

ile arkadaşlarının yakalanıp Südde-i saâdet'e gönderilmeleri.


6 Receb 973 (27 Ocak 1566)



869

Semendire'ye varıncaya kadar yol üzerinde bulunan kazaların kadılarına

Ferhad Subaşı Semendire'ye acemi oğlanı toplamaya gönderilen Kâsım'ın teftişi

ile görevlendirildiğinden, adı geçen Kasım'ın, hangi kazada rastlanırsa eşyalarının mühürlenip defter edilmesi ve Ferhad Subaşı'ya teslim edilmesi.



870

Erzurum beylerbeyine ve Hasan Kalesi kadısına

Hasan Kalesi içinde bir değirmen döndürecek kadar su mevcut olduğu ve bu

sudan herkes istifade edegeldiği halde, bazı kişilerin suyu zaptedip evlerine akıttıkları ve halkı susuz bıraktıkları bildirildiğinden, kale halkının hakkı olan suyun şer‘-i şerife göre hükmolunup alınması.




871

Aydıncık ve Marmara kadılarına

Mihaliç ve Aydıncık'ten tereke tedârik etmekle görevlendirilen Mustafa

Çavuş'un iskelelere getirdiği tereke için gemi tedârik edilerek getirilen terekenin bu gemilere yükletilip gönderilmesi.




872

Şehrizol beylerbeyine

İsyan    halinde    olduğu    bildirilen    Baban    sancağı    halkının    elebaşılarının

haklarından gelinmesi ve ıslahlarının mümkün olup olmadığının bildirilmesi.



873

Varna kadısına

Sefer mühimmâtı için gemilerle gönderilecek barutu taşımak üzere arabalar

hazırlanması hususunda daha önce gönderilen emrin gereğinin yerine getirilmesinde gerekli gayretin gösterilmesi ve İstanbul'daki arpa sıkıntısının giderilmesi için de arpa tedârik edilerek tereke gemileri ile İstanbul'a gönderilmesi.




874

Silistre beyine

Sefer için Silistre sancağından temin ve tedâriki emrolunan nüzülün Nevruz'dan

on gün sonra istenilen mahalle gönderilmesi.




875

Bolu beyine

Konrapa kadısının işe yarar öküz sahiplerinden para alarak, gemi kerestesi

hizmetine işe yarar öküzler yerine işe yaramayan öküzleri gönderdiği bildirildiğinden, sözkonusu iddianın araştırılıp neticenin olduğu gibi arzedilmesi.



876

Hatvan beyine

Sancak dahilindeki kalelerde bulunan nefer ağaları, odabaşıları vs. neferlerin

sefer ve diğer hizmetlerde sancakbeyine itaat etmeleri.




877

Yanbolu kadısına

Anbarlarda mevcut olan terekeden nüzül miktarından fazla olan kısmının

İstanbul'a gönderilmesi.




878

Biga ve Andranos kadılarına

Eskiden o bölgede güherçile işlenen mağaralar bulunduğundan, bu işten anlayan

kişiler ile bu gibi yerlerin araştırılıp mevcut durumlarının arzedilmesi.




879

Hüdavendigâr Sancağı Beyi Abdurrahman Bey'e, Bolu, Kastamonu, Kengırı, Biga, Karesi, Aydın, Menteşe, Karahisâr-ı Sâhib, Sultanönü, Teke, Alâiye,

Niğde, Kayseri, Kırşehir, Bozok, İçil, Aksaray, Akşehir, Amasya, Çorum, Canik, Karahisâr-ı Şarkî ve Midilli beyleri ile Ankara sancağı için Anadolu beylerbeyine, Kütahya sancağı için Şehzâde Selim lalasına, Saruhan sancağı için Sultan Murad lalasına, Konya sancağı için Karaman beylerbeyine ve Sivas sancağı için Rum beylerbeyine


Kürekçi gönderilmesi hususunda daha önce emir gönderildiği halde henüz kürekçi gelmediğinden, kadıların kendi hallerine bırakılmayıp bu işle bizzat ilgilenilmesi ve kürekçilerin Nevruz'dan önce İstanbul'da hazır edilmesi.



880

Van beylerbeyine

Beylerbeyilik berat resmini Ramazan ayı içerisinde göndermesi; aksi taktirde

İstanbul'daki kethüdâsının hapsolunacağı.




881

Karlıili beyi ile Ayamavra kadısı ve dizdarına

Ayamavra Kalesi'nin imece yoluyla veya serbest köyler reâyâsının ve hisar

erenlerinin yardımıyla tamir olunması.




882

İnebahtı beyi ile İnebahtı, Gümülcine, Karasu Yenicesi, Hayrabolu, Keşan ve
Malkara kadılarına

İstanbul'da zahîre sıkıntısı çekildiğinden, kimin anbarında tereke ve arpa varsa

kendilerine yetecek kadarı bırakılıp kalanının sahipleri veya vekilleri tarafından satılmak üzere gemilerle İstanbul'a gönderilmesi.



883

Selanik beyine

Daha önce bir kısmı gönderilen malın kalan kısmının niçin gönderilmediğinin

bildirilmesi; ayrıca daha önce de emredildiği üzere kimde tereke ve arpa varsa, satılmak üzere sahipleri veya vekilleri ile birlikte gemilerle İstanbul'a gönderilmesi.



884

Edirne kadısına

Kürekçi gönderilmesi hususundaki emre rağmen henüz kürekçi gelmediğinden,

bu iş ile bizzat ilgilenilerek kürekçilerin Nevruz'dan önce İstanbul'da hazır edilmesi.




885

Mora beyine

Güherçile işletilmesi hususu çok önemli olduğundan, temin edildiği bildirilen

güherçile ustalarının başında durulup, bol miktarda güherçile işlemelerinin sağlanması.




886

Basra kadısına

Basra beylerbeyinin isteği üzerine kendisinin Basra Emvâl-i Hâssa Nâzırlığı'na

tayin olunduğu.




887

Tımışvar beylerbeyine

Vidin sipâhileri gemi hizmetinde istihdam olunduğundan, kendilerine başka

hizmet teklif olunmaması; ayrıca daha önce Erdel kralına yardım için gönderilmesi emrolunan Beşli tâifesinin gönderilip gönderilmediğinin de bildirilmesi.




888

Vidin beyine

Talebi doğrultusunda Vidin sancağı sipâhilerinin gemi hizmetine tayin

olunduğu ve bu hususta Tımışvar beylerbeyine de hüküm gönderilerek Vidin sancağı sipâhilerine başka hizmet teklif edilmemesi emredildiğinden, gemi hizmetinin bir an önce bitirilmesi için gerekli gayretin gösterilmesi.



889

Balıkesir kadısına

Reisülküttab Mehmed'in zeametini zapteden Ahmed'in bazı suistimallerde

bulunduğu bildirildiğinden, adı geçenin muhasebesinin görülüp teftiş olunarak üzerine sâbit olan hakların alınması.



890

Kastamonu, Bolu, Canik ve Amasya beylerine

İstanbul'da arpa sıkıntısı çekildiğinden denize yakın yerlerde kimin elinde arpa

varsa kendilerine yetecek kadarı alıkonulup kalanının iskelelere indirtilip günlük narh üzerinden rençber gemilerine sattırılması ve İstanbul'a gönderilmesi.



891

Semendire Beyi Bayram Bey'e

Semendire Kalesi'nde mevcut top güllelerinin, Dergâh-ı muallâ Topçuları

Bölükbaşısı Mahmud marifetiyle çenberden geçirilerek cinslerine göre ayrılıp kaçar vukıyye olduğunun defter edilip bildirilmesi.



892

Semendire'den Budun'a varıncaya kadar yol üzerinde bulunan sancakların beylerine

Mirî toplar için Budun'a gönderilen Dergâh-ı muallâ topçularından Nasuh ve iki

yoldaşının sağ sâlim Budun'a ulaştırılması.




893

Samakov kadısına*

Kâtil olduğu gerekçesiyle hapsedilmiş olan Menteş oğlu Ahmed'in, maktûlün

vârisleri, kendisi ile husumetleri olmadığını beyan ettiklerinden, sağlam kefillerin kefâletiyle serbest bırakılması.

*    904 numaralı hükümle aynıdır.




894

Teke beyine

Teke sancağında eşkıyalık yapan Karaur tâifesinden olmadıklarını iddia eden

ancak yapılan teftiş neticesinde eşkıyalık yapan oğullarına ve kardeşlerine yardımcı olduklarının tesbit edildiği bildirilen iki şahsın küreğe konulmak üzere Rodos'a gönderilmesi ve eşkıyalık yapan oğul ve kardeşlerinin de yakalanması.



895

İmâret-i Âmire mütevellîsine

Hac yolunda fakirlere verilecek peksimed için gerekli olan buğday bugüne


kadar Mısır'daki vakıf köylerden karşılandığı halde bu yıl kıtlık dolayısıyla sıkıntı çekildiği bildirildiğinden, ihtiyaç duyulan buğdayın Evkâf-ı hümâyun mahsulünden verilmesi.



896

Vize kadısına

Mirî kerestenin sevkiyle görevlendirilen köylere, şiddetli kıştan dolayı arabalara

yükleme yapılamadığından, Nevruz'a kadar mühlet verilmesi.




897

[Semendire Beyi] Bayram Bey'e

İnşâsı emrolunan gemiler ile tedâriki emrolunan arpa, un vs. zahîrenin ne

kadarının hazırlandığı ve geri kalanının ne zaman hazır edileceğinin bildirilmesi.




898

Budun beylerbeyi ile Kopan ve Mohaç beylerine

Düşmanın durumunu öğrenmek için casuslar gönderilmesi ve işe yarar esirler

alınması; düşman tecavüzlerine akınlarla karşılık verilmesi; ayrıca Budun beylerbeyinin de Budun'da güherçile işletilmesi ile ilgili yürütülen faaliyetler hakkında bilgi vermesi.



899

İzvornik ve Pojega beylerine

İnşâsı emrolunan gemilerden ne kadarının hazırlandığı ve geri kalanının ne

zamana kadar hazır edileceği hususu ile daha önce tedâriki emrolunan köprü ağaçlarının durumunun bildirilmesi; ayrıca düşmandan esir almaya çalışılıp casuslar gönderilmesi.



900

İznik kadısına

Karaman'daki Mamuriye Kalesi'ne hazine götürürken İznik kazasında kaybolan

yeniçeriler ile hazinenin akibetinin ortaya çıkarılması için Ferhad Çavuş ile yeniçeri bölükbaşılarından Mustafa'nın görevlendirildiği; adı geçenlerle bizzat ilgilenilerek olayın ayrıntılı olarak teftiş edilip aydınlatılması için gerekli gayretin gösterilmesi ve neticenin bildirilmesi.



901

Budun beylerbeyine ve Pojega Beyi Nasuh'a

Pojega'daki Lakoş keferesinin, eskiden silahlarıyla seferlerde hazır olup

yararlıklar gösterdikleri ve kendilerinden kale muhasarasında, esir almakta, casusluk yapmakta vs. hususlarda faydalanıldığı, bundan dolayı da rüsûm-ı örfiyyeden muaf tu- tuldukları, ancak daha sonra yerlerinin zeamete dönüştürüldüğü, şimdi ise zaîmin öldüğü, bunlardan eskiden olduğu gibi istifade edilebilmesi için yerlerinin tekrar zeamet olarak başkasına verilmemesi ve eskiden olduğu gibi tekâliften muaf tutulmaları arzedildiğinden, adı geçen tâifenin hizmetlerine devam etmeleri karşılığında zeamete verilmeyip tekâliften muaf tutulmaları; hizmetlerinde aksama görülürse tekrar zeamete verilecekleri.



902

Ankara kadısına

Önceleri yeniçeri keçeleri çeşitli kişiler tarafından getirilip satılırken bol


bulunduğu halde şimdi bu iş iltizam usulü ile yürütüldüğü için keçe bulunamadığı bil- dirildiğinden, keçe ticareti yapmak isteyenlere engel olunmayıp yeniçerilerin bu hususta sıkıntıya düşürülmemesi.



903

Mihallü'ye bağlı akıncı tâifesinin sâkin olduğu yerlerin kadılarına

Mihallü'ye bağlı akıncıların tam techizatlı olarak sefere hazır edilmeleri

hususunda sancakbeyine gerekli yardımın yapılması.



904




905

*    893 numaralı hükmün aynısıdır, bkz. hk. nr. 893.



İznikmid kadısına

Ayan Gölü'nün taşması yüzünden gemi kerestesi taşıyan arabaların yolunun

kapandığı bildirildiğinden, daha yukarda başka bir yol açılması.




906

Bağdad beylerbeyine

Basra Beylerbeyi Ferruh için Diyarbakır Hazinesi'nden gönderilen salyânenin

kendisine ulaştırılması.




907

Bilecik kadısına

Bilecik Madeni'nde görevlendirilen müsellem ve piyâdelere ait defterlerin

sûretlerinin kendisine gönderildiği; bunları bizzat yoklayarak gelmeyenleri veya geç gelenleri bildirmesi; ayrıca emrolunan yuvalakların bir an önce işlenerek gönderilmesi için de gerekli gayreti göstermesi.



908

Tımışvar beylerbeyine*

Gönderdiği mektupta Erdel kralının istediği bin adet asker Tımışvar mev-

cudundan gönderilirse geriye kalanlarla memleket muhâfazasının yerine getirilemeyeceği, yeniden asker yazılıp gönderilirse bu defa da Tımışvar Hazinesi'nin bunların maaşlarını karşılayamayacağı bildirildiğinden durumun iyice incelenmesi ve şayet talep olunan askerler gerçekten ihtayaca binaen isteniyorsa gönderilmesi; şayet böyle bir ihtiyaç yoksa gönderilmemesi.

*    Hükmün üzerinde, gönderilmeyip alıkonulduğuna dair kayıt vardır.




909

Tımışvar beylerbeyine

Sefer için, Tımışvar askerine yetecek miktarda arpa ve zahîre tedârik edilip

Çanad'da bulunan câmide depolanması; ancak bundan dolayı cuma namazının kılınmaması gibi bir durum ortaya çıkmasına da meydan verilmeyip, cuma namazının uygun bir mahalde ifa ettirilmesi.




910

Tımışvar defterdarına

Sefer dolayısıyla zahîreye olan ihtiyaç artacağından, Havâss-ı hümâyun'dan

hâsıl olan zahîrenin, gerektiğinde ordu için kullanılmak üzere saklanması; ayrıca Tımışvar kazalarından toplanacak nüzülün de Çanad vb. yerlerde depolanması.



911

Alacahisar, Modava ve Çanad sancaklarının Tuna nehri kıyısında bulunan
kazalarının kadılarına

Semendire Beyi Bayram Bey sefer için kazalardan zahîre satın alıp gemilerle ve

arabalarla Sirem'e getirerek İslankamin Kalesi'nde depolamakla görevlendirildiğinden, kendisine veya göndereceği adamlara gereken her türlü yardımın yapılması.



912

Kesterye kadısına

Keşişler Âmili Dimitri'nin yakalanıp Kesterye'de Nâzır-ı Emvâl olan Hürrem

nezaretinde Südde-i saâdet'e gönderilmesi.




913

Kocaili sancağı beyine ve kadılarına

Daha önce derya seferine tayin olunan Kocaili sancağı sipâhileri, şimdi

Karadeniz'e gidecek gemilere tayin olunduklarından, Nevruz'dan önce İstanbul'da olacak şekilde İstanbul'a gönderilmeleri.



914

Kocaili beyine

Kocaili sancağının subaşıları, sipâhileri ve alaybeylerinin tam techizatlı olarak

sefere hazır olup vakti geldiğinde, Karadeniz'den Tuna'ya gidecek kadırgalara binip emrolunan hizmete gitmeleri.



915

Dulkadirli beylerbeyine

Güherçile işletilmesi hususu önemli olduğundan bu işin üzerinde durulup her

sene bin batman güherçile işlenmesine gayret edilmesi.




916

Limni kadısına

Urla kazası reâyâsının zahîre ihtiyacının karşılanması amacıyla Cezâyir

beylerbeyine, kendisinin Limni'deki hâslarından elde edilen terekeyi Urla'ya götürüp satma izni verildiğinden, sözkonusu hâslardan Urla'ya götürülecek terekenin miktarının sicil edilmesi ve bir sûretinin Südde-i saâdet'e gönderilmesi.



917

Urla kadısına

Urla    halkının    ihtiyacının    karşılanması    amacıyla    Cezâyir    beylerbeyinin

Limni'deki hâslarından getirilecek terekenin miktarının deftere kaydedilip Südde-i saâdet'e bildirilmesi.




918

Kengırı beyine

Kengırı'da hapiste bulunan Himmet ve Mustafa isimli şahısların güvenilir

adamlar nezaretinde Südde-i saâdet'e gönderilmesi.




919

Edirne ve Hasköy kadısına
Hasköy'e bağlı Evhak ( ) köyünden Salih, kardeşi Ali ve Hacı ile

Danişmendlü köyünden Emrullah isimli şahısların tazı besleyip koruda avlandıkları ve kendilerine engel olmaya çalışan Sağ Ulûfeciler Bölüğü'nden İbrahim'e kılıç çektikleri bildirildiğinden, adı geçenlerin teftiş olunması ve durum gerçekten arzedildiği gibi ise bu şahısların sicil sûretleri ile birlikte Südde-i saâdet'e gönderilmesi.



920

Bağdad ve Şehrizol beylerbeyilerine

Arap eşkıyasının Basra'ya saldıracağı haber alındığından, böyle bir saldırı

olması halinde Basra beylerbeyine her türlü yardımın yapılması.




921

İstanbul kadısına

İstanbul'da oturan Yahudilerin, mahallelerinde koyun ve sığır keserek şehri

kirlettikleri bildirildiğinden bunun önlenmesi için kendilerine Yedikule Salhânesi'nde bir dükkân tahsis edilip hayvanlarını burada kesmelerinin sağlanması.



922

Menteşe beyine

Tahir isimli şahıs, bu sene sefere çıkıldıktan sonra ehl-i fesâd suhte tâifesinin

toplanıp fesad çıkaracaklarını bildirerek, sancağın muhâfazası görevinin kendisine verilmesi talebinde bulunduğundan, kendisinin bu görevin üstesinden gelip gelemeyeceğinin bildirilmesi.



923

Sirem beyine

Semendire Beyi Bayram Bey, sefer için zahîre tedârik etmekle görevlen-

dirildiğinden, kendisine bu hususta gerekli yardımın yapılması; ayrıca cerahor ihracı, köprü döşemesi tedâriki vs. hususların herhangi bir gecikmeye meydan verilmeden yerine getirilmesi için de gerekli gayretin gösterilmesi.



924

[Semendire Beyi] Bayram Bey'e

Gemi kerestesi, zahîre vs. tedâriki hususundaki mektubunun alındığı ve zahîre

tedâriki ve taşınmasında gerekli kolaylığın gösterilmesi ve un çuvalı alımı için mukâtaalardan para verilmesi hususlarında ilgili kadılara ve mukâtaa görevlilerine hükm-i şerifler gönderildiği; kendisinin de herhangi bir gecikmeye meydan vermeden, mektubunda belirttiği şekilde, Vidin ve Tımışvar dışındaki sancaklardan zahîre tedârik edip İslankamin Kalesi'nde depolaması; ayrıca toplar için de on parça gemi yaptırması.




925

Semendire, Sirem, İzvornik, Vidin, Silistre ve Niğbolu beylerine

Tüccar reâyânın orduya zahîre tedârik edip, getirip satmasına ve gücü yetenlerin

gemi inşâ etmesine izin verildiğinden, bu hususun kendilerine ilan edilip teşvik edilmeleri.




926

Menteşe beyine

Menteşe'de bulunan kadırgaların cenkçi ihtiyacının Balat ve Çine'deki timar

erbâbından karşılanması yolundaki talebini, sancağındaki tüm sipâhiler derya seferine tayin olunduğundan, seferden sonra arzetmesi.



927

Tımışvar beylerbeyine

Vidin sancağı sipâhileri sefer için inşâ olunacak gemilerin yapımı hizmetinde

görevlendirildiklerinden, bu kış kendilerine başka hizmet teklif edilmemesi.




928

Segedin beyine ve kadısına

Sefer için Segedin'den tedârik olunacak zahîrenin Varadin'de değil Segedin'de

depolanması; ayrıca bu iş için gönderilen paranın dışında, oradaki mukâtaalardan da para alınıp mümkün olduğu kadar çok zahîre tedârik edilmesi.



929

Ruha sancağı beyine

Yol kesip hırsızlık ve harâmilik yaptıkları halde Havâss-ı hümâyun'a dahil

oldukları için haklarından gelinemediği bildirilen Koçmanlar ve Acırlu cemaatlerinin yakalanıp kendilerinden davacı olanlarla davalarının görülmesi ve üzerlerine sâbit olan haklar alınıp sahiplerine verildikten sonra şer‘an hakettikleri şekilde cezalandırılmaları; ancak bu bahâne ile kendi halinde olanlara dokunulmaması.



930

Şehrizol beylerbeyine

Şehrizol'daki Gazihan yeniçerilerinin muhâfaza hizmetinde bulunmak üzere

nöbetçi usulüyle Basra'ya gönderilmesi.




931

Bayat Beyi Mir Hüseyin'e

Bayat sancağı askerlerinin tam techizatlı olarak Basra'ya gidip beylerbeyinin

uygun göreceği şekilde muhâfaza hizmetinde bulunmaları.




932

Bağdad beylerbeyine ve Bayat* kadısına

Bayat Beyi Mir Hüseyin'in halktan, kanun ve defterde belirlenenden fazla vergi

aldığına dair şikâyette bulunulduğundan, kendisine vergiyi Südde-i sa‘âdet'ten gönderilen deftere göre alıp halka eziyet etmemesi yolunda tenbihte bulunulması.

*    Metinde Baban olarak geçmektedir.




933

Basra beylerbeyine

Arap eşkıyasının Basra'ya yeniden saldırma ihtimali üzerine, böyle bir durumda

asker vs. talep edildiğinde, gecikmeden gönderilmesi hususunda Bağdad ve Şehrizol beylerbeyilerine emir gönderildiği; kendisinin de düşmanın hareketlerini sürekli takip edip herhangi bir saldırı ihtimali olursa derhal her iki beylerbeyinden de yardım talep etmesi ve memlekete herhangi bir zarar erişmesine meydan vermemesi.



934

Bağdad beylerbeyine ve Bayat kadısına

Bayat Beyi Mir Hüseyin'in halkı bedava çalıştırdığı ve kanunda belirlenen

miktardan fazla vergi topladığına dair Bayat halkı tarafından Südde-i saâdet'e arzuhal gönderildiğinden, arzuhalde yazılı hususların teftiş edilip hak sahiplerine haklarının verilmesi ve adı geçene, bu şekilde kanuna aykırı işler yapmaması hususunda tenbihte bulunulması.



935

Mısır beylerbeyine

Hac yolunda fukaraya tayin olunan peksimed vs. eşyanın gemi vs. ye öncelikle

yüklenmesi ve emîr-i hâccın ödediği miktardan daha fazla kira bedeli talep edilmemesi.




936

Kocaili beyine ve İznik kadısına

Ehl-i fesâd suhte tâifesinin İznik'den oğlan kaçırmak, medreseyi basıp kendi

halinde olan suhteleri yaralamak, soygun yapmak gibi suçları işledikleri bildirildiğinden, sözkonusu suhtelerin her nerede iseler bulunup yakalanarak hapsedilmeleri.



937

Hatvan beyine

Eğri Kalesi'nde esir olan Ali isimli atlı askeri zindandan kurtarıp Hatvan'a

getiren ve kendisi de İslâm'ı kabul eden Blajko isimli oğlanın Südde-i saâdet'e gelmesine izin verilmediği bildirildiğinden, kendisine bu hususta engel çıkarılmayıp derhal Südde-i saâdet'e gönderilmesi.



938

Van beylerbeyine

İran hakkında göndermiş olduğu bilgilerin alındığı; bundan sonra da aynı

şekilde bilgi göndermeye devam etmesi.



19 Receb 973 (9 Şubat 1566)



939

Karahisâr-ı Sâhib beyine

Daha önce kendisi sancağı askeri birlikte derya seferine tayin olunduğu halde

şimdi kara seferine tayin olunduğundan, askerini tam techizatlı olarak sefere hazırlayıp daha sonra gelecek emre göre istenilen yer ve zamanda hazır bulunması.




940

Sultanönü ve Kırşehir sancakları beylerine

Daha önce sancakları askerleriyle birlikte kara seferine tayin olundukları halde

şimdi derya seferine tayin olunduklarından, askerlerini tam techizatlı olarak hazırlayıp, Donanma-yı hümâyun'a binmek üzere Nevruz'dan on üç gün önce Boğaz hisarlarında hazır bulunmaları.



941

Midilli ve Molova kadılarına

Davası görülen Bastırma oğlu Hüseyin'in mal ve emlâki borçlarını karşıla-

madığından mallarının alacaklıları arasında paylaştırıldığı ve kendisinin de kazığa vurularak Midilli'de siyâset olunduğu fakat adı geçenin Şehzâde Selim'e olan borcunu ödemek amacıyla bir sene önce Midilli'de bulunan çiftliklerini içindeki hayvanlarla beraber Hanım Hatun'a seksen dört bin akçeye satıp parasını aldığı, ayrıca adı geçen kadından bir miktar da borç aldığı bildirildiğinden, eğer bu çiftlikler daha fazla değerde ise yeniden satılması ve adı geçen kadına ne kadar borcu varsa ödenip kalanının diğer alacaklılara dağıtılması.



942

Boğdan voyvodasına

İlkbaharda Tımışvar taraflarına sefere çıkılacağından Boğdan'dan yüz bin kile

arpa tedârik edilerek gemilere yükletilip gönderilmesi.




943

Boğdan voyvodasına

İlkbahar'da düşman üzerine düzenlenecek sefer için Boğdan'dan tam techizatlı

olarak bin atlı ve iki bin yaya asker gönderilmesi.




944

Mısır emîr-i hâccına

Hac yolunda fakirlere tahsis olunan develerin diğer deve kafilelerinin önünde

gitmesi ve fakirlerin binmesine tahsis edilmesi gerekirken, bu develerin emîr-i hâcc tarafından deve kafilelerinin arasına bağlandığı ve zenginlerin binmesine veya tüccarların yükünü taşımaya tahsis edildiği bildirildiğinden sözkonusu develerin sadece fakirlerin binmesine tahsis edilip başka işlerde kullanılmaması.



945

Kili kadısına

Kocaili Beyi Ali Bey bazı sefer mühimmâtının tedâriki için Tuna taraflarına

gönderildiğinden, sözkonusu mühimmâtın taşınması için on adet donbaz kiralanıp hazırlanması; ayrıca reâyânın da kendi gemileriyle ordu için zahîre getirip satmaları hususunda teşvik edilmesi.



946

Silistre beyine

Tophâne'den gönderilecek barut vs. silahlar Rusçuk'a gemilerle taşınacağından,

taşıma işi için tedârik olunduğu bildirilen üç yüz adet arabadan vazgeçilmesi.




947

İskenderiye beyine

İpek kazasına acemi oğlanı toplamaya gelen Haseki Muhammed Subaşı'ya itaat

etmedikleri ve beraberindeki yeniçerilere saldırıp yaraladıkları bildirilen köy halkından suçlu görülenlerin yakalanarak cezalandırılmaları.



948

Sığacık beyine

İstanbul'a zahîre ve pirinç getirmek için gidip hâlen geri dönmemiş olan

reislerden birinin, aldığı zahîreyi Sakız'a götürüp sattığı haber alındığından, sözkonusu reislerin durumlarının ve iddiaların aslının araştırılarak neticenin ayrıntılı olarak arzedilmesi.



949

Budun beylerbeyine

Erdel kralı düşmanın Menkaç Hisarı'nı kuşattığını ve ilkbaharda Erdel'e

saldıracağını bildirdiğinden, şayet Erdel'e düşman tarafından bir saldırı vaki olur ve Erdel kralı da yardım talebinde bulunursa Tımışvar beylerbeyi ile de haberleşilip kendisine yeteri kadar asker gönderilmesi; bu hususta Tımışvar beylerbeyine de hükm-i şerif gönderildiği.



950

Eflak voyvodasına

Kendisine Eflâk Voyvodalığı görevi verildiğinde, bu hususu kendisine tebliğ

etmiş olan Ferhad Çavuş'a vermeyi vaad ettiği, fakat henüz göndermemiş olduğu âdeti Mehmed Çavuş ile göndermesi.



951

Basra beylerbeyine

Siyâset olunması emredilmiş olan Rahmaniye Ağası İbrahim'in emir olmadan

salıverilmeyip hapiste tutulması.




952

Vidin, Alacahisar ve Semendire beylerine ve kadılarına

Ordu-yı hümâyun için, belirtilen miktarlarda koyun ihraç olunup satılmak üzere

sahipleri veya vekilleri ile gönderilmesi.




953

Erdel kralına nâme-i şerif

Düşman askerinin Menkaç Hisarı'nı kuşattığı ve Erdel'e saldırma hazırlığı

içerisinde olduğuna dair gönderdiği mektubunun alındığı ve bunun üzerine düşman tarafından Erdel'e herhangi bir saldırı olursa gerekli yardımda bulunmaları hususunda Budun ve Tımışvar beylerbeyilerine hükm-i şerif gönderildiği; böyle bir durumda her iki beylerbeyi ile haberleşerek Erdel'i düşmandan muhâfaza etmesi.



954

Tımışvar beylerbeyine

Erdel kralının yardım olarak istemiş olduğu bin adet asker gönderileceği sırada,

Erdel kralından düşmanın bahara kadar saldırmayacağı şeklinde haber gelmesi üzerine sözkonusu askerlerin gönderilmediği, fakat şartlar elverişli olduğundan Pankota Kalesi


civarındaki üç kalenin kuşatılmasının uygun olacağına dair göndermiş olduğu mektubun alındığı; ancak ilkbaharda sefere çıkılacağı için kış vakti askeri yıpratmak uygun olmayacağından, Tımışvar Beylerbeyiliği'ne bağlı tüm askerler ile tam techizatlı olarak Hızırilyas günü çıkıp münasip bir mahalde beklemesi ve bu hususta sancakbeylerine yazılmış olan hükm-i şerifleri kendilerine ulaştırması; ayrıca Tımışvar Hazinesi'nin doldurulması ve askere zahîre tedâriki hususlarında da gerekli gayretin gösterilmesi.








955

Vidin, Pankota, Vulçıtrın, Lipova, Arad, Çanad, Alacahisar ve Modava beylerine


Tımışvar beylerbeyine, Hızırilyas gününde sefer için askerleri ile birlikte hazır bulunması emredildiğinden, kendilerinin de sancaklarındaki askerleriyle tam techizatlı olarak sefere hazırlanıp belirtilen günde Tımışvar beylerbeyinin yanında hazır bulunmaları.



956

Cezâiyr-i Garb beylerbeyine

Hâlen muhasebesi görülmekte olan sâbık Galata Emini Eskicioğlu Mehmed,

Cezâyir'de bulunan Yahya Reis'e bedel akçesi olarak beş yüz bin akçe teslim ettiğini söylediğinden, sözkonusu meblağın gerçekten alınıp alınmadığının Yahya Reis'ten sorulup öğrenilmesi ve neticenin arzedilmesi.



957

Ayasluğ dizdarına

Sığla Kalesi'ne tayin olundukları halde orada durmayıp gediklerinden feragat

ederek geri Ayasluğ'daki evlerine dönüp oğullarına ve kendilerine gedik talep ettikleri bildirilen Ayasluğ Kalesi erenlerinin oğullarına gedik verilmemesi.



958

İnebahtı beyine ve Badracık kadısına

Donanma seferden dönerken kaybolan Dergâh-ı muallâ yeniçerilerinden Posta

Perviz'in akıbetinin araştırılması; eğer öldürülmüşse kâtillerinin bulunup hapsedilmesi ve neticenin arzedilmesi.



959

İlbasan beyine

Acemi oğlanı devşirmekten dönen yeniçerilere saldırdıkları, öteden beri isyan

üzere oldukları ve etraftaki diğer köylere zarar verdikleri bildirilen Bezreşte köyü ahalisinin başkalarına ibret olacak şekilde haklarından gelinmesi.



960

Eflak voyvodasına

Daha önce kendisine gönderilen emirde yer alan, sefer için Eflak'tan yedi bin

asker hazırlanıp ilkbaharda yola çıkarılması, ordu için yüz bin kile arpa tedârik edilip


Niğbolu ve Vidin'de inşâ olunan gemilere teslim edilmesi ve bu gemilere kürekçi tedârik edilmesi hususlarında ne safhaya gelindiğinin ayrıntılı olarak arzedilmesi.



961

Mihaliç kadısına

Yeniçeri Mustafa'nın karısı ile düşüp kalktıkları bildirilen Acemi Oğlanı Hamza

ile arkadaşı Hüseyin'in yakalanıp teftiş olunmaları; durum bildirildiği gibi ise bölükbaşıları nezaretinde Südde-i saâdet'e gönderilmeleri.



962

Rodos beyine

Haleb'e gidecek kurşun ve silah, bir gemi ile Trablus'a gönderildiğinden,

sözkonusu geminin sâlimen Trablus'a ulaştırılması ve Trablus'ta bulunan barutun da kadırgalarla Rodos'a getirilip uygun bir yerde saklanarak daha sonra İstanbul'a gönderilmesi.



963

Anadolu beylerbeyine

Aslan oğlu Nasuh'a "sipahizâdedir" diye sahte berat ile Alanya sancağından

ibtidâdan iki bin akçelik timar tevcih edildiği anlaşıldığından, sözkonusu beratın kim tarafından yazıldığı ve getirildiğinin araştırılarak sonucun bildirilmesi.



964

olunması.

Semendire beyine

Sirem'de suçu sâbit görülerek Belgrad Kalesi'nde hapsedilen Pavli'nin siyâset





965

Pojega, Sirem ve Alacahisar beylerine

Ordu için on bin baş veya daha fazla kesimlik koyun tedârik edilip ordu

geldiğinde sahiplerine sürdürülüp sattırılması.




966

Ruha Beyi Mustafa Bey'e

973 senesi için Şam'dan Mekke-i Mükerreme'ye kadar olan yerlerde

emîrü'l-hâclık görevi kendisine verildiğinden, mahmil-i şerifi alıp hacıların yollardaki emniyetini sağlaması.



967

Kütahya kadısına ve Osman Çavuş'a

Tahsili hususunda daha önce emir gönderildiği halde henüz tahsil edilmemiş

olan Mezid Çavuş'un bakâyâsının, daha fazla geciktirilmeden tahsil edilip Hazine-i Âmire'ye gönderilmesi.



968

Cezâyir-i Garb beylerbeyine

İlkbaharda donanmanın sefere çıkması kararlaştırıldığından, gemileriyle gelip

Cezâyir Beylerbeyi Piyâle Paşa'ya mülâki olması; ancak İspanya gemilerinin Cezâyir'e saldırma ihtimali varsa donanmanın Cezâyir'in muhâfazasında bulunması; şayet İspanya


gemileri saldırırsa kendisinin de İspanya'ya akınlar düzenlemesi; her hâlükarda tedbirli olup memleketin korunması hususunda gereken titizliği göstermesi.



969

Üsküp beyine

Sefer-i hümâyun için Kalkandelen ve diğer yerlerden yirmi otuz bin kadar

kesimlik koyun tedârik edilip ordu geldiğinde sahiplerine sürdürülüp sattırılması.




970

Semendire beyine

Kış sebebiyle zahîre tedâriki hususunda karşılaştığı güçlüklere dair göndermiş

olduğu mektubun alındığı; zahîre tedâriki önemli olduğundan, bu iş için gerekli olan parayı dilediği yerden alabilmesi için Maliye tarafından kendisine hükm-i şerif gönderildiği; kendisinin de gerekli gayreti göstererek istenilen miktarda zahîreyi tadarik etmesi.



971

Bursa kadısına

Kapı Ağası müteveffâ Cafer Ağa'nın Bursa'da yaptırdığı cami ve muallim-

hânenin önceki mütevellîsi müteveffâ Davud görevlilerin ücretlerini ödememiş olduğundan, vakfın yeni mütevellîsi Kapı Ağası Yakup Ağa'nın sözkonusu ücretlerin ödenmesi için gönderdiği iki yüz elli altından alacaklıların haklarının dağıtılması.



972

Bolu beyine

Mudurnu'ya bağlı Gölcüler köyünden Hasan bin Mestan ile karısı Mihri bint-i

Muharrem'in geceleyin evlerine girdiği ve mahkemede suçunun sâbit olduğu bildirilen Hacı Mustafa isimli şahsın küreğe konulmak üzere Südde-i saâdet'e gönderilmesi.



973

Anadolu beylerbeyine

Aydın ve Menteşe sancaklarından Sığla sancağına tayin olunan zaîm ve si-

pâhilerin timar defterlerinin mühürlenip bir sûretinin Südde-i saâdet'e gönderilmesi, bir sûretinin de Sığla sancakbeyinin adamına verilmesi.



974

Kavala Kaptanı Hüseyin'e

İstanbul'a zahîre taşımak için gönderilen gemilerde isyan çıkardıkları bildirilen

kafir esirlere yardımcı olan ve onlarla birlikte hareket eden mücrimler var ise, haklarından gelinmek üzere kimler olduklarının bildirilmesi.



975

İskender Çavuş'a

İşlediği suçlardan dolayı aranan ve bir türlü yakalanamayan Gelibolu'nun Kora

köyünden Dimitrak isimli zimmînin yakalanıp Südde-i saâdet'e gönderilmesi.




976

Sinop kadısına

Sinop'ta Dellal Ahmed adlı kişinin kötülük ve gammazlık yaparak halkı rahatsız


ettiği ve karısının da kötü yolda olduğu bildirildiğinden, durum gerçekten bildirildiği gibi ise adı geçenin şehirden sürülmesi.



977




978

*Hüküm yarım bırakılmıştır. Aynı hüküm için bkz. hk. nr. 980



Bursa beyine

Hırsızlık ve harâmilik ile meşhur Kara Bahar isimli şahsın mutlaka yakalanıp

Dergâh-ı muallâ'ya gönderilmesi.




979

Bosna beyine ve Yenipazar kadısına

Seferde kullanılmak üzere iki bin adet sırık kestirilip Sava nehrinden gemilerle

Belgrad'a gönderilmesi.




980

Pojega ve Sirem beylerine*

Gemiler ve top arabaları için döşeme ağacı tedâriki ile görevlendirilen

Semendire beyine gerekli her türlü yardımın yapılması.

* Bu hüküm, eksik yazılmış olan 977 numaralı hükmün tamamlanmış halidir.




981

Rumeli'de Sağ ve Solkolda, kürekçi tedâriki emrolunan sancakların beylerine ve kazaların kadılarına

Daha önce tedâriki emrolunduğu halde hâlâ gönderilmemiş olan kürekçilerin bir

an önce tedârik edilip gönderilmesi.




982

Semendire beyine

Belgrad Kalesi'nin üstündeki barut ile dolu olan kulelere hırsız ve kâtillerin

hapsedilmek istendiği haber alındığından, böyle zarar görme ihtimali olan yerlerde hırsız ve kâtil hapsedilmemesi.


983




984

*    Hüküm mükerrer ve yarım bırakılmıştır. Aynı hüküm için bkz. hk. nr. 1018.



Selanik beyine

Şarap içip fesad çıkardıkları ve kendilerine engel olmak için gelen Hüsrev

Voyvoda'yı yaraladıkları bildirilen Selanik Kalesi müstahfızlarından Memi, Maksud ve arkadaşlarının yakalanıp küreğe konulmak üzere Kavala kaptanına gönderilmeleri.



985

Tımışvar beylerbeyine

Sefer için tam techizatlı olarak bin adet serahor hazırlanması.




986

Haleb beylerbeyine

Lahsa Beylerbeyiliği'ne Hama Beyi Ali Bey'in tayin edildiğine dair adı geçene

hitaben yazılmış hükm-i şerifin kendisine ulaştırılarak bir an önce görev yerine gitmesinin sağlanması; görülecek işleri varsa kendisine on beş gün mühlet verilmesi.



987




988

edilmesi.

Semendire beyine

Tuna'ya gönderilecek donanma için bin kantar peksimed hazırlanması.


Antalya kadısına

Mısır Beylerbeyi Mahmud'un adamlarının Mısır'a gitmeleri için gemi tedârik




989

Rumeli beylerbeyine

Sefere çıkıldığında zahîre hususunda sıkıntı çekilmemesi için kendisinin

Sofya'dan Üsküp'e giderek orada beklemesi.




990

Pojega beyine

Seferde kullanılmak üzere bin kadar sırık kestirilip gemilerle Ösek'e

gönderilmesi ve Pojega'da ne kadar sırık ve kalkan mevcut olduğunun bildirilmesi.




991

Arap defterdarına

Mal hizmetinde görevli, çoğu Tat tâifesinden iki yüz yeniçerinin içki içip fesad çıkardıkları ve ahlâksız davranışlarda bulundukları duyulduğundan, bunların bu

gibi fiilleri işlemekten men edilmeleri; buna rağmen yapmaya davam edenlerin te'dib edilip gedikleri başkalarına verilmek üzere kimler olduklarının bildirilmesi.



992

Semendire beyine

Karadeniz'den bazı kadırgalarla sefere katılacak olan Kocaili sancağı beyi için

bin kantar peksimed hazırlanması.



993

Şumnu ve Hezargrad kadısına

Ali bin Nasuh isimli yeniçeriyi ortak mülkleri olan değirmen üzerindeki

anlaşmazlıktan dolayı, sözkonusu değirmende döğüp, yaralayıp öldürmeye kasdettikleri bildirilen zimmîlerden öldürmeye kasdeden Nedoş'un siyâset olunması, diğerlerinin ise küreğe konulmak üzere Südde-i saâdet'e gönderilmesi.



994

Kefe beyine

Taman Adası'nda ikâmet eden Çerkes reâyâya, davarlarını zorla alarak zul-

mettikleri bildirilen Çerkes bey ve sipâhilerinin yakalanarak suçu sâbit olanların, herhangi bir karışıklık çıkmasına meydan verilmeyecek şekilde haklarından gelinmesi.




995

Tarsus beyine

Adana ve Tarsus sahillerinin muhâfazası görevi kendisine verildiğinden sancağı

askerleriyle uygun bir yerde toplanarak denizden ve karadan gelebilecek zararlara engel olunması.



996

Hama Beyi Ali Bey'e

Lahsa Beylerbeyiliği görevi kendisine tevcih olunduğundan, bir an önce işlerini

hallederek Lahsa'ya gidip görevine başlaması.




997

Lahsa Beylerbeyi Mehmed Paşa'ya

Sıhhî durumunun bozuk olduğu Haleb beylerbeyi tarafından bildirildiğinden,

Lahsa Beylerbeyiliği görevinin kendisinden alınıp Hama Beyi Ali Bey'e ihsan olunduğu; kendisine de Kudüs-i Şerif sancağının tevcih olunduğu.



998

Sâbık Mısır Beylerbeyi Ali Paşa'ya ve dizdarına

Mısır Beylerbeyiliği sâbık Yemen Beylerbeyi Mahmud Paşa'ya verildiğinden,

kendisi gelinceye kadar muhâfaza ve mal hizmetinde herhangi bir ihmal gösterilmemesi; ayrıca Mısır'da sancak tasarruf eden beylerden Behram Bey'e de Hama sancağı tevcih edildiğinden adı geçenin derhal Hama'ya gönderilmesi.



999

Van beylerbeyine

Beradost Hâkimi müteveffâ Budak Bey tarafından sulhten önce İran'dan getirilip

nikâh edildiği ve bir de çocuğu olduğu, ancak adı geçenin vefatından sonra akrabalarından Tebriz Hâkimi Pir Mehmed Sultan tarafından geri istendiği bildirilen kadının iade edilip oğlunun iade edilmemesi; ancak kadın sulhten önce alınmış ise verilmemesi ve buna göre cevap gönderilmesi.



1000

Erzurum beylerbeyine

Şah'ın Kazvin'de olduğu, Şirvan'daki Abdullah Han'ın vefat ettiği ve yerine

oğlunun geçtiği, Gürcistan'ın kendi halinde olduğu ve sınrların güvenlik içerisinde bulunduğuna dair göndermiş olduğu haberlerin alındığı; İran ve Gürcistan hakkında elde edilecek bilgileri göndermeye bundan sonra da devam etmesi.



1001

Samakov kadısına ve Mehmed Çavuş'a

Daha önce serhadlere gönderilmesi emrolunan ham demir, çivi vb.

malzemelerin yük hayvanlarıyla derhal gönderilmesi.




1002

Gelibolu'da Hâssa Harc Emini olan Halil'e ve Sultaniye dizdarına

Gelibolu hisarında alıkonulan mirî küreklerin kim tarafından ve niçin

alıkonulduğunun bildirilmesi.




1003

Zeynel Bey'e

Ekrad tâifesinden, eşkıyalık yaptıkları bildirilenlerin, başkalarına ibret olacak

şekilde şer‘-i şerife göre haklarından gelinmesi.




1004

Erzurum beylerbeyine

İran'dan talep olunan avret hakkında daha önce yapılan araştırmalarda avretin,

Başaçık ülkesinde olmayıp Görgi Melik'in ülkesinin ötesinde hatta Dadyan Melik'in ülkesinin de ötesinde olan Abaza'ya yakın yerde olduğu anlaşıldığından önceki emre göre hareket edilmesi.



1005

Akdeniz sahilinde olan kadılara

Mirali adasında sâkin bazı reislerin İstanbul'a zahîre getirmek için görevli

oldukları halde zahîreyi ülke dışına sattıkları duyulduğundan yakalanarak sicilleriyle birlikte Dergâh-ı muallâ'ya gönderilmeleri.



1006

Tekeili beyine

Kaş kazasının Demre mevkiinde karaya vuran Venedik gemisinden ele

geçirilen düşman efradın Rodos'a gönderilmesi ve dost devlet teb‘ası olanların salıverilmesi.




1007

Bolu beyine ve Mudurnu kadısına

Dergâh-ı muallâ çavuşlarından Mudurnu'nun Dibek köyünden Hüseyin

Çavuş'un adamlarının, kendisi Malta Seferi'nde iken fesad çıkardıkları, kendisi seferden döndükten sonra ise evinde bir ceset bulunduğu ve bütün bunların sicile kaydedildiği, ancak Hacı Aydın isimli adamının, nâibler ile işbirliği yaparak bunları sicilden sildirdiği bildirildiğinden, meselenin aslının ayrıntılı olarak araştırılıp, neticenin Dergâh-ı muallâ'ya bildirilmesi.



1008

Solnok beyine

Erdel'de bulunan Tokay Kalesi'ndeki düşmanın durumunun tahkik edilip fırsat

el verince Hatvan, Segedin, Filek, Novigrad, Seçen ve Solnok sancakları askerleriyle Budun yeniçerilerinden oluşacak yeterli miktarda bir kuvvetle düşmanın hakkından gelinmesi.



1009

Filibe kadısına ve eminlerine

Filibe'de yetiştirilen pirincin mirîye ait olan hissesinden her sene belli miktarda

pirinç ayrılıp Edirne'ye gönderilmekte iken bu sene belirlenen miktarda pirinç gelmemesi sebebiyle umumî bir sıkıntı çekildiği bildirildiğinden, yeterli miktarda pirincin Edirne'ye gönderilmesi.


27 Receb 973 (17 Şubat 1566)



1010

Kefe beyine ve Taman kadısına

Taman adasına tâbi Vayle köyü sipâhilerinden Yesaruk ve adamlarına bazı

şahıslar tarafından yapılan müdahalenin önlenmesi.




1011

Basra beylerbeyine

Lahsa Beylerbeyiliği'ne tayin olunan Hama Sancakbeyi Ali'nin ihtiyaçlarının

karşılanarak bir an önce görev mahalline gönderilmesi.




1012

Diyarbakır beylerbeyine

Diyarbakır'da güherçile işlenmediğine dair gönderdiği mektubun alındığı;

ancak bu husus önemli olduğundan, ehil kişiler marifetiyle güherçile bulunup işlettirilmesi.




1013

Bursa beyine

İzinsiz dükkân açmak ve bir bekçiyi yaralamak suçlarından aranan ve

İstanbul'da yakalanan Budak isimli oğlanın Mudanya'ya kaçtıklarını söylediği suç ortaklarının da derhal yakalanarak Südde-i saâdet'e gönderilmesi.



1014

Bağdad beylerbeyine

Masrafı Diyarbakır Hazinesi'nden karşılanmak üzere yeteri kadar güherçile

toprağı bulunup işlettirilerek Haleb'e gönderilmesi.




1015

İstefan Kral'a

Solnok Beyi Hasan Bey, bazı Erdel beylerinin hasetliği yüzünden hapsedilen

Bebek Görgi isimli şahsın kendi yanında bulunması halinde daha yararlı işler yapılacağını bildirdiğinden, Bebek Görgi'nin eşi ve çocuklarının rehin olarak alınıp kendisinin Solnok beyinin yanına gönderilmesi.



1016

Haleb beylerbeyine

Trablus İskelesi'ne gönderilen güherçile, kükürt ve barutun miktarı ile

Birecik'te yapılması emredilen gemiler için lâzım olan kerestenin tedârik edildiğine dair gönderdiği bilgilerin alındığı; bundan sonra da Birecik, Rumkale ve Hâssa taraflarından güherçile tedârik olunarak işletilmeye devam edilmesi.



1017

Şam beylerbeyine, Şam, Kudüs-i Şerif ve Remle kadılarına

Kudüs'teki İmâret Evkâfı köyü halkının, Rikâb-ı hümâyun'a sundukları

arzuhalde Vakıf Mütevellîsi Abdülkerim hakkında şikâyette bulundukları; ancak kendilerinin gönderdikleri mektupta ise Abdülkerim hakkında söylenenlerin yalan olduğu, aslında şikâyetçilerin suçlu oldukları ve kendi suçlarını örtmek için görevlilerin suçlu


oldukları yolunda şikâyette bulundukları bildirildiğinden, konunun araştırılması ve mütevellînin gerçekten yolsuzluk yapıp yapmadığının bildirilmesi; eğer şikâyetçilerin suçlu olduğu sâbit olursa kendilerinin hapsedilip durumlarının sicil sûretleri gönderilerek arzedilmesi.



1018

Aydos kadısına*

Aydos'a tâbi Bergos iskelesinde arabacılar ile kavga eden yeniçeriyi bıçakla

öldüren Kılıç'ın siyâset edilmesi ve kavgaya karışan diğer şahısların da yakalanarak küreğe konulmak üzere Dergâh-ı muallâ'ya gönderilmesi.

*Bu hüküm eksik yazılmış olan 983 numaralı hükmün tamamlanmış halidir.




1019

Anadolu ve Rumeli kadılarına

Südde-i saâdet haricinde sâkin olan yeniçerilerin âcilen sefer için toplanmaları

gerektiğinden, bu iş için görevlendirilen bir yeniçerinin kendi atıyla yola çıktığı; vardığı yerlerde ata ihtiyaç duyduğunda kendisine bedeli mukabilinde at tedârik olunması.



1020

İstanbul'dan Budun'a varıncaya kadar sağlı ve sollu konaklarda olan kadılara

Seferde kullanılacak bargirler için saman, arpa ve ot lâzım olduğundan, emir-i

ahurun tezkiresiyle gelen adamlara tezkirelerde yazılı miktarda ot, saman ve arpa tedârik edilmesi.



1021

Bolu ve Bursa beyine

İstanbul'da yakalanan Budak isimli hırsız, verdiği ifadede arkadaşlarının

Gerede taraflarına gittiğini söylediğinden, arkadaşlarının da yakalanarak yarar adamlar eşliğinde Südde-i saâdet'e gönderilmesi.



1022

Hakkari beyine

Eşkıyalık hareketlerinde bulunarak asayişi bozdukları bildirilen ekrad

tâifesinin haklarından gelinmesi.




1023

Budun beylerbeyine

Erdel vilâyetindeki Tokay Kalesi'ne hücum edilebilmesi için Solnok Beyi

Hasan'ın yanına Hatvan, Segedin, Filek, Novigrad ve Seçen sancaklarının askerleri ile Budun yeniçerilerinden beş yüz kadarının gönderilmesi ve bu işin gizli tutularak düşmanın hakkından gelinmesi.



1024

Bağdad beylerbeyine

Baharda sefere çıkılacağından kendisinin Cezâyir vilâyeti için istemiş olduğu

askerin İstanbul ve Şam'dan gönderilmesinin mümkün olmadığı; ancak Arap eşkıyasına


karşı dikkatli olunması; eğer Arap eşkıyası Basra'ya herhangi bir tecavüzde bulunmaz ise bu senelik bu taraftan da onlara karşı herhangi bir hareket yapılmaması; fakat onlar tarafından herhangi bir saldırı olursa derhal Kürt beylerinden ve Diyarbakır askeri ile Şehrizol askerinden yeteri kadar yardım sağlanarak düşmanın hakkından gelinmesi.



1025

Şehrizol beylerbeyine

Arap eşkıyâsının üzerine düşünülen sefer, Rumeli'de yapılacak sefer

münasebetiyle tehir edildiğinden Arapların vuku bulacak tecavüzlerine Diyarbakır ve Bağdad askeriyle birleşilip Basra beylerbeyinden gelecek habere göre yeterli miktarda asker gönderilerek karşı gelinmesi.



1026

Diyarbakır beylerbeyine

Basra'daki Arap eşkıyâsının üzerine yapılması düşünülen sefer, Rumeli'deki

sefer sebebiyle tehir edildiği; ancak Arap eşkıyâsı tarafından vuku bulacak saldırılara karşı hazırlıklı bulunularak Bağdad beylerbeyinden gelecek habere göre Âmid askeriyle Kürt beylerinin de yardıma gönderilmesi.



1027

Basra beylerbeyine

Bu sene Arap eşkıyâsı üzerine yapılması düşünülen sefer, Rumeli'deki sefer

münasebetiyle ertelendiğinden, sözkonusu eşkıyânın Basra'ya yönelik herhangi bir saldırısı olursa derhal Şehrizol ve Bağdad beylerbeyilerine haber göndererek yardım talep etmesi ve yardıma gelecek olan askerlerle birlikte düşmana karşı koyup, memlekete herhangi bir zarar eriştirmemesi.



1028

Haleb beylerbeyine

Basra'ya gidecek askere lâzım olan arpa ve buğdayın, Bağdad beylerbeyi ile

haberleşilerek Birecik'ten gönderilmesi.




1029

Sultan Hüseyin Bey'e, Bahaeddin Bey'e, Palu Hâkimi Hüseyin Bey'e, Kasım Bey'e, Han Abdal Bey'e, Servi Abdal Bey'e, Bedir Bey'e ve oğluna, Yakup

Bey'e, Mir İbrahim oğlu Ahmed Bey'e, Ergani beyine, Siverek beyine, Bitlis beyine, Genç beyine, Kulp Beyi Alican Bey'e, Pertek Beyi Rüstem Bey'e, Mazgird Beyi Keyhüsrev Bey'e, Sağman Beyi Pelin Bey'e, Esi Beyi Ali Bey'e*

Arap eşkıyasının Basra'ya saldırma ihtimaline karşı belirtilen miktarlarda asker ve mühimmât tedârik edilip Bağdad beylerbeyinden gelecek habere göre Bağdad'a gönderilmesi.

*Ayrıca hüküm altında Diyarbakır'da olan aşiretlerden Pesban, Buciyan ve Zilan aşiretleri ile Mardin aşiretlerinden ve Amid, Mardin ve Hasankeyf kalelerinden de asker gönderilmesi için hükmün birer sûretlerinin gönderildiği kaydı vardır, ancak bunların kime gönderildiği belirtilmemiştir.




1030

Gelibolu kadısına

Gelibolu'nun Harâcîhamza Mahallesi'nden Yusuf b. Abdullah ve hanımı

Selime bint-i Abdullah'ın eşyalarını çaldığı iddia edilen Hüma bint-i Hasan'ın teftiş edilmesi; suçu sâbit olduğu takdirde çaldığı eşyaların alınıp sahibine verilmesi ve kendisinin hapsedilmesi.



1031

Anadolu beylerbeyine

Kütahya ve Saruhan sancakları sipâhilerinden bir kısmının muhâfaza için

alıkonması,    diğerlerinin    ise    tam    techizatlı    olarak    alaybeyileri    nezaretinde    sefere gönderilmesi; muhâfazada kalanların defterlerinin de lalaya gönderilmesi.



1032

Şehzâde lalasına

Kütahya sancağı sipâhilerinden asayişi temin etmek üzere elli nefer bırakılıp

kalanının sefer için görevlendirildiği; bunların uygun görülecek şekilde muhâfaza hizmetinde görevlendirilmesi; ayrıca Lala Cafer'in Menteşe ile Saruhan'da suhte fesadının önlenmesi için görevlendirdiği Zaîm Tahir'e de yardımcı olunması.



1033

Solnok beyine

Düşmanın durumu hakkında istihbarî bilgiler elde etmek için casuslar

görevlendirilmesi ve elde edilen bilgilerin, yakalanan esirlerden alınacak bilgilerle birlikte arzedilmesi ve yarar esir alınırsa gönderilmesi.



1034

Çatalca ve Yenişehir kadılarına

Mısır'da tereke sıkıntısı çekildiğinden, oradan gelen Süleyman Reis'in Çatalca

ve Yenişehir'den parasıyla tereke alıp götürmesine mani olunmaması.




1035

Biga beyine

Kendisinin daha önce Biga sancağı askerleriyle birlikte derya seferine tayin

olunduğu ancak şimdi Mısır tarafına bir miktar kadırga göndermek gerektiğinden, kendisinin bu göreve tayin olunduğu; emrindeki askerleri tam techizatlı olarak hazırlayıp Mısır'a gönderilecek kadırgalar Boğaz hisarlarından geçerken kadırgalara binmek üzere Boğaz hisarlarında hazır bulunması.



1036




1037

Rumeli beylerbeyine

Rumeli askerini Nevruz'dan sonra yanında toplayarak sefere hazır olması.


Mora beyine

Korsan levendlerin batırdıkları Venedik kadırgalarından sahile çıkıp savaşan

ve bir kısmı katledildikten sonra yakalanan yirmi yedi kişinin küreğe konularak hangi gemiye yerleştirildiklerinin bildirilmesi ve bunların emirsiz salıverilmemesi.




1038

Mora, İlbasan ve Dukagin beylerine

Daha önce sefere hazır olunması hakkında gönderilen emre binaen Mora

beyinin otuz nefer, İlbasan ve Dukagin beylerinin de onar nefer sipâhi ile muhâfazada kalarak, diğer askerleri alaybeyileri nezaretinde sefer için beylerbeyinin yanına göndermeleri.



1039

Safed beyine

Şam'daki İmâret-i Âmire'nin vakfı olan Hara nahiyesine tâbi Ulemâ karyesi

rüsumunun kendisine hâs olarak tayin olunması hasebiyle subaşıların belirlenenden daha fazla vergi talep etmek sûretiyle köy halkına zulmettiği mütevellî tarafından bildirildiğinden, daha önce bu hususta yazılan hüküm gereğince adı geçen köyden belirlenen miktardan daha fazla vergi talep edilmemesi.



1040

Rumeli beylerbeyi ile Selanik, Üsküp, Sofya ve Filibe kadılarına

Sefer için orducu esnafı olmak üzere birer tane kasap, başçı, aşçı, ekmekçi,

bakkal, çukacı, attar, sarrac, papuççu, kazzaz, terzi, hallac, çağşirci, demirci, semerci, eskici, mumcu, nalbant ve nalçacı gönderilmesi.



1041

Anadolu beylerbeyine

Daha önce sefere hazır olmaları hakkında emir gönderilen beylerin askerleriyle

birlikte sefere katılmak üzere Biga ovasına gelip, Gelibolu'dan Rumeli'ye geçerek Ordu-yı hümâyun'a katılmaları; askerin ihtiyaçlarını karşılamak üzere yeterli miktarda orducu esnafı gönderilmesi; derya seferi emredilen Karahisâr-ı Sâhib sancağı sipâhilerinin yerine Sultanönü askerinin deryada görevlendirilmesi, Karahisâr-ı Şarkî sipâhilerinin ise beylerbeyi ile sefere gitmesi.



1042

İzvornik Beyi Şaban Bey'e

Sefer için iki yüz adet zahîre gemisi ve on altı adet şayka inşâ edilmesi için

Dergâh-ı muallâ çavuşlarından Ferhad Çavuş ile iki bin beş yüz doksan iki altın gönderildiği; sözkonusu gemilerin en kısa zamanda inşâ olunması ve zahîre ile doldurulup Belgrad'a gönderilmesi.



1043

İzvornik'e varıncaya kadar yol üzerinde bulunan yerlerin beyleri ve kadılarına

Gemi inşâsında sarf edilmek üzere iki bin beş yüz doksan iki altın ile

İstanbul'dan İzvornik beyine gönderilen Ferhad Çavuş'un henüz İzvornik'e varmadığı bildirildiğinden, hangi konaklardan geçtiğinin ve nerede kaybolduğunun öğrenilmesi.



1044

Mora beyine

Sefer için güherçile ustaları tarafından işlendiği bildirilen kırk kantar


güherçilenin saklanması, bundan sonra da güherçile işlettirilmeye devam edilmesi ve mümkün ise işlenen güherçilenin barut haline getirtilmesi.



1045

Rumeli kadılarına

Gemi hizmetine tayin olunan Vize yörükleri, canbazları ve tatarlarından yüz

altmış neferin eksiksiz olarak tayin olundukları hizmete gönderilmesi.




1046

Şam beylerbeyine ve kadısına

Hacıların muhâfazasına tayin olunan sipâhilere deve yerine kira bedeli ve-

rilmesinin Hazine'nin menfaatine olacağı, İhracât-ı Hacc-ı Şerif ve Kilar-ı Âmire Emini Mehmed tarafından bildirildiğinden, sipâhilerin kira bedelleri verilerek gönderilmesi; kabul etmeyip karşı gelenlerin timarlarının alınarak başkasına tevcih edilmesi.



1047

Şam beylerbeyine

Şam yeniçerilerine kethüdâ olan Pervane'nin hacılara ve Ulemâ köyü halkına

zulmettiği duyulduğundan, bundan sonra hacıların muhâfazasına tayin olunan yeniçerilere serdar olarak Pervane'nin değil yayabaşılardan birinin tayin edilmesi.



1048

Dukagin beyine

İskenderiye Beyi Durali mektup göndererek İskenderiye kazasındaki bazı

nahiyeler halkının düşmanla münasebette oldukları ve vergi vermediklerinden bahisle burada bir kale inşâ olunması gerektiğini bildirdiğinden, bunun faydalı olup olmayacağının, bu kale için ne kadar masraf yapılacağının ve ne kadar hisar eri görevlendirmek gerekeceğinin araştırılarak ayrıntılı olarak bildirilmesi.



1049

Karaman beylerbeyine

Karaman'ın muhâfazasına tayin edilen sancakbeyleri ile daha önce Karaman

muhâfazasına tayin edilmiş iken şimdi derya seferine tayin edilen Kırşehir beyi dışındaki sancakbeylerinin askerleriyle birlikte Gelibolu'dan geçip Ordu-yı Hümâyun'a katılması; askerin yolda kimsenin zorla birşeyini almaması için gerekli tedbirlerin alınması ve âdet olduğu üzere orducu esnafı tedârik edilmesi.



1050

Eflak voyvodasına

Daha önce gönderilen emirle sefer için hazırlanması istenen asker ve yüz bin

kile arpanın, Niğbolu'da bulunan gemilere yükletilmesi, fazlalık olursa onun da Vidin'deki gemilere konularak teslim edilmesi.



1051

Van beylerbeyine

İran, Türkmenler, Şah oğlu ve Şirvan ile ilgili gönderilen haberlerin alındığı;

elde edilecek bilgilerin bundan sonra da sürekli bildirilmesi.




1052

Van beylerbeyine

Merhum Yakub Bey'in oğullarının, babalarının malı için Şahkulu'nun oğlu

Bahaeddin Ağa ile anlaşmazlık içinde bulundukları bildirildiğinden, anlaşmazlığın önlenmesi.



1053

Vidin beyine ve Niğbolu Beyi Mehmed Han'a

Zahîre ve pirinç gemileri için gereken kürekçilerin Vidin ve Eflak'tan temin

edilip her gemiye bir miktar Eflak ve bir miktar da Vidin'den temin edilen kürekçilerin konulması ve Eflak kürekçilerinin bir gemiye binip ortadan kaybolmaları ihtimaline karşı tedbir alınması.



1054

Mora beyine

Kendisine daha önce Mora sancağının muhâfazası için otuz sipâhiyi alıkoyup

diğerlerini alaybeyileri ile birlikte sefer için Rumeli beylerbeyinin yanına göndermesinin emredildiği, ancak şimdi bu miktar az bulunduğundan, muhâfaza için alıkonanların miktarının yüze çıkarılması.



1055

Rumeli beylerbeyine

Muhâfaza için Mora'da yüz, İlbasan'da ve Dukagin'de onar sipâhi bırakılarak

diğerlerinin, alaybeyileri nezaretinde tam techizatlı olarak sefere katılmak üzere kendi yanına gönderilmeleri hususunda adı geçen sancakların beylerine gönderilen hükümlerin yerlerine ulaştırılması ve sefere tayin olunan askerlerin alaybeyileri ile getirtilmesi.



1056

İlbasan ve Dukagin beylerine

Sancakları dahilinde bulunan sipâhilerden otuzar neferi muhâfazada bırakıp

geri kalanlarını sefere katılmak üzere alaybeyileri ile birlikte Rumeli beylerbeyinin yanına göndermeleri.



1057




1058

Şehirköy kadısına

Ordu için arpa, ekmek, un, yağ, bal vs. zahîre tedârik edilmesi.


Biga beyine

Daha önce kendisinin sancağı askeri ile birlikte derya seferine tayin olunduğu,

ancak şimdi Mağrib taraflarına bir miktar kadırga göndermek gerektiğinden kendisinin bu hizmete tayin olunduğu; emrindeki askerleri tam techizatlı olarak hazırlayıp Mağrib'e gönderilecek kadırgalar Boğaz hisarlarından geçerken kadırgalara binmek üzere Boğaz hisarlarında hazır bulunması.



1059

Haleb beylerbeyine

Haleb, Hama, Birecik ve Trablus taraflarında bulunabilen yerlerden güherçile


toplanarak barut işlettirilmesi, işlenen barutun miktarının bildirilmesi ve barut işlettirilmeye devam edilmesi.



1060

Edirne kadısına

Mahkemede davasının yeniden görülmesi esnasında davacılarının kendisinden

tekrar davacı olduğu, ancak mahallesi halkının aleyhinde şahitlikte bulunmadığı bildirilen mahpus Hüseyin'in hapisten salıverilmemesi.



1061

Dulkadirlü beylerbeyine ve Zamantu kadısına

Antep'ten Mehmed isimli canbazın yolunu kesip yeğeni Hasan'ı kaçırdığı ve

devamlı içki içtiği bildirilen Maraş alaybeyisinin oğlu Mehmed isimli sipâhinin buldurularak teftiş edilmesi; suçu sâbit olduğu takdirde timarının başkasına tevcih edilmesi.

4 Şaban 973 (24 Şubat 1566)



1062

Gelibolu kadısına

Müftüahmetçelebi Mahallesi'nden İlyas b. Emirze, hanımı Emine ile Fatma ve

Emine isimli diğer hatunları yaralayıp eşyalarını çalan Ramazan b. Emirze, Ramazan b. Ali ve sipâhi Arnavud Yunus isimli şahısların güvenilir adamlar nezaretinde Südde-i saâdet'e gönderilmeleri.



1063

Bursa beyine ve kadısına

Mamuriye Kalesi nöbetçilerine ulûfe götürürken kaybolan yeniçerilerin

akıbetlerinin araştırılıp nerede olduklarının ve niçin kaybolduklarının ortaya çıkarılması.




1064

Diyarbakır beylerbeyine

Kilis Beyi Canpolad Bey'in, sancağındaki Kürt eşkıyanın hakkından gelmek

için gönderdiği adamına gereken yardımın yapılması ve ihtiyaç duyduğunda yeteri kadar adam verilmesi.



1065

Çorum ve Kengırı beylerine

Sancakları askeriyle derya seferine iştirak etmek üzere Nevruz'dan önce

İstanbul'da hazır bulunmaları.




1066

Solnok beyine ve kadısına

Daha önceki beylerin, voyvodalarına önceden voyvoda oldukları yerlerdeki

ahaliden pişkeş ve poklon diye kurt ve tilki derileri toplattıkları ve fazla vergi aldıkları, reâyânın da vergilerini ödeyemedikleri için yerlerini terkettikleri bildirildiğinden, bu durumun önüne geçilip kimsenin kanuna aykırı iş yapmasına ve usulsüz vergi toplamasına izin verilmemesi ve memleketin mamur hale gelmesine çalışılması.




1067

Canpolad Bey'e

Kilis'te eşkıyalık yapan ve Diyarbakır'a kaçan bazı Kürt eşkıyanın yakalanması

hususunda kendisine yardımcı olması için Diyarbakır beylerbeyine hüküm gönderildiği; kendisinin de sözkonusu eşkıyanın yakalanması için Diyarbakır'a işe yarar adamlar gönderip bunları yakalatarak şer‘-i şerife göre haklarından gelmesi.



1068




1069

[Semendire Beyi] Bayram Bey'e

Daha önce gönderilen emir gereği iki bin adet kunbara çömleği hazırlanması.


Midilli beyine

Eskiden beri adanın muhâfazası için iki kadırgada nöbetleşe vazife yaptıkları

bildirilen Midilli sipâhilerinden derya seferi için bir miktar levendin iki kadırga ile sefere gönderilmesi, geri kalan sipâhilerin de adanın muhâfazası için bırakılması.



1070

Anadolu ve Karaman'a kadar yol üzerinde bulunan kazaların kadılara

Daha önce gönderilmesi emrolunan kürekçiler henüz gelmediğinden, derhal

hazırlanıp Nevruz'dan önce gönderilmesi; ayrıca, istenilen mirî develerin de Ramazan'a kadar eriştirilmesi.



1071

Karahisar beyine

Kula yöresinde sâkin Efendibey oğlu Hasan ve yanında bulunanları getirmekle

görevli Selim Çavuş başka bir göreve gittiğinden, bu kişilerin güvenilir adamlar nezaretinde Südde-i saâdet'e gönderilmesi.



1072

Akkirman beyine

Ailesi için Bender Kalesi'nde bir ev yaptırmak isteyen Boğdan voyvodasına

mani olunmaması ve bu hususta dizdara da gerekli tenbihte bulunulması.




1073

Boğdan voyvodasına

Leh beylerinden Haruş'un eşkıyayı toplayarak fesad çıkartmak istediği ve

kendisinin Bender Kalesi'nde bir ev yaptırmak istediğine dair gönderdiği mektubun alındığı; düşmana karşı daima uyanık bulunarak memleketi muhâfaza etmesi; ayrıca Bender Kalesi'nde yaptırmak istediği ev için izin verildiği ve bu hususta Akkirman Beyi'ne de gereken emrin gönderildiği.



1074

Bebek oğluna

Kendisi hakkındaki iyi niyet dolayısıyla azad edildiği ve iltifata mazhar

görüldüğü; kendisinin de, kalelerinde Müslüman esir bulunması uygun olmadığından, kendisine tâbi kalelerde bulunan Müslüman esirlerin hepsini serbest bırakması.




1075

Marmara kadısına

Mirali adasından bazı reislerin düşmana tereke verdikleri ve kaçtıkları

bildirildiğinden, firar eden bu reislerin malları ve eşyalarının zaptedilmesi, mümkün ise yakalanarak hapsedilmeleri, değil ise nerede olduklarının bildirilmesi.



1076

Karahisâr-ı Sâhib, Sultanönü ve Kırşehir beylerine

Gönderilen emirler gereğince, Karahisâr-ı Sâhib beyinin sefere iştirak etmek

üzere sancağı askeriyle Anadolu beylerbeyinin yanına, Sultanönü ve Kırşehir beylerinin ise askerleriyle derya seferine iştirak etmek üzere görevlendirildikleri gemilere hareket etmeleri.



1077

Rum beylerbeyine

Daha önce gönderilmesi emredilen kürekçilerin yarar adamlar eşliğinde âcilen

toplatılarak Nevruz'da İstanbul'a ulaştırılması ve oralarda bulunan haraççıların da âcilen gönderilmesi.



1078




1079

Pîrî Çavuş'a

Daha önce de emredildiği üzere Larende'den bir adet kasap getirilmesi.


Rodos beyine

Mısır'a gitmekte olan Mısır Beylerbeyi Mahmud Paşa Rodos'a geldiğinde

kendisini kadırgalar ile İskenderiye'ye götürmesi ve oradan da Trablus'a geçerek, orada istihsal edilen barutu alıp Rodos'a getirmesi.



1080

Ergene kadısına

Ergene İmâreti mütevellîsinin kulu Ferhad'ı, mütevellînin bazı kıymetli

eşyalarını alması hususunda kandıran Kaytas'ın küreğe konulmak üzere Südde-i saâdet'e gönderilmesi.



1081

Karaman beylerbeyine

Eyaletin muhâfazası için Pîrî Bey'in Kayseri'de, Kayseri Beyi Çerkes'in de

Konya'da oturması; tezkiresiz sipâhilerden sefere gücü yetmeyenlerin muhâfaza hizmetinde bırakılması; Kırşehir Beyi Gazanfer'in askeriyle derya seferine memur olduğu, kendisinin de geri kalan askerler ile Anadolu beylerbeyinin ardından Biga'ya gelerek Gelibolu'dan geçip orduya katılması; ancak boğazdan geçerken iki beylerbeyinin birbirlerine zorluk çıkarmaması; ayrıca asker için orducu esnaf temin edilmesi ve menzillerde askerlerin kanun hilafına iş yapmalarının önlenmesi.



1082

Vize yörükleri subaşısına*

*    Hüküm yazılmamıştır.




1083

Bağdad beylerbeyine

Önce Bağdad Beylerbeyiliği'ne bağlanıp, daha sonra Şehrizol Beylerbeyiliği'ne

bağlanan Musul sancağının tekrar Bağdad Beylerbeyiliği'ne bağlandığı.




1084

Mısır beylerbeyine

Medine-i Münevvere'ye gelen nüzûr ve sadakanın saklanması için Harem-i

şerif'in bir köşesinde kule yapılmasının ve muhâfazası için Mısır kullarından elli nefer ile bir ağanın buraya tayininin münasip olduğu.



1085

Van beylerbeyine

Merhum Yakub Bey'in oğullarının, babalarının malı için Şahkulu'nun oğlu

Bahaeddin Ağa ile anlaşmazlık içinde bulundukları bildirildiğinden adı geçen şahsa kanunsuz hiçbir müdahalenin yapılmaması ve işlerine kimsenin karıştırılmaması.



1086

Sâbık Budun Beylerbeyi İskender Paşa'ya

Sefer-i hümâyun sebebiyle İstanbul'un muhâfazasına tayin olunduğundan, şehri

iyi bir şekilde idare etmesi ve içki yasağı gereğince pazarları, iskeleleri ve kapıları kontrol ederek içki getirilip satılmasına mani olması.



1087

Bursa beyi ile Sultan ve Muradiye medreseleri müderrislerine

Bursa'da Bedreddinoğlu Mahallesi'nden Hacı Mustafa'nın kızı Emine'yi,

Ahmed ile nikâhlanacağı esnada afyonlu helva yedirip öldürmeye teşebbüs ettiği ve daha sonra İstanbul'a kaçtığı bildirilen İsmail'in İstanbul'da yakalanarak Bursa'ya gönderildiği; adı geçenin daha önceki emir gereğince teftiş olunması.




1088

Pınarhisarı, Kırkkilise, Hasköy, Kızılağaç Yenicesi, Yanbolu, Nevâhi-i Yanbolu, Karinâbâd, Ruskasrı, Ahyolu, Aydos, Vize, Ohri, Varna,

Tekfurgölü, Hırsova, Silistre, Kili, Akkirman, Çirmen, Eski Zağra, Yeni Zağra, Akçakızanlık, Filibe, Uzuncaova Hasköyü, Plevne, Lofça, Tırnovi, Tatarpazarı, İzladi, İvraca, Rahova, Niğbolu, Çernovi, Hezargrad ve Şumnu kadılarına

İstanbul'a koyun getirmekle görevli celeplerin, ölüm, iflas vs. sebeplerden dolayı sayılarının azalması nedeniyle İstanbul'da et sıkıntısı çekildiğinden yeniden bir tahrir yapılarak celep defterlerinin kadılıklara gönderildiği; defterlerde yazılı celeplerin üzerlerine tayin olunan koyunların sürücüleri vasıtasıyla İstanbul'a gönderilmesi; atîk celeplerin yerlerine koydolunan yamakların ölümü durumunda vekillerinin istenen miktarda koyunu tedârik etmeleri; voynuk tâifesinden celep yazılanların isterlerse her iki görevi de yapabilecekleri, istemezlerse voynukluk görevinin başkalarına verilebileceği; toyca, akıncı, Yahudi ve çingenelerden celep yazılanların çeşitli bahânelerle üzerlerine düşen koyunları tedârik etmekten vazgeçmelerine dikkat edilmesi ve hiçbir celebin himaye edilmeyerek koyunların zamanında İstanbul'a gönderilmesinin sağlanması; sürücülerin celeplerden çeşitli


bahânelerle akçe istememesi; her celebin erkek koyunlarını yine kendi civarında bulunan celeplere satması ve bu hükümde belirtilen şartlara uyularak görevlerinde hiçbir ihmalin gösterilmemesi.



1089

Kastamonu beyine

Sinop'ta kadırga gemileri yapımı için usta getirmeleri hususunda livadaki

kadılara tenbihte bulunulduğu halde bazılarının çeşitli sebeplerle görevlerini ihmal ederek kadırga yapımında ve kürekçi temininde sıkıntılara yolaçtığı haber verildiğinden, görevini ihmal eden kadı ve nâiblerin isimlerinin bildirilmesi.



1090

Kastamonu beyine, kadılarına ve dizdarına

Kastamonu'da sancakbeyleri sefere gidince yerine bıraktığı kethüdâların

sancaktaki suhte vs. eşkıyayı bertaraf etmek için Kastamonu ve Sinop kalelerinden hisar eri ve at talep etmeleri durumunda kendilerine zorluk çıkarılmadan ve geciktirilmeden taleplerinin yerine getirilmesi.



1091

Şam beylerbeyine

Şam'da fesad çıkartıp Dürzî tâifesine sığınan Haşim'i ele vermeyen ve topladığı

adamlarla birlikte, adı geçeni yakalamak için gelen görevlilerle çatışmaya giren fakat bir yolu bulunup hapsolunan nahiye ahalisinden Şerâfeddin'in başkalarına ibret olacak şekilde hakkından gelinmesi; Şerâfeddin'i kurtarmak için baş kaldıran ve ellerinde bin kadar tüfek bulunan yandaşlarının da dağıtılıp tüfeklerinin ellerinden alınması, bundar sonra da reâyânın tüfek kullanmasına izin verilmemesi.



1092

Rodosçuk, Hayrabolu ve Burgaz kadılarına

Pınarhisar'da zahîre sıkıntısı çekildiğinden Ordu-yı hümâyun için istenen

zahîrenin Rodosçuk, Hayrabolu ve Burgaz kazalarından tedârik edilerek Pınarhisar'daki konaklara getirilip teslim edilmesi.



1093

Süzebolu, Bartın, Sinop, Akyazı, Ilıca, Geyve, Göynük, Taraklı ve Ahyolu kadılarına

Daha önce kadırga kerestesi temin edip getirmek için görevlendirilen

çavuşların sefere katılmak üzere İstanbul'a gönderilmesi; kereste tedâriki işinin ise kadılar tarafından takip edilerek kerestenin âcilen yetiştirilmesi için gerekli gayretin gösterilmesi.



1094

Budun beylerbeyine

Solnok Beyi Hasan Bey ile Erdel seferine katılıp yararlık gösterenlere, arz

defterinde belirtildiği şekilde, gönüllü ve beşli gedikleri ile terakkîler tevcih edilmesi.




1095

Menteşe sancağı sahillerinde bulunan yerleşim yerlerindeki kadılara


Sığla beyinin rast geldiğini bildirdiği levend gemilerindeki eşkıya levendlerden Menteşe sancağında bulunanların yakalanması.



1096

Van beylerbeyine

Sahte berat ile gönüllü gediği almak istediği bildirilen Şenlik isimli şahsın

sorgulanarak, sahte beratı kimin düzenlediğinin tesbit edilmesi ve kendisi hapsedilerek neticenin bildirilmesi.



1097

Edirne'ye varıncaya kadar yol üzerinde bulunan kadılara

Ramazanın on birinci günü sefere çıkılacağından güzergâh üzerinde bulunan

yolların ve köprülerin teftiş edilerek temizlenmesi, gerekirse tamir edilip gereken yerlere köprü yapılması ve askerin yollardan gelip geçerken sıkıntı çekmemesi için gerekli tedbirlerin alınması.



1098

Filibe kadısına

Filibe'de hamam basıp oğlan çekmek isterken yakalandığı ve hapsedildiği

bildirilen Seyyid Abdi isimli suhtenin Südde-i saâdet'e gönderilmesi.




1099

İstanbul'dan Edirne'ye kadar yol üzerinde bulunan kadılara

Sefer için ordunun geçeceği yollarda bulunan konaklarda Istabl-ı Âmire ve

askerler için gerekli olan arpa, saman, otluk, ekmek vs. zahîrenin tedârik olunarak yeterli miktarda bulundurulması ve bu hususta sıkıntı çekilmemesi için gerekli tedbirlerin alınması.



1100

Edirne kadısına

Sefer esnasında asker için yeterli miktarda pirinç, bal, yağ, arpa, saman ve ot

hazırlanıp anbarlarda saklanması ve bu hususta orduya sıkıntı çektirilmemesi için gerekli tedbirlerin alınması.



1101

Hersek beyine ve Karadağ kadısına

Haydar adlı voyvodanın, Yagotin köyünden birtakım zimmîleri Polya'ya

giderken yoldan çevirdiğini ifade ettiği ve şahitlerin de bunu doğruladığı belirlendiğinden, zimmîlerin köylerine götürülerek yerleştirilmeleri ve dârülharbe kaçmalarına izin verilmemesi.



1102

Vize yörükleri Subaşısı Pirî'ye

Subaşılığına bağlı canbaz, tatar ve yörüklerle birlikte Misivri, Süzebolu ve

Ahtabolu'da gemi inşâ hizmetinde bulunup gemiler tamamlandığında emrindeki görevlilerle birlikte Çekmece'ye gidip orada yapılmakta olan köprüye yardım etmesi.




1103

İstolni Belgrad beyine

Beşli ağalarından Saruhan Ağa'nın düşmanda tutsak olduğu bildirildiğinden,

yanında bulunan Torna Tomaş, Oranfiye ve geri kalan Göle keferesinin Südde-i saâdet'e gönderilmesi veya Saruhan Ağa'nın hapisten çıkarılması.



1104

Budun beylerbeyine

Düşmanda esir olan Novigrad Azeb Ağası Hasan'ın kurtarılması için Südde-i

saâdet'te hapiste bulunan kâfirlerden Yakoş Tomas'ın gönderildiği; aynı şekilde Budun gönüllülerinden Mustafa'nın da gönderilen kâfir karşılığında serbest bırakılması.



1105

Bağdad beylerbeyine

Lûristan hâkimlerinden Mehmed'in İran tarafından hapsolunması üzerine

oğulları Cihangir ve Sultan Hüseyin'in büyük bir cemaatle sâbık Elvan Beyi Rüstem Bey'in yanına sığınmaları ve İranlıların da bunların geri verilmesini talep etmeleri üzerine, bunların Rüstem Bey'den istenip kendisinin de hapsedilmesine dair emr-i şerif geldiği ve bunun üzerine de, korkup Kelhûr dağlarına kaçmış olan Rüstem Bey'den bunların geri istendiği, eğer Rüstem Bey bunları vermezse yakalanıp hapsedileceği, ancak İran'dan gelen adamların antlaşmaya aykırı olarak Bağdad'a bağlı bazı yelerde tâc ile dolaştıkları ve halk içine karıştıklarına dair gönderdiği mektubun alındığı; ancak bunların Bağdad'ı ziyaret etmelerine izin verildiğinden kendilerine herhangi bir engel çıkarılmaması, fakat bundan sonra Bağdad'a geldiklerinde halk içine karışmamaları, doğru yoldan gelip gitmeleri ve Hayderî tâc kullanmaları hususunda da kendilerine gerekli tenbihte bulunulması.



1106

İskenderiye beyine

İskenderiye Kalesi müstahfızlarından bazılarının emre itaat etmeyip fesad

çıkardıkları, Müslümanlardan at satın alarak besleyip düşman kalelerinde kâfirlere para karşılığı sattıkları, ehl-i fesâdı himaye ettikleri ve ortalığı karıştırdıkları bildirildiğinden, emre itaat etmeyenlerin dirliklerinin başkalarına tevcih edilmesi; düşmana at ve yasak eşya sattığı sâbit olanların da haklarından gelinmek üzere, sicil sûretleri ile birlikte Südde-i saâdet'e gönderilmesi.



1107

Erzurum beylerbeyine

Erzurum kulları bölüğündeki mahlûl gediklerin dağıtımı sırasında kullar

kâtibinin üç altın almadan deftere kaydetmediği duyulduğundan, kâtibe gerekli tenbihte bulunulup gedik dağıtımında emre aykırı hiçbir şey aldırılmaması ve fazladan altın alınmış ise geri alınıp sahiplerine iade edilmesi.



1108

Kütahya müsellemleri olan yerlerin kadılarına

Kütahya Müsellemleri Beyi Halil, bazı müsellemlerin ellerinde hüküm ol-


duğunu iddia ederek teklif edilen hizmete gitmediklerine dair şikâyette bulunduğundan, durumun araştırılması ve müsellemlerin ellerinde bulunan hükümlerin toplanarak gönderilmesi; ayrıca hizmete gitmemekte direnenlerin de isimlerinin bildirilmesi.



1109

İnebahtı sancağı beyine

Akıncılar sefere çıkacakları zaman bazı toyca ve akıncıların iştirak etmedikleri,

bazılarının da yolda kayboldukları, bunların taş gemilerinde küreğe konulması halinde bu gibi durumların ortaya çıkmasının önüne geçilebileceği bildirildiğinden, hizmetten kaçan toyca ve akıncıların yakalanarak küreğe gönderilmesi ve yolda kaybolmamaları için görevlilere tehbihte bulunulması.



1110

Pınarhisar kadısına

Gemi inşâsı için kereste tedâriki işi ile görevlendirilen Pınarhisar Nîibi

Muslihiddin'in kereste tedâriki işi bitmeden başka yere gönderilmemesi.




1111

Çirmen, Zağra Yenicesi ve Eskisi, Uzuncaova-i Hasköy, Filibe, Tatarpazarı, Pınarhisar, Kırkkilise, Hasköy, Kızılağaç, Yenice, Yanbolu, Nevâhi-i

Yanbolu, Karinâbâd, Ruskasrı, Ahyolu ve Aydos kadılarına

Kazaları dahilinde bulunan atîk ve cedîd celeplerin, üzerlerine takdir olunan koyunları tamamıyla hazırlayıp Ramazanın on beşinde İstanbul'a getirmeleri gerektiğinden, koyunların ilgili deftere göre toplanıp sürücülere teslim edilerek eksiksiz ve zamanında İstanbul'a ulaştırılması için gerekli tedbirlerin alınması.



1112

Müteveffâ Gedik Ahmed Paşa Evkâfı Mütevellîsi Abdi'ye

Müteveffâ Vezir-i A‘zam Ali Paşa'nın Karahisâr-ı Sâhib'deki suyolu hizmetine

müteallik muhâsebelerin nâzır ve kâtiple gönderilmesi.




1113

Karahisâr-ı Sâhib kadısına, dizdarına ve sancakbeyinin Karahisar'daki subaşısına

Müteveffâ Vezir-i A‘zam Gedik Ali Paşa'nın Karahisar'daki suyolu hizmetinde

bulunan Mütevellî Abdi'ye, ihtiyaç duyduğu hususlarda gereken yardımın yapılması ve emrine yeteri kadar hisar ereni verilmesi.



1114

Barçınlı ve Seydigazi kadılarına

Müteveffâ Vezir-i A‘zam Ali Paşa'nın Karahisâr-ı Sâhib'de bulunan evkâf ve

imâretinin suyolu hizmeti için inşaat ve taş ustası lâzım olduğundan, kazalarında mevcut inşaat ve taş ustalarının, kendilerine gerekli âlet ve edevat ile birlikte hizmet yerine gönderilmeleri.




1115

Bolu beyine

Bazı suhte kılıklı levendlerin Konrapa, Devrek vs. yerlerde toplantı yaparak

fesad çıkardıkları duyulduğundan, ehl-i fesâdın ele geçirilerek hapsedilmesi ve bundan sonra da bu gibi eşkıyâlık faaliyetlerine meydan verilmemesi için gerekli tedbirlerin alınması.



1116

Sığla beyine

Sancağına bağlı sipâhilerle birlikte derya seferine hazırlanması hakkındaki

emir gereğince kendisine tayin olunan kadırga ile sefere hazırlanıp donanma ulaştığında donanmaya katılması.



1117

Alacahisar beyine

Daha önce hazırlanması istenen on bin baş koyunun otuz bine çıkarılması ve

Ordu-yı hümâyun ulaştığında sahipleri veya vekilleri vasıtasıyla konaklara getirilip sattırılması.



1118

Anadolu beylerbeyine

Daha önce Aydın sancağı sipâhilerinin sefere hazırlanmalarının emredildiği,

ancak şimdi Sığla beyi derya seferinde görevlendirildiğinden, daha önce Sığla beyinin emrine tayin olunan Aydın sipâhilerinden Sığla beyiyle birlikte deryaya gidecek olanların sefere gitmeye zorlanmaması.



1119

Mısır beylerbeyine

Mısır Beylerbeyiliği'ne tayin olunan Mahmud'un arzı üzerine Südde-i saâdet

çavuşlarından Mustafa Çavuş'un da kendisiyle birlikte Mısır'a gönderildiği; Hazine'de bulunan mal, anbarlarda bulunan zahîre ve memleketin durumu hakkında kendilerine gereken bilginin verilmesi.



1120

Mısır beylerbeyine ve defterdarına

Mısır'da bazı beylere vs. kimselere iltizam yoluyla verilen hâs köylerde mirî

malın zarara uğratıldığı ve iş verilen kimselerden tahsilat yapılamadığı duyulduğundan, bundan sonra hâs köylerin ümerâya, müflislere ve borçlu kimselere verilmeyerek mal tahsili mümkün olan şahıslara verilmesi.



1121

Haleb defterdarına

Şam'da mal hizmetinde görevlendirilen Şam yeniçerilerinin çoğunun Tat

tâifesinden olduğu ve şarap içip fitne ve fesad çıkardıkları duyulduğundan, bu gibilerin cezalandırılmaları ve kanuna aykırı iş yapmalarına izin verilmemesi; aksi takdirde meydana gelebilecek olaylardan kendisinin sorumlu tutulacağı.




1122

Ruskasrı kadısına

Aydos kazasına bağlı Misivri kasabasında yasakçı olan Dergâh-ı âlî yeniçe-

rilerinden Hüseyin'i yaraladıkları bildirilen Ruskasrı kazasından Receb ve İsa'nın kefillerine buldurularak davalarının görülmesi ve cezalandırılmaları.



1123

İlbasan beyine

Sancağın muhâfazası için on sipâhinin alıkonulup geri kalanının alaybeyi-

leriyle birlikte beylerbeyi yanına gönderilmesi; ayrıca Avlonya ve İlbasan sancaklarının tahririne başlanması.



1124

Ohri beyine ve kadısına

Ohri kazasına bağlı Kasrıkalan köyünde bulunan Yeniçeri Mehmed'in evini

basıp eşyalarını çaldıktan sonra evi yakan ve ailesine eziyet eden harâmilerin her ne şekilde olursa olsun bulunarak cezalandırılmaları.



1125

Budun beylerbeyine

Düşman tarafına gönderilen casusların getirdikleri haberlere göre sefere çıkma

kararının düşman birliklerinde büyük korkuya sebebiyet verdiği ve eğer sefere çıkılırsa Macar, Nemçe, Çeh ve Alman topraklarının fetholunabileceği yolunda gönderdiği bilgilerin alındığı; bundan sonra da düşman tarafından doğru haberler alınarak bildirilmesine devam edilmesi.



1126

Haleb beylerbeyine

Vilâyette işlenen ve kalelerden alınan güherçile ve siyah barutun miktarı

hakkında gönderilen bilginin alındığı; siyah barut işlenmesine devam edilmesi, kalelerden alınanların yerine yeterince barut konulması ve barut bulunması ihtimali olan Rumkale ve Birecik kaleleri de yoklanarak bulunabilecek barutun fazlasının getirilmesi.



1127

Selanik yörüklerinin bulunduğu yerlerin kadılarına

Selanik yörükleri subaşısına bazı hizmetler emrolunduğu ve yörüklerin hizmete

gitmekte ihmalkâr davrandıkları yolunda subaşı tarafından şikâyette bulunulduğundan, bu hususta yörük subaşısına gereken yardımın yapılması ve hizmete gelmemekte inat eden yörüklerin isimlerinin bildirilmesi.



1128

Anadolu beylerbeyine

Menteşe Beyi Ahmed Bey, derya muhâfazası için kendisine verilen

kadırgalarda cenkçi olarak görevlendirilen sipâhilerin, isim defteri yok diye kadırgalara girmediklerini bildirdiğinden, sipâhilerin isim defterinin gönderilmesi.




1129

Diyarbakır beylerbeyine ve kadısına

Çemişkezek halkından bazıları arzuhal sunup Çemişkezek Beyi Ali hakkında

şikâyette bulunduklarından, şikâyet konularının araştırılması ve üzerine sâbit olan hak varsa alınıp sahiplerine iade edilmesi.



1130

Budun beylerbeyine

Beylerbeyiliği dahilinde çeşitli yerlerden dârülharbe papuç, çizme, sahtiyan, at

vs. gibi düşman ülkelerine ihracı yasak olan eşya gönderildiği bildirildiğinden, bu gibi yerlerin sancakbeylerine ve kadılarına daha önce bu gibi faaliyetlerin yasaklanmasıyla ilgili gönderilen hükmün sûreti ile mektuplar gönderilerek bu gibi faaliyetlerin önlenmesi.



1131

Solnok beyine
Tokay Kalesi'ne bitişik olan Kraltelek ( ) köyü halkının uzun süreden beri

isyan halinde olduğu ve vergilerini vermedikleri belirtilerek, kale yakınlarında pusu kurulup birkaç adam alma bahânesi ile adı geçen köye gidilirse, Tokay Kalesi'ndeki kâfirlerin dışarı çıkacağı ve bunlardan işe yarar esirler alınabileceği, böylece isyancıların da itaat altına alınabileceğine dair gönderdiği mektubun alındığı; gerek isyancıların itaat altına alınması, gerekse düşmandan esirler alınması hususunda gerekli gayretin gösterilmesi, ancak uyanık bulunulup memlekete herhangi bir zarar eriştirilmemesi.



1132

Bursa beyine ve kadısına

Bir zimmînin evini basıp eşyalarını çalan ve yakalanan hırsızın, kendisinin suç

ortağı olduklarını söylediği şahısların babalarına veya kefillerine buldurularak durumlarının arzedilmesi.



1133

Bağdad beylerbeyine

Âmid Kalesi'nden on beş nefer topçunun Şehrizol'a gönderilmesinin

emrolunduğu, bunun üzerine Âmid'in kırk beş topçusundan yirmisinin Kiğı Madeni'nde top yuvalağı dökmekle meşgul olduğu ve Âmid Kalesi'ne otuz topçunun yetmeyeceğinin arzedildiği, fakat yine de ayrılan topçuların emrolunduğu üzere gönderilmesi ve inat ettikleri takdirde ulûfelerinin kesilmesi.



1134

Rodos beyine

Donanmaya katılmaları emrolunan Rodos sipâhilerinin Rodos'ta gözcülük

yaparak, Asitâne-i saâdet'e arzolunması gereken hususların iletilmesi, gemilerin yanaşması mümkün olan yerlerin gözetilmesi ve adanın korunması hizmetlerini yürüttükleri bildirildiğinden, eğer durum arzolunduğu gibi ise sipâhilerin eski hizmetlerinde kalmaları ve görevlerine devam etmeleri.




1135

Solnok beyine


Solnok hâslarından Kraltelek ( ) adlı köyün Tokay Kalesi'ne yakın olduğu ve uzun süreden beri isyan edip vergilerini vermediklerinin bildirildiği; fesad ehlinin elebaşlarından birkaçının ele geçirilip başkalarına ibret olacak şekilde haklarından gelinmesi, fakat bu bahâne ile kendi halindeki halka dokunulmaması.



1136

Remle kadısına

Kapı Ağası müteveffâ Cafer Ağa'nın Remle'de yaptırdığı cami ve mual-

limhânenin önceki mütevellîsi müteveffâ Davud görevlilerin ücretlerini ödememiş olduğundan, vakfın yeni mütevellîsi Kapı Ağası Yakup Ağa'nın sözkonusu ücretlerin ödenmesi için gönderdiği iki yüz elli altından alacaklıların haklarının dağıtılması.



1137

Dergâh-ı âlî müteferrikalarından Zaîm Hasan'a

Kendisi sefere gönderilmeyip Bilecik'te yuvalak işlenmesi hizmetine tayin

olunduğundan, yaya ve müsellemleri toplayarak yuvalak dökme işinde istihdam etmesi; ancak hizmetin kusursuz yapılması ve halkın bağ ve bahçesine tecavüz edilmemesi; tecavüzde bulunanlar olursa cezalandırılmaları için isimlerinin bildirilmesi.



1138

Zağra'ya varıncaya kadar yol üzerinde bulunan kazaların kadılarına

İdam olunan harâmi çingene Hıdır'ın yoldaşları olan çingenelerden Yahşi,

Şaştacı Budak, Sevündük ve Musa ile diğer yol kesenlerin yatakları ve kışladıkları yerleri tesbit edip ele geçirmekle görevlendirilen Silahdar Cafer'e gerekli her türlü yardımın yapılması.


14 Şaban 973 (6 Mart 1566)



1139

İskenderiye beyine

Bukamir köyü âsilerinden Divâne Gün yakalanıp getirilirken Sofya ve

Bukamir köyleri halkından bazı kimselerin görevlilerin yolunu keserek bir kısmını öldürüp Divâne Gün'ü kurtardıkları bildirildiğinden, yol kesenlerin ele geçirilerek elebaşılık yapanların haklarından gelinmesi.



1140

Bosna beyine

Travnik Kalesi'nde Peçriçka ve gayriden Ali adlı kimsenin, mutasarrıf olduğu

gediğini yarı yarıya nefer gediklerine bozduğu ve cebecilik hizmetinin boş kalıp cebe vs. savaş âletlerinin harap olmaya başladığı, aynı hisseye mutasarrıf Mustafa'nın feragat ettiği belirtilip biriktirilen gediğin cebecilik hizmeti yapmak üzere kendisine verilmesi talebinin uygun görüldüğü ve her ikisine de cebecilik hizmeti yaptırılması.




1141

Bursa beyine

Bursa kadısı, Sarığıgüzel Mustafa ve oğlu Mehmed'in ellerinde çalınmış eşya

bulunduğunu bildirdiğinden, Kebsud kadısı da Karacalar nâibi ile İlyas adlı şahsın yaramazlığına dair sicil sûreti gönderdiğinden, adı geçen şahısların küreğe konulmak üzere gönderilmesi.



1142

Van beylerbeyine

Van'da dirlik sahibi bazı Kızılbaşların İran ile işbirliği içerisinde bulundukları

bildirildiğinden, bunlar hakkında gizlice araştırma yapılarak İran ile işbirliği yaptıkları doğru ise bir bahâne ile ihraç olunmaları.



1143

Sâbık Zihne kadısı Mevlâna Muslihiddin'e

Uzunköprü'deki hâssa çayırının ortasında bulunan değirmenin arkının taşıp

çayıra zarar verdiği bildirildiğinden, durumun araştırılması ve değirmenin zararının giderilmesi için ne yapılması gerektiğinin arzedilmesi.



1144

Hâslar kadısına

Ramazanın onuncu gününde sefere çıkılacağı ve üçüncü konak Davudpaşa

Çayırı, dördüncü konak Çatalca Çayırı olacağından bu konakların her birine dört yüz müd arpa, iki yüz araba ot, üç yüz çit saman, beş bin akçelik ekmek ile iki bin yük odun hazırlanması.




1145




1146

*    Hüküm iptal edilmiştir. Aynı hüküm için bkz. hk. nr. 1164.


Mısır beylerbeyine

Mısır muhâfazasında istihdam olunan yeniçeri, tüfekci ve gönüllülerin sayısında eskiye göre artış olduğu ve bu da Hazine'ye yük teşkil ettiğinden

boşalan gediklerin, bölükler eski sayıyı buluncaya kadar kimseye verilmemesi ve bölükler eski sayılarını bulduktan sonra da bölüklerdeki noksanların, Dergâh-ı muallâ'dan yazılıp gönderilmek üzere, defter edilip arzedilmesi.



1147

Sâbık Dırâ‘ Beyi Mehmed Bey'e

Mısır Beylerbeyi Mahmud, Dırâ‘ sancağının mukarrer olmasını bildirdiğinden,

Şabanın on ikinci gününden itibaren sancağının mukarrer olduğu ve San‘a Beylerbeyi Rıdvan'ın uygun gördüğü şekilde sancağın muhâfazasında bulunması.



1148

Mısır beylerbeyine

Tercan'a tayin olunan ümerâ ve ağaların görev yerlerine gitmedikleri bil-

dirildiğinden, gitmemekte inat eden ve emre itaat etmeyenlerin haklarından gelinmek üzere isimlerinin arzedilmesi.




1149

Mısır beylerbeyine

Asker miktarı eski sayısına ininceye kadar boş bulunan gediklerin kimseye

verilmemesi hususunda önceden gönderilen emrin geçerli olduğu, ancak hizmet ve yoldaşlıkta bulunan yarar yiğitlerin, istihkaklarına göre ödüllendirilmesi için elli altmış gediğin tevcihine izin verildiği.


15 Şaban 973 (7 Mart 1566)



1150

İstanbul kadısına

Ramazanın on birinci günü sefer için İstanbul'dan hareket edilip ilk olarak

Rüstem Çiftliği ve ikinci olarak Halkalıpınar'da konaklanacağından, her bir konak için dörder yüz müd arpa, ikişer yüz araba ot, üçer yüz çit saman, beş bin akçelik ekmek ve iki bin yük odun tedârik edilerek konaklara götürülüp teslim edilmesi ve zahîre hususunda sıkıntı çekilmemesi için gerekli tedbirlerin alınması.



1151

Silivri kadısına

Ramazanın on birinci gününde sefere çıkılacağından, konak yeri olarak tayin

olunan Mermercik ve Silivri adlı mahallerde belirtilen miktarlarda zahîrenin hazır bulundurulması; gerektiğinde bu hususta Çorlu kadısıyla da yardımlaşılması.



1152

Çorlu kadısına

Ramazanın on birinci günü sefere çıkılacağından, yedinci konak olarak tayin

olunan Araplu ile sekizinci konak olarak tayin olunan Çorlu'da belirtilen miktarlarda zahîrenin hazır bulundurulması; gerekirse bu hususta Silivri kadısıyla da yardımlaşılması.



1153

Vize kadısına

Ramazanın on birinci günü sefere çıkılacağından, dokuzuncu konak olarak

tayin olunan Elvanbeyli ile onuncu konak olarak tayin olunan Karışdıran'da belirtilen miktarlarda zahîrenin hazır bulundurulması; gerekirse bu hususta Rodosçuk kadısıyla da yardımlaşılması.



1154

Rodosçuk kadısına

Ramazanın on birinci günü sefere çıkılacağından, dokuzuncu konak olarak

tayin olunan Elvanbeyli ile onuncu konak olarak tayin olunan Karışdıran'da yeterli miktarda zahîre hazırlanması hususunda Vize kadısına hüküm gönderildiği; kendisine gereken yardımın yapılması ve bu husus ile görevlendirilen İskender Çavuş vardığında belirtilen miktarlarda zahîrenin hazırlanarak konaklara getirilmesi.



1155

Babaeski kadısına

Ramazanın on birinci günü sefere çıkmaya karar verilip Babaeski on ikinci ve


Söğüdlü on üçüncü konak olarak tayin edildiğinden, adı geçen konaklarda belirtilen miktarlarda arpa, saman, ot, odun, ekmek vs. erzakın hazır bulundurulması ve gerekirse bu hususta Ergene kadısıyla da yardımlaşılması.



1156

Ergene kadısına

Ramazanın on birinci günü sefere çıkmaya karar verilip Babaeski on ikinci ve

Söğüdlü on üçüncü konak olarak tayin edildiğinden, adı geçen konaklarda belirtilen miktarlarda zahîre hazırlanması hususunda Babaeski kadısına hüküm gönderildiği; bu hususta kendisine yardımcı olunması.



1157

Hasköy kadısına

Ramazanın on birinci günü sefere çıkmaya karar verilip Hasköy on dördüncü

ve Köşen on beşinci konak olarak tayin edildiğinden, bu konaklar için zahîre tedârik etmekle görevlendirilen Bevvab Ali Bâlî ve Posta İlyas çavuşlara belirtilen miktarlarda zahîre verilmesi ve gerekirse bu hususta Kırkkilise kadısıyla da yardımlaşılması.



1158

Kırkkilise kadısına

Ramazanın on birinci günü sefere çıkmaya karar verilip Hasköy on dördüncü

ve Köşen on beşinci konak olarak tayin edildiğinden, bu konaklarda belirtilen miktarlarda zahîrenin hazır bulundurulması hususunda Hasköy kadısına hüküm gönderildiği ve Bevvab Ali Bâlî ile Posta İlyas çavuşların da bu husus ile görevlendirildiği; kendilerine bu hususta gereken yardımın yapılması.



1159

Pınarhisar kadısına

Ramazanın on birinci günü sefere çıkmaya karar verilip Bergoz on birinci

konak olarak tayin edildiğinden, belirtilen miktarlarda zahîrenin adı geçen konakta hazır bulundurulması; gerekirse bu hususta Hayrabolu kadısı ile de yardımlaşılması.



1160

Hayrabolu kadısına

Sefer için on birinci konak olarak Bergoz tayin edildiğinden, adı geçen konakta

belirtilen miktarlarda zahîrenin hazır bulundurulması hususunda Pınarhisar kadısına gerekli emrin gönderildiği; bu hususta kendisine yardımcı olunması.



1161

Yanbolu, Kızılağaç, İpsala, Keşan, Dimetoka, Karinâbâd ve Zağra Yenicesi kadılarına

Sefer için Ramazan'ın on birinde İstanbul'dan çıkmaya karar verildiğinden,

Dergâh-ı muallâ çavuşlarından Armudcuoğlu Ali kazalarına geldiğinde belirtilen miktarlarda arpa tedârik edilerek sahipleri veya vekilleri vasıtasıyla Edirne'ye gönderilmesi ve ordu için sattırılması.




1162

Edirne kadısına

Her ne kadar kendisi tarafından, asker için yeterli miktarda zahîre hazırlandığı

bildirilmiş ise de Edirne'de birkaç gün kalma ihtimali olduğundan arpa, un, koyun vs. ihtiyaçların fazla miktarda hazırlanması ve zahîre hususunda Ordu-yı hümâyun'a sıkıntı çektirilmemesi.



1163

Habeş beylerbeyine

Habeş eyaleti, fethedilen yerler ve maişet sıkıntısı çekildiği hususlarında

gönderdiği mektubun alındığı; salyânenin bir kısmının Mısır Hazinesi'nden bir kısmının da Yemen Hazinesi'nden verilmesi hususunda adı geçen beylerbeyilere hükümler gönderildiği; kendisinin de memleketin muhâfazasında gaflette bulunmayıp memlekete ve reâyâya herhangi bir zarar erişmemesi için gerekli gayreti göstermesi ve arzı gereken durumları bildirmesi.



1164

Emîr-i ahûr ağaya

Müteveffâ vezirlerin saraç şakirdlerinden boşta kalan yüz kişinin bölüğe

çıkarılıp yerine kırk adet acemi oğlanı istenmişse de kırk kişinin bölüğe ve otuz kişinin timara çıkarılıp kırk adet acemi oğlanı alınması ve bunlardan otuz kişinin Büyük Ahur'a, on kişinin de Küçük Ahur'a saraç şakirdi olması.



1165

Erdel kralına

Sefer için yapılacak hazırlıklar vs. hususlarda gönderdiği mektubun alındığı;

Ramazanın on birinde sefere çıkmaya karar verildiği ve kendi isteğine binaen Macar beylerine istimâletnâme gönderildiği; kendisinin de askerleriyle tam techizatlı olarak sefere hazır olması; ayrıca Tatar askerinin de Tımışvar'a gelmesi emredildiğinden, kendilerine zahîre hususunda sıkıntı çektirilmemesi.



1166

Erdel'de olan Macar beylerine

Düşman üzerine sefer düzenlenmesine karar verildiğinden, sefer esnasında

düşman kalelerinin tahrip edileceği; bu sebeple memleketlerini istiladan korumak isteyenlerin Erdel Kralı Yanoş'un oğlu İstefan'a tâbi olmaları.



1167

İznikmid kadısına

Azak'ın muhâfazası için lâzım olan kayığı yaptırmakla görevlendirilen İsa ve

Ali reislere, kadırgalara yarar keresteden bir kayık yaptırıp göndermesi.




1168

Belgrad'a varıncaya kadar Karadeniz ve Tuna sahillerinde olan kadılarla Eflak ve Boğdan voyvodalarına

Tuna'ya gidecek gemilere kaptan tayin olunan Kocaili Beyi Ali Bey'e, bedeli

mukabilinde mühimmât ve erzak tedâriki hususunda gerekli kolaylığın gösterilmesi.




1169

Rodos beyine

Mısır Beylerbeyi Mahmud Paşa'yı Mısır'a ulaştırmak için tayin olunan ve hâssa

reislerden Karabıyık Mehmed'in kumandasına verilen dokuz kadırga Rodos'a vardığında kendi gemileriyle onlara katılıp Mahmud Paşa'yı İskenderiye'ye ulaştırması; dönüşte Karabıyık Mehmed ve İskenderiye Kaptanı Mehmed ile Trablus'a gidip oradaki barutu gemilere yükleyip donanmaya katılarak Piyâle Kaptan'ın hizmetinde bulunması; yolda düşmana karşı dikkatli olup askerlere ve gemilere bir zarar verdirilmemesi; kimseye boş yere top attırmayıp barutun israf ettirilmemesi ve İskenderiye'ye vardığında İskenderiye Kaptanı Mehmed'in emrine göre hareket etmesi.



1170

Karadeniz sahillerinde bulunan kadılara

Boğdan Voyvodası Aleksandra'nın Yaşpazar kasabasında yaptırdığı hamam

için voyvodanın adamları tarafından İstanbul'dan alınacak kurşunun götürülmesi sırasında kendilerine engel olunmaması.



1171

Hâssa reislerden Karabıyık Mehmed Reîs'e

Mısır Beylerbeyi Mahmud'u dokuz adet kadırga ve Rodos beyinin refakatiyle

Mısır'a ulaştırmaya tayin olunduğu; dönüşte Trablus'ta bulunan barutu gemilere yükleyerek donanmaya katılıp Piyâle Paşa'nın hizmetinde bulunması; kimseye boş yere top attırmayıp barut israfına meydan vermemesi ve yolda dikkatli olup askerlere ve donanmaya bir zarar eriştirmemesi.



1172

İskenderiye Kaptanı Mehmed Bey'e

Rodos beyi ile birlikte Trablus'a giderek orada bulunan barutu gemilere

yükleyip donanmaya katılması ve Piyâle Paşa'nın hizmetinde bulunması; yolda boş yere kimseye top attırmayıp barut israfına meydan vermemesi.



1173

Küre ve Daday kadılarına

Araç kazası ahalisi, kadıları Mevlâna İsmail hakkında, kendilerine baskı

yaptığı ve akçelerini aldığı yolunda şikâyette bulunduklarından, adı geçenin kadılıktan azlolunduğu ve kendilerinin bu hususa müfettiş tayin olundukları; adı geçenin teftiş olunması ve suçları sâbit olduğu takdirde üzerine sâbit olan hakların alınıp sahiplerine verilmesi ve sicilinin Dergâh-ı muallâ'ya gönderilmesi; iddiaların asılsız olduğu ortaya çıkarsa o takdirde de iddia sahiplerinin küreğe konulmak üzere sancakbeyinin adamına teslim edilerek Südde-i saâdet'e gönderilmesi.



1174

Dukagin Beyi olup vilâyet tahriri ile görevlendirilen Kasım Bey'e

Sefer için sancak dahilindeki askeri alaybeyileriyle birlikte beylerbeyinin

yanına gönderip kendisinin İskenderiye ve Dukagin sancaklarının muhâfazasında kalarak tahrir işine devam etmesi.




1175

Kudüs-i Şerif kadısına

Muhibbüddin isimli şahsın şikâyeti üzerine görevden azlolunan Kâtip

Ebü'l-avn ve kardeşi Yahya'nın, yapılan teftiş neticesinde suçsuz olduklarının anlaşıldığı bildirildiğinden, isterse adı geçenleri yeniden görevlendirebileceği.



1176

Niğbolu beyi ile Rusçuk ve Niğbolu kadılarına

Tuna'nın yukarı tarafına barut ve mühimmât göndermek için inşâsı emrolunan

on beş adet geminin âcilen tamamlanması; daha önce gemilerle gönderilen mühimmâtın yeni yapılan gemilere yüklenmesi ve gemiler yetmediği takdirde kira ile başka gemi tutularak geciktirilmeden gönderilmesi.



1177

Niğbolu ve Vidin beylerine

Sancaklarındaki şaykaların donatılarak Tuna'ya gönderilen kadırgalara kaptan

olan Kocaili Beyi Ali Bey ile gönderilmesi.




1178

Budun beylerbeyine, Peçuy Beyi Hamza Bey'e ve Solnok Beyi Hasan Bey'e

Düşmanın durumu hakkında bilgi almak üzere düşman tarafına güvenilir

casuslar göndermeleri için sancakbeylerine gerekli tenbihte bulunulup elde edilecek haberlerin Südde-i saâdet'e bildirilmesi.



1179

Eflak voyvodasına

Sefer zamanı yaklaştığından, önceden bildirildiği üzere zahîre tedârik edilip

gemilerle mahalline gönderilmesi.




1180

Dukagin beyine

Tâcirlerin Venedik ve Dubrovnik dışındaki yerlere gitmesi yasaklandığından,

bu hususta kendilerine gerekli tenbihte bulunulması ve yasağın bizzat kendisi tarafından kontrol edilmesi



1181

Akhisar kadısına

Daha önce Akhisar'dan gönderilmesi istenen kürekçilerin, donanma sefere

çıkmak üzere olduğundan bir an önce gönderilmesi.




1182

Karesi sancağı kadılarına

Karesi sancağı beyi sefere gittiğinden yerine bıraktığı adamına suhte ve eşkıya

takibinde yardımcı olunması; Balıkesir'de zindan olmadığından ele geçirilen eşkıyanın Südde-i saâdet'e gönderilmesi ve ehl-i fesâd hakkında sürekli araştırma yapılarak herhangi bir faaliyete başlamadan haklarından gelinmesi.




1183

Dukagin beyine

Dukagin'de tüccarların yolları kesilerek çalınan çuka ve kumaşların bir

kısmının, sipâhi oğlanı, silahdar vs. kimselerden akrabası olanların evlerinde bulunduğu bildirildiğinden, bu malların her kimin elinde bulunursa alınması ve alanların, şer‘-i şerife göre cezaları ne ise ona göre cezalandırılmaları.



1184

Murtazaâbâd kadısına

Emr-i şerifle yasaklandığı halde şarap imal edip satan İstanos ve Erkeksu

köyleri zimmîlerin hakkında şer‘an gerekenin yapılması.




1185

İstanbul'dan Erdel kralına varıncaya kadar yol üzerinde bulunan kazaların kadılarına

Bazı hususlar için İstefan Kral'a gönderilen silahdarlar zümresinden Tercüman

Ferhad'ın, kazaları dahiline geldiğinde güvenliğinin sağlanması.




1186

Çirmen, Eski ve Yeni Zağra, Uzuncaova Hasköyü, Hasköy, Kızılağaç Yenicesi, Akçakızanlık, Mahmudpaşa Hâssı ve Kırkkilise kadılarına

Kazaları dahilindeki celeplerin, koyunlarını Ordu-yı hümâyun için

eksiksiz olarak ve geciktirmeden Edirne'ye ve Edirne'ye yakın konaklara getirmelerinin sağlanması.



1187

Mısır beylerbeyine

Yemen beylerbeyi geldiğinde ihtiyaçlarının görülerek Yemen vilâyetine

gönderilmesi.




1188

Mısır beylerbeyine

Mekke-i Mükerreme'de suyolu inşâsı için görevlendirilen İbrahim'e, ihtiyaç

duyduğunda mühürlü temessük karşılığında istediği kadar akçe vs. levâzımât verilip ihtiyaçlarının giderilmesi ve verilenlerin deftere yazılıp Südde-i saâdet'e gönderilmesi.



1189

Dubrovnik'e varıncaya kadar yol üzerinde bulunan kazaların kadılarına

Bazı ilaçlar almak üzere Dubrovnik'e gidip dönecek olan Erdel Kralı İstefan'ın

hekimi Yorgi oğlu Melandırana'ya yol boyunca kimse tarafından müdahalede bulunulmasına müsaade edilmemesi.



1190

Trablus beyine

Şam'a gönderilmek üzere Birecik'e ulaştırılacak silah ve mühimmât Trablus'a

vardığında topçubaşının mühürlü defteri gereğince yirmi adet şaklozu araba ile Şam'a göndermesi ve teslim edildiğine dair Şam beylerbeyinden temessük alıp geri kalan silahları Şam'dan getirilen adamlarla Birecik'e gönderip teslim etmesi.




1191

Bilecik kadısına

Bilecik'te öldürülen yeniçerinin kâtilinin kim olduğu ve niçin öldürüldüğünün

araştırılıp kâtilin bulunması ve suçu sâbit olursa hapsedilip durumun bildirilmesi.




1192

Boğdan ve Eflak voyvodalarına

Kefe Hanı Devlet Giray Han'ın oğlu Mehmed Giray Han'ın da sefere gelmesi

emrolunduğundan, Boğdan'dan Eflak'a varıncaya kadar geçeceği yol üzerindeki münasip mahallerde, bedeli mukabilinde satılmak üzere, yeteri kadar zahîre hazırlanması ve yanlarına güvenilir bir adam katılararak halka zarar verdirilmeden Eflak'a ulaştırılmaları.



1193

Trablus beyine

Bağdad ve Haleb'den gelen barutun yüz elli kantarının Trablus Kalesi'nde

alıkonulup geri kalanının, donanmaya teslim edilmek üzere gemilerle gelen Rodos Beyi Hamza'ya verilmesi ve karşılığında temessük alınması.



1194

Venedik dojuna nâme-i hümâyun

Hersek beyi tarafından Üskokların Sen Kalesi'nden çıkıp Zadra, Şiyenik ve

İspilin kalelerinden zahîrelerini temin ederek Makarska İskelesi karşısındaki Havâss-ı hümâyun köylerini basıp esir ve eşya aldıkları bildirildiğinden, Venedik halkına ahidnâme-i hümâyuna aykırı olarak ehl-i fesada yardımda bulunmamaları hususunda gerekli tenbihte bulunulması ve fesad çıkarmaya devam ettikleri takdirde gerekirse muhâfaza için kadırgalar gönderileceğinin bildirilmesi.



1195

Tekfurdağ kadısına

Tekfurdağ'a bağlı Işıklı köyünden Todor adlı zimmînin Müslüman olup sonra

tekrar kendi dinine döndüğü bildirildiğinden, durumun iyice araştırılarak Müslüman olduktan sonra dinden çıktığı doğrulanırsa adı geçen zimmînin hapsedilmesi ve durumun arzedilmesi.



1196

Karesi sancağı kadılarına

Karesi'de serbest timar ve selâtin evkâfı çok olup bunların ehl-i fesadı

korudukları ve bu yüzden ev basma ve öldürme olaylarının arttığı bildirildiğinden, Şehzâde Selim'in subaşılarından başka hiç kimseye rençber kullandırılmayıp ehl-i fesadın her nerede ise ele geçirilerek şer‘an lâzım olanın yapılması, cezalarının mahallinde yerine getirilmesi ve ehl-i fesadı himaye etmekte direnenlerin haklarından gelinmek üzere isimlerinin bildirilmesi.



1197

Delvine beyine

Mazrak kazasına bağlı Prakalma nahiyesi halkının acemi oğlanı toplamaya

gelen Ali Subaşı'ya tüfekle ve harp âletleriyle karşı gelerek isyan ettikleri bildirildiğinden, başkalarına ibret olması için isyancıların üzerlerine gidilerek haklarından gelinmesi.




1198

Foça kadısına

Bosna beyi, Lim nehri kenarındaki Roda adlı yerde Müslüman köyleri bulunup

halkının fakir olduğunu ve içlerinde ilim ehli kimse bulunmadığından cenazelerinin günlerce gömülemediğini, bu sebeple burada bir yer satın alınıp üzerine cami, muallimhâne ve mektep yapılarak kırk elli ev yerleştirildiğini ancak adı geçen yerin sipâhisinin halka zulmettiğini bildirdiğinden, adı geçen yerin sipâhisinin, mütevellîden maktûan yılda seksen akçe alması, ahalinin diğer vergilerden muaf tutulması ve bu konuda baskı yapılmaması.



1199

Akkirman beyine

Kefe Hanı Devlet Giray Han'ın, kendisine gönderilen emir üzerine oğlu

Mehmed Giray'ı sefere göndereceği fakat memleketin korunması için Urağzı'na geldiğinde düşmana karşı kendisine tüfekci, top otu, hisar erenlerinden silah kullanabilen er, vs. silah, gemi ve şayka yardımında bulunulmasını istediğinden, kendisine her türlü yardımın yapılması ve ne isterse verilmesi.



1200

Kefe beyine

Tatar Hanı Devlet Giray Han'ın, oğlu Mehmed Giray'ı askerlerle sefere

gönderdiği ve kendisinin memleketin muhâfazasında kaldığı bildirildiğinden, memleketin muhâfazası esnasında Urağzı'na ya da başka yere gittiğinde, gemi, silah, hisar erenleri vs. ne lâzım olursa gereken yardımı yapması ve bu hususlarda diğer Çerkes beylerine de gerekli tenbihte bulunması.


20 Şaban 973 (12 Mart 1566)



1201

Tatar hanına

Oğlu Mehmed Giray'ın düşman üzerine yapılacak sefere katılacağı, kendisinin

ise memleketin muhâfazası için Urağzı'na gideceği, bu esnada kendisine lâzım olan top otu, silah, gemi, şayka ve kayık tedâriki hususunda gerekli yardımın yapılmasına vs. ye dair gönderdiği mektubun alındığı ve bu hususlarda gerekli yardımı yapmaları ve gerektiğinde Çerkes beylerinin de kendisine yardıma gelmeleri için Kefe ve Bender beylerine emirler gönderildiği; ayrıca Tatar askerinin sefere gelirken Eflak ve Boğdan'da zahîre ihtiyaçlarının karşılanması için Eflak ve Boğdan voyvodalarına da hükümler gönderildiği; kendisinin de gerek oğluna, gerekse Tatar askerlerinin komutanlarına Eflak ve Boğdan'dan geçerken reâyâya zarar vermemeleri hususunda ayrıca tenbihte bulunması ve memleketin muhâfazası hususunda gerekli gayreti göstermesi.



1202

Bursa kadısına

Divan-ı hümâyun kâtiplerinden müteveffâ Hoca İlyas oğlu Mehmed'e ait

vakfın mütevellîsinin, vakıf mallarını zâyi edip bazılarını da kendisi kullandığı yolunda şikayette bulunulduğundan, durumunun incelenerek mütevellîde ve başkalarında ne kadar vakıf malı varsa alınması ve deftere kaydedilerek arzedilmesi.




1203

Lala'ya ve Akşehir kadısına

Akşehir'e tâbi Hur köyünde vefat eden Seyyid Ahmed'in yetimlerinin vasîsi

olan Hacı Ahmed'den, yetimlere ait ne kadar mal varsa alınması için, malların tamamı tahsil edilinceye kadar adı geçenin oğlu İbrahim ve kölelerinin hapsedilmesi.



1204

Aydos ve Ruskasrı kadılarına

Yeniçeri Hasan'ın Burgaz İskelesi'nde çıkan kavgada öldürülmesi olayıyla

ilgili olarak olaya karışan on dört kişinin sorgulanması sonucu kâtilin kim olduğunun anlaşılamadığı ve kâtil olma ihtimali üzerinde durulan Kılıç'ın suçunun tesbiti için şahit bulunamadığı.

*    Hüküm yarım bırakılmıştır.




1205

Budun beylerbeyine ve defterdarına

Güherçile işlemek için belirlenen köylerin muafiyetlerinin ne zaman ve ne

hakkında verildiğinin bildirilmesi; güherçile işi için de Havâss-ı hümâyun'un yarar köylerinden değil, yaramayanlarından görevli ayrılması; güherçile işlenmesi için ihtiyaç duyulan kükürdün daha sonra gönderileceği.



1206

Budun beylerbeyine

Budun tarafına yapılacak sefer için sancakların muhâfazasında bırakılacak

askerlerin dışında kalan sancak askerleriyle beylerin uygun bir yerde toplanmaları; düşmanın durumu hakkında güvenilir casuslar aracılığıyla elde edilecek haberlerin geciktirilmeden gönderilmesi.



1207

Semendire beyine

Tımışvar beylerbeyine bazı kalelerin muhasarası görevi verildiğinden,

kendisine gerekli olan bin kantar top otu, altı yüz adet kazma ve beş yüz adet küreğin geciktirilmeden gönderilmesi.



1208

İzvornik beyine

Kendisine emrolunan işleri bitirip gemileri Belgrad'a götürerek silah ve

mühimmâtıyla birlikte askerleri toplayarak Budun beylerbeyine katılması.




1209

Semendire beyine

Semendire sancağı sipâhilerinden yüz neferini sancak muhâfazası için

bırakarak diğerlerini alaybeyleriyle birlikte Budun beylerbeyinin yanına göndermesi.




1210

Vidin, Alacahisar ve Vulçıtrın beylerine

Tımışvar beylerbeyine bazı kaleleri muhasara etme görevi verildiğinden,


kendilerinin de sancakları askerleriyle birlikte Tımışvar beylerbeyinin yanına gitmeleri.




1211

Akkirman beyine

Sancağı askerleriyle birlikte uygun bir yerde toplanarak her tarafı kontrol

altında tutması ve Tatar askerlerinin geçmesi için gemi tedârik etmesi.




1212

Silistre beyine

Ramazanın on birinde sefer için İstanbul'dan hareket edileceğinden sancağı

askerleriyle birlikte tam techizatlı olarak Tımışvar'a doğru yola çıkıp orduya katılması.




1213

Sinop'tan Trabzon'a varıncaya kadar Karadeniz sahillerinde bulunan kadılara

Sinop'ta gemi yapımında çalıştırılmak üzere, kazaları dahilinde bulunan

marangozların deftere kaydedilerek Sinop'a gönderilmesi.




1214

Tımışvar beylerbeyine, Tımışvar'dan Budun'a varıncaya kadar yol üzerinde olan beylere ve Semendire beyine

Bir iş için Budun'a gönderilen Dergâh-ı muallâ çavuşlarından Ömer'e yollarda

gerekli kolaylığın gösterilmesi ve güvenliğinin sağlanması.




1215

Tımışvar beylerbeyine

Göle Kalesi'nin muhasarası için talep etmiş olduğu barut, kazma, kürek vs.

mühimmâtın gönderilmesi hususunda Semendire beyine emr-i şerif gönderildiği, ayrıca kendisine yardıma gelmeleri için de Vidin, Vulçıtrın ve Alacahisar sancakbeylerine de hükm-i şerifler gönderildiği; belirtmiş olduğu ihtiyaçlarını Semendire beyinden talep edip getirtmesi; adı geçen sancakbeyleri geldiğinde de Yanova ve Lagoş kalelerinin fethine çalışması.



1216

Dergâh-ı muallâ silahdarlarından Emrullah'a

Kırım hanı tarafından gönderilen mektup üzerine iki akçe terakkî ile çavuşluk

sınıfına terfî ettirildiği; bundan sonra da aynı şekilde hanın hizmetinde bulunmaya devam etmesi.



1217

Sirem ve İzvornik beylerbeyine

Semendire reâyâsı gemi yapımı ve sefere katılmak gibi hizmetlerde istihdam

edildiği için fazlasıyla sıkıntı çekmekte olduklarından, köprü gemilerinin inşâsı, köprü kerestesinin tedâriki ve gemi ustası gönderme hususlarında Semendire beyine gerekli yardımın yapılması.




1218

Akkirman sancağı beyine, Bender kadısına ve Bender Kalesi dizdarına

Bender Kalesi istaburunun içinde oturanların otluklarını harmanlarda yığmayıp

evlerinin avlularına yığdıkları, bunun da yangın çıkma ihtimalini arttırdığı bildirildiğinden, bu durum kaleye zarar verecekse otların kale dışına yığdırılması için gerekeni yapılması.



1219

Akkirman sancağı beyine, Bender kadısına ve Bender Kalesi dizdarına

Kale damlarından akan suların geçeceği yollar üzerine hâneler inşâ olunarak

suyun mecrasının kesildiği bildirildiğinden, kale içinde evi olmayan hisar erenlerine, harap olup sahiplerinin içinde oturmadığı hânelerin verilmesi, mazgalların üstüne ev yaptırılmaması ve kalenin imar edilmesi hususunda gereken tedbirlerin alınması.



1220

Alacahisar beyine

Semendire reâyâsına köprü gemileri ve sefer mühimmâtı tedâriki işi ağır

geldiğinden, Morova'da inşâ olunacak gemiler için kereste tedâriki ve gemi inşâsı hususunda Semendire beyine gerekli yardımın yapılması.



1221

Mısır beylerbeyine ve kadısına

Mısır'daki Remmâmiye Evkâfı Mütevellîliği'nin, ağalara verilmesi gerekirken

başkalarına verildiği yolunda Anber Ağa tarafından şikâyette bulunulduğundan, durum arzedildiği gibi ise ve adı geçen ağa, mütevellîliğe layık ise vakıf mütevellîliğinin Anber Ağa'ya tevcih olunması.



1222

Filek beyine

Filek kadısının gönderdiği sicil sûretlerinde Sipâhi Ahmed Ağa'nın tasar-

rufunda bulunan üç köy ve iki varoş halkının isyan ederek haydutluk yaptıkları ve sipâhilerine ait vergilerini ödemedikleri bildirildiğinden âsilerin elebaşılarının yakalanarak diğerlerine ibret olacak şekilde cezalandırılması; ancak kendi halinde olan reâyâya dokunulmaması.



1223

Kili ve Akkirman kadılarına

Belgrad'a gönderilecek silahların taşınması için yeterli miktarda donbazın hazır

bekletilmesi ve silahlar geldiğinde donbazlara yüklenerek gönderilmesi.




1224

Rum beylerbeyi ve kadıları ile Çorum ve Kengırı beylerine ve kadılarına

Kara Kader, Cafer, Kirmanî ve Şah adlı harâmilerin yanlarına aldıkları on beş

kadar atlı ile Çorum ve Kengırı'daki derbendlerde yol kesip hırsızlık yaptıkları bildirildiğinden, sözkonusu eşkıyanın ve eşkıyaya yataklık yapanların mutlaka ele geçirilip teftiş olunmaları ve üzerlerine sâbit olan haklar alınıp sahiplerine verildikten sonra hapsedilip durumlarının arzedilmesi.




1225

Kırkkilise, Hasköy ve Kızılağaç kadılarına

Kazaları dahilinden daha önce İstanbul zahîresi için tayin olunan koyunların

sahipleri tarafından Edirne'ye sürülmesi.




1226

Yemen beylerbeyine

San‘a vilâyetinin zahîresi Amakiye, Levn-i Hamra ve Cebele nahiyelerinden

karşılandığından buraların San‘a vilâyetine tâbi olması hakkındaki teklifin uygun görüldüğü ve beylerbeyi olanların buraları tasarruf etmelerine izin verildiği.



1227

Kastamonu sancağı beyine ve kadısına

Kastamonu Dizdarı Hacı Mehmed'in kalede bulunan zahîre ile kaleye ait

eşyalardan bir çoğunu zayi ettiği, teftiş edilmek istendiğinde kethüdâsı Kubad'la kaçtığı, ayrıca suhte eşkıyası üzerine yapılacak hareket için yeni tayin olunan dizdardan mühimmât talep edildiğinde eski dizdarın muhasebesi görülmeden mühimmât vermekten çekindiği bildirildiğinden, eski dizdarın bulunarak görevinin başına getirilmesi ve teftiş olunması; suhtelerin de il erleri ve hisar erleri ile üzerlerine varılıp tedib olunmaları.



1228

İstanbul'dan Niğbolu'ya varıncaya kadar yol üzerinde bulunan kazaların kadılara

Ordu-yı    hümâyun    için    Çavdar    adlı    reisin gemisine zahîre yüklenip

gönderildiğinden, kimsenin kendisine müdahalede bulunmaması.




1229

Erzurum beylerbeyine

Sipahizâde olmadığı halde başkasının beratı ile timara dühul ettiğine dair,

erbâb-ı timardan müteveffâ Budak'ın oğlu Abdi tarafından hakkında şikâyette bulunulan Yaramış oğlu İbrahim'in durumunun etraflıca araştırılıp gerçeğin ortaya çıkarılması ve neticenin arzedilmesi.



1230

Sâbıka Bağdad defterdarı olup Diyarbakır'ı tahrir eden Ahmed'e

Daha önce Musa Bey tarafından tahrir ve tevzî edilmiş veya tahrir edilmiş olup

henüz tevzî edilmemiş olan yerlere karışmayıp, tahriri yapılmamış olan yerleri tahrir ve tevzî etmesi.



1231

Kastamonu kadısına

Kapı Ağası Yakub'a, Araç nahiyesinde sebil olarak yaptırmak istediği çeşme

için bedeli mukabilinde kereste tedâriki hususunda gerekli yardımın yapılması.




1232

Şam beylerbeyine

Beyrut dizdarı iken vefat eden Kasım'ın ölünceye kadar zimmetinde bulunan


kaleye ait silah ve diğer eşyalarla zahîrenin sayımının yapılıp eksiği ve zayi olanı varsa sorumlusunun bulunarak tazmin ettirilmesi.



1233

Pîrî Paşa'ya

İstanbul'a gönderdiği sahte hükmün, yazanın bulunması için kendisine geri

iade edildiği; sahte hükmün kim tarafından yazıldığının tesbit edilip yakalanarak Südde-i saâdet'e gönderilmesi.



1234

Midilli, Menteşe ve Sığla beylerine

Malta gemilerinin Mağrib'e gelip Mısır Boğazı'na doğru ilerledikleri haber

alındığından, bu hususta uyanık bulunulması için Rodos beyine hüküm gönderildiği; kendilerinin de gemilere ve halka her hangi bir zarar getirilmemesi için gereken titizliği göstermeleri.



1235

Köprülü kadısına

Gönderilmesi emrolunan zahîrenin beygirlerle değil arabalarla taşınmak

istenmesi üzerine yeterli miktarda araba tedârik olunarak terekenin yerine ulaştırılması.




1236

Mısır beylerbeyine

Daha önce San‘a ve Yemen olarak ikiye ayrılan Yemen Beylerbeyiliği'nde iaşe

hususunda sıkıntı çekilmemesi için bazı nahiyelerin San‘a'ya bağlanması talep edildiğinden, konunun incelenmesi; münasip görüldüğü takdirde bu konuda gönderilen hükmün San‘a'ya da ulaştırılması ve beş adet Malta gemisinin Mısır'a gönderildiği haber alındığından, gaflette bulunulmayarak gemilerin ele geçirilebilmesi için gerekenin yapılması.



1237

Rodos beyine

Malta gemilerinden beş adedinin Mısır Boğazı'na gelmekte olduğu haber

alındığından, gaflette bulunmayarak halka zarar vermelerine engel olunması ve mümkün olursa ele geçirilmelerine çalışılması.


25 Şaban 973 (17 Mart 1566)



1238

Bağdad ve Şehrizol beylerbeyilerine

Bağdad yeniçerilerinden bir kısmının Bağdad'a tâbi Hâlis, Mehrûd ve Horasan

nahiyeleriyle Haleb'e bağlı köylerde oturup ahaliden parasız yem ve yiyecek aldıkları ve ahaliye baskı yaptıkları duyulduğundan, yeniçerilerin köy ve nahiyelerde oturtulmayıp görev yerlerinde bulunmalarının sağlanması ve buna uymayanların isimlerinin bildirilmesi.



1239

Şam beylerbeyine

Hac kafilesi devecilerinin değiştirilerek yerlerine başkalarının bulunması


hususundaki emrin, bunlara verilmesi gereken peşin akçenin yarısından fazlası ödendiği için şimdilik yerine getirilemeyeceği ve mîr-i haclığa Şam Sancağı Mîr-i alemi İlyas Kethüdâ'nın bazı şartlar muvacehesinde talip olduğuna dair gönderdiği mektubun alındığı ve teklif edilen şartlar muvacehesinde adı geçenin talebinin kabul edildiği, ancak onun da zeametine dahil edilecek Alâ köyü halkına baskı yapmaması; ayrıca sözkonusu devecilerin üzerlerindeki mal-ı mirînin de ellerindeki deve, emlâk vs. ye el konularak tahsil edilmesi, ödemeyenlerin hapsolunması.



1240

Atak Beyi Musa Bey'e

Atak nahiyesinin kendisine ülkelik tarikiyle verilmesi yolundaki talebinin

kabul edildiği.




1241

Boğdan voyvodasına

Sefer için Boğdan askerinin yararlarından bin atlı ve iki bin yayayı harp âletleri

ve mühimmâtıyla Hızırilyas'da Ordu-yı hümâyun'a katılmak üzere Tımışvar'a göndermesi.




1242

Eflak voyvodasına

Daha önce gönderilen hüküm uyarınca sefere katılmak için Eflak askeri ile

Tımışvar'a doğru gelmesi; tedâriki emrolunan arpayı gemilere yükleterek Belgrad'a göndermesi; ayrıca Eflak'tan geçecek Tatar askerlerine de zahîre tedârik etmesi.



1243

Van beylerbeyine

Hakkari Beyi Zeynel'in şahsî eşyalarını taşımak için yaptırdığı gemiye, mirî

gemilere zarar verir bahânesi ile izin verilmediğinin bildirildiği; şayet adı geçen başkalarının kereste ve eşyalarını taşımayıp sadece kendi evi için lâzım olan şeyleri taşıyacaksa, yaptırdığı gemiye izin verilmesi.



1244

İstanbul kadısına

İstanbul'da et sıkıntısı çekildiği ve kasaba ihtiyaç duyulduğundan, isimleri

yazılı olan şahısların kasaplık hizmetinde istihdam edilmeleri.




1245

Boğdan voyvodasına

Voyvoda olduğunda taahhüd ettiği üzere her ay kesime yarar bin baş sığırı

sahipleri veya vekilleri vasıtasıyla gönderip koyun eminine teslim ettirmesi.




1246

Kefe beyine

Kırım hanı mektup gönderip, tüccar tâifesinin dördü bir Osmanî ayarında

kesilen akçeleri alıp dışarıya götürerek erittiklerini ve bu sûretle vilâyette akçe sıkıntısına ve ticaretin aksamasına sebep olduklarını bildirdiğinden bu şekilde, akçeleri alıp gizlice


memleket dışına çıkararak eritenlerin yakalanarak küreğe konulmak üzere Südde-i saâdet'e gönderilmeleri.



1247

Erzurum, Bağdad, Van, Şehrizol, Şam, Haleb, Basra, Lahsa, Diyarbakır, Rum ve Dulkadir beylerbeyilerine

Baharda Rumeli ve Anadolu askerleri ile sefere çıkılacağından, kendilerinin,

askerleriyle yerlerinde kalıp memleketi ve sınırları muhâfaza etmeleri; İran şahıyla dostluğun bozulmamasına gayret edilmesi ve İran hududu içerisinde bulunan hiçbir kimseye dokunulmayıp İran tarafından da memlekete yapılacak tecavüzlere mani olunması.



1248

Şam beylerbeyi ve kadısı ile Kudüs-i Şerif kadısına

Sâbık Kudüs-i Şerif Kadısı Carullah'ın üç yüz yıldır kullanılan sebili yıkıp

yerine kahvehâne yaptırdığı, kaza gelirlerini mukâtaa olarak nâiblere, Halîlü'r-Rahman Evkâfı'nı da kendi adamlarına verdiği, ayrıca daha birçok yolsuzluklarının olduğu; bunun dışında Kudüs-i Şerif Mahkemesi'nin muhzırbaşısının da halka zulmettiği yolunda reâyâdan bazıları şikâyette bulunduklarından, adı geçen Carullah'ın şimdiki görevi olan Menzile Kadılığı'ndan azlolunduğu; kendisi oraya geldiğinde yukarıdaki iddia ve şikâyetlerden dolayı teftiş olunması ve üzerine sâbit olan suçların yazılıp bildirilmesi.



1249

Kesterye dizdarına

Bazı kimselerin Kesterye Kalesi müstahfızlarının timarlarını aldığı, ancak

beratlarını sicil ettirmeyip saklayarak mahsul zamanında dışarıdan gelip beratlarını göstererek bütün mahsulü alıp gittikleri bildirildiğinden, bu gibi şahısların beratlarının ellerinden alınıp Südde-i saâdet'e göndermesi.



1250

Gelibolu kadısına

Ahalinin elinde bulunan tüfeklerin toplanması emredildiği halde vermemekte

inad ettikleri bildirilen Nesîmi, Şaban, Emirşah ve Sazdelisi adlı şahısların yakalanarak sicil sûretleriyle birlikte Hüsam Reis'e teslim edilip Südde-i saâdet'e gönderilmeleri.



1251

İstanbul kadısına

Süleymaniye, Fatih, Bayezid, Sultan Selim, Şehzâde Mehmed, Ali Paşa,

Üsküdar, Murad Paşa, Mahmud Paşa, Davud Paşa ve diğer bazı imâretlerin evkâfından toplam altı yüz doksan sekiz bin akçenin, mütevellîlerinden alınarak murabahaya verildiği ve faizinin İstanbul kasaplarına sermaye olarak verilmesi için Müteferrika Mustafa Ağa'ya teslim edildiği; sözkonusu paranın koyun emini tarafından kasaplara dağıtımının yapılması.


27 Şaban 973 (19 Mart 1566)



1252

Van beylerbeyine

Van'da on dokuz akçelik kul gediğine mutasarrıf olup Bitlis'te oturan Keçel


Hüseyin'in eskiden Erciş kulları kethüdâsı iken fesadından dolayı kethüdâlığının elinden alındığı, ancak hapisten çıkıp hem kendisine, hem de oğullarına tekrar gedikler aldığı, fakat oğullarının hizmete gelmediği, kendisinin de geçimsiz olduğu ve halka zulmettiği bildirildiğinden, durum arzedildiği gibi ise adı geçenin ve oğullarının gediklerinin ellerinden alınıp başkalarına tevcih edilmesi.



1253

Boğdan voyvodasına

Boğdan'da altının doksan beş, guruşun ise elli beş akçe üzerinden işlem

gördüğü, ancak cizyelerini ödemek için Lehistan'a koyun satmaya gidenlerin, orada altını yüz yirmi akçeye alıp Boğdan'da doksan beş akçeye vermek zorunda kaldıkları için bir hayli zarara uğradıkları ve cizyelerini vermekte zorlandıkları bildirildiğinden, Boğdan reâyâsına, koyun satmak istediklerinde koyunlarını Lehistan'da değil bu taraflarda satmaları hususunda tenbihte bulunulması.



1254

Karlıili sancağı kadılarına

Havâss-ı hümâyun ve serbest timar arazisinde ağır suç işleyip idama veya eli

kesilmeye müstehık olanlardan hakkında şer‘î hüküm bulunanların zabitler tarafından teslim edilmeyip para karşılığı serbest bırakıldıkları bildirildiğinden, kimsenin bu gibileri para karşılığı serbest bırakmasına izin verilmemesi ve suçu sâbit olanların cezalarının yerine getirilmesi.



1255

Eflak voyvodasına ve Erdel beylerine

Sefer için Boğdan voyvodasından istenen üç bin askerin sevkiyatında ve bedeli

mukabilinde zahîre tedârik etmeleri hususunda kendilerine kolaylık gösterilmesi.




1256

Boğdan voyvodasına

Düşmanın, Leh ve Macar taraflarından Boğdan'a saldıracağının haber alınması

üzerine Akkirman ve Silistre beylerinin yardım için alıkonulduğundan, zahîre arabalarının ve gemilerin gönderilemediği; bin atlı ve iki bin yayanın derhal ihrac edilmesi, düşmanın durumunun sürekli gözetilerek herhangi bir zarar verdirilmemesi ve önceden tayin olunan yüz bin kile arpanın tedârik edilip gemi veya arabadan hangisi münasipse onunla âcilen Ordu-yı hümâyun'a ulaştırılması.



1257

Sâbık Budun beylerbeyi olup İstanbul muhâfazasına tayin olunan İskender Paşa'ya

Kırkkilise'den ve Anadolu'dan İstanbul'a gelecek koyunları getirmek için çavuş

ve sipâhi talep edildiğinde yeterli miktarda adam gönderilmesi.




1258

Eskişehir, Bolu ve Hırsova sancakları kadılarına

Satılmak üzere gelen kesimlik koyunlardan Eskişehir ve Bolu'dan ellişer bin,


Hırsova'dan da kırk bin adedinin İstanbul'a gönderilmesi ve her sürüye bir hisar eri görevlendirilerek başka yere götürülmesine engel olunması.



1259

Dulkadirli beylerbeyine

Numune olarak güherçile işlenmesi emri üzerine Zünnun ve Ali Çavuş'un

tetkikleri sonucu eğer amele işlerse güherçilenin kantarının yüz otuz beş akçeye, müsellem ve mütekaid işlerse doksan akçeye mal olacağı hususundaki bilginin alındığı ve bundan böyle güherçilenin müsellem ve mütekaid sipâhilere işlettirilmesinin uygun görüldüğü.



1260

Kesterye kadısına

Alagöz oğlu Mustafa ile Zaîm Şamil'in celep olmaya kâdir oldukları Selanik

beyi tarafından bildirildiğinden, adı geçen celeplerin ihraç mevsimleri geldiğinde üzerlerine yazılı olan koyunlarını göndermelerini sağlaması ve gönderdikleri koyunları irsaliye defterine işlemesi.



1261

Yedikule dizdarına

Yedikule müstahfızlarından bazıları kalede oturmayıp dışarda bulundukları

için kule hizmetlerinin aksadığı ve defalarca tenbih olunmasına rağmen görev başına gelip hizmette bulunmadıkları bildirildiğinden, müstahfızlara bu hususta tekrar tenbihte bulunulması; buna rağmen görevlerinin başına gelmeyerek muhalefet edenlerin gediklerinin başkalarına tevcih olunması.



1262

Selanik beyine ve kadısına

Kale-i Cedîd'de yağmur yağdığında biriken suların akacak yeri olmadığından

kalede bulunan top, kundak ve kale duvarlarının zarar gördüğü ve suyollarını daha önce Selanik bostancıları açageldiği halde şimdi bu görevi yapmadıkları bildirildiğinden, eskiden olduğu gibi Selanik bostancılarının suyollarını açıp tamir etmeleri ve bu hususta verilen görevi yerine getirmeyenlerin adlarının bildirilmesi.



1263

Varna kadısına

Varna'da yapımı emredilen gemilerin bir an önce tamamlanması için

sahillerdeki dülger ve kalafatçıların ücretle gemi yapımı hizmetinde istihdam edilmesi ve mirî gemiler tamamlanıncaya kadar dülger ve kalafatçı hususunda sıkıntı çekilmemesi için başka gemi yaptırılmaması.



1264

Diyarbakır beylerbeyine ve defterdarına

Van kullarından bazılarına Diyarbakır'da ulûfe verildiği haber alındığından,

bundan sonra Van kullarından Diyarbakır'da kimseye ulûfe verilmemesi, ulûfe talep edenlerin beylerbeyi yanına gönderilmesi.




1265

Mısır beylerbeyine ve defterdarına

Mısır müteferrikalarından ve Medine-i Münevvere'de Harem-i Şerif kâtibi olup

yirmi kadeh buğdaya mutasarrıf olan Nizam'ın hizmeti esnasında Hasan adlı kişinin gelip beratını göstererek kâtipliği zaptetmesi üzerine beratının Südde-i saâdet'te bulunan berat defteriyle karşılaştırıldığında sahte olduğu anlaşıldığından, kâtipliğin on kadeh buğday arttırılarak otuz kadeh buğday üzerinden tekrar Nizam'a verilmesi.



1266

Tatar hanına

Boğdan hududunda Leh ve Rusların toplanarak yığınaklar yaptıkları ve

Boğdan'a hücuma hazırlandıkları haber alındığından, böyle bir harekete engel olmak için ne gerekiyorsa yapılması ve düşmanın memlekete zarar eriştirmesine meydan verilmemesi.



1267

Gelibolu'ya varıncaya kadar Rumeli ve Anadolu yakasında olan kadılara

İstanbul'a gelmesi gereken bazı zahîre gemilerinin sahillerdeki iskelelere

gelince zahîrelerini sattıkları haber alındığından, zahîrenin İstanbul'dan başka yerde satılmaması için gerekli tedbirlerin alınması.



1268

Rumeli ve Anadolu sahillerinde bulunan kadılara

İstanbul'un zahîre ihtiyacını karşılamak için zahîre getiren gemilerden

bazılarının zahîreyi alıp Mudanya, İznikmid, Gekbuze ve sahillerde bulunan diğer kazalarda sattıkları ve bunun da İstanbul'da zahîre sıkıntısına yol açtığı bildirildiğinden, bu durumun araştırılarak zahîrenin İstanbul'dan başka yerlerde satılmasına engel olunması ve satan olursa hakkından gelinmek üzere kefilleriyle birlikte isimlerinin bildirilmesi.



1269

Erzurum beylerbeyine

İranlı bir kadını alıp getiren Göril Melik Aznavurlarından İmrahor'a, kadını

getirdiği takdirde bir zeamet tevcih edilip tezkiresinin verilmesi.



3 Ramazan 973 (24 Mart 1566)



1270

Cezâyir beylerbeyine

Cezâyir'in deftere kayıtlı yirmi nefer çavuşu bulunup sefer zamanında ancak on

ikisinin istihdam edilebildiği ve bunun da yetersiz geldiği bildirildiğinden, sipâhilerden çavuşluk hizmetine kâdir ve on binden aşağı timarı olanlardan yedi neferin çavuşluğa yazılması ve beratları verilmek üzere defterlerinin gönderilmesi.



1271

Hâslar kadısına

Silivri'de zahîre tedâriki hususunda sıkıntı çekildiğinden Bovate köyü halkının

zahîre konusunda Silivri kadısına gerekli yardımı yapması.




1272

Avlonya ve Karine dizdarına

Âdet üzre Avlonya sancağı beylerinin Avlonya'ya gelişlerinde kalelerden top

atıldığı ve şenlikler yapıldığı, ancak şimdi barut sıkıntısı çekildiğinden şenlik bahâne edilerek kalelerden top atılmaması ve barut israfına meydan verilmemesi.



1273

Silistre beyine

Ramazan ayının on birinde sefere çıkılacağından, daha önce gönderilen hüküm

gereğince Silistre sancağı askerinin Tımışvar'da Ordu-yı hümâyun'a katılması ve yarar yiğitlerin de akınlar yapmaları için sefere davet olunması.



1274

Mihaliç kadısına

Rumeli'den gelip eşkıyalık yapan çok sayıdaki Arnavudun yakalanarak

Bursa'da hapsedildiği halde bir yolunu bulup hapisten kaçtıkları, bunların takip edilip yakalanabilmeleri için il erlerinin yardımına ihtiyaç duyulduğu bildirildiğinden, il erlerinin yardımıyla kaçan eşkıyanın takip edilerek ele geçirilmesi ve bunlara yataklık edenlerin de tesbit olunarak bildirilmesi.



1275

Bolu müsellemleri beyine

Büyük Çekmece Köprüsü'nün yapımı için tayin olunan bir nevbetlü ve sekiz

yüz doksan nefer müsellemin, çeribaşları ve altışar aylık yiyecekleriyle eksiksiz ve kusursuz olarak çıkartılıp sözkonusu hizmete gönderilmesi.


2    Ramazan 973 (23 Mart 1566)



1276

İstanbul kadısına

İstanbul    kasaplarına    sermaye    olmak    üzere,    varlıklı    Müslüman    ve

Hristiyanlardan onar binden toplam yirmi bin altın toplanarak Dergâh-ı muallâ müte- ferrikalarından Mustafa'ya teslim edilmesi.



1277

Akıncı Beyi Mustafa Bey'e

Turhanlu'ya tâbi akıncıların sefere hazırlanması emri üzerine akıncıların

ekserisinin elliciden tahrir olunduğu ancak bunlardan yarar olanların celep ve çeltikci olarak yazıldıklarını bahâne ederek sefere çıkmak istemedikleri bildirildiğinden, akıncı oğlu akıncı olanların şartsız olarak sefere çıkarılmalarının sağlanması.



1278

[Niğbolu Beyi] Mehmed Han'a

Havâss-ı hümâyun terekesinden istenen dört bin müd zahîrenin, Eflak'tan

gelecek arpa arabaları ile gönderilmesi talebine dair gönderdiği mektubun alındığı; sözkonusu zahîrenin mümkünse gemiler tedârik edilerek gönderilmesi, değilse önceki emre göre hareket edilmesi.




1279

Vidin beyine

Gemilerin inşâsı tamamlandıktan sonra, bir miktar asker ile Semendire'ye

götürülmesi; sancak askerinin de karadan sevkedilerek daha sonra Semendire'den Vidin'e gemi ile gidilip sefer için Ordu-yı hümâyun'a iltihak olunması.



1280

Rodos ve Midilli beylerine
Nakşa Dükası Yakmo'nun ( ) gönderdiği adam tarafından, ahidnâme-i

hümâyun ile kendi tasarrufuna bırakılan bâc ve gümrüklerin Paroz ve diğer adalar ahalisi tarafından ödenmediği ve bu konuda inat ettikleri; ayrıca siyâset ve kürek cezalarıyla cezalandırılan suçluların haklarından gelinmek istendiğinde ahali tarafından suçlulara arka çıkıldığına dair şikâyette bulunulduğundan, ahalinin ahidnâme gereğince vergilerini ödemeleri; ödememekte direnenlerin ve suçluları koruyanların yakalanarak cezalandırılmaları ve bu konuda yardım talep etmesi durumunda kendisine gerekli yardımın yapılması.



1281

Eflak voyvodasına

Sefer için daha önceki emirlerde hazırlanması istenen yedi bin Eflak askeriyle

bunlara yetecek kadar erzakın Niğbolu ve Vidin'de inşâ olunan gemilere yüklenmesi, yeteri kadar kürekçi tedârik edilmesi ve kendisinin de Hızırilyas'ta askerleri ile yola çıkıp Tımışvar'dan geçerek Ordu-yı hümâyun'a katılması.



1282

Gelibolu, İznikmid, Rodosçuk, Enez, Gümülcine, Karasuyenicesi ve Akdeniz sahillerinde bulunan kazaların kadılarına

İstanbul zahîresi için bazı rençber gemilerine yüklenen arpa, buğday, pirinç,

üzüm ve incir gibi yiyecek maddelerinin İstanbul'a getirilmeyip sahillerde satıldığı haber alındığından rençber gemileriyle İstanbul'a gelen yiyeceklerin sahillerde satılmaması için gerekli tedbirlerin alınması.



1283

Şumnu kadısına

Varna kadısına, yapımı emrolunan mirî gemiler için lâzım olan çam direği ve

kerestenin tedâriki hususunda gerekli yardımın yapılması.




1284

Kefe beyi ve Azak kadısına

Azak Kaptanlığı görevine getirilen İsa Reis'e, Kefe ve Azak taraflarından

yeterli miktarda, tüfek kullanabilen cenkci verilmesi.




1285

Sığacık beyine

Donanma seferden döndükten sonra bozulmayıp, âdet üzere gemilerde yeni

sipâhilerin istihdam olunması.




1286

Budun beylerbeyine

Muafiyet karşılığı yılda iki yüz kantar barut işlemeyi taahhüd eden ve iki bin

kantara yakın barut işleyen üç köye barut işlettirmeye devam edilmesi.




1287

Aydın müsellemleri ve yayaları beylerine

Nöbetli müsellemlerden elli neferin çeribaşılarıyla, nöbetli yayalardan yüz

neferin de yayabaşıları ile Güzelhisar'da güherçile hizmetine tayin olunduğu; geri kalan nöbetli müsellemlerin Bilecik Madeni'ne, yayaların da köprü hizmetine gönderilmesi.



1288

Belgrad'a varıncaya kadar yolun sağ ve sol kolunda bulunan kadılara

Yeniçerilerin ihtiyacı için kazaları dahilinden akçe karşılığı zahîre tedârik

olunup konaklarda hazır edilmesi; yeniçeriler geldiğinde kendilerine bu hususta sıkıntı çektirilmemesi.



1289

Gazze beyi ile Gazze ve Mecdek kadılarına

Gazze'den Hâsir adlı şahıs arzuhal sunarak, Mecid adlı şahsın kendisine baskı

yaptığına ve karısını zorla başkasına nikâhladığına dair şikâyette bulunduğundan, konunun araştırılarak davalarının görülmesi.



1290

Şam beylerbeyi ile Şam, Nablus ve Kudüs kadılarına

Nablus'ta İbrahim b. Abdullah isimli şahsın bazı kimselerle birlikte hırsızlık

yapıp adam öldürdüğü yolunda Ebû Salih ve Hâsir b. Yusuf tarafından şikâyette bulunulduğundan, konunun araştırılarak sonucun bildirilmesi.



1291

Lapseki kadısına

Burgaz kazasından Tokmak Ali adlı suçlunun yakalanarak küreğe konulduğu

halde kaçtığı ve eşkıyalık yapmaya devam ettiği bildirildiğinden, adı geçen suçlunun yakalanarak Südde-i saâdet'e gönderilmesi.


3    Ramazan 973 (24 Mart 1566)



1292

Vize kadısına

Vize-Midye arasındaki koruya, dağın öbür tarafından bazı şahısların

davarlarını getirerek ağaçların dallarını kestikleri ve koruya zarar verdikleri bildirildiğinden, bu durumun önlenmesi için koruya celep koyunlarının dışındaki hayvanların sokulmaması ve karşı gelenlerin yakalanarak küreğe konulmak üzere gönderilmesi.



1293

Mora beyine

Hâssa Mukâtaaları Nâzırı Bâlî'nin Karlıili'nde kale karşısında yaptırdığı evlerin

kaleye    zarar    verdiği    yolunda    Ayamavra    dizdarı    ve    bazı    görevliler    şikâyette


bulunduklarından, bilirkişilerle adı geçen mahalle gidilerek gerekli keşfin yapılması ve inşâ edilen evler kaleye zarar veriyorsa yıktırılması.



1294

Budun beylerbeyine

Nemçe kralı tarafından Dergâh-ı muallâ'ya haraç getirmek üzere gönderilen

Gorgi isimli elçiye izin verilip verilmeyeceğine dair gönderdiği mektubun alındığı; Bâb-ı Hümâyun herkese açık olduğundan adı geçen elçinin Südde-i saâdet'e gelmesine engel olunmaması; ancak sefer hazırlıklarının da devam ettirilmesi ve düşmana karşı uyanık bulunulması; ayrıca yüz adet şayka kızağı yaptırılarak Tata'da muhâfaza edilmesi.



1295

Rodos beyine ve kadısına

Hapsedilmek üzere Rodos'a gönderilen Gülâbî ve Hasan adlı âşıklarla saz

erbâbından bir başka âşığın gereği gibi korunarak kaçmalarına meydan verilmemesi.




1296

Erzurum beylerbeyine

Acara beyi, tasarrufuna verilen yerler için kendisine berat verildiği halde

buralara dahil birkaç köye, Kızılbaş'a tâbi Varza diye bilinen Aznavur'un müdahale ettiğine dair şikâyette bulunduğundan, serhad hâkimlerine durumun bildirilmesi ve haksız müdahalenin önlenmesi.



1297

Siroz kadısına

Siroz'da zeytinyağı şimdiye kadar altı akçeye satılırken bazı tâcirlerin

zeytinyağını toplayıp başka vilâyetlere dokuzar onar akçeye sattıkları ve sun‘î kıtlık meydana getirerek fiyat arttırdıkları bildirildiğinden, bu gibiler hakkında gereken tedbirin alınması ve halka lâzım olan malların başka yerlere satılmasının engellenmesi.



1298

Dukagin beyine

Dukagin'de bazı tâcirlerin yolları kesilerek çuka ve kumaşlarının çalındığı ve

bu kumaşların Prizrin, İskenderiye ve İpek'de ortaya çıktığı, ancak buraların başka sancakbeyleri tarafından idare olunması sebebiyle hırsızların yakalanamadığı bildirildiğinden, bu gibi hırsız ve harâmilerin her nerede olursa olsun ele geçirilerek hapsedilmesi ve sicil sûretlerinin gönderilmesi.



1299

İlbasan beyine

Avlonya, Ohri ve İlbasan sancaklarında güherçile işlenmeye uygun yer

aranarak güherçile işletilmesi hakkındaki hükmün, şiddetli kış nedeniyle yerine getiri- lememesi ve Avlonya'da güherçile işlenmeye uygun yer bulunduğu halde gönderilen iki ustanın bu işi becerememesinden dolayı güherçile işlenmesinin aksadığı, bu nedenle Avlonya'da bu işi bilen bir Yahudi bulunduğuna dair gönderdiği mektubun alındığı ve kendisine bir güherçileci daha gönderildiği; her iki ustanın birlikte sürekli güherçile işlemeleri ve yeteri kadar güherçile hazır etmelerinin sağlanması.




1300

Piyâle Paşa'ya ve Trablus-ı Mağrib beylerbeyine

Trablus-ı Mağrib beylerbeyi iken vefat eden Turgut Bey'in muhallefâtının,

vârisinin şer‘î vekili olan kimseye eksiksiz teslim edilmesi; ayrıca Trablus'da fazla top bulunduğu haber alındığından, eğer işe yaramıyorsa bu topların İstanbul'a getirilmesi ve bu işler için gerektiğinde Murad, Mahmud ve Sinan reislerin kadırgalarının kullanılması.



1301

Amasya beyine

Kengırı sancağında bazı gurbet ve suhte tâifesinin toplanarak adam

öldürdükleri ve yağmacılık yaptıkları haber alındığından, bu gibilerin üzerine il erlerinin gönderilerek haklarından gelinmesi.



1302

Boğdan voyvodasına

Boğdan'da bulunan iki yüz yeniçerinin, kendi göndereceği üç bin askerle

birlikte Tımışvar'da Ordu-yı hümâyun'a katılmalarının sağlanması; sözkonusu yeniçerilere yeterli miktarda yük beygiri tedârik edilmesi ve gerekekirse Kırım hanı, Bender beyi ve Silistre beyinden de yardım talep edilmesi.



1303

Erzurum beylerbeyine

Daha önce yasaklandığı halde bazı tâcirlerin İran taraflarına bakır, gümüş vs.

götürdükleri haber alındığından, buna karşı gerekli tedbirlerin alınması ve yasağa aykırı iş yapılmasına izin verilmemesi.


4    Ramazan 973 (25 Mart 1566)



1304

Şehrizol beylerbeyine

Muş sancağına tayin olunan Hasan Bey'e memuriyet mahalline vardığında

gerekli yardımın yapılması ve aşiretlere, Hasan Bey'i sancakbeyi olarak tanımaları için tenbihte bulunulması.



1305

Rumeli kadılarına

Çirmen beyine akıncı tâifesini hazır etmesi emredildiğinden, bölgede mevcut

kadıların akıncı ihracı için gönderilen adamlara yardımcı olmaları; aksi takdirde bu konuda ihmâli görülen kadıların tecziye edilecekleri.



1306

Elmalı kadısına

Elmalı'nın File nahiyesi halkı, Gülcüoğlu Mustafa'nın zulmünden şikâyet

ederek adı geçenin zulmünün önlenmesi için hükm-i şerif talep ettiklerinden, Mustafa'nın suçlarının yazılması ve kendisinin Dergâh-ı muallâ'ya gönderilmesi.




1307

Anadolu ve Rumeli'nin Akdeniz sahillerinde bulunan kazaların kadılarına, sancakbeylerinin sancak muhâfazasına tayin ettikleri adamlarına, eminlere,

âmillere ve dizdarlara

Cezâyir beylerbeyi Donanma-yı hümâyun ile Akdeniz'e sefere çıktığından, kendisi tarafından mektup veya adam gönderilerek zahîre veya ihtiyaç maddeleri tedârik edilmesi istendiğinde, bedeli mukabilinde, bulunan yerlerden tedârik edilmesi, ancak reâyâya bu bahâne ile baskı yapılmaması.



1308

Vulçıtrın beyine ve kadısına

Piyasadaki kalp akçenin nereden geldiği hususunda yapılan araştırmada, kalp

akçenin esnafa pirinç pazarında sattıkları mallarına karşılık verildiğinin anlaşıldığı ve soruşturma için birkaç kişi alıkonulmak istendiğinde halkın görevlilerin üzerlerine gelerek zanlıları kurtardıkları bildirildiğinden, kalpazanlıkları şer‘an sâbit olanlar ile ellerinde sikke bulunanların yakalanarak hapsedilmeleri ve yakalanamayanların da isimlerinin bildirilmesi.



1309

Bilecik kadısına

Yeniçeri Ali'yi öldürdüğü iddia edilen, ancak yapılan teftiş neticesinde

suçunun sâbit olmadığı bildirilen Yeniçeri Mehmed'in yeniden teftiş edilmesi ve suçlarının yazılarak kendisinin küreğe konulmak üzere Südde-i saâdet'e gönderilmesi.



1310

Piyâle Paşa'ya yazılan serdarlık berâtının sûreti

Düşman üzerine yapılacak sefer için kendisinin serasker tayin olunduğu;

denize çıkıldığında önce Akdeniz kıyılarında olan yerlerin ve halkının düşmandan korunması, düşmana mümkün olduğunca zarar verilmesi ve İslâm gemilerine zarar verdirilmemesi; seraskere muhalefet edilmemesi, Anadolu ve Karaman'daki boş zeamet ve timarların hizmet ve yoldaşlıkta bulunanlara dağıtılması; adalar arasındaki yerlerin korunması için on beş gemi tayin ve gemiler için bir serdar nasbedilmesi.



1311

Boğdan'a varıncaya kadar yol üzerinde bulunan yerlerin beylerine ve kadılarına

Hâssa tâcirlerinden Mehmed, Hâssa-i hümâyun'un ihtiyacı olan kürk ve benzeri

eşyaları almak üzere Moskova'ya gönderildiğinden, gidiş ve dönüşünde geçtiği mahallerde kendisine yardım edilmesi; tehlikeli yerlerden geçerken yanına adam verilmesi ve yanında götürdüğü altınların zarar görmemesi için gerekli tedbirlerin alınması.



1312

Moskov kralına

Bazı eşya ve kürk satın almak için Moskova'ya gönderilen Hâssa tâcirlerinden

Mehmed'e kolaylık gösterilmesi ve satın aldığı mallardan gümrük vergisi alınmaması; Osmanlı tebeasından olup orada ölenlerin muhâfaza edilmekte olan eşya ve paraları ile bundan önce serhad beylerinin İstanbul müteferrikalarından Mustafa'dan anlaşmaya aykırı


olarak aldıkları kırk sekiz kantar kalay ve bazı alacaklarının tamamıyla tahsil edilip adı geçen ile gönderilmesi ve anlaşmaya aykırı iş yapanların cezalandırılması.



1313

Leh kralına

Rusya'dan samur kürk ve benzeri eşyaları almak üzere gönderilen Hâssa

tâcirlerinden Mehmed'e iki ülke arasında olan dostluk ve sadakat gereğince gidiş ve gelişte gereken kolaylığın gösterilerek kendisinin veya adamlarının getireceği eşyalardan bâc ve gümrük vergisi alınmaması.



1314

Boğdan voyvodasına

Hâssa tâcirlerinden Mehmed, Rusya'dan âdet üzere samur ve benzeri eşya satın

alıp getirmek üzere Moskova'ya gönderildiğinden, yolda kendisine, yanında götürdüğü altınlara ve adamlarına zarar verdirilmemesi ve getireceği mallardan bâc ve gümrük vergisi istenmemesi.



1315

Tatar hanına nâme-i şerif

Hâssa tâcirlerinden Mehmed, Hazine-i Âmire'den verilen altınlarla Hâssa-i

hümâyun için bazı eşyalar satın almak üzere Rusya'ya gönderildiğinden, aldığı eşyalardan bâc ve gümrük vergisi alınmayarak kendisine gereken kolaylığın gösterilmesi.



1316

Boğdan'a varıncaya kadar yol üzerinde bulunan iskelelerin eminlerine

Hâssa    tâcirlerinden    Mehmed,    Hazine-i    Âmire'den    verilen    altınlarla

Hâssa-i hümâyun için bazı eşyalar almak üzere Rusya'ya gönderildiğinden, gidiş ve dönüşte satın aldığı eşyalarından bâc ve gümrük vergisi alınmayarak sağ sâlim gidip gelmesinin sağlanması.



1317

Sığla beyine

Yanında bulunan gemide küreğe konulan Mehmed adlı şahsın güvenilir bir

kefil göstermesi karşılığında salıverilmesi.




1318

Sığla sahilinde bulunan kadılara

Sığla beyi, denizde rastladığı levend ve korsan gemilerinin sahile kaçıp

içindeki korsan ve levendlerin karaya çıkıp dağıldıklarını ve kadıların kaçan adamları ele vermediklerini bildirdiğinden, bu gibi korsan ve levendlerden kazaları dahilinde bulunanların yakalanarak teslim edilmesi.



1319

Mağrib Trablusu beylerbeyine ve Cezâyir-i Garb Beylerbeyi Hasan Paşa'ya

Âsitâne-i saâdet'e dostluk ve sadakat üzere bulunan Tunus Hâkimi Mevlay

Ahmed'le her hususta birlik olunarak memleketine ve adamlarına herhangi bir taarruzda bulunulmaması.




1320

Bursa beyine

Fesad ve kötü huylarından dolayı kürek cezası ile cezalandırılan İsmail adlı

şahsın, cezasını çekmek üzere güvenilir adamlar nezaretinde küreğe gönderilmesi.




1321

Nablus ve Kudüs-i Şerif beylerine ve kadılarına

Yusuf adlı şahıs, Nablus yakınlarında bulunan arazisindeki zeytin ve harnub

ağaçlarının sancakbeyinin adamları tarafından kesildiği, yakıldığı ve arazisine ekin ekilerek zaptedildiği ve kendisine zulmedildiği yolunda şikâyette bulunduğundan, bu hususun teftiş edilmesi; durum arzedildiği gibi ise kimsenin kendisine bu şekilde zulmetmesine izin verilmemesi.



1322

[Niğbolu Beyi] Mehmed Han'a, Çernovi kadısına ve Hüseyin Çavuş'a

Çernovi'de bulunan gemilerle sair gemilere mirî ve Eflak'tan gelecek olan

zahîrelerin yüklenerek âcilen Belgrad'a gönderilmesi; ayrıca Tophâne-i Âmire'de bulunan ve gemilerle Varna İskelesi'ne gönderilen siyah barut ile mühimmâtın da oradan arabalarla Belgrad'a iletilmesi.



1323

Boğdan voyvodasına

Daha önce gönderilen emirle hazır edilmesi istenen üç bin askerin Hızırilyas'ta

yola çıkarılarak görevlendirildikleri mahalle gönderilmesi.




1324

Budaközü kadısına

Kırşehir sancağının Keskin nahiyesini sancakbeyinden iltizam eden Bayram

Hoca'nın halka zulmettiği şer‘an sâbit olduğundan, haksızlığa uğrayanların haklarının iade edilip kendisinin subaşılıkdan alınması ve bundan böyle kimsenin işine karışmaması hususunda kendisine tenbihte bulunulması.



1325

Pojega beyine

Sefer sırasında eskiden beri Otağ-ı hümâyun kurulan Ösek merkezinin şimdi

halk tarafından tapulanıp bağ ve bahçe haline getirildiği bildirildiğinden, ordunun konaklaması için başka bir yerin bulunması.



1326

Erzurum beylerbeyine

Erzurum kulları gediğinde mahlûl bulunan gediklere yapılan tevcihâtı, kullar

kâtibinin üç altın almadan kaydetmediği duyulduğundan, bundan sonra kayıt karşılığı hiçbir şey alınmaması ve alınanların da geri verilmesi.



1327

Kastamonu beyine ve kadısına

Bolu müsellemlerinin, öteden beri görev verildiğinde göreve gitmedikleri ve

adam gönderildiğinde ise ortadan kayboldukları ve bu sebeple hizmetin boş kaldığı


bildirildiğinden, kimsenin bu şekilde hareket etmesine izin verilmemesi ve emre itaat etmeyenlerin, haklarından gelinmek üzere, kimler olduklarının bildirilmesi.



1328

Ohri ve Pirlepe kadılarına

Kesterye kasabasından Dimitri Yorgi hakkında kasaba ahalisinin ileri gelenleri

tarafından şikâyette bulunulması üzerine İstanbul'da yakalanarak şikâyet konusu davaların mahallinde görülmesi için adı geçenin Kesterye'ye gönderildiği; adı geçenin şikâyetçileri ile birlikte davalarının görülerek şer‘an sâbit olan suçlarının yazılıp bildirilmesi.



1329

Kaptan Paşa'ya

Sakız ahalisinin haraçlarını vermediği, birkaç yıllık borçlarının bulunduğu ve

tahsilat için gönderilen Hüseyin Çavuş'dan da henüz bir haber alınamadığından, beylerin ve adı geçen çavuşun çağırılıp durumun bizzat teftiş edilmesi ve tahsilatın yapılması; toplanan tahsilâtın Hazine-i Âmire'ye gönderilmesi ve haraçların bugüne kadar gönderilmeme sebebinin bildirilmesi.



1330

Edirne'ye varıncaya kadar yol üzerinde bulunan kazaların kadılarına

Yol açmak için gönderilen silahdarların ihtiyacı olan zahîrenin, kazaları

dahilinden bedeli mukabilinde tedârik edilmesi.




1331

Dimetoka, Hayrabolu, İpsala ve Ferecik kadılarına

Ordu ve Istabl-ı Âmire için Babaeski ve Söğüdlü konaklarında hazırlanması

istenen arpanın toplanmasında, yeterli miktarda arpa bulunamamasından dolayı sıkıntı çekildiği Ergene kadısı tarafından bildirildiğinden, kendilerinin de bu konuda yardımcı olması ve yeteri kadar arpanın toplanıp adı geçen konaklara gönderilmesi.



1332

Tekfurdağ kadısına

Elvanbey ve Karışdıran konakları için hazırlanması istenen otluk, saman ve

ekmeğin hazırlandığı, fakat arpa konusunda sıkıntı çekildiğine dair gönderdiği mektubun alındığı, ancak belirtilen miktarlarda zahirenin mutlaka tedârik edilmesi gerektiğinden, bu hususta gerekli gayretin gösterilmesi.



1333

Çorlu kadısına

Otluk konusunda sıkıntı çekildiği ve halktan bir miktar otluk toplandıysa da

bazı köylerdeki züama, yeniçeri ve sipâhilerin fazla otluğu olduğu halde parasız vermedikleri bildirildiğinden, her kimde bulunursa bulunsun ihtiyaç duyulan zahîre ve otluğun mutlaka tedârik olunması.



1334

Mehmed Bey'e

Sakız adasına gelen tâcirlerin vebâlı yerden geldikleri gerekçesiyle yirmi beş


gün hapsedilip her gün için ikişer akçelerinin alındığı bildirildiğinden, bundan sonra Müslümanların hapsedilmeyip, tayin edilecek uygun bir yerde bekletilmeleri.



1335

Anadolu'da yol üzerinde olan kadılara

Malatya beyi iken vefat eden Semender Bey'in getirilecek terekesinin yolda

zarara uğramaması için Hasan Çavuş'un gönderildiği; tereke getirilirken geçtiği her kazada tereke defterinin mühürlenmesi; Semender Bey'in kethüdâsının, çavuşbaşısının ve hazinedârının eşyalarının zaptolunup deftere kaydedilerek gönderilmesi ve yolda hiçbir şeyinin kaybolmaması için dikkatli olunması.



1336

Ayamavra kadısına

Karlıili'ne ve İnebahtı mukâtaalarına nâzır olan Bâlî adlı zaîmin mukâtaâttan ve

kendi çiftliklerinden hâsıl olan zahîre ile halktan ucuza aldığı zahîreyi düşman ülkelerinden gelen gemilere sattığı bildirildiğinden, adı geçenin suçüstü yakalanıp durumun arzedilmesi.



1337

Cezâyir beylerbeyine

Hüsam Reis adıyla tanınan yeniçeri Ahmed'in, Şam Trablusu'na giderken tüfek

ve hâssa eşya ile yüklü gemisinin karaya vurduğu ve Sakızlıların, eşyaların bir kısmını yağma edip, bir kısmını da mahzene koydukları haber alındığından, konunun araştırılarak böyle bir olay olup olmadığının, olmuşsa eşyaların ne kadarının yağmalanıp, ne kadarının mahzene konduğunun bildirilmesi ve defter edilmesi; malların da İmâret-i Âmire için zaptolunmak üzere güvenilir adamlar nezaretinde Beyrut İskelesi'ne gönderilmesi.



1338

Gelibolu kadısına

Sol ulûfecilerden Hüseyin'in hapiste bulunan hizmetkârının, oraya gönderilen

sol ulûfecilerden Mustafa'ya teslim edilerek Südde-i saâdet'e gönderilmesi ve yolda kaçmaması için yanına birkaç hisar eri verilmesi.



1339

Dukagin beyine

Liva dahilinde yolları kesilen tüccarlara ait olduğu halde Prizrin, İskenderiye

ve İpek sancaklarındaki bazı kimselerin ellerinde olduğu için ele geçirilemediği bildirilen çalıntı malları bulunduranların her nerede olursa olsun yakalanıp toprak kadıları tarafından teftiş olunarak şer‘an lâzım gelenin icra edilmesi.



1340

Ayamavra kadısına

Karlıili ve İnebahtı sancaklarına nâzır olan Bâlî adlı zaîmin, acemi oğlanı

toplamaya gelen yayabaşı döndükten sonra, bu görevin yayabaşı tarafından kendisine havale edildiğini iddia ederek köylülerden baskı ve zulümle para topladığına dair şikâyette bulunulduğundan, kendisinin şikâyetçilerle yüzleştirilerek davalarının görülmesi; şer‘an üzerine sâbit olan hakların alınıp sahiplerine geri verilmesi ve sonucun bildirilmesi.




1341

Diyarbakır beylerbeyi ve kadısı ile ve Hizan kadısına

Hizan hâkimi iken vefat eden Sultan Ahmed Bey livanın, oğlu Melik Halil

Bey'e verilmesini vasiyyet ettiği halde daha sonra kardeşi Mehmed de Dergâh-ı muallâ'ya gelerek livanın kendisine verilmesini talep ettiğinden, konunun incelenmesi ve uygun görülüyorsa herkese istihkakına göre bölüştürülmesi.



1342

Rumeli kadılarına

Arap ve çingenelerin ata binmeleri, kılıç vs. silahlarla dolaşmaları defalarca

yasaklandığı halde bu emre uyulmadığı haber alındığından, Zaîm Mustafa'nın adı geçen topluluklara giderek emre itaat etmeleri hususunda gerekli tenbihte bulunması ve emre itaat etmeyenleri hapsetmesi.



1343

İlbasan beyine

Yastar köyü civarında Hasan Maş ve oğullarıyla diğer birtakım kişilerin yol

kesip kervan soydukları, adam öldürdükleri ve halkı isyana teşvik ettikleri bildirildiğinden, bu gibi ehl-i fesâdın yakalanması ve gereken cezalarının verilmesi.



1344

Foça kadısına

Bosna ve Hersek'te Lim Nehri kenarındaki Roda denilen yerde fakir ve ilim

ehline muhtaç Müslüman köyleri bulunduğu için burada bir yer satın alınıp iskân yeri oluşturularak mektep ve mescid yapıldığı fakat sipâhilerin zulmü nedeniyle halkın dağıldığı, bunun önlenmesi için burasının kasaba haline getirilmesi ve halkının vergilerden muaf tutulması hususunda Bosna beyi tarafından mektup gönderildiğinden, bundan sonra sipâhinin mütevellîden maktûan seksen akçe alması ve dışarıdan gelip yerleşenlere karışmaması.



1345

Klis beyine ve Saray kadısına

Sâbık Klis Beyi Mehmed Bey hakkında vuku bulan şikâyetler üzerine Cafer

Çavuş tarafından yapılan teftişte, kendisinden hak dava eden kimsenin çıkmadığı ve şikâyetlerin voyvodalardan kaynaklandığı anlaşıldığından, voyvodaların bulunarak şikâyetçilerle birlikte muhakeme olunması.



1346

Silivri kadısına ve Dergâh-ı muallâ çavuşlarından olup zahîre temini ile görevlendirilen İlyas ve Bayram çavuşlara

Sefer için tayin olunan konaklarda hazırlanması emredilen zahîrenin

toplanmasında güçlük çekildiği bildirildiğinden, her kimde zahîre varsa geciktirilmeden sahipleriyle gönderilip ordu geldiğinde satmalarının sağlanması; ayrıca Çatalca Köprüsü konağı için hazırlanacak zahîrenin tedâriki hususunda konağa yakın köylerin gerekli yardımda bulunmaları.




1347

Hersek beyine

Uskokların Trikra İskelesi'ne gelip yağma yaptıkları, esir aldıkları ve mirî

mallara zarar verdikleri belirtilerek iskelede bulunan iki kayığa ilave olarak iki kayık daha yapılması yolundaki talebi uygun görülmediğinden, elde bulunan iki kayıkla yetinilmesi ve kayıklara bir zarar gelmemesi için de denize çıkılmaması.



1348

Budun beylerbeyine

Barut işlemeye mültezim olan köyler tarafından işlenen ve işlenmekte olan

barut ve güherçile hakkında gönderilen bilgilerin alındığı; barut işletilmeye devam edilmesi, ayrıca daha önce gönderilen barut haricinde ne kadar barut işlendiği ve fazlalık bulunup bulunmadığının da bildirilmesi.



1349

Rum beylerbeyine

Tokat Kalesi'nde hapiste bulunan Üçleroğulları diye bilinen ehl-i fesâdın

güvenilir adamlar nezaretinde Südde-i saâdet'e gönderilmesi.




1350

Alacahisar beyine

Daha önce inşâsı emredilen gemileri tamamlayıp, Tımışvar'a gitmesi

hakkındaki emrin gereğinin yerine getirilmesi hususunda gerekli gayretin gösterilmesi; ancak gemiler tamamlanamaz ise, o takdirde de kendisinin Tımışvar'a gidip gemi inşâ hizmetini Nâzır Mü’min'e bırakması.



1351

Defterdar Hasan Çelebi'ye

Seferden dönüşte asker ve hâssa hayvanlarının sıkıntı çekmemesi için İstanbul,

Edirne, Bursa, Hayrabolu, Yanbolu, Filibe ve Siroz'da bulunan hâssa anbarlarının zahîre ile doldurulup hâssa çayırlarının vaktinde biçtirilmesi ve otların âdet olan yerlere eskisi gibi yığdırılması.



1352

Ferhad Çavuş'a

Boğdan ve Eflak askeri geçtikten sonra, kendisine bulunduğu yerden ayrılması

emri ulaştığı zaman Tatar askerleriyle birlikte görev yerine gelmesi; Eflak ve Boğdan askeri geçmeden Tatar askerlerinin Özi suyundan geçirilmemesi.



1353

Siroz kadısına

Siroz, Demirhisar, Drama ve Yenice-i Karasu halkının, susam yağının öykesi

altı akçe iken başka vilâyetlerden gelen tâcirlere dokuz akçeden sattıkları ve memlekette susam yağı sıkıntısı başgösterdiği bildirildiğinden, durum arzedildiği gibi ise memleketin ihtiyacı varken dışarıya susam yağı sattırılmaması.




1354

Şehrizol beylerbeyine

Şehrizol'da kırk elli kadar defterli çavuş ve yirmi otuz kadar çavuş mülâzımı

olup bir iş teklif olunduğunda çavuşuz diyerek görev yapmadıkları ve bölüklerde kâtip olan kimselerin hazineyi usulsüz olarak kendilerinin açıp ulûfeleri istedikleri gibi dağıttıkları bildirildiğinden, bundan sonra ağanın kendisi ve mührü olmadan hazinenin açılmaması, para dağıtılmaması ve emre uymayanlarla kanunsuz iş yapanların engellenerek karşı gelenlerin isimlerinin bildirilmesi.



1355

Anadolu beylerbeyine

Seferihisar'da Zaîm Kasım ve Sol Garib Yiğitler zümresinden Budak'ın yolunu

keserek yaralayan ve hırsızlık, yol kesme, yaralama gibi daha pek çok suçtan zanlı durumda bulunan Mansur, Celâl ve Bektaş adlı sipâhilerin yakalanarak davacılarıyla birlikte davalarının görülmesi.



1356

Budun'a varıncaya kadar yol üzerinde bulunan beylere

Önemli ve âcil bir iş için gönderilen çavuş oğullarından Mehmed'in tehlikeli

yerlerden geçerken yanına yeteri kadar adam verilerek gideceği yere güvenli bir şekilde gitmesinin sağlanması.



1357

Erzurum beylerbeyine ve Kemhıs kadısına

Penek Kalesi Dizdarı Emirze'nin kötülükle meşhur olmasının yanısıra kale

halkının da kendisinden şikâyetçi olduğu bildirildiğinden, adı geçenin teftiş edilip şer‘an sâbit olan suçlarının yazılıp arzedilmesi.


11 Ramazan 973 (1 Nisan 1566)



1358

Bağdad beylerbeyine

Basra'da zahîre sıkıntısı çekildiğinden Basra tarafına mümkün olduğu kadar

zahîre gönderilmesi için gerekli gayretin gösterilmesi.




1359

Diyarbakır beylerbeyine

Basra'da zahîre sıkıntısı çekldiğinden Basra tarafına kelekler ile bol miktarda

zahîre gönderilmesi.




1360

Canpolad Bey'e

Yeni yapılan gemilerin yirmi tanesi ile zahîre sıkıntısı çekilmekte olan Basra

taraflarına zahîre gönderilmesi.




1361

Basra beylerbeyine

Düşman ülkelerine zahîre, at, silah ve mühimmât gönderildiği, Arap tâifesine


gedik verildiği, kul tâifesi ve kale müstahfızları yerlerinde bulunmadıkları halde mevâciblerinin dağıtıldığı ve halka zulmedildiği yolunda duyulan haberler üzerine gönderilen hükm-i şerifin alındığı, ancak bu hususların önceki beylerbeyileri zamanında olduğu, şimdi böyle bir durumun asla sözkonusu olmadığı, fakat bazı müstahfızların gedikleri düştüğünde verilecek Rum, Kürt ve Türk yiğitleri bulunmadığı ve bulunanlar da bu görevi kabul etmedikleri için Acem tâifesine ve yerlilere teklif edildiği, kul tâifesinden ve müstahfızlardan görevi başında bulunmayanlara mevâcib verilmediği, halka zulmedenlerin de gereği gibi cezalandırıldığı, ayrıca bu seneki kıtlıktan dolayı halk zahîre sıkıntısı çektiğinden Bağdad'dan yeteri kadar zahîre gönderilmesine dair gönderdiği mektubun alındığı; yeteri kadar zahîre gönderilmesi hususunda Bağdad beylerbeyine emir verildiği; İstanbul'dan bazı kimselerin gedik beratı alıp sonradan onu Arap ve Acemlere sattıkları haber alındığından bunların elinden beratlarının alınıp Rum tâifesinden müstahık olanlara verilmesi; boş gediklerin Arap ve Acemlere verilmemesi, mevcud olmayan efradın ulûfelerinin dağıtılmaması ve daha önceki hükümlerde belirtilen konulara titizlikle uyulup hiçbir şekilde kanuna aykırı iş yapılmaması.



1362

Sağ kolda ve sol kolda bulunan beylere

Maliye tarafından yazılıp Mehmed Çavuş ile gönderilen ahkâm-ı şerifenin

geciktirilmeden livâları dâhilindeki kadılara teslim edilmesi ve teslim edildiğine dair kadılardan temessük alınması.



1363

Köstendil beyine

Sancakta bulunan kadılara verilmek üzere Maliye tarafından yazılan

hükümlerin geciktirilmeden yerlerine ulaştırılarak karşılığında temessük alınması ve sefer için gönderilen hükme uygun olarak da Hızırilyas'ta sefere çıkılması.



1364

Erzurum beylerbeyine

Batum'un Arhova nâhiyesi Başsedre köyü ve diğer bazı köylerde timar sahibi

olan Şehsuvar b. Budak'ın içki içip silahlı olarak Hâtuniye Medresesi'ni bastığı, medresede bulunan hocalara ve dine sövdüğü, ayrıca Erzurum kullarından Tahir b. Mehmed ile Ardahan kullarından Ahmed b. Hamza'nın da hırsızlık, adam öldürme ve yaralama fiillerini işledikleri bildirildiğinden, adı geçenlerin timarlarının ve gediklerinin ellerinden alınması ve müstahık olan başkalarına tevcih edilmesi.



1365

İstanbul kadısına

Müftü Ebu's-su‘ûd Efendi'ye, Macuncu Mescidi adlı mahalde bir çifte hamam

yaptırması için izin verildiğinden, kendisine engel olunmaması.




1366

Rusçuk kadısına

Daha önce on beş adet gemi inşâ edilmesi ve mühimmât için navlun ile donbaz

ve gemiler tedârik edilmesi hakkında emir gönderildiği, şimdi ise Kocaili Beyi Ali Bey'in


mühimmât gemileri ile yola çıkarıldığı; inşâsı emredilen gemilerin bitirilerek navlun ile tedârik olunacak gemilerle birlikte hazır bekletilmesi ve mühimmât gemileri geldiğinde beklenmeden mühimmâtın bu gemilere yüklenip gönderilmesi; ayrıca ne kadar gemi geldiği ve navlun ile ne kadar gemi tedârik edildiğinin de bildirilmesi.



1367

Boğdan voyvodasına

Boğdan'da ölen Ahi adlı şahsa ait olan ve alacağına karşılık kendisinde

bulunan incileri adı geçenin vârislerine vermesi; alacağını ise şer‘an isbat ederek vârislerden alması.



1368

Erzurum beylerbeyine

Şeyh Bâlî, Batum Beyi Haydar'ın, üç sene önce muamele ile aldığı altınların

aslını ve muamelesini halen göndermediğine dair şikâyette bulunduğundan, altınların aslı ve muamelesi ile birlikte geciktirilmeden Südde-i saâdet'e gönderilmesi.



1369

Eskizağra, Hasköy ve Filibe kadılarına

Korulara davar sokulduğu, ağaçların kesildiği ve bazı yerlerin tarla haline

getirildiği yolunda Korucu Hasan tarafından şikâyette bulunduğundan, durumla bizzat ilgilenilerek korulara zarar gelmemesi için gerekli tedbirlerin alınması ve bu hususta halka tenbihte bulunulması.



1370

Tarsus ve Kayseri beylerine

Daha önce Tarsus beyinin sahil muhâfazasına, Kayseri beyinin de Konya

muhâfazasına tayin olundukları; Kayseri muhâfazasına tayin olunan Pîrî Bey kendilerinden yardım talep ederse gereken yardımı yapmaları.



1371

Diyarbakır beylerbeyine

Arap eşkıyanın Basra'ya yeniden saldırma ihtimali üzerine, bunu defetmek için

Van, Ergani ve Siverek'ten Basra'ya gönderilmesi emrolunan asker ile kürekçi, zahîre, toprak, demir tel, kalay vs. hakkında gönderdiği mektubun alındığı; bundan sonra da aynı şekilde kendisine emrolunan hizmetlerin yerine getirilmesinde gerekli gayreti göstermesi ve bildirilmesi lazım gelen bilgileri de arzetmesi.



1372

Ağrıboz beyine ve İzdin dizdarına

İzdin Kalesi erenlerinden bazılarının kaleyi terkederek başka işler yaptıkları ve

asıl hizmetlerinin boş kaldığı bildirildiğinden, hizmette olmayanların gediklerinin alınarak ehil olanlara tevcih edilmesi; ancak bu yapılırken iltizam veya başka bir yolla mâl-ı mirî hizmetinde olanlara karışılmaması.




1373

Bağdad beylerbeyine

Bağdad'ın gelirlerinin önceden yeterli olmasına rağmen şimdi masraflara

yetmemesinin sebebinin ne olduğu hakkında yapılan araştırmada, önceki beylerin halka zulmedip ahalinin göç etmesine sebep oldukları, mukâtaaların müflislere iltizam edilip bedellerinin toplanamadığı, bu yörede ziraatin genellikle su ve su kanallarıyla ilgili olduğu için yağmurun az yağması, kanalların da tamirinin yapılamaması sebebiyle mahsul elde edilemediği ve kendilerine sefer görevi verilmediği taktirde bu sıkıntıların ortadan kalkacağı bildirildiğinden, ahalinin rahat ve huzur içerisinde yaşamasının temin edilmesi ve refahın sağlanması için gereken her şeyin yapılması.



1374

Emîr-i alem ağaya

Alem mehterlerinin vefat edenlerinden bâki kalan elli akçenin hakedenlere

yarımşar akçe olarak verilmesi.




1375

Ayamavra kadısına

Ayamavra Kalesi'nin yapımında ihmalkâr davranıldığı ve yapımın durduğu

bildirildiğinden, sefere çıkan sancakbeyinin yerine bıraktığı adamına gereken yardımın yapılarak kalenin bir an önce tamamlanması ve ihmalkâr davrananların azledilmesi.



1376

Haleb beylerbeyine ve kadısına

Haleb'de bazı mescidlerin etrafındaki evlerin Yahudiler tarafından satın

alınarak mülk edinilmesi sebebiyle mescidlerde namaz kılınamadığının bildirilmesi üzerine bu evlerin değer fiyatlarıyla Müslümanlara tekrar sattırılması hususunda gönderilen emrin gereğinin yerine getirildiğine dair gönderdiği mektubun ve satılan evlerin sayısını gösterir defterin alındığı; bundan sonra evleri tekrar satın almak için Âsitâne-i sa‘âdet'ten bir yolla hüküm elde eden Yahudilerin ellerindeki hükümlere itibar edilmeyip bu hükümlerin ellerinden alınarak Südde-i saâdet'e gönderilmesi ve evlerin Müslümanların ellerinde kalmasının sağlanması; ayrıca bu hükm-i şerifin de sicile kaydedilerek buna göre amel edilmesi.



1377

Basra beylerbeyine

Önceki beylerbeyi Mehmed'e İran şahı tarafından gelen ve Südde-i saâdet'e

gönderilen mektupta, Basra üzerine saldıran Arap eşkıyâsından Kara Osman'ın [Mehmed Osman'ın] hareketine, Hasan Ganemî adlı müfsidin sebep olduğunun anlaşıldığı ve İran tarafından ahidnâmeye daima uyulduğu bildirildiğinden, bu konuda dikkatli olunup ahidnâmeye uyulması ve İran'dan bu tarafa kaçan eşkıyanın da yakalanarak iade edilmesi.


15 Ramazan 973 (5 Nisan 1566)



1378

Varna, Ahyolu, Vize ve Silivri kadılarına

Hâssa gemileri yapımı için kazaları dahilinden âletleriyle birlikte yeterli sayıda


marangoz ve kalafatçı gönderilmesi.




1379

Dergâh-ı âlî çaşnigirlerinden Murad'a

Kendisinin, sefere gitmeyerek Çekmece'de yapılacak köprü inşaatına tayin

olunan sipâhi, yaya ve müsellemlerin başına geçmesi ve köprü inşaatının bir an önce bitirilmesi için gayret göstermesi.



1380

Niğbolu ve Silistre beylerine; Yanbolu, Silistre, Niğbolu, Rahova, Plevne, İvraca, Lofça, İzladi, Eskihisar, Tırnovi, Şumnu ve Hezargrad kadılarına

973 senesi çayır ve sefer voynuklarından bir kısmı hizmete gelmediği için

bunların defterlerinin gönderildiği; her birisinin bizzat tesbit edilerek kaçıp saklananların ortaya çıkarılması ve başkalarına ibret olacak şekilde cezalandırılması.



1381

Bayat Beyi Mir Hüseyin'e

Basra yolu üzerinde bulunan Kûrûna adlı mahallin tehlikeli bir yer olmasından

dolayı korunması ve buradan gelip geçenlere zorluk çektirilmemesi için kendisine yirmi bin akçe ihsan edilerek sancağa bağlı aşiretlerle birlikte adı geçen mahalde görevlendirilmesi uygun görüldüğünden gereği gibi hizmette bulunması.



1382

Pınarhisarı, Kırkkilise, Yanbolu, Nevahi-i Yanbolu, Karinâbâd, Ruskasrı, Ahyolu, Aydos, İvraca ve İzladi kadılarına

İstanbul'da et sıkıntısı çekildiğinden kazaları dahilinde bulunan eski ve yeni

celeplerin, üzerlerinde kayıtlı bulunan koyunları bayrama kadar çıkarıp İstanbul'a getirmelerini sağlamaları.



1383

Vize ve Rodosçuk kadılarına

Elvanbeyli ve Karışdıran konaklarına götürülecek zahîrenin hazırlanmakta

olduğu, ancak Rusçuk kazasında bazı köylülerin arpa vermek istemedikleri ve bazılarının da karşı geldikleri bildirildiğinden, konaklarda hazırlanması emredilen zahîrenin geciktirilmeden hazırlanıp mahalline gönderilmesi; karşı gelenlerin haklarından gelineceği.



1384

Kayseri beyine

Ehl-i fesâdın ve gurbet tâifesinin adam öldürme vs. suçlar işledikleri bildi-

rildiğinden, bu hususta müsamaha gösterilmeyerek suçluların yakalanıp kendilerinden davacı olanlarla davalarının görülmesi ve üzerlerine sâbit olan haklar alınıp sahiplerine verildikten sonra kendilerinin hapsedilip durumlarının arzedilmesi.



1385

Bağdad beylerbeyine

Sâbık Basra Beylerbeyi Mehmed Paşa'ya Acem şahından gelen mektubun yeni

beylerbeyi Ferruh tarafından Südde-i saâdet'e gönderildiği ve mektupta Basra üzerine gelen müfsid Mehmed Osman'ın [Kara Osman'ın] oraya gelme sebebinin Hasan Ganemî adlı


müfsid olduğu belirtilerek karşı tarafın daima ahidnâmeye uygun davrandığı bildirildiğinden, Acem tarafından kaçan müfsidlerin ahidnâme gereğince yakalanıp iade edilmeleri ve ahidnâmeye aykırı iş yapılmasına izin verilmemesi.



1386

Menteşe beyine

Ehl-i fesâd suhte tâifesinin önceki senelerde olduğu gibi yine fesad çıkarma

niyetiyle toplandıklarından, çevreyi iyi bilen kimselerden Zaîm Tahir'in sefere gönderilmeyerek yanına yeteri kadar adam verilip memleketin bunlara karşı muhâfazası hizmetine tayin olunması yolundaki arzına binaen adı geçenin yanına yeterli miktarda adam verilerek vilâyetin korunmasına memur edilmesi.



1387

Sakız beylerbeyine

Bâki kalan haracın toplanması için gönderilmiş olan Hüseyin Çavuş'un haraç

ile birlikte geciktirilmeden Südde-i saâdet'e gönderilmesi.




1388

Haleb beylerbeyine ve defterdarına

Bağdad'a gönderilecek zahîrenin Birecik'te yapılan gemilere yüklenerek âcilen

gönderilmesi.




1389

korunması.

Bağdad beylerbeyine

Birecik'te zahîre yüklenerek gönderilen gemilerin oraya vardığında gereği gibi





1390

Piyâle Paşa'ya

Sakız beylerinden haraç toplamak üzere gönderilen Hüseyin Çavuş'un Sakız

beyleri tarafından devamlı ek süre istenmesi sebebiyle haraç toplayamadığı bildirildiğinden, Sakız'a varıldığında bâki kalan haracın eksiksiz olarak toplanıp adı geçen çavuşla birlikte Südde-i saâdet'e gönderilmesi.



1391

Anadolu beylerbeyine

Şehzâde Selim'in ve oğlu Murad'ın lalalarının, kendi hizmetlerinde bulunan

bazı zaîm ve sipâhilerin de, sefere gönderilmeyip kendileri yanına tayin olunacak alçak halli dirlik sahipleri arasına dahil edilmesini istedikleri bildirildiğinden, Kütahya'dan tayin olunacak elli nefer ile Saruhan'dan tayin olunacak kırk neferin bir kısmının onların isteği doğrultusunda tesbit edilip, kalanının alçak halli timar sahiplerinden tamamlanması.



1392

Kırkkilise beyine

Çingene müsellemlerinin de sefere katılması emrolunduğundan çeribaşıları

geldiğinde geciktirilmeden sefere gönderilmeleri.




1393

Eflak voyvodasına

Eflak'tan mirî için toplanarak gönderilen beygirlerden bir kısmını şahısların,

parasını önceden vererek kiraladıkları ve beygirler toplandıktan sonra verdikleri paraları beygir sahiplerinden fazlasıyla istedikleri bildirildiğinden, kim ne kadar para vermişse ancak onu istemesine izin verilip fazla akçe aldırılmaması.



1394

Boğdan voyvodasına

Zahîre için gönderilecek arpanın gemilere yüklenerek Belgrad'a gönderilmesi

hakkındaki emrin, iskelede bulunan gemilerin yeterli kapasite ve sayıda olmamasından dolayı yerine getirilemediği bildirildiğinden, arpanın elli bin kilesinin Istabl-ı Âmire için İstanbul'a gönderilmesi, geri kalan elli bin kilenin ise geciktirilmeden gemilerle Tuna üzerinden Belgrad'a ulaştırılması.



1395

Boğdan voyvodasına

Boğdan'daki yeniçerilerin seferden alıkonulması yolundaki talebi uygun

görülmediğinden, önceki emir gereğince Boğdan'dan gönderilecek askerlerle birlikte yeniçerilerin de Tımışvar'a gönderilerek Ordu-yı hümâyun'a katılmaları.



1396

Boğdan voyvodasına

Henüz Lehistan ile Moskova arasında barış yapılmadığı ve Leh beylerinin

düşmanca tavırlar takınarak kendisinden vergi istediklerine dair gönderdiği mektubun alındığı; Leh beylerinin bu taleplerine aldırmayıp onlara asla vergi vermemesi; onlar tarafından kendisine yapılacak herhangi bir tecavüze karşı yardım etmeleri hususunda Tatar hanına ve Bender beyine hitaben yazılmış hükm-i şeriflerin kendisine gönderildiği, gerektiğinde bu hükümleri kendilerine göndererek yardım talebinde bulunması.



1397

Akkirman beyine

Emrindeki askerlerle birlikte sancağının muhâfazasında bulunup, Boğdan

voyvodasından yardım talep edilmesi durumunda gereken yardımı yapması.




1398

Lalaya

Lârende'de kasap iken İstanbul'a tayin olunan Hoca Mehmed adlı şahsı

getirmek için görevlendirilen Pîrî Çavuş vardığında adı geçen kasabın ortalıktan kaybolduğu ve kefillerinin Südde-i saâdet'e getirildiği, fakat kefiller adı geçenin orada olduğunu söylediklerinden, adı geçenin bulunarak Südde-i saâdet'e gönderilmesi.


17 Ramazan 973 (7 Nisan 1566)



1399

Malatya beyine

Zile Kadısı Nâibi Hasan tarafından gönderilen mektupta, Malatya beyi iken


vefat eden Semender Bey'in üç doğanının, Saray Kapucusu Yakup Ağa ve doğancılar vasıtasıyla İstanbul'a getirilirken, doğancıların doğanlarla birlikte Artukâbâd kazası yakınlarındaki Bedr Kalesi civarında ortadan kayboldukları bildirildiğinden, doğancıların bulunup doğanların alınarak, Südde-i saâdet'e gönderilmesi.



1400

Trabzon Beyi Süleyman Bey'e

Kızıltaylu adıyla tanınan ehl-i fesâddan bazılarının Karahisâr-ı Şarkî ve

Sivas'ta köy ve pazar basıp hırsızlık, adam öldürme, kız kaçırma gibi suçlar işledikleri, bazen sipâhi bazen de şeyh ve derviş kılıklarına girip fitne çıkardıkları ve yaptıkları zulümden dolayı kimsenin yaylalara çıkamadığı bildirildiğinden, sözkonusu şahısların mutlaka ele geçirilip teftiş edilmesi ve üzerlerine sâbit olan suçların yazılıp arzedilmesi; daha sonra gelecek emir ne şekilde olursa ona göre hareket edilmesi.



1401

Trabzon Beyi Süleyman Bey'e

Kürtün kazasında bulunan Çepni tâifesinin Kızılbaş sempatizanı olduğu,

antlaşmadan sonra bir kısmının İran taraflarına gittiği, tedbir alınmazsa tamamının göçüp gidebileceği bildirildiğinden, İran'la ilişkisi bulunanların gizlice araştırılarak yakalanması ve suçları sâbit görülenlerin Südde-i saâdet'e gönderilmesi.



1402

Cezâyir beylerbeyine

Mirali adasının Hızırilyas köyünde bulunan Hristiyan reislerden bazılarının

İstanbul zahîresi için aldıkları buğdayı İstanbul'a getirmeyip başka yerlerde sattıkları yolunda İstanbul muhtesibi tarafından şikâyette bulunulduğundan, sözkonusu reislerin yakalanarak Südde-i saâdet'e gönderilmesi.



1403

Anadolu beylerbeyine

Daha önce kendisine sefer için Anadolu askeri ile çıkıp Biga ovasından ve

Gelibolu'dan geçerek Ordu-yı hümâyun'a katılmasına dair emir gönderildiği; şimdi ise Gelibolu'dan geçtikten sonra İpsala'da bekleyip daha sonra gönderilecek emre göre hareket etmesi.



1404

Karaman beylerbeyine

Daha önce Karaman beyleri ile birlikte çıkarak Anadolu beylerbeyinin

ardından Biga ovasına gelip Gelibolu'dan geçerek Ordu-yı hümâyun'a katılmasının emredildiği; ancak Anadolu beylerbeyine Gelibolu'dan geçip İpsala'da beklemesi emrolunduğundan, kendisinin Gelibolu'dan geçmeyip Biga ovasında beklemesi ve daha sonra gelecek emre göre hareket etmesi.



1405

Çirmen, Uzuncaova, Hasköy, Mahmutpaşaköprüsü, Kızılağaç Yenicesi, Zağra-i Atik, Zağra-i Cedid ve Akçakızanlık kadılarına

İstanbul'da et sıkıntısı çekildiğinden daha önce Edirne'ye getirilmesi emredilen


koyunların, sürücüleri ve nâibleri vasıtasıyla İstanbul'a gönderilmesi.




1406

Pınarhisar, Kırkkilise, Yanbolu, Nevâhi-i Yanbolu, Karinâbâd, Aydos, Ruskasrı, Ahyolu, Varna, Prevadi, İvraca, ve İzladi kadılarına

Daha önce kazaları dahilinden İstanbul'a gönderilmesi emredilen

koyunların hâlâ gelmemesi sebebiyle İstanbul'da et sıkıntısı çekildiğinden, istenen koyunların sürücü ve nâibler vasıtasıyla âcilen İstanbul'a gönderilmesi.



1407

Varna ve Ahyolu kadılarına

İstanbul'da arpa sıkıntısı çekildiğinden, kazalarına odun için uğrayan gemilerle

İstanbul'a âcilen arpa gönderilmesi.




1408

İstanbul ve Edirne arasında bulunan kazaların kadılarına

Budun'dan gönderilip Babaeski yakınlarında Kalkancı köyünde konakladıkları

esnada ortadan kaybolan yedi Macar esirinin derhal bulunarak bu işle görevlendirilen Hasan ve Murad ağalara teslim edilmesi.



1409




1410

Sirem beyine

Vulkovar Kalesi yakınındaki harabe köprünün tamir edilmesi.


Budun beylerbeyine

Solnok, Segedin ve Hatvan sancakları beyleri ile Budun yeniçerilerinden beş

yüz kişinin, Solnok Beyi Hasan Bey'in emri altında bulunmak üzere Solnok'a tâbi Koroşmarta palangasının muhâfazasına tayin olduğu; bunların dışında yüz nefer gönüllü daha yazılarak Solnok beyinin emrine verilmesi ve adı geçen mahalle gönderilmesi.



1411

Segedin ve Hatvan beylerine

Düşmanın saldırması muhtemel görülen Solnok'a tâbi Koroşmarta palangasının

muhâfazası için sancaklarında bulunan askerler ile gidip Solnok Beyi Hasan Bey'in emrinde hizmette bulunmaları.



1412

Solnok beyine

Solnok'a tâbi Koroşmarta palangasının muhâfazası için Segedin ve Hatvan

beyleri ile Budun yeniçerilerinden beş yüz kişinin gönderildiği, ayrıca yüz gönüllü daha gönderileceği; kendisi de bu beylere ve askerlere serdar tayin olunduğundan, düşman tarafından gelebilecek herhangi bir saldırıya emrindeki askerlerle karşı koyarak adı geçen mahalli muhâfaza etmesi.



1413

Şehreminine

Edirnekapısı yakınındaki Gümrükhâne Çarşısı'nda inşâ olunan çeşmenin


masrafının, sair çeşmelere verilegeldiği gibi hâssa harcından verilmesi ve çeşmenin korunması için tayin olunan suyolcubaşısına da günlük bir akçe tahsis edilmesi.



1414

Yeniçeri ağasına

Büyük Ahır'da saraç şakirdliği için acemi oğlanlarından on kişi yazılması ve

defteri ile gönderilmesi.




1415

Bursa kadısına

Merhum Sultan Murad'ın Bursa'daki vakıf imâretinde bulunan talebelerin

vakfiye gereği verilen yemeğe itiraz ederek vakfiye şartları dışında isteklerde bulundukları bildirildiğinden, durum arzedildiği gibi ise buna engel olunması ve vâkıfın şartına aykırı iş yaptırılmaması.



1416

Gelibolu'da Hâssa Harç Emini Halil'e

Arslan Kethüdâ ile gönderilen mektupta firar eden mirî esirlerden bir tanesi

hâriç tamamının yakalandığının bildirildiği; bunda sonra gerekli tedbirler alınarak firara meydan verilmemesi.



1417

Anadolu beylerbeyine

Daha önce kendisine sefer için beylerbeyiliğine bağlı beyler ve askerler ile

Biga ovasına gelip Gelibolu'dan geçerek Rumeli yakasında Ordu-yı hümâyun'a katılması emri verildiği, ancak Bursa'ya gelindiğinde beylerbeyiliğine tâbi beyler ve ümerâdan hâlâ gelmeyenlerin olduğu ve büyük bir ihtimalle Biga ovası veya Gelibolu'da yetişeceklerini bildirip, bundan sonra nasıl hareket edileceğine dair gönderdiği mektubun alındığı; daha önce kendisine Anadolu askeri ile Gelibolu'dan geçip İpsala'da beklemesi emredildiğinden, orada bekleyerek bundan sonra gelecek emre göre hareket etmesi.



1418

Diyarbakır defterdarına

Sâbık Van Beylerbeyi İskender Paşa'ya on bir kere yüz bin, kırk bin ve doksan

iki akçe olarak tevcih edilen hâslar, daha sonra Van Beylerbeyiliği'ne tayin olunan Hüseyin Paşa'ya on kere yüz bin akçe olarak tevcih edildiğinden, aradaki farkın nerede ve kimlerde olduğunun araştırılıp tesbit edilerek mirî için zaptolunması.



1419

İskenderiye beyine

İskenderiye Kalesi'nde at besleyip düşman kalelerine sattıkları bildirilen kırk

elli kişinin, sefere çıkıldığında kale halkının bunların şerrinden uzak kalması için sefere beraber götürülmeleri; muhalefet edenlerin hapsedilmesi.



1420

Budun beylerbeyine

Kirvar, Otod ve Çara kalelerinden baskın için gelen düşmandan esir alınarak


Südde-i saâdet'e gönderilen yirmi beş şahsın ulaştığı; bundan sonra da düşman tarafından esirler alınmaya ve düşman hakkında bilgi edinilmeye gayret edilmesi.



1421

Boğdan voyvodasına

Nemçe kralının vezirleri ile görevlilerinin Vaşporak kasabasında toplanıp çok

sayıda askerle Leh vilâyetine hücum etmeye karar verdikleri bildirildiğinden, Lehistan'a mektup gönderilip Nemçe'ye sefer yapılacağının ve kendilerinin de bu fırsattan yararlanarak Nemçe'ye hücum etmelerinin bildirilmesi.



1422

Edirne'ye varıncaya kadar yol üzerinde bulunan kazaların kadılarına ve zahîre tedârik etmekle görevlendirilen çavuşlara

Tımışvar'a gönderilen Samsuncubaşı Mehmed Ağa ve bin üç yüz yeniçeriye

ihtiyâçları olan zahîrenin menziller için toplanan zahîreden bedeli mukabilinde verilmesi.




1423

Edirne'den Tımışvar'a varıncaya kadar yol üzerinde bulunan kazaların kadılarına

Tımışvar'a gönderilen Samsuncubaşı Mehmed Ağa ve bin üç yüz yeniçeriye,

ihtiyaçları olan et, ekmek ve arpanın, bedeli mukabilinde verilmesi.




1424

Boğdan ve Eflak voyvodalarına

Daha önce Tımışvar'a gönderilmesi istenen Boğdan askerinden bin atlı ve iki

bin piyâde ile Eflak'tan bin askerin Severin ve Sebeş üzerinden Tımışvar'a gönderilmesi; bu esnada başka güzergâhın kullanılmaması ve yollarda kimseye zarar vermemeleri için askerlere gerekli tenbihte bulunulması.



1425

Erdel kralına nâme-i hümâyun

Kendisi tarafından yapılan talebe binaen, Boğdan ve Eflak askerinin ahaliye

zarar vermemesi için Erdel'den geçmeyip Severin ve Sebeş üzerinden Tımışvar'a gitmesi hususunda Boğdan ve Eflak voyvodalarına hükm-i şerifler gönderildiği; kendisinin de bu askerler için Sebeş'de zahîre hazırlaması; daha önce kendisinden hazırlaması istenilen zahîrenin de Tımışvar'a ulaştırılması ve sefer için gerekli bütün hazırlıkların tamamlanması.



1426

Canpolad Bey'e

Kürt    şeyhlerinden    hırsızlık    ve    yankesicilik    suçlarından    aranan    Şeyh

Zeyneddin'in yakalanarak Rodos'a sürüldüğü; kaçtığı bildirilen Şeyh Nâsır'ın da yakalanarak Rodos'a sürülmek üzere Südde-i saâdet'e gönderilmesi.



1427

Tımışvar beylerbeyine

Göle Kalesi'nin muhasara zamanının geldiği ve hisar dövmek için altı adet

bacaluşka topu mevcut olup daha fazlasının gerektiğine dair gönderdiği mektubun alındığı; mektubunda da bildirdiği üzere Göle Kalesi'ni muhasara etmesi; muhasara için bin beş yüz


yeniçeri ile Vezir Pertev Paşa'nın Serasker tayin olunarak gönderildiği; Solnok Beyi Hasan kumandasında Hatvan ve Segedin beyleri ile Budun yeniçerilerinin de muhasarayı kolaylaştırmak için Koroşmarta Palangası'nı muhâfaza edecekleri; kendisinin de Semendire'den iki bacaluşka topu daha getirtmesi ve düşmandan da gaflet etmeyip, Göle Kalesi'nin alınması için her türlü gayreti göstermesi.



1428

Semendire beyine

Göle'yi muhasara edecek Tımışvar beylerbeyine yuvalaklarıyla birlikte iki adet

bacaluşka topu, ve bin kantar pamuk fitil verilmesi; ayrıca daha fazla malzeme talep ederse isteğinin karşılanması.



1429

verilmesi.

Semendire beyine

Göle'yi muhasara edecek olan Tımışvar beylerbeyine iki adet bacaluşka topu





1430

Canik sancağı kadılarına

Sinop'ta yapılacak gemiler için lâzım olan kerestenin emredilen yere ge-

tirilmesi gerektiği halde halkın kendir hizmetinde olduklarını ileri sürerek kereste hizmetine gitmedikleri haber alındığından, bu hususta hiç kimsenin bu şekilde hizmetten kaçmasına izin verilmemesi ve bu işle görevlendirilen Mehmed Çavuş kazalarına geldiğinde istenen gemi kerestesinin, gemi inşâ edilecek yerlere götürülerek teslim edilmesi.



1431

Sinop kadısına

İnşâ olunacak gemiler için Mehmed Çavuş ile birlikte görevlendirilen Nâib

Mahmud'un görevden alınıp yerine başka nâibin tayin olunduğunun duyulduğu; ancak gemi inşâsının çabuk bitmesi için bir elden takibi gerektiğinden adı geçenin yerine başkasının tayin edilmesinin uygun görülmediği; bu nedenle adı geçen nâibin tekrar eski görevine iade edilmesi ve gemilerin istenen zamanda bitirilmesi.



1432

Erdel kralına

Solnok Beyi Hasan Bey, bazı Erdel beylerinin hasetliği yüzünden hapsedilen

Bebek Görgi isimli şahsın kendi yanında bulunması halinde daha yararlı işler yapılacağını bildirdiğinden, Bebek Görgi'nin eşi ve çocuklarının rehin olarak alınıp kendisinin Solnok beyinin yanına gönderilmesi; ayrıca bazı Osmanlı askerleri tarafından esir edilmiş olan Erdellilerden on beşinin bulunduğu ve Belgrad Kalesi'nde muhâfaza edildiği bildirildiğinden adam gönderilerek bunların teslim alınması.



1433

İstanbul kadısına

İstanbul kasaplarına sermaye olması için muhtelif yerlerden toplanarak

Müteferrika Mustafa'ya teslim edilen paranın muameleye verilip sene başında İstanbul kadısı huzurunda muhasebesi yapılarak senelik nemâsının İstanbul kasaplarına dağıtılmak üzere


koyun eminine verilmesi; kadı tarafından verilecek sicil sûretinden vergi alınmaması, ayrıca bu hükmün sicill-i mahfûza kaydedilerek bundan sonra da bu hükme göre hareket edilmesi.



1434

Cezâyir beylerbeyine

Ayamavra Kalesi müstahfızlarından Ali b. Osman'ın babası ve ecdadının da

hisar erenlerinden olduğu, kale hizmetinde iken düşman tarafından kale muhasara edildiği zaman hıyanet ederek kaleyi düşmana teslim ettikleri ve bu nedenle kaleden sürüldükleri bildirilerek adı geçen Ali'nin ve yakınlarının da aynı şekilde kaleye düşman tarafından bir zarar eriştirmelerinden endişe duyulduğu, bu sebeple kaleden çıkarılmalarının uygun olacağı yolunda Ayamavra dizdarı, kethüdâsı ve müstahfızları tarafından ricada bulunulduğundan, bu konuda gerekli incelemenin yapılması ve durum arzedildiği gibi ise adı geçenlerin kale hizmetinden çıkarılmaları.


24 Ramazan 973 (14 Nisan 1566)



1435

Rumeli beylerbeyine

Prizrin sancağı beyinin, sancak sipâhileri ile Tımışvar beylerbeyinin yanına

giderek hizmette bulunması hakkında kendisine hitaben yazılan emrin, yerine ulaştırılması ve bu hususta kendisine ayrıca tenbihte bulunulması.






1436

Prizrin beyine

Daha önce sefere hazır olunması hakında gönderilen emir gereğince tam

techizatlı olarak sancağı askerleri ile birlikte Tımışvar beylerbeyinin yanına giderek onun emrine girmesi ve hizmette bulunması.



1437

Ahyolu kadısına ve Dergâh-ı muallâ çavuşlarından Abdi Çavuş'a

İstanbul'a odun getirmek üzere Misivri, Süzebolu ve Ahtabolu iskelelerine

giden hâssa gemilere odun ve odunları iskelelere taşımak için araba verilmediği bildirildiğinden, bu iş için gelen hâssa gemilerin reislerine odun alımında ve araba tedârikinde gereken kolaylığın gösterilmesi.



1438

Canik beyine

Suhte, gurbet ve çingene tâifesinden bazı kimselerin liva dahilinde çeşitli

suçlar işledikleri, beyler tarafından suçluların yakalanması konusunda sipâhilere emir verildiğinde sipâhilerin emirleri yerine getirmedikleri, bazı emin, âmil, zaîm ve çeribaşların ise çeşitli bahâneler uydurarak subaşıların görevlerini engelledikleri ve suçluları korudukları bildirildiğinden, suçluların yakalanması ve halka zarar vermelerinin önlenmesi için ne gerekiyorsa yapılması; bu konuda verilen görevi yapmayan ve ihmal eden sipâhi ve zaîmlerin dirliklerinin ellerinden alınıp haklarından gelinmek üzere kimler olduklarının arzedilmesi; suçluları koruyup kollayan görevlilerin de tesbit edilip suçu sâbit görülenlerin cezalandırılması.




1439

Boğdan voyvodasına

Kendisinin hizmetine verilmiş olan gönüllü tâifesinin, fesad çıkardıkları ve

ağaları Mehmed'i dinlemeyerek muhalefet ettiklerine dair gönderdiği mektubun alındığı; gönüllü tâifesini zapturapt altına alması hususunda ağaya gerekli tenbihte bulunulması ve buna rağmen fesad çıkaran olursa, haklarından gelinmek üzere, kimler olduklarını arzedilmesi.


25 Ramazan 973 (15 Nisan 1566)



1440

[Niğbolu Beyi] Mehmed Han'a

Niğbolu'da yapımı biten gemileri bir alaybeyi ve yeterli sayıda sipâhi

görevlendirerek Semendire'ye göndermesi; kendisinin de geriye kalan sipâhilerle beylerbeyinin yanına gelmesi; Semendire'ye gemileri götüren alaybeyine de gemileri teslim ettikten sonra emrindeki sipâhilerle birlikte kendisinin yanına gelmeleri ve sefere katılmaları hususunda tenbihte bulunması.



1441

Erzurum'u tahrir etmekle görevlendirilen Mâmrevan Beyi Ömer Bey'e

Bazı sipâhilerin timarlarını artırmak, yeni timar elde etmek, bazılarının da

eksik timarlarını tevcihte tamamlamak için boş, harabe ve defter harici bazı köy ve mazraaları timarlarına eklettirip, timarlarını fazla yazdırarak bir yolunu bulup beylerbeyinden berat aldıkları ve tevcih esnasında da bunların karşılığında yeni timar elde etmek istedikleri duyulduğundan, kanuna aykırı olan bu durumun önlenebilmesi için bu şekilde timar elde etmek veya eksik timarını tamamlamak isteyenlerin isteklerinin dikkate alınmaması ve tevzî esnasında buna göre hareket edilmesi.



1442

Dulkadir beylerbeyine

Hırsızlıklarının sâbit olduğu ve halkın kendilerinden şikâyetçi olduğu

bildirilen, Haruniye nahiyesinde Kırcalı Cemaati'nden timar mutasarrıfı Minnet ve Ömer adlı sipâhilerin toprak kadısı tarafından teftiş olunarak üzerlerine sâbit olan hakların alınıp sahiplerine verilmesi ve neticenin arzedilmesi.



1443

İstanbul kadısına

Saray-ı Âmire'nin Suboy köyü yakınlarındaki suyundan bir kamış miktarı

suyun Sultan Bayezid Camii suyuna ilave olunarak, Gümrükhâne yakınlarında inşâ olunan çeşmeye akıtılması ve suya kimse tarafından müdahele ettirilmemesi.



1444

Samakov kadısına

İstanbul'dan Samakov'a ticaret için giderken öldürülen Tüccar Ahmed'in

kâtillerinden ele geçirilenler ile kalpazanlık yaptıkları iddiasıyla tutuklanıp Samakov Emini Ramazan'a teslim olunan fakat Ramazan Dobniçe'de düğünde iken firar eden suçluların adı geçen Ramazan'a buldurulması, aksi halde suçluların yerine kendisinin siyâset olunması.




1445

Sinop kadısına

Sinop'ta inşâsı emrolunan on beş kadırga ve üç mavna için gerekli olan gemi

ağaçlarını kesmek üzere Karye-i Köy [Karacaköy], Karasu ve Gedas [Kirakos] köyleri halkının görevlendirilmesi.



1446

Bursa kadısına

Gönderilen sicil sûretlerine binâen Kiremitçioğlu Mahallesi'nden Sitti bint-i

Kemal ve validesi Paşa bint-i Abdullah adlı kadınların bir süre hapsedilmesi; Yagob oğlu Harom adlı Yahudinin ise küreğe konulmak üzere Südde-i saâdete gönderilmesi.



1447

Çorum beyine

Durumlarının araştırılması istenen Budaközü kazasına tâbi Boztepe köyünden

Kara Yusuf, Kalender, Merdan ve Eymir adlı kişilerden yakalanan ve hapsolunduğu bildirilen Kara Yusuf'un küreğe konulmak üzere Dergâh-ı muallâ'ya gönderilmesi.



1448

Tımışvar beylerbeyine

Göle Kalesi'nin muhasarası esnasında halkın malına ve canına hiçbir şekilde

tecavüzde bulunulmaması, askerin ihtiyacı için halktan akçesiz yiyecek aldırılmaması, verilen emirleri yerine getirmeyenlerin haklarından gelinip dirliklerinin ellerinden alınması; muhasara için serdar olarak görevlendirilip emrindeki askerler ile gelmekte olan Vezir Pertev Paşa gelinceye kadar Göle Kalesi'nin veya muhasarası mümkün olan başka bir kalenin muhasara edilmesi.


28 Ramazan 973 (18 Nisan 1566)



1449

Vidin beyine

İnşâsı emrolunan yüz kırk adet geminin tamamlandığı, zahîrenin tedârik

edildiği ve yüklenmek üzere olduğu, ancak kürekçiye ihtiyaç duyulduğu bildirildiğinden, kürekçi tedâriki hususunda Eflak voyvodasına hüküm gönderildiği ve voyvoda tarafından da kürekçilerin hazır bekletildiğinin bildirildiği; sözkonusu kürekçilerin oradan getirtilerek gemilerin geciktirilmeden gönderilmesi.



1450

Tımışvar defterdarına

Sefer-i hümâyuna gönderilecek top, barut vs. mühimmâtın nakli için ihtiyaç

duyulan arabaların eskiden olduğu gibi Havâss-ı hümâyun'dan temin edilmesi; ancak beylerbeyi, beyler, züamâ ve erbâb-ı timara, mutasarrıf oldukları köylerden kendi işleri için ücretsiz araba almamaları hususunda tenbihte bulunulması.



1451

Bağdad beylerbeyine

Musul'dan Şat'a kadar olan yerlerde bulunan Arap müfsidlerin haklarından


gelinip Tat ve Fellah tâifesinden dirlik elde etmiş olanların ellerinden dirlikleri alınarak Rum yiğitleri ile Kürt tâifesine tevcih edilmesi, bunların dışında her ne sûretle olursa olsun kimseye gedik verilmemesi; ayrıca gedik sahiplerine, görevleri başında olmaları hususunda tenbihte bulunulması, aksi takdirde gediklerinin alınarak hakedenlere tevcih edilmesi ve kul tâifesinin de bir düzene sokulması.



1452

Şehrizol beylerbeyine

Musul sancağının Bağdad'a tâbi olmasına karar verildiğinden, Şehrizol'de

bulunan Musul sancağıyla ilgili defterlerin mühürlenip Bağdad beylerbeyine gönderilmesi.




1453

Budun beylerbeyine

Semendire Beyi Bayram Bey, sefer mühimmâtı için gerekli olan gemilerin

inşâsı ve zahîre tedârikinde istihdam etmek üzere, oğlu olan Sirem alaybeyisi ile timar sahiplerinden yüz kişiyi alıkoyduğundan, sefere gelmedi bahânesiyle bunların timarlarına dokunulmaması için görevli sipâhilerin defterde işaretlenmesi.



1454

Rodos beyine

Yalancı şahitlik yaptıklarından dolayı Hamza Reis'in gemisinde küreğe

konulan iki kişinin serbest bırakılması.




1455

Sirem beyine

Sirem Alaybeyi Ahmed Semendire beyi yanında sefer mühimmâtı için gerekli

olan zahîre ve gemi hizmetine tayin olunduğundan, kendisi bu hizmette iken alaybeyiliğine kimsenin müdahele etmemesi ve sipâhilerinin de çeribaşıları ile sefere gönderilmesi.



1456

Erzurum'u tahrir etmekle görevlendirilen Ömer Bey'e

Bünyâd adlı şahsın Bayburd'un Tokyacık köyünün kendi mülkü olduğu halde

Ferruhşad Bey oğlu Mehmed adlı zaîme mülk olarak kaydolunup kendisine zulmedildiğine dair şikâyette bulunması üzerine yapılan araştırmada, aslında bu köyün Defter-i Atîk'de timar olarak kayıtlı iken Defter-i Cedîd'de sehven Ferruhşad Bey'e mülk olarak kaydedildiğinin anlaşıldığı bildirildiğinden, eğer bu köyün temlik edildiğine dair bir mülknâme yoksa adı geçen köyün Havâss-ı hümâyuna kaydolunması ve mahsûlünün mirî için zaptedilmesi.



1457

Lala'ya, Seferhisar ve Ankara yörükleri kadılarına

Seferihisar'a tâbi Okçubaşı köyünden Aişe oğlu diye bilinen şahsın hırsızlık ve

adam öldürme suçlarından dolayı idamına karar verildiği fakat idam edilmeden firar ettiği ve son olarak da bir kişinin evini basıp eşyalarını çaldığı ve kendisini yaraladığı bildirildiğinden, adı geçenin yakalanması ve sicil sûretleriyle birlikte güvenilir adamlar nezaretinde Südde-i saâdet'e gönderilmesi.


Selh-i Ramazan 973 (20 Nisan 1566)



1458

Vize Beyi İbrahim Bey'e

Daha önce kendisine, emrinde bulunan askerler ile Rumeli beylerbeyinin

yanına giderek sefer hizmetinde bulunmasının emredildiği; ancak şimdi Rumeli beylerbeyinin yanına değil, sancağı askeriyle birlikte Tımışvar beylerbeyinin yanına giderek onun hizmetinde bulunması.



1459

Edirne'ye varıcaya kadar yol üzerinde bulunan kazaların kadılarına

Vezir Pertev Paşa, sol ulûfeciler, sağ garip yiğitleri ve yeniçerilerle Tımışvar'a

gönderildiğinden, kendilerine yol boyunca Ordu-yı hümâyun için hazırlanan zahîre ve otluktan yeterli miktarda zahire verilmesi.



1460

Rumeli beylerbeyine

Vize Beyi İbrahim sancağı askeriyle birlikte tam techizatlı olarak Tımışvar

beylerbeyinin    emrine    tayin    olunduğundan,    kendisinin    ve    askerlerinin    Tımışvar'a gönderilmesi.


Gurre-i Şevval 973 (21 Nisan 1566)



1461

Silistre, Vize ve Prizrin beylerine

Daha önceki emir gereğince derhal sancakları askerleri ile birlikte tam

techizatlı olarak Tımışvar beylerbeyinin yanına giderek onun uygun göreceği şekilde hizmette bulunmaları.



1462

Alacahisar, Vidin, Çanad, Arad, Modava, Pankota ve Vulçıtrın beylerine

Tımışvar beylerbeyinin Göle Kalesi'ni muhasara etmekle görevlendirildiği ve

uzun zamandan beri hazır olarak beklediği halde kendilerinin henüz Tımışvar beylerbeyinin yanına gitmedikleri duyulduğundan, derhal sancakları askerleri ile birlikte tam techizatlı olarak Tımışvar beylerbeyinin yanına giderek onun uygun göreceği şekilde hizmette bulunmaları.



1463

Ferhad Çavuş'a

Daha önce kendisine Tatar askeri ile sefer-i hümâyuna gelmesi hakkında emir

gönderildiği; ancak yeni bir emir gelene kadar şimdilik hareket etmeyip hazır bir şekilde beklemesi.



1464

bekletilmesi.

Ferhad Çavuş'a

Yeni bir emir gelinceye kadar Boğdan ve Eflak askerinin bulundukları yerde




1465

[Semendire Beyi] Bayram Bey'e

Geçen senelerde akıncı tâifesinin zulmüne uğrayan halka istimâlet verildiğine

dair gönderdiği mektubun alındığı; bu defa akıncı taifesinin halka zulmetmemesi için ilgili beylere sıkı tenbihte bulunulduğu; kendisinin de bu gibi hareketler olmaması için gerekli tedbirleri alması ve böyle bir şey yapan olursa hakkından gelmesi.



1466

Boğdan voyvodasına

Tımışvar'a Boğdan askerinden bin atlı ve iki bin yaya gönderilmesi hakkında

daha önce verilen emir gereğince askerlerin âcilen Tımışvar'a doğru yola çıkarılması; ayrıca Tatar askerinin geçeceği yerlerin tesbit edilerek konaklarda zahîrelerinin tedârik olunması ve daha önce hazırlanması emredilen arpanın yarısının İstanbul'a, yarısının da Tımışvar tarafına gönderilmesi.



1467

Tımışvar beylerbeyine

Daha önce gönderilen emirle kendisinin ve kendisine bağlı sancakbeylerinin

sefere hazır olmaları emredildiği halde kendisinin hazır olduğu fakat beylerden hiç kimsenin gelmediği duyulduğundan, derhal kendisinin yanına gelip hizmette bulunmaları hususunda sancağı beylerine hitaben müekked hükümler yazılarak kendisine gönderildiği; kendisinin de bu hükümleri sancağı beylerine ulaştırıp, her birini yanına getirtmesi ve uygun göreceği şekilde istihdam etmesi.



1468

[Semendire Beyi] Bayram Bey'e

Akkilise ve Ralya konakları ile diğer mahallerde bulunan azmak ve batakların

kontrol edilerek köprü ve geçitlerin tamir edilmesi.




1469

Eflak voyvodasına

Daha önce kendisine sefer için hazırlaması emrolunan yedi bin askerle birlikte

Tımışvar'a doğru yola çıkması.




1470

Budun beylerbeyine

Erdel kralı düşmanın Sakmar'da toplanmakta olduğunu ve Bebek Yorgi'nin

vilâyetine saldıracaklarını bildirdiğinden, gerekirse Filek, Seçen ve Novigrad beylerinin gönderilerek Bebek Yorgi'nin vilayetine düşmandan herhangi bir zarar erişmesine meydan verilmemesi,



1471

Gelibolu'da Hâssa Harc Emini Halil'e

Gelibolu'da asker geçirmek için mevcud at gemilerine ilaveten İstanbul'dan da

beş adet at gemisinin gönderildiği; bu gemilerle askerlerin gece gündüz geciktirilmeden karşı tarafa geçirilmesi.




1472

Vidin beyine

Asker geçirmek için Vidin'de inşâsı emrolunan at gemilerinden tamam-

lananların derhal Drama İskelesi'ne gönderilmesi.




1473

Diyarbakır beylerbeyine ve Âmid kadısına

Hetim Beyi Han Abdal Bey'in, kendisini şikâyet edip aleyhine emir getiren

Hatça adlı şahsı katlederek malını yağma ettiği, ayrıca başka öldürme ve yaralama fiilleri de işlediğine dair şikâyette bulunulduğundan, şikâyete konu olan olayların bizzat teftiş edilerek haksızlığa uğrayanların haklarının iade edilmesi ve adı geçenin sâbit olan suçlarının bildirilmesi.



1474

Diyarbakır beylerbeyine ve Âmid kadısına
Hasankeyf'e bağlı Hâlidî ( ) Aşireti, kendilerinin eskiden Akkoyunlu

hâsları iken önce Hasankeyf Hâkimi Melik Halil, daha sonra da Bahaeddin Bey tarafından zaptolundukları, Bahaeddin Bey'in kendilerine zulmetmekte olduğu, cebren yiyecek, akçe, hayvan vs. lerini aldığı, kadın ve kızlarına tasallutta bulunduğu ve kanunsuz işler yaptığı yolunda şikâyette bulunduklarından, durumun yerinde teftiş edilerek neticenin Südde-i saâdet'e bildirilmesi.



1475

Sinop kadısına

Karasu, Kirakos [Gedas] ve Karacaköy köyleri halkının eskiden beri gemi

yapımı için lâzım olan ağaçların kesimi işinde çalıştıklarından, yeni yapılacak gemiler için gerekli olan kerestenin kesimi hizmetinde de adı geçen köyler halkının istihdam edilmesi.



1476

Erdel kralına

Erdel halkının Nemçelilerin şerrinden kurtarılması için Nemçe üzerine sefere

çıkılacağından, Nemçe'ye tâbi Üngürüs beylerine, eğer memleketlerine, mallarına ve canlarına herhangi bir zarar gelmesini istemiyorlarsa gelip kendisine tâbi olmaları, aksi takdirde sefer esnasında kendilerinin de haklarından gelineceği, kalelerinin fethedileceği ve halklarının esir edileceği hususunda tenbihte bulunulması.



1477

Ahtabolu kadısına

Ahtabolu'da yaptırılan gemilerin mimarı Agusta adlı zimmînin bazı kimselerin

paralarını aldığı yolunda şikâyette bulunulması üzerine görevinden alınıp yerine başka mimar tayin edildiği halde görevini bırakmadığı bildirildiğinden, adı geçenin görevinden alınması ve şikâyete konu olan durumlarının araştırılıp davasının görülerek sonucunun bildirilmesi.



1478

Kastamonu beyine ve Taşköprü kadısına

Yeniköy köyünden bazı şahısların dava ettikleri Hacı Hızıroğlu Mehmed ve


arkadaşlarının teftiş olunup sâbit olan suçlarının bildirilmesi ve aralarında sipâhi olanlar varsa hapsedilmesi diğerlerinin ise şer‘-i şerife göre cezalandırılması.



1479

Erdel kralına nâme-i hümâyun

Düşmanın Sakmar'da toplanarak geriden gelecek askerleri beklediği, İslâm

askeri gelmeden Erdel'e girmek fikrinde oldukları, Bebek Görgi'nin bir kalesinin düşman tarafından zaptedildiği ve düşmanın Macar beylerine kendilerine tâbi olmaları hususunda haberler gönderdiğine dair mektubunun alındığı; Erdel ülkesi ve halkı, Osmanlı ülkesi ve halkından ayrı görülmediğinden, bugüne kadar olduğu gibi bundan sonra da Erdel'e yardım edileceği; bu sebeple kendisinin ve Erdel halkının düşmanın asılsız haberlerine kulak asmaması ve tüm Erdel beylerinin birlik olarak Erdel'i düşmana karşı muhâfaza etmeleri; Osmanlı ordusunun öncüsü olmak üzere Vezir Pertev Paşa'nın Tımışvar'a gönderildiği, asıl ordunun ise onun ardından yetişmek üzere olduğu ve Bebek Görgi'ye yardım için Filek, Novigrad ve Seçen beylerinin gönderilmesi hususunda Budun beylerbeyine emir gönderildiği; bu arada kendisinin de Üngürüs beylerine, kendisine tâbi olanların emniyette bulunacaklarını ve mükâfatlandırılacaklarını bildirmesi.



1480

Filibe, Üsküp ve Gümülcine kadılarına

Yeniçeri çukası işleyen Yahudiler, bazı tâcirlerin yapağı satın alıp gemilerine

yükleyerek Frengistan'a götürmelerinden dolayı sıkıntı çekildiği yolunda şikâyette bulunduklarından dışarıya yapağı satışının yasaklanması.



1481

Niğde beyine, Karahisâr-ı Develi ve Niğde kadılarına

Halktan zorla rüşvet aldığı bildirilen Niğde Kazası Nâ’ibi Cârullah'ın suçu

sâbit görülürse nâiblik görevinden alınması.



7 Şevval 973 (27 Nisan 1566)



1482

ettirilmesi.

Mora Beyi Hüseyin Şah Bey'e

Balyabadra Kalesi'nin kalede bulunan il erlerinin de yardımıyla tamir





1483

Karinâbâd kadısına

Ordu-yı hümâyun için daha önce gönderilmesi istenen dört yüz müd zahîre

yerine elli iki müd gönderildiğinden, geri kalan kısmın da geciktirilmeden tedârik olunup gönderilmesi.



1484

Üsküdar ve İznikmid kadıları ile Sâbık İznikmid Kadısı Mevlâna Nuh'a

İznik kazasında evinde yaralanarak öldürülmüş bulunan Yeniçeri Ali'nin

kâtilinin bulunamadığı, fakat kâtilin Hasan adlı şahıs olabileceği yolunda yeniçerilerden


Yusuf ve Rüstem tarafından şahitlikte bulunulduğu bildirildiğinden, Hasan'ın durumunun tekrar araştırılması ve davasının görülerek sonucun arzedilmesi.



1485

İstanbul kadısına

İstanbul'da imal edilen hasırların boy ve enlerinin noksan yapılıp fiyatının da

pahalı olduğu yolunda müşteriler tarafından şikâyette bulunulduğundan, durumun bilirkişiler ve muhtesib tarafından incelenmesi; hasırlar eskiden ne şekilde imal ediliyorsa şimdi de ona göre imal edilmesi, pahalı satanlar varsa engellenmesi ve eskiden beri her cins hasır ne kadar boy ve ende yapılıyor ve kaça satılıyorsa deftere kaydedilerek bundan sonra da aynı ölçüde yapılıp aynı fiyata satılmasının sağlanması; bundan sonra muhtesib tarafından durumun kontrol edilmesi ve buna uymayanların hakkından gelinmek üzere kimler olduklarının bildirilmesi.



1486

Silistre beyine

Silistre dahilinde bulunan Tatarların, kendilerine lâzım olan harp âletleri ve altı

aylık yiyecekleri ile birlikte derhal Bosna beyinin emrine gönderilmesi.




1487

Semendire beyine

Emrindeki askerler ile Tımışvar'a gönderilen Vezir Pertev Paşa'nın Hram'dan

geçebilmesi için yirmi adet gemi tedârik edilerek Hram İskelesi'nde bekletilmesi; ayrıca gemileri iletmek için Hram ve Koyluc'dan yeteri kadar hisar eri tedârik edilmesi.



1488

Sirem Beyi Bâlî Bey'e

Ordu için tedârik edilen on bin koyunun, ordu gelinceye kadar beslenmesi ve

tamire muhtaç olan Vulkovar köprüsünün de iki araba geçecek şekilde yeniden inşâ edilmesi.



1489

İlbasan beyine

Draç kazasında Derunik ( ) Kalesi varoşunda sâkin Mehmed Küçük adlı

şahsın çıkardığı fesad ve yaptığı hırsızlıklardan dolayı halkın muzdarip olduğu bildirildiğinden, Donanma-yı hümâyun geldiğinde adı geçen şahsın küreğe verilmesi.



1490

Cezâyir beylerbeyine

Sakız adasının fethi vs. hakkında gönderdiği mektubun alındığı; mektubunda

arzettiği üzere Sakız Sancakbeyliği'nin Kırşehir Beyi Gazanfer Bey'e tevcih edildiği ve istemiş olduğu kadı ve yeniçerilerin de gönderileceği; Sakız beyzâdelerinden on onbeş yaşlarında olup hareme lâyık olanların gönderilmesi, Malta'ya yardıma gidenlerin ise yakalanarak küreğe konulması; cami için hatip, imam ve müezzin gönderileceği; ayrıca mektubunda bildirdiği hususların dışında, cephâneliklerinde ne kadar silah ve mühimmât bulunduğunun, Sakız'ın gelir ve giderlerinin, yetişen ürünlerinin ve mukâtaalarının kimler elinde olduğunun da tesbit edilip defterlerinin Südde-i saâdet'e gönderilmesi




1491

Anadolu beylerbeyine

Sultan Murad'ın lalası, memleketin muhâfazası için kendi emrine tayin olunan

kırk sipâhinin çoğunun at ve silah kullanmasını bilmedikleri için işe yaramadıklarını, levend ve suhte tâifesiyle mücadele edilebilmesi için işe yarar kırk adet sipâhi gönderilmesi gerektiğini bildirdiğinden, emrindeki sipâhilerden kırk adedini bu iş için görevlendirmesi ve daha önce tayin olunan sipâhileri de sefere götürmesi.



1492

Şam ve Haleb beylerbeyilerine

Arafat'a gelecek suyolunun inşâsı için taş ustasına ihtiyaç duyulduğundan,

Şam'dan yeteri kadar taş ustası tedârik edilerek bu iş için görevlendirilen Mısır beylerbeyinin emrine gönderilmesi; ayrıca Haleb'in Bahsitâ Mahallesi'nde ikâmet eden ve daha önce Haleb taşcıbaşısı olan Mimar Abdülkadir'in babası Nasruddin'in de taş ustalarına ustabaşı olarak tayin edilmesi.


8 Şevval 973 (28 Nisan 1566)



1493

Mısır ve Şam emîr-i haclarına

Mekke'de yapılan suyolu inşaatında çalışan taşçı, demirci vs. işçilerden

bazılarının görevleri başında bulunmadığı, bazılarının himaye edildiği ve bazılarının da hacılar ile geri geldikleri duyulduğundan, bu konuyla bizzat ilgilenilerek işcilerin görevleri başında bulunmalarının sağlanması.



1494

Hırsova kadısına

İdam olunan bazı ehl-i fesâdın akrabalarının suçsuz kimselere musallat olup

akrabalarımızın idamına siz sebep oldunuz diyerek zulüm ve baskı yaptıkları bildirildiğinden, bu gibi davranışlarda bulunanların engellenmesi ve buna rağmen yapmaya devam ederlerse kimler olduklarının bildirilmesi.



1495

Mısır beylerbeyine

Arafat'a gelecek suyolu inşaatı için taşçı göndermeleri hususunda Şam ve

Haleb beylerbeyilerine yazılmış iki hükmün kendisine gönderildiği; eğer Mısır'dan tedârik olunan taşçılar yetmez ise bu hükümleri Şam ve Haleb beylerbeyilerine göndererek taş ustası tedârik edilmesi; ayrıca taşçılardan kimsenin himaye olunmaması; inşaattan kaçan taşçıların geriye iadesi ve inşaat için istenilen kırk bin altının yirmi beş bininin surre mahsûlünden, on beş bininin de Mısır'dan verilerek gönderilmesi.



1496

Hâssa tâcirlerinden Müteferrika Mustafa'ya nişân-ı hümâyun

Üsküdar, Galata ve İstanbul'un bazı kapılarında gümrük mültezimlerinin

kanunda belirtilen miktardan fazla vergi aldıkları bildirildiğinden, bunun önlenmesi için mültezimlere bir nâzır tayin olunmasının gerektiği; kendisine duyulan güven ve tecrübeye binaen kanundan fazla vergi alınmasını önlemek ve kanunlara uygun iş yapılabilmesi için


kendisinin “Gümrük Nâzırı” olarak tayin olunduğu; bundan sonra gümrük alınan yerleri bizzat görüp kontrol ederek gelip geçenlerden fazla vergi alınmasını önlemesi; gümrüksüz mallardan gümrük alınmaması ve kimsenin zor durumda bırakılmaması.



1497

Silistre İskelesi eminine

Boğdan voyvodasının bazı binalarda kullanmak için aldığı beş yüz kantar

kurşunun Silistre İskelesi'nden geçirilmesine engel olunmaması.




1498

Vilâyet tahririnde görevli sâbık Bağdad Defterdarı Ahmed'e

Daha önce Eğil Hâkimi Kasım Bey tarafından tasarruf edilmekte olan Çermik'e

bağlı Âb-ı Tâhir isimli bölgenin Kasım Bey vefat ettiği ve oğlu Cafer'e de Âb-ı Tâhir bölgesinin haricinde Eğil vilayeti verildiğinden Âb-ı Tâhir bölgesinin tahrir edilmesi.



1499

Uzuncaova Hasköyü kadısına

Çekeler köyünden Çakırcı adlı kişinin torununu kaçıran harâmilerin Edirne'de

yakalanıp birinin hapsolunduğu bildirildiğinden, davalarının görülebilmesi için çocuk ve babasının Dergâh-ı muallâ'ya gönderilmesi.


9 Şevval 973 (29 Nisan 1566)



1500




1501

9    Şevval 973 günü Padişahın sefere çıktığı, Otağın Edirnekapısı'nın dışına kurulduğu, askerin de Rüstem Çelebi Çiftliği'nde konakladığı hakkında.


Medine-i Münevvere kadısına ve Şeyhü'l-Harem'e

Medine yakınlarındaki bazı köylerin yakınlarından geçen Mısır ve Şam

hacılarının kullandıkları yolun köylüler tarafından kazılan hendeklerle daraltılması sebebiyle hacıların ve diğer yolcuların zor durumda kaldıkları bildirildiğinden, meselenin incelenerek umumî yolun kullanılmasını engelleyen bu gibi durumların ortadan kaldırılması.



1502

Kaptan Paşa'ya

Frenk tarafından Mağrib Trablusu'na gelen bazı ehl-i fesâdın bölgenin

durumunu inceledikten sonra düşmana bilgi verdikleri duyulduğundan, bunlara engel olunması.



1503

Mağrib Trablusu beylerbeyine

Trablus'a gelen Müslüman kılığına girmiş bazı kişilerin buradaki durumu

gizlice araştırıp elde ettikleri bilgileri düşmana ulaştırdıkları ve casusluk yaptıkları duyulduğundan, bu gibi durumlara mani olunması için bundan sonra şüpheli şahısların Trablus'a gelmelerinin önlenmesi.




1504

Aydın müsellemleri beyine

Aydın sancağında güherçile işlemekle görevlendirilmiş olan yayalardan başka

müsellemlere de ihtiyaç duyulduğundan, sözkonusu hizmet için bir yayabaşılık müsellemin daha tayin edilip gönderilmesi.



1505

Şehreminine

Aydın sancağında güherçile işletmek üzere usta bir güherçilecinin, güherçile

işletmek üzere mübaşir tayin olunan Seydi Ahmed Çavuş ile birlikte gönderilmesi.




1506

İstanbul kadısına

İstanbul'daki saray ve imâretlere verilen koyunun bundan sonra mutlaka koyun

emini vasıtasıyla tayin edilen kasap tarafından verilmesi, bu işe şehremini ve mütevellîler de dahil hiçbir kimsenin müdahele etmemesi ve Yahudilere de günde seksen koyundan fazla koyun verilmemesi.



1507

İstanbul kadısına

Kasaplık için yirmi Yahudiden on bin filori alınması emredilmiş iken bunların

kendilerinden başka da çok sayıda zengin Yahudi bulunduğunu bildirmeleri üzerine parayı veren şahısların dahil oldukları cemaatlar haricindeki Yahudilerden de on bin filori toplanması ve Dergâh-ı muallâ müteferrikalarından Mustafa'ya teslim edilmesi.



1508

İstanbul kadısına

Sığır kasaplarından Karlı Hacı Mahmud'un zengin olduğu bildirildiğinden,

İstanbul'a koyun kasabı olarak tayin edilmesi.




1509




1510

Yenihisar dizdarına

Kaledeki tutsakların bundan sonra hariçten kimse ile görüştürülmemesi.


Kütahya müsellemleri beyine

Daha önce tersâne hizmetine tayin olunan müsellemlerin hisar tamiri için

görevlendirilmesi.


10 Şevval 973 (30 Nisan 1566)



1511




1512

10    Şevval 973 günü padişahın Ordu-yı hümâyun'la Halkalıpınar'a geldiği.



Karaman beylerbeyine

Anadolu beylerbeyinin ardından Gelibolu'dan geçip orduya katılması.




1513

Boğdan voyvodasına

Kendi yanında nöbetçi olarak bulunan yeniçerileri sefere gönderip topçuları

alıkoyması; ayrıca daha önce gönderilmesi istenen fakat tamamının gönderilmesinin mümkün olmadığı bildirilen yüz bin kile arpanın yirmi bin kilesinin parasını Semendire Beyi Bayram'a teslim etmesi, geri kalan seksen bin kile arpayı ise Istabl-ı Âmire için İstanbul'a göndermesi.



1514

Çirmen, Zağra Yenicesi, Zağra Eskisi, Uzuncaova, Mahmudpaşa Hasköyü, Kızılağaç Yenicesi ve Akçakızanlık kadılarına

Sefer-i hümâyuna çıkıldığından dolayı, daha önce belirlenen miktarda koyunun

zamanında konaklara eriştirilmesi ve bu hususta gerekli gayretin gösterilmesi.




1515

Bilecik Madeni'nde demir top yuvalağı hizmetine tayin olunan yaya ve müsellem beylerine

Bilecik Madeni'nde görevlendirilen piyade ve müsellemlerden bazılarının

hizmete gelmediği bildirildiğinden, beylerin yaya ve müsellemleri ile zamanında ve eksiksiz olarak hizmete gitmeleri; aksi halde görevini ihmal edenlerin cezalandırılacakları.



1516

Bilecik kadısına

Bilecik Madeni'nde top yuvalağı imal etmek için açılan altmış yedi ocağın

otuzdan fazlasının, Sultanönü beyinin müsellem ve yayalarının tamamını gönder- memesinden dolayı işlemez halde olduğu bildirildiğinden, bundan sonra yaya ve müsellemlerini hizmete getirmeyen beylerin, dirliklerinin ellerinden alınabilmesi için kimler olduklarının arzedilmesi.


11 Şevval 973 (1 Mayıs 1566)



1517

Sâbık Budun Beylerbeyi olup Kostantıniyye muhâfazasında bulunan İskender Paşa'ya

Galata'daki bazı zimmîlerin daha önce kendilerinin patriği iken görevden ihrac

edilen bir kişiyi yeniden patrik yapmaya uğraştıklarına dair yine aynı cemaatten bazı şahıslar tarafından şikâyette bulunulduğundan, sözkonusu şahısların yakalanarak hapsedilmeleri.


12 Şevval 973 (2 Mayıs 1566)



1518

Çirmen kadısı ile Beyalanı ve Çakırağa Değirmeni isimli konak yerlerinin bağlı olduğu kadılara

Sefer-i hümâyuna çıkıldığı ve Çirmen'deki Kemal Ağa Kervansarayı konak

yeri olarak tayin edildiğinden, Çirmen kadısının adı geçen konakta ve Mustafapaşa Köprüsü'nde, diğer kadıların ise Beyalanı ve Çakırağa Değirmeni konaklarında belirtilen miktarlarda ekmek, arpa, odun ve her türlü yiyecek maddesini hazır etmeleri.




1519

Silivri, Çorlu ve Edirne yolu üzerindeki kadılara

Sefer-i hümâyuna çıkıldığından daha önce tesbit edilen konaklarda, belirtilen

miktarlarda ekmek, arpa ve odunun hazır edilmesi; aksi halde ihmali görülenlerin görevden alınıp çeşitli cezalara çarptırılacağı.



1520

Hırsova ve nüzül emrolunan diğer kadılara

Daha önce gönderilen hükümde belirtilen nüzülün, emrolunan zamanda

gönderilmesi.




1521

Kocaili Beyi Ali Bey'e

Beraberindeki gemiler ile nereye ulaştığını, ihtiyaçlarını nasıl karşıladığını ve

umumî durumu bildirmesi.




1522

İstanbul Muhâfızı İskender Paşa'ya

Şamoyil isimli Yahudi kilisede iken evine girip iki yüz dört bin akçesini

çalmaktan zanlı Abraham adlı Yahudi ve arkadaşlarına örf-i ma‘ruf uygulanması; bundan sonra da bu gibi ehl-i fesâda aynı şekilde örf-i ma‘rûf ile muamele edilmesi.


13 Şevval 973 (3 Mayıs 1566)



1523

Silistre beyine ve Hırsova kadısına

İşlediği hırsızlık ve adam öldürme suçlarını itiraf eden ve hapse atılan Nasuh

bin Abdullah adlı şahsın ifadesinden Musa isimli bir eşkıyanın, yanına topladığı iki yüz adam ile birlikte yağma ve talan niyetinde olduğu anlaşıldığından, sözkonusu eşkıyaların her ne şekilde olursa olsun yakalanıp hapse atılmaları, ihtiyaç varsa il erlerinden de yararlanılması ve eşkıyanın halka zarar vermesinin önlenmesi.



1524

Edirne kadısına

Sefer için yola çıkan ordunun Edirne'ye yaklaştığından, daha önce asker için

tedârik edilmesi emrolunan un, arpa, odun, yağ, bal ve pirincin âcilen hazırlanması ve hiçbir hususta sıkıntıya meydan verilmemesi.



1525

Vezir Pertev Paşa'ya

Tımışvar beylerbeyi Südde-i saâdet'e gönderdiği haberde, kendi emrine

yollanılacak askerin âcilen erişmesini istediğinden, bir an evvel Tımışvar'a giderek hizmette bulunması.



1526

Bağdad beylerbeyine

Abbas adlı tâifeye mensup bazı kişilerin Sultan Ali adlı şahsı, kendilerinden bir

kaç kişiyi öldürdüğü gerekçesi ile şikâyet etmeleri üzerine, yapılan mahkeme sırasında


Sultan Ali'nin herkesin gözü önünde bu tâifeden bir kaç kişiyi daha öldürüp Kızılbaş‘a kaçacağını söylediği bildirildiğinden, durumun gereği gibi incelenip suçu sâbit görülürse adı geçenin cezalandırılması.



1527

Üsküdar kadısına

Hâslar Kadılığı kendisine tevcih edildiğinden, hemen görevine başlaması;

bölgede ehl-i fesad olduğu için emniyetin gereği gibi sağlanması amacıyla kimsenin kefilsiz olarak ırgad çalıştırmasına izin vermemesi.



1528

İskender Paşa'ya

Bayburd alaybeyinin Budun beylerbeyinin adamı gelinceye kadar bekletilip

sonra onunla birlikte gönderilmesi.



14 Şevval 973 (4 Mayıs 1566)



1529

Kırşehir Beyi Ali Bey'e

Derya seferine gönderilen sipâhilerin gittikleri, kendisinin de sancağına

dönerek halkın ehl-i fesâdın şerrinden korunması için gerekli gayreti göstermesi.




1530

İskender Paşa'ya ve Şehreminine

Yeniçerilere lâzım olan keçeninin ya gemiler ile Rodosçuk'a gönderilip oradan

arabalar ile veya doğrudan kira hayvanları ile âcilen Edirne'ye gönderilmesi.



15 Şevval 973 (5 Mayıs 1566)



1531


edilmesi.

Belgrad'a kadar Anadolu beylerbeyinin yolu üzerinde bulunan kazaların kadılarına

Anadolu beylerbeyinin yanındaki askerler için bol miktarda zahîre tedârik





1532

Anadolu beylerbeyine

Sığla, Saruhan ve diğer bölgelerin muhâfazasına tayin olunan sipâhilerin

kaydedildikleri defterlere göre görev yerlerine gönderilmesi.




1533

İstanbul kadısına

Üsküdar kadısı tarafından Hersekdili İskelesi'nde yakalanan Mehmed, Mustafa

ve Hasan isimli şahısların hırsız olduklarının anlaşıldığı ve üzerlerinde bulunan malların defterlere kaydedilip Beytü'l-mal eminine gönderildiğinin bildirildiği; bu şahısların müebbed küreğe konularak mücrim defterine kaydedilmesi ve habersiz salıverilmemesi.




1534

Şam beylerbeyine ve Şam'da inşâ olunan İmâret-i Âmire Medresesi müderrisine


Şam'da bulunan Selahaddin Evkâfı ile Şam'da müfti iken ölen Alaüddin'e ait kitapların durumu hakkında sunulan ruk‘anın bir sûretinin gönderildiği; buna göre inceleme yapılıp her iki konuda da durumun ne olduğunun ve kitapların durumunun ruk‘ada belirtildiği gibi olup olmadığının bildirilmesi.



1535

Hasköy kadısına, Beyalanı, Çakırağa Değirmeni, Güllük ve Pınarbaşı mevzilerinin etrafındaki kadılara

Konak tayin olunan adı geçen mahallerde belirtilen miktarlarda ekmek, odun,

arpa, bal, yağ, peynir vs. zahîre temini görevinin toprak kadılarına verildiği; kendilerinin de erzak hazırlama hususunda toprak kadılarına yardımcı olmaları.



1536

Zağra ve Hasköy kadılarına

Güllük konağında istenilen miktarlarda zahîrenin geciktirilmeden hazır

edilmesi hususu ile bizzat kendilerinin ilgilenmeleri ve ordu konak yerine vardığında hiçbir eksikle karşılaşılmaması için gereken tedbirleri almaları; ayrıca adı geçen konağa Çırpan nahiyesinden de zahîre sürülmesi.



1537

İstanbul Muhâfızı İskender Paşa'ya

Daha önce İstanbul'da Venediklilere tercümanlılk yapan Mikel adlı şahsın

Galata'da bulunan hanımının muhâfaza altında tutulması gerektiğinden yarar kefiller alınarak veya başka bir yolla muhâfaza altına alınması.



1538

İskender Paşa'ya

Sakız'dan gelecek olan beyzâdelerin içinde bulunan on, on iki yaşlarındaki

oğlanlardan Harem-i hümâyun'a yarar olanların İbrahim Paşa Sarayı'na teslim edilmesi, geriye kalanların ise Kefe'ye gönderilmesi.



1539

Kefe beyine

Sakız adasının fethedildiği ve beyleri Kefe'ye gönderildiğinden, orada münasip

olan yerlere yerleştirilmeleri ve ticaretlerine kimsenin karışmasına izin verilmemesi.




1540

Sağ garip yigitleri ağasına

Belgrad'da bulunan Bayram Bey'in yanında hizmet etmekle görevlendirilen

gurebâ-i yemînden Hüdaverdi ve Ferhad isimli kişilerin istenilen görevi yerine getirmeden kaçıp gittikleri bildirildiğinden, adı geçen şahısların bulunarak âcilen Südde-i saâdet'e gönderilmesi.




1541

Moton kadısı olup Mora müfettişi olan şahsa

Daha önce siyâset olunması emrolunan sâbık Mora Nâzırı Ali, Südde-i saâdet'e

gönderdiği bir adam vasıtasıyla, bir çok yerde malları ve üzerinde devletin alacağı olduğunu, siyâset uygulanırsa bunların ziyân olacağını bildirdiğinden, gerekli araştırmanın yapılması; eğer alacakları varsa tahsil edilip borcuna karşılık zaptedilmesi ve daha sonra hakkındaki cezanın emredildiği şekilde uygulanması.



1542

Çorlu kadısına

Vize müsellemleri yol temizleme görevine tayin olunduklarından, altışar aylık

erzakları ile âcilen Karışdıran'a gönderilmeleri.




1543

Mora beyine

İnebahtı ve Ayamavra'da bazı levendlerin inşâ ettikleri kayıklarla denize açılıp

soygunculuk yaptıkları ve halka zulmettikleri, bu yüzden Holomiç İskelesi'nin uzun zamandır işlemez durumda olduğu ve bundan dolayı mal-ı mirînin zarara uğradığı duyulduğundan, bundan sonra bu gibi eşkıyâlık faaliyetlerine katılan levendlerin tesbit edilip kayıklarının ellerinden alınması ve emr-i şerif olmadan levendlerin gemi ve sandal yapmalarının yasaklanması, fesat çıkarmaya devam edenlerin de ağır şekilde cezalandırılmaları.



1544

Edirne'den Sofya'ya kadar yolun sağ ve sol tarafında olan kazaların kadılarına


Ordu sefere çıktığından, sefer güzergâhında zahîre sıkıntısı çekilmemesi için konak yerlerinde yeterli miktarlarda odun, yağ, bal, peynir, arpa, ekmek ve koyun hazır edilmesi.



1545

Silahdarlardan Sakız'da Şehremini olan Hüsrev Bey'e

Kendisine elli bin akçe terakkî ile Sakız Sancakbeyliği verilen Kırşehir Beyi

Gazanfer Bey'e Kırşehir Sancakbeyliği beratında yazılı olan miktarın nakden ödenmesi; terakkîsinin ise tahrir yapıldıktan sonra gönderilecek emre göre ödenmesi.




1546

kadılara

Filibe, Sofya ve Tatarpazarı kadıları ile Pınarbaşı, Zagoviçe, Karapınar, Mânendili, İhtiman ve Minareliköy isimli konak yerlerinin bağlı olduğu


Sefer-i hümâyuna çıkılıp, kazaları dahilinde tesbit edilen konaklara varılmak üzere olunduğundan, her konakta, belirtilen miktarlarda odun, ekmek, arpa, bal, yağ, peynir ile her türlü yiyecek maddesinin hazır edilmesi ve herhangi bir aksaklığa meydan verilmemesi.


16 Şevval 973 (6 Mayıs 1566)



1547

Anadolu ve Karaman beylerbeyilerine

Yanlarında bulunan askerleri zapturapt altına almaları ve yollarda asker

tarafından halka zarar verilmemesi, kimsenin yiyecek ve çayırlarına tecavüz edilmemesi ve kendi rızası ile yiyecek satanlardan başka kimseden zorla bir şey alınmaması hususunda gerekli tedbirleri almaları.



1548

Kral oğluna nâme

Düşmanın Komoran Kalesi'nde toplandığı ve Erdel'e saldıracakları hakkındaki

mektubun alındığı; Osmanlı ordusu yetişmek üzere olduğundan, kendisinin de emrindeki asker ve sipâhiler ile hazırlıklı olup düşmana karşı uyanık bulunması.


17 Şevval 973 (7 Mayıs 1566)



1549

Bosna beyine

Ordunun sefer için yola çıktığı ve sınır bölgelerine yaklaştığı; kendisinin de

Bosna gazileriyle birlikte, Ordu Sofya'ya yaklaştığı zaman Turhanlu'ya bağlı sol kol akıncı beyleri, Klis, Pakriç ve mümkün olursa Pojega beyi ile de haberleşerek bir yerde toplanıp hep birlikte Hırvat vilâyetine akınlar düzenlemesi; akına gidilirken düşman saldırılarına karşı tedbirli olunması ve sancağı koruyacak kadar asker bırakılması; eğer düşmanın toplandığı yerler var ise akınların oralara düzenlenmesi.



1550

İnebahtı Beyi olup Turhanlu'ya bağlı akıncı Beyi olan Mustafa Bey'e

Bosna Beyi Mustafa'ya yardım için emrindeki akıncılarla yola çıkıp Vulçıtrın

üzerinden geçip İzvornik'de Bosna beyi ile buluşması ve görevi sırasında her türlü gayreti göstermesi; yolda akıncıların halkın mallarına zarar vermemesi için akıncıları zapturapt altına alması ve akından sonra da sancağına dönerek muhâfaza görevine devam etmesi.



1551

Pojega, Klis ve Pakriç beylerine

Bosna Beyi Mustafa Bey'e verilen göreve katılmak için eğer mümkün ise

onunla haberleşip toplantı yeri belirlendikten sonra sancakları askerleriyle birlikte yola çıkıp Bosna beyi ile buluşmaları; kendilerinden istenilen hizmeti yerine getirirken her türlü gayreti göstermeleri; yolda askerlerine sahip olup halkın mallarına zarar vermelerinin önüne geçmeleri.



1552




1553

Yeniçeri ağasına

Hizmetkâr olmak üzere, bostan oğlanlarından yirmisinin kapıya çıkarılması.


Misis (    ) Beyi Mehmed Bey'e


Daha önce sancakbeyi olan Ferhad'a emredilen kale tamiri görevi kendisine verildiğinden, bu konuda gerekli ihtimamı göstermesi.



1554

İzvornik kadısına

Daha önceki kadıların İzvornik'in merkezinde oturageldikleri halde kendisinin

İzvornik'in dışında, kasabaya bir buçuk günlük mesafedeki bir yerde oturduğu, bu yüzden halkın birçok işinin aksadığı ve Müslümanlara zorluk çıkarıldığı sancakbeyi Şaban tarafından bildirildiğinden, kendisinin de önceki kadılar gibi İzvornik'in merkezinde oturması.



1555

İstanbul, Edirne ve Bursa kadılarına

Sefere çıkıldığında camilerde sabah namazından sonra haftada iki gün Kur’ân-ı

Kerîm okunması ve Müslümanların zafer kazanmaları için dua edilmesi güzel bir adet olarak uygulanageldiğinden, İstanbul'da bulunan âlim, hâfız, kurrâ vb. kişilerin Eyüp Sultan Câmii'nde toplanıp herkesin Kur’ân-ı Kerîm'den bir cüz okumaları ve hatim tamamlandıktan sonra Müslümanların muzafer olması için duada bulunmaları; daha sonra da bütün Müslümanların pazartesi ve perşembe günleri kendi semtlerinde, müderris, âlim, talebe ve ehl-i Kur’ân olanların da selâtîn câmilerinde toplanarak Allah'a duaya devam etmeleri.



1556

Rum beylerbeyine

Amasya ve Bozok taraflarının muhâfazası için bu yerlerin beyleri ve

sipâhilerinin kendi sancakları dahilinde uygun yerlerde toplanmaları; ayrıca kendisinin de diğer beyler ile birlikte beylerbeyilik dahilinde uygun bir yerde toplanması ve herhangi bir fesâdın ortaya çıkmasına meydan verilmemesi.



1557

Vidin beyine

Vidin kadısından gelen mektupta, gemilere tereke yüklenip götürüleceği sırada

beylerbeyinin yanına gidilmesi şeklinde gelen bir emirle bu işin durdurulduğu bildirildiğinden, gemilerin götürülmesi işinin ertelenmemesi ve sözkonusu gemilerin bizzat kendisi tarafından Koyluc limanına kadar götürülüp orada alaybeyine teslim edilmesi ve kendisinin oradan beylerbeyinin yanına gitmesi; Vidin'de bulunan azeb ağası ve martalosların da gemilerle gönderilmesi ve huzursuzluk çıkaranların da cezalandırılması.



1558

Niğbolu Beyi Mehmed Han'a

Önceki emirle gönderilmesi istenen gemilerin hazırlanarak, yeterli sayıda adam

ile Belgrad'a gönderilmesi ve kendisinin de Belgrad'a doğru yola çıkması.




1559

Budun beylerbeyine

Kral tarafından gönderilecek elçinin, oraya geldiğinde Südde-i saâdet'e

gönderilmesi.




1560

Semendire beyine

Budun beylerbeyi tarafından Südde-i saâdet'e gönderilen kralın elçisinin

Belgrad'a geldiği zaman bekletilip her türlü ihtiyaçlarının giderilmesi ve elçinin, Belgrad'a ulaşıldığı zaman orduyu ve asker sayısının çokluğunu görebileceği bir yerde tutulması.




1561

Yerderbendi'nin bu tarafındaki konak yerinin bağlı olduğu kadı ile Mukabele-i Şehirköy, Aruz [Azor], Ilıca-ı Niş, Kenar-ı Niş, Karye-i Yamaç

konaklarının bağlı olduğu kadılara; ayrıca Alacahisar'dan sonra Morova'nın öte yanında ve İber suyu geçildikten sonraki yerlerde bulunan kadılara

Sefere çıkıldığı ve adı geçen konak yerlerine varılmak üzere olunduğundan, askerin ihtiyacı için odun, ekmek, bal, yağ, peynir, arpa ve diğer her türlü yiyecek maddesinin belirtilen miktarlarda hazır edilmesi ve yiyecek konusunda hiçbir sıkıntı çekilmemesi için gerekli tedbirlerin alınması; aksi takdirde ihmali görülenlerin cezalandırılacağı.



1562

İzladi kadısına

Minareliköy konağına zahîre tedârikinde kendisinin de yardımda bulunması ve

yeteri kadar zahîrenin hazırlanması.




1563

Diyarbakır beylerbeyine

Diyarbakır ve çevresinde bulunan Ulus tâifesinin zapturaptı eskiden beri

Diyarbakır Beylerbeyliği'nin görevleri arasında olduğundan, adı geçen tâifeyi zapturapt almak için bir bey görevlendirilerek sözkonusu tâifenin İran tarafına geçmesine veya orada olanlarının bu tarafa gelmesine engel olunması ve ahidnâmeye zarar verecek hareketlerden kaçınılması.



1564

Han hazretlerine

Akkirman Sancakbeyi Hasan'ın gönderdiği mektupta Leh'e bağlı Braslavyar

adlı kaleden gelen düşman askerinin sığır ve koyunları götürüp Turla suyunun öte tarafında olan çobanları soyduklarını, derileri için kuzuları öldürdüklerini, bu olaylar üzerine kuvvet gönderildiğini, şiddetli çatışma olduğunu ve iki taraftan da ölü ve yaralı bulunduğunu, bu kalede bulunanların eşkıyalıktan geri durmadıklarını bildirdiğinden, düşman tarafından tekrar bir saldırı olursa kendisinin de Akkirman beyine gerekli yardımda bulunması.



1565

Belgrad'dan Budun'a varıncaya kadar olan yerlerde bulunan beylere

Budun tarafına gönderilen Dergâh-ı muallâ çavuşlarından Mehmed ve

adamlarına geçtiği yerlerde yardımcı olunması.



18 Şevval 973 (8 Mayıs 1566)




1566






1567




1568

Padişahın Karışdıran konağında konakladığı ve ata binip ava çıktığı.



19 Şevval 973 (9 Mayıs 1566)


Bergos konağına gelirken askerlerin köprülerden geçmekte zorlandıkları ve konağa gelindiğinde yağmur yağdığı.


Ürgüp kadısına

Ilıca-i Niş ve Kenar-ı Niş konakları için gerekli olan arpa, odun, ekmek, bal,

yağ ve diğer ihtiyaç maddelerinin tedârikinde toprak kadılarına gerekli yardımda bulunulması.



1569

Tekfurdağı Çirmeni kadısına

Kazadaki müsellemlerden bir nevbetlisinin çeribaşıları Hüseyin ile âcilen

Edirne'ye gönderilmesi, bu konuda ihmalkâr davranılmaması ve müsellemlerin ne zaman yola çıktığının bildirilmesi.



1570

Hasköy, Beyalanı, Çakırağa Değirmeni, Güllük ve Pınarbaşı isimli mevzilerin etrafındaki kadılara

Adı geçen yerler konak tayin olunduğundan, buralarda ordunun ihtiyacı olan

ekmek, odun, arpa, bal, yağ, peynir ve diğer ihtiyaç maddelerini sağlamakla görevli olan toprak kadılarına her türlü yardımın yapılması; aksi taktirde hiçbir mazaretin kabul edilmeyerek sorumlularına ağır cezalar verileceği.


20 Şevval 973 (10 Mayıs 1566)



1571

Eflak voyvodasına

Dergâh-ı muallâ çavuşlarından Ali geldiğinde, kendisinin önceki emir

gereğince istenilen miktarda yarar asker ile âcilen Tımışvar'a gitmesi ve Ali Çavuş'u yanına adamlar katarak Boğdan'a sâlimen ulaştırması.



1572

Boğdan'da muhâfaza için bulunan iki yüz yeniçerinin başbuğu olan Ramazan Subaşı'ya

Daha önce orduya katılması istenen yeniçerilerin yine Boğdan'da muhâfazada

kalmaları; eğer yola çıkmış iseler geri dönüp voyvodanın yanına gelmeleri.




1573

Boğdan voyvodasına

Daha önce sefere gönderilmesi emrolunan Boğdan muhâfazasındaki iki yüz

yeniçerinin sefere gönderilmeyip yanında muhâfazada kalması; daha önce Tımışvar taraflarına gönderilmesi istenen diğer askerlerin ise âcilen gönderilmesi.




1574

Kocaili beyine

Daha önce gönderilen emirde gemiler ile birlikte nerede olup ne zaman nereye

varacağının ve verilen görevin hangi durumda olduğunun bildirilmesinin istendiği; aynı emrin gereği olarak nerede olduğunu, hangi tarihte nereye varmış olacağını ve gemiler ile zahîre durumunu Dergâh-ı muallaya bildirmesi.



1575

Tımışvar beylerbeyine

Göle'nin muhasarası hakkında gönderdiği bilgilerin alındığı; Tımışvar

taraflarına gönderilen asker varmadan önce Göle, Yanova ya da Lagoş kalelerinden hangisinin muhasara edilmesi daha uygun ise ona göre hareket edilmesi.



1576

Çeşme kadısına ve Dergâh-ı muallâ çavuşlarından Seydi Ahmed Çavuş'a

Sığla'da inşâ edilen kalenin varoşuna muhâfaza için civar köylerden elli

hânenin sürgün edilmesine dair ferman çıktığı, ancak önceki kadı'nın ilk yazılan kişileri defterden çıkarıp yerlerine fakir fukaradan yaşlı ve evsiz barksız bazı kişileri yazdığına dair şikâyette bulunulduğundan, durumun araştırılarak şu anda kalede olanların ilk yazılan elli hâne halkı mı yoksa sonradan habersiz olarak getirilen fakir fukara mı olduğunun ve avârız vergisi verip vermediklerinin bildirilmesi; ayrıca kalenin deniz tarafından gereği gibi korunması.



1577

Çorlu müderrisine

Çorlu'daki vakıf imâretinin mütevellîsi olan Fethi isimli kişinin vakfa ait çeşitli

yolsuzluklar yaptığı ve vakfı zarara uğrattığı bildirildiğinden, vakıf defterlerinin kontrol edilerek yolsuzluğunun ve üzerinde vakfa ait mal bulunup bulunmadığının araştırılması; üzerinde mal bulunduğu tesbit edilirse bunların vakıf adına zaptedilip ortaya çıkan yolsuzluklarının yazılıp bildirilmesi.



1578

İskender Paşa'ya

Beç kralının İstanbul'daki elçisine yolladığı önceki ve şimdiki şifreli

mektupların anlaşılamadığı ve mektupları getiren görevli ile birlikte geri gönderildiği; mektupların elçiye gösterilerek kralın kendisinden ne istediğinin ve şifre ile yazılı olanların ne olduğunun öğrenilerek bildirilmesi.



1579

Akkirman beyine

Bender'in karşısında Turla suyunun öte tarafında bulunan koyun ve sığır

ocaklarının hırsız ve haydutlar yüzünden harap hale geldiği, her bakımdan çok kötü ve zor durumda olduğu, sayılarının da iyice azaldığı, bu durumu önlemek için Bender'in karşısında köy kurup Bender'de bulunan beşli tâifesinin Bender ve Akkirman'dan takviye edilerek buraya gönderilmesi halinde bölgenin muhâfazasının sağlanabileceğine dair gönderdiği mektubun alındığı; kendisinin Bender'deki azeblerle birlikte muhâfaza hizmetinde


bulunması ve gerekirse Akkirman'daki beşlilerden yirmisini emin yanına gönderip, kendisinin kalanlarla muhâfaza hizmetini sürdürmesi.*
*Hükmün sonunda bir sûreti başlığı altında kime yazıldığı belirtilmeden "köy kurulacak yerin kimsenin malı veya kullanımında olmamasına, kimseye zarar verilmemesine dikkat edilmesi; kurulacak köye yerleşmek isteyenlere izin verilmesi, köye yerleşenlerin sayısının bildirilmesi ve bundan sonra verilecek emre göre hareket edilmesi" ne dair açıklama bulunmaktadır.



1580

Kefe beyine

Lehistan'a bağlı bölgeden gelen iki bölük kadar askerin Turla suyunun öte

yakasındaki koyun çobanlarını soydukları, bunların üzerine kuvvet gönderildiği ve yenilgiye uğratıldıkları bildirildiğinden, kendisinin de o bölgeye daima dikkat etmesi ve düşmanın herhangi bir hareketi görüldüğü zaman her ne şekilde olursa olsun Akkirman beyine yardım etmesi.


21 Şevval 973 (11 Mayıs 1566)



1581

Yeniçeri ağasına

Boğdan'daki yeniçerilerin ulûfelerinin Boğdan haracından verilebilmesi için

ulûfe ve nafaka miktarını gösterir defterin gönderilmesi.




1582

Lalaya ve Sultan Murad lalasına

Bolu'da ve Kastamonu'da suhte, Kengırı'da da gurbet tâifesinin toplanıp

eşkıyâlık yapmalarına mani olunması ve suçu sâbit olanların cezalandırılması.




1583

Akkirman beyine

Sancaktaki toyca, akıncı ve gönüllü yiğitler ile sancağın muhâfazasında

bulunulması ve ehl-i fesâdın halka zarar vermelerinin önlenmesi.




1584

Budun beylerbeyine

Fetholunan İtaşka Kalesi'nin gerekliyse tamir edilmesi; ancak harap olması

daha faydalı olacak ise bir daha tamir edilemiyecek derecede tahrib edilmesi.



22 Şevval 973 (12 Mayıs 1566)



1585

İstanbul muhâfazasına tayin olunan İskender Paşa'ya

Sakız'dan İstanbul'a ticaret amacıyla gelen bazı kişilerin, Sakız'da karışıklık

çıkması üzerine Sakız beyzâde ve sipâhilerinden oldukları gerekçesi ile tutuklandıkları; bu kişilerin daha sonra Sakız'ın beylerinden olmayıp adanın kendi halinde yaşayan yerli halkından olduklarını ve karışıklığı çıkaran beyzâde ve sipâhilerle hiçbir ilgilerinin bulunmadığını ifade ettikleri, bu durumda sözkonusu kişilerin İstanbul'a gelecek Sakız beyleri ile yüzleştirilinceye kadar serbest bırakılmamaları; yüzleştirme neticesinde


söyledikleri doğru çıkarsa geri dönmelerine izin verilmesi, bey ve beyzâdelerden oldukları anlaşılırsa hapsedilmeleri.



1586

Anadolu beylerbeyine

Gönderilen hükümde sefere nevbetsizlerin gönderilip gönderilmeyeceği

hususunda yeterli açıklık olmadığı için nevbetsizlerin durumunun ne olacağına dair gönderdiği mektubun alındığı; kanun gereği sefere sadece nevbetlilerin gönderilmesi, nevbeti olmayanların ise yerinde kalması.



1587

Çirmen sancağı kadılarına

Çirmen müsellemlerinin bir nevbetlisinin kanun gereği altışar aylık erzakları

ve mühimmâtlarıyla, Çeribaşı Hüseyin ile birlikte Ordu-yı hümâyun'a katılmak üzere Edirne'ye gönderilmesi.



1588

Rumeli beylerbeyine

Kadılara, nüzül yerlerine gerekli olan yiyecek malzemesinin ne zamanda

çıkarılacağı hakkında daha önce Maliye tarafından emir verilip buralarla ilgili defterin gönderildiği; defterde kayıtlı kadılara çavuşlar gönderilerek istenen nüzülün eksiksiz ve zamanında yerine ulaştırılmasının sağlanması.



1589

Pojega'ya kadar yol üzerinde nüzül ihrâcı emrolunan kadılara

Daha önce nüzül hazırlanması hususunda Maliye tarafından kendilerine hüküm

gönderildiği ve ordunun da bölgeye varmak üzere olduğu; bu sebeple gönderilen hükümde belirtilen nüzülün zamanında ve eksiksiz olarak yerlerine ulaştırılması; aksi halde ihmali görülenlerin şiddetle cezalandırılacakları.



1590

Dimetoka ve Zağra kadılarına

Konak yeri olarak belirlenen Çeşme ve Beyalanı adlı mahallere ekmek, arpa,

buğday, yağ, bal, peynir ve her türlü yiyecek maddesini tedârik etmekle görevlendirilen toprak kadılarına gerekli yardımın yapılması.




1591

Zağra Yenicesi ve Eskisi ile Çırpan ve İzladi'den Sofya'ya kadar olan kazaların kadıları ile Uzuncaova, Samakov, Radomir, Ürgüp, İsferlikbanası

ve Parakin'e kadar olan yerlerin kadılarına

Sefer nedeniyle konak yerleri için zahîre gerektiğinden, bundan önce toprak kadıları ile sağ ve sol kollarda bulunan kadılara konak yerleri için zahîre tedârik edilmesi hususunda emir gönderildiği; toprak kadılarının tedârik edeceği miktardan başka yakınlarında bulunan konak yerleri için de gerekli miktarda ekmek, arpa, odun, bal, yağ, peynir ve her türlü yiyecek malzemesinin hazırlanması ve bu konuda hiçbir sıkıntıya meydan verilmemesi; aksi takdirde ileri sürülecek hiçbir mazeret ve bahânenin kabul edilmeyeceği; ayrıca daha önceden sefer için nüzül konusunda bir emir gelmiş ise gerekli


malzemenin asker varmadan önce yerine bizzat ulaştırılması ve bu konuda gereken gayretin gösterilmesi.



1592

Nişân-ı hümâyun

Bosna tarafından akın için tayin olunan askere Bosna Beyi Mustafa Bey'in

serdar tayin olunduğu ve herkesin onu serdar bilip emrine itaat etmesi.




1593

Kırankol Konağı'nın bağlı olduğu kadıya

Kırankol adlı mahal konak yeri olarak belirlendiğinden, asker için belirtilen

miktarlarda zahîre hazırlanarak bu hususta herhangi bir sıkıntıya meydan verilmemesi.



23 Şevval 973 (13 Mayıs 1566)



1594

Vulçıtrın sancağı kadılarına

Ordunun sefere çıktığı ve Belgrad'a vardığında zahîreye ihtiyaç duyulacağı; bu

sebeple gerekli ihtiyaç maddelerinin sahipleri veya vekilleri ile Belgrad'a getirtilerek askere sattırılmasının sağlanması ve bu konuda herhangi bir sıkıntıya meydan verilmemesi.


24 Şevval 973 (14 Mayıs 1566)



1595

Otağın Edirne'de Saray-ı Âmire önünde kurulduğu, Divan'ın eksiksiz toplandığı, Boğdan'ın haracının gelip Hızâne-i Âmire'ye zaptolunduğu ve sâbık

Bağdad Beylerbeyi Kara Mustafa Paşa'nın el öpüp hediyelerini arzettiği.




1596

Edirne kadısına

Ehl-i fesâd oldukları bildirilen bazı çingenelerin güvenilir adamlar nezaretinde

küreğe gönderilmeleri.




1597

Edirne'den Alacahisar'a varıncaya kadar yol üzerinde bulunan kazaların kadılarına

Ordunun önünden giderek yolları temizlemek ve gerekli olan yerlere köprüler

yaptırmakla görevli Silahdarlar Kethüdâsı Mehmed'e her türlü kolaylığın gösterilmesi, askerin sıkıntıya düşmesine sebep olacak hiçbir ihmalin meydana gelmemesine dikkat edilmesi; aksi taktirde ileri sürülecek bahânelerin kabul edilmeyeceği ve sorumluların cezalandırılacağı.



1598

Tımışvar beylerbeyine

Erdel kralı, Nemçelilerin Erdel'e saldırma niyetinde olduğunu bildirdiğinden,

düşmanın şu andaki durumunun ne halde olduğunun araştırılarak bildirilmesi ve daha önceki emir gereğince Lagoş ve Yanova kalelerinin muhasarasına başlanması.




1599

Vezir Pertev Paşa'ya

Daha önce görevlendirildiği mahalle bir an önce ulaşması gerektiğinden, âcilen

görev yerine varması.




1600

Vize, Kırkkilise ve Pınarhisar kadılarına

Daha önce Hasan Çavuş aracılığıyla parası dağıtılan gemi kerestesinin henüz

indirilmediği bildirildiğinden, kerestenin âcilen Süzebolu'ya indirilip Ahyolu kadısına ve Abdi Çavuş'a teslim edilmesi.



1601

Varna, Prevadi, Şumnu, Aydos, Karinâbâd ve Ruskasrı kadılarına

Misivri, Süzebolu ve Ahyolu'da inşâ olunan gemiler için gereken kereste,

kazaları dahilinden istendiğinde emr-i şerif olmadığı gerekçesi ile isteğin geri çevrildiği yolunda Ahyolu kadısı ve gemi yapımına mübaşir olan Abdi Çavuş tarafından şikayette bulunulduğundan, konunun önemine binaen bundan böyle gemi kerestesi hususunda emr-i şerif beklenmeden her türlü yardımın yapılması ve ihmalkâr davranılmaması.



1602

Vize yörükleri bulunan yerlerin kadılarına

Kendilerine çeşitli görevler verilen yörüklerden bazılarının görev yerlerine

gitmedikleri bildirildiğinden, bu gibi davranışı görülenlerin hemen görev yerine gönderilmesi, gitmemekte direnenlerin ise hapsedilip küreğe konulmak üzere kimler olduklarının bildirilmesi.



1603

Diyarbakır defterdarına

Daha önce Diyarbakır Beylerbeyi İskender'in hâslarından olan üç cemaatin

Havâss-ı hümâyuna dahil edilmeleri emredildiği halde sözkonusu cemaatlerin bu emre itaat etmeyip vergilerini vermedikleri belirtilerek bunların şu andaki Diyarbakır Beylerbeyi Behram'ın hâslarına dahil edilmelerinin teklif edildiği; ancak önceden gönderilen fermandaki hükmün değiştirilmesi mümkün olmadığından, cemaatlerin Havâss-ı hümâyun'a kaydedilmeleri ve emre itaat etmeyip karşı gelenlerin isimlerinin beylerbeyine bildirilmesi.



1604

Eskihisar-ı Zağra kadısına

Gönderdiği mektupta ordu için istenen altı bin dört yüz elli koyunun tedârik

edilmekte olduğunun bildirildiği; ancak ordu oraya varmak üzere olduğundan, İbrahim Çavuş geldiğinde koyunların hepsinin tedârik olunması ve bu konuda herhangi bir sıkıntıya meydan verilmemesi için gereken tedbirlerin alınması.



1605

Çirmen beyine ve kadısına

Daha önce hazır halde tutulması emredilen bir nevbetli müsellemlerin,

çeribaşıları ve altı aylık erzakları ile birlikte orduya katılmak üzere âcilen gönderilmeleri ve bu konuda ihmal gösterilmemesi.




1606

Çirmen kadısına

Mustafapaşa Köprüsü'nde bulunan avârız verecek hâne miktarının Dergâh-ı

muallâya bildirilmesi.




1607

Çirmen, Zağra-i Eskihisar, Filibe, Tatarpazarı, Sofya, Şehirköy, Niş ve Alacahisar kadılarına

Konak olarak tayin olunan yerlere belirtilen miktarlarda yiyecek ve odun gibi

ihtiyaç maddelerinin hazırlanması hususunda daha önce emir gönderildiği ve Dimetoka, Zağra ve Eski Zağra kadılarına da Beyalanı, Köprü ve Çakırağa Değirmeni konaklarına zahîre tedâriki için yardımcı olmaları hususunda emirler gönderildiği; kendilerinin de emirde belirtilen miktarlarda malzeme ve erzakı konak yerlerinde hazır etmeleri, eğer yeterli gelmezse eksik miktarı o konak yerine yardım için tayin edilen kadıdan tedârik etmeleri; bu konuda ihmal gösterilmemesi, aksi takdirde görevden alınacakları ve cezalandırılacakları.



1608

Semendire, Alacahisar ve Belgrad kadılarına

Ordu sefere çıktığından, konak olarak tayin olunan yerlere belirtilen

miktarlarda erzak tedârik edilmesi ve bu konuda herhangi bir sıkıntıya meydan verilmemesi.




1609

Belgrad kadısına

Ordu sefere çıktığı ve Belgrad da konak yeri olarak tayin olunduğundan, ordu

için Belgrad'da yüz bin akçelik ekmek, bin müd arpa ve üç dört yüz araba odun tedârik edilip hazır edilmesi ve bu hususta ihmal gösterilmemesi.


25 Şevval 973 (15 Mayıs 1566)



1610

yapılması.

Semendire, Sirem, Alacahisar ve Vidin beyleri ile kadılarına

Yeniçerilere zahire tedârik etmekle görevlendirilen Ferhad'a gerekli yardımın





1611

Erzurum beylerbeyine

Karahisâr-ı Şarkî sancağının bir önceki tahririnde defter dışı hânelerin dört bin

akçeye sancakbeyine hâs olarak kaydedildikten sonra Hâssa-i hümâyuna dahil edildiği, ziraatle uğraşan müsellemlerin sipâhiye ödedikleri öşürden başka kendi toprağında oturdukları gerekçesi ile sancakbeyi tarafından da vergi ödemeye zorlandıkları, bu gibi durumlar yüzünden zor durumda kalan halkın dağıldığı, bu sebeple eski tahrirde defter dışı olan reâyânın yapılacak yeni tahrirde eskiden beri oturdukları köylerinde tahrir edilmelerine dair gönderdiği mektubun alındığı; yeni yapılacak tahrir ile ilgili hükmün bölgenin tahririni yapmakla görevli Mâmrevan Beyi Ömer'e daha önceden gönderilmiş olduğu; ayrıca Ömer Bey'in elinde mufassal defter bulunmadığından Erzurum'da bulunan mufassal defterin Ömer Bey'e ulaştırılması.




1612

Mâmrevan Beyi Ömer Bey'e

Karahisâr-ı Şarkî sancağının tahriri görevinin kendisine verildiği; sancağın

mufassal defterinin Erzurum beylerbeyi tarafından kendisine gönderileceği; daha önce gönderilmiş olan nişân-ı hümâyun gereğince adı geçen sancağın tahririni yapması.



1613

Erzurum beylerbeyine

İran'a giden casusun getirdiği bilgilerle ilgili olarak gönderdiği mektubun

alındığı; bundan sonra da aynı şekilde İran'ın durumu hakkında sürekli araştırma yapılarak edinilen her türlü bilginin gönderilmesi.



1614

Sâbık Bağdad Beylerbeyi Mustafa Paşa'ya

Sefer zamanında Edirne'nin muhâfazası önemli olduğundan ve bu hususta da

kendisine itimad edildiğinden, ordu Edirne'den ayrıldıktan sonra Edirne'nin muhâfazası görevinin kendisine verildiği; şehrin ve çevresinin gereği gibi muhâfaza edilerek huzursuzluk çıkaranların cezalandırılması ve gerekli hususların yazılarak bildirilmesi.



1615

Anadolu beylerbeyine

Anadolu askerlerinin ordunun önünden yürüyüp Mustafapaşa Köprüsü, Filibe,

Samakov, Dobniçe, Radomir ve Alacahisar'dan geçerek Belgrad'a gitmesi; giderken ordunun konaklayacağı yerlere uğramayıp, diğer münasip yerlerden geçmesi ve askerlerin kimseye zarar vermemeleri için zapturapt altına alınması.



1616

Karaman beylerbeyine

Emrindeki askerlerle ordunun arkasından yürümesi ve askerlerin halkın malına

mülküne ve ekili dikili yerlerine zarar vermemeleri için zapturapt altına alınması ve yol üzerine görevli adamlar konulması.



1617




1618

Sâbık Diyarbakır defterdarı olup vilâyeti tahrir eden Ahmed'e

Tahriri yapılan yerlerin tevzî edilmesine izin verildiği.


Semendire beyine

Nüzülün Sirem'e geçirilmesi esnasında bu nüzülü getiren kadıların da nüzül ile

beraber Sirem'e geçirilip orada bekletilmesi ve geri dönmelerine izin verilmemesi; ayrıca köprü gemileri için gerekli olan malzemenin de eksiksiz olarak hazırlanması ve ordu Sofya'ya varınca köprü yapımına başlanması.



1619

Pakriç Beyi İskender Bey'e

Bölgedeki düşman beylerinin Nemçe kralının yanına gitmekten vazgeçip orada

toplanmaya başladıkları ve zaman zaman çatışmalar meydana geldiği, bu arada beylerbeyinin de sefere katılması için kendisine emir gönderdiğine dair gönderdiği


mektubun alındığı; bu durumda kendisinin sefere katılmaması ve bölgenin muhâfazasını sağlamaya devam etmesi.



1620

Haleb, Şam, Dulkadir, Rum, Diyarbakır, Şehrizol, Bağdad, Erzurum, Basra ve Lahsa beylerbeyilerine

Rumeli ve Anadolu askeriyle sefere gidilip vilâyet askerlerinin memleket

muhâfazasında bırakılmaları kararlaştırıldığından, kendilerinin de askerleriyle birlikte eskiden beri toplanılagelen yerde toplanıp memleketin muhâfazası hizmetinde bulunmaları.


26 Şevval 973 (16 Mayıs 1566)



1621




1622

26 Şevval 973 günü Padişahın Divan ile Edirne'den yola çıkıp Kemal Ağa Kervansarayı'nda konakladığı.


Gelibolu kadısına

Gelibolu'da meydana gelen hırsızlık olaylarını açığa kavuşturmak için yapılan

araştırmalar esnasında, Çenkkaya adlı bölgede kimliği belirsiz bazı kişilerin oturup kalktığının ihbar edilmesi üzerine yakalanan Nebi ve Nasuh isimli şahısların üç suç ortakları daha olduğunu söylemeleri üzerine bunların da yakalanıp hapse atıldığı, ayrıca yakalanan bir kalpazanın da hapiste olduğuna dair gönderdiği mektubun alındığı; bütün bu suçluların, seferden dönülüp durumları görülünceye kadar salıverilmemeleri.



1623

Han hazretlerine

Boğdan voyvodası, Boğdan'dan Lehistan'a giden hainlerin iadesi için Leh

kralına hüküm gönderildiği halde bu hainlerin geri verilmediği, ayrıca Nemçe kralına yardım için asker hazırlandığı, İstefan Voyvoda oğlu Konstantin'in Boğdan üzerine yürümek amacıyla asker topladığı ve kendilerine tâbi olmaları için Boğdan reâyâsına mektuplar gönderdiğini bildirdiğinden, Leh tarafından Boğdan'a bir tecavüz yapılacak olur ise
kendisinin de düşmana yardım eden Laskov ( ) ve Urusçuk ( ) voyvodalarının
vilâyetine, yağma yapmak üzere taarruzda bulunması.




1624

Akkirman beyine

Boğdan üzerine Lehliler tarafından yapılacak bir saldırıya karşı hazırlıklı

olunarak gerektiği takdirde her türlü yardım yapılarak Boğdan vilâyeti ve halkının zarar görmesinin engellenmesi.



1625

Eflak voyvodasına

Emredildiği üzere askerlerini sefer için hazırladığı, ancak kendisinin sefere

katılmaya gücü olmadığına dair gönderdiği mektubun alındığı; bu durumda askerlerini güvenilir bir serdar ile gönderip kendisinin Eflak'ın muhâfazasında kalması.




1626

Belgrad kadısına

Sefere çıkan askerlerin Belgrad Köprüsü'nden geçip Zemun isimli yerde

konaklaması uygun görüldüğünden, adı geçen yerde belirtilen miktarlarda arpa, odun, yağ, bal ve diğer ihtiyaç maddelerinin hazır edilmesi ve askere bu hususta sıkıntı çektirilmemesi.



1627

Çirmen kadısına

Çirmen dahilinde konak yeri olarak tayin edilen Beyalanı, Güllük ve

Yedideğirmen adlı yerlerde zahîre hususunda herhangi bir sıkıntı çekilmemesi için her konakta belirtilen miktarlarda ekmek, arpa, odun, bal, yağ, peynir ve diğer erzâkın hazır edilmesi, aksi halde hiçbir özrün kabul edilmeyeceği.



1628

Sâbık Bağdad Beylerbeyi olup şimdi Edirne muhâfazasında bulunan Mustafa Paşa'ya

Hırsızlık yaparken yakalanan Baba Ali ve yoldaşı olan oğlanın cezalarının

verilmesi gerekiyorsa da bu oğlanın bazı şeyler sorulmak için alıkonulması; Baba Ali'nin ise şer‘an eli kesilerek veya siyâset olunarak cezalandırılması.



1629

Malkara ve Keşan kadılarına

Tersâne-i Âmire Emini Halil, tersâneye kireç taşımak için kırk altı adet kanatlı

su sığırı arabasına ve asker taşımak için getirildiği halde bu işte kullanılmayan at gemilerine ihtiyaç duyulduğunu bildirdiğinden, bu konuda kendisine gereken her türlü yardımın yapılması.


27 Şevval 973 (17 Mayıs 1566)



1630

Bağdad Beylerbeyine

Tahrir esnasında Dertenk, Kerend ve Derne sancaklarında ortaya çıkan

zevâidin henüz mirî için zaptedilmediği duyulduğundan, sözkonusu zevâidin mirî için zaptedilmesi.



1631

Mısır Beylerbeyine

İskenderiye'de inşâ olunan bir hanın kaleye zararı olduğu duyulduğundan,

durumun yerinde incelenerek sözkonusu hanın kaleye ne gibi bir zararı olduğunun ve bu durumun nasıl önlenebileceğinin bildirilmesi.



1632

Filibe kadısına

Vezir Pertev Paşa ile birlikte geçen askerlere verilen zahîre miktarının Pertev

Paşa'nın asker sayısına göre çok fazla olduğu; ordu Filibe dahilindeki konak yerlerine vardığında odun, ekmek, arpa, bal, yağ, peynir, yoğurt ve diğer her türlü ihtiyaç maddelerinde bir sıkıntı çekilmemesi için dikkatli olması ve gerektiğinde Akçakızanlık


kazasından da yardım talep ederek emrolunan zahîrenin konak yerlerinde hazır bulundurulması için gerekli gayreti göstermesi,; aksi halde hiçbir özrün kabul edilmeyeceği.


28 Şevval 973 (18 Mayıs 1566)



1633

Belgrad'a varıncaya kadar yol üzerinde olan kazaların kadılarına

Yol temizlemek için tayin olunan silahdarların zahîre ihtiyacının, bedeli

mukabilinde kazaları dahilinden karşılanması.




1634

Yeniçeri ağasına

Budun'daki kul karındaşlarından iki yüz yeniçeri yazılması; eğer iki yüz tane

kul karındaşı yoksa, bulunanların yazılıp eksiğin, bu taraftan tamamlanmak üzere bildirilmesi.



1635

Niğbolu ve Vidin beylerine

Daha önce inşâsı emrolunan gemilerin durumunun ne mertebede olduğunun ve

yukarı tarafa gönderilen gemi varsa, ne zaman gönderildiğinin bildirilmesi.




1636

Kocaili beyine

Gemilerin nerede, ne durumda olduğu, gittikleri yere ne zaman ulaşabilecekleri

ve umumî durum hakkında bilgi verilmesi.



29 Şevval 973 (19 Mayıs 1566)



1637

Dimitrofça kadısına

Mukâbele-i Böğürdelen konak yeri olarak belirlendiğinden, buraya belirtilen

miktarlarda yiyecek ve odun gönderilmesi ve bu konuda herhangi bir sıkıntı çekilmesine meydan verilmemesi, aksi takdirde hiçbir özür ve bahânenin kabul edilmeyeceği; ayrıca Dimitrofça Kalesi'nin öte yanındaki konak yeri için ise Yakova kadısından yardım istenmesi.



1638

Böğürdelen ve İlok kadılarına

Mukâbele-i Böğürdelen bir konak yeri olarak tayin olunup, buraya belirtilen

miktarlarda erzak ve odun tedâriki hususunda Dimitrofça kadısına hüküm gönderildiği; kendilerinin de bu hususta adı geçen kadıya yardımcı olmaları.



1639

Yakova kadısına

Dimitrofça Kalesi'nin öte yanının konak yeri tayin edildiği ve buraya belirtilen

miktarlarda zahîre tedâriki hususunda Dimitrofça kadısına emir gönderildiği; kendisinin de bu hususta adı geçen kadıya yardım etmesi.




1640

Sirem Beyi Bâlî Bey'e

Daha önce gönderilmesi emrolunan cerahor ve kürekçilerin durumu ile

koyunların hazır olup olmadığının bildirilmesi; Vulkovar yakınlarındaki ırmağa üç araba sığacak genişlikte köprü yapılması için gerekli hazırlıkların tamamlanması; sancak dahilinde belirlenen yedi konağa somun, boğaça ve peksimed gibi erzakın gönderilmesi hususunda kadılara gerekli tenbihin yapılması ve ihtiyaç maddelerinin hâne başı olarak toplanması.



1641

Anadolu Beylerbeyine

Teke Beyi Murad Bey ile Bursa Sancakbeyi Abdurrahman Bey arasındaki

tasaddur hususunda, daha önce gönderilen bu konudaki kanunnâmeye göre halledilmesi.




1642

Tımışvar Beylerbeyine

Erdel kralının bazı Hersek ve Nemçe beylerinin Erdel'e saldırmak üzere

olduklarını bildirdiği, böyle bir durumda asker için büyük zahîre sıkıntısı meydana geleceği ve Göle ele geçirilmeden zahîre gönderilmesinin mümkün olamayacağına dair gönderdiği mektubun alındığı; durum arzedildiği gibiyse asker oraya varmadan Göle, Yanova veya Lagoş kalelerinden hangisinin fethedilmesi daha uygun ise oranın kuşatılıp fethedilmeye çalışılması.



1643

Budun Beylerbeyine

Gönderdiği mektupta Solnok Beyi Hasan'a beş altı yüz yeniçeri verilmesinin

emredildiği ancak Budun'da bulunan dört yüz doksan altı yeniçerinin gönderilmesi halinde muhâfazaya asker kalmayacağı bildirildiğinden, Hasan Bey'e Budun yeniçerilerinden dört yüz nefer ile Tatar fârislerinden otuz ve Peşte fârisleri ağalıklarının her birinden kırkar nefer gönderilmesi; Budun için ise yeniçeri ağası tarafından hisar erenlerinden ve silah kullanabilen kimselerden iki yüz yeniçeri yazılıp muhâfaza görevinde istihdam edilmesi.



1644

Solnok Beyi Hasan Bey'e

Emrindeki beyler ve askerler ile sefer için hazırlanmış iken gelen hükm-i şerif

üzerine Segedin ve Hatvan beyleri, Budun yeniçerileri ve gönüllüleri ile toplanıp Eğri'nin üst tarafındaki bazı kalelerin fethi için görüşme yapıldığı, düşmanın beş altı bin kişilik kuvveti bulunduğundan üzerlerine saldırılmasının düşünüldüğüne dair gönderdiği mektubunun alındığı; ancak şimdilik Göle Kalesi'nin fethi daha önemli olduğundan Tımışvar beylerbeyine bu konuda yardımcı olmak üzere Vezir Pertev Paşa'nın Göle'ye gönderildiği; kendisinin de emrindeki bey ve asker ile toplanıp, Göle Kalesi'ne düşmandan yardım gelmesini engellemesi.



1645

İstanbul Muhâfızı İskender Paşa'ya

Bedesten'den eşya çalan Mustafa ve Üsküdar'da bulunan arkadaşlarının

durumu ile üç sipâhinin hapsedilip hizmetkârlarının küreğe konulduğu ve sipâhilerin timarlarını başkasına vermek istediği yolunda gönderdiği mektubun alındığı; sefer dönüşüne


kadar sipâhilerin hapiste, hizmetkârlarının ise kürekte tutulması; sipâhilerin timarlarının ise başkalarına verilmek üzere arzedilmesi; ayrıca buldurulması daha önce emredilen Mikel adlı kâfirin karısının da, Mikel'in drağmanlık yapan kefiline buldurulması.



1646

İstanbul Muhâfızı İskender Paşa'ya

Bazı camilerin hitabet görevinin boş olduğu ve bu konuda kadılar tarafından

arz geldiğinde tevcih yapılıp yapılamayacağına dair gönderdiği mektubun alındığı ve kendisine tevcih etme izni verildiği; yapılan tevcihler için şimdilik tevcih tezkiresi verilmesi, beratların sefer dönüşünde yazılacağı.



1647

İstanbul kadısına

İstanbul'a kasap tayin edilen Edirne kasaplarından Hacı Mehmed'in görevine

başlamayıp Kütahya'ya gittiğinin haber alınması üzerine bu hususta Şehzâde Selim'in lalasına emir gönderildiği, lalanın da adı geçenin, önce hasta olup sonra iyileştiğini bildirdiği; adı geçenin, teslim olur olmaz kasaplık hizmetinde istihdam edilmesi.



1648

Filibe ve Tatarpazarı kadılarına

Filibe ve Tatarpazarı'ndan, orduya satılmak üzere, yeterli miktarda çivi ve nal

tedârik edilip sahipleriyle birlikte gönderilmesi.




1649

Samakov kadısına

Samakov'dan ordu için bin takım at nalı ve ona yetecek kadar çivi kestirilip

Sofya'ya gönderilmesi.




1650

Ömer Bey'e

Erzurum beylerbeyi hâsları otuz yük akçelik olup âmillerin uhdesinde

olduğundan, sekiz yük akçelik kısmının hâssa için ayrılıp kalan yirmi iki yük akçelik kısmın Erzurum beylerbeyine tasarruf ettirilmesi.



1651

Rumeli Beylerbeyine

Çavuşoğulları diye bilinen Mahmud ve Keyvan adlı kişilerin çobanlarının,

Marmara köyüne sarhoş olarak gelip ev basıp adam dövdükleri ve kendilerine engel olmak için gelen Vezir-i azam Mehmed Paşa'nın Voyvodası Mustafa Ağa'yı da yaraladıkları ve teftiş esnasında adı geçen voyvodanın olay sırasında Mahmud'un da hazır bulunduğunu ve kendisinin onun bilgisi dahilinde dövüldüğünü söylediği bildirildiğinden, adı geçen Mahmud ve Keyvan'ın timarlarının ellerinden alınarak başkalarına verilmesi.



1652

Zihne kadısına

Gönderdiği mektupta belirttiği olay üzerine Mahmud ve Keyvan adlı şahısların

timarlarının ellerinden alınması hususunda Rumeli beylerbeyine hüküm gönderildiği; olaya


karışan çobanların ise küreğe konulmak üzere güvenilir adamlar nezaretinde İstanbul'a gönderilmesi.



1653

Boğdan voyvodasına

Leh kralının, Boğdan'dan kaçan hainleri iade etmediği gibi, Nemçe'ye yardım

için çok sayıda asker hazırladığı, İstefan Voyvoda oğlu Konstantin Voyvoda'nın asker topladığı ve Boğdan'a saldırı hazırlıkları yaptığına vs. ye dair gönderdiği mektubun alındığı ve Boğdan topraklarına herhangi bir tecavüz vukuunda Kırım hanının düşman topraklarına akınlar düzenleyip yağmalaması ve Boğdan'a yardım etmesi hususunda adı geçene ve Akkirman beyine hitaben yazılan hükümlerin kendisine gönderildiği; gerektiğinde bu hükümleri adı geçenlere ulaştırıp yardım talep etmesi ve Boğdan'a yönelik herhangi bir saldırıya karşı hazırlıklı bulunup, düşman tarafından Boğdan'a herhangi bir zarar erişmesine meydan vermemesi; ayrıca Boğdan'daki iki yüz yeniçerinin orada muhâfazada kalması, daha önce gönderilmesi emrolunan atlı ve yayalar ile yüz bin kile arpanın yirmi bin kilesinin Belgrad'a gönderilmesi, seksen bin kilesinin ise gemilere yüklenip İstanbul'a gönderilmesi.



1654

Anadolu Defterdarı Hasan Çelebi'ye

Rikâb-ı hümâyun'a Aydın Memlahası, Aydın Memlahası'nın mültezimi ve

Bozöyük Mukâtaası'nın mültezimi ile ilgili sunulan üç adet ruk‘anın cevap verilmek üzere keseye konularak kendisine gönderildiği; geciktirmeden bilgi edinip cevapları ne ise açık olarak yazıp bildirmesi.



1655

Peçuy beyine

Sefer için cerahor ve ekmek lâzım olduğundan liva dahilinden cerahor

yazılması ve konak yerlerinin her birine belirtilen miktarlarda ekmek, boğaça ve peksimed gönderilmesi; yol üzerinde bulunan varoşların kaldırılmayıp zahîre temininde bunlardan faydalanılması; şayet varoşların ahalisi yerlerinde durmaktan korkuyorlar ise büyük varoşlara dahil edilmeleri ve asker tarafından halka zarar verilmesinin önlenmesi.



1656

Kopan beyine

Sancak dahilinden cerahor yazılıp sefer için hazırlanması ve bu işin ne şekilde

yapıldığının bildirilmesi; yol üzerinde bulunan küçük varoşlara dokunulmayıp buralardan zahîre temini hususunda faydalanılması ve kimseye zarar verilmemesi; eğer varoşlar ahalisi yerlerinde durmaktan korkuyorlar ise bunların büyük varoşlara yerleştirilmeleri ve askerden ya da başkasından halka bir zarar gelmesinin önlenmesi.



1657

Eflak voyvodasına

Gönderilmesi emrolunan yedi bin askerin hazır olduğu fakat sağlığı iyi

olmadığından kendisinin gelemeyeceğini bildirmesi üzerine, sözkonusu askerlerin güvenilir adamlar ile gönderilip kendisinin Eflak'ın muhâfazasında kalması hususunda daha önce kendisine hüküm gönderildiği; bunun dışında, Belgrad'a gönderilmesi gereken zahîrenin


yerine ulaşıp ulaşmadığının ve Vidin ile Niğbolu'da yapılan gemilere kürekçi gönderilip gönderilmediğinin bildirilmesi; gönderilen kürekçilerden yolda kaçan olursa işin aksamaması için yerine para ile kürekçi tutulması ve kürekçilerin kaçması yüzünden gemi işinin uzamaması için kürekçilerin başına güvenilir bir adam görevlendirilmesi.



1658

Budun Beylerbeyine

Kuşatılan kaleleri döğmek ve düşman toplarını tahrip etmek için arabaları,

yuvalakları, barutu vs. levâzımâtı ile birlikte on bir, on dört ve on altı vukıyye gülle atar toplar ile bin kantar top otu hazırlanması ve Peçuy'da ne kadar top ve ne kadar yuvalak mevcut olup ne kadar topun hazır halde bulunduğunun da bildirilmesi.



1659

Akıncı Beyi Süleyman Bey'e

Kendisine gönderilen hüküm gereği akıncıların sefer için hazırlandığı ve hazır

beklendiği, şimdiye kadar ne bir yere toplanmak ne de bir yere gönderilmek için emir gelmediği, ani bir durum olursa çok uzaklarda bulunan akıncılara haber vermenin zor olacağı ve zamanında görev yerine yetişilmediği takdirde de sorumluluk altında kalınacağını belirterek, verilecek emir her ne ise yapmaya hazır olduğu yolunda gönderdiği mektubun alındığı; Mihallü'ye tâbi akıncılar ile Çirmen müsellemlerini âdet ve kanun gereği âcilen yola çıkarması ve Ordu-yı hümâyun'a katılmalarını sağlaması.



1660

Yenipazar kadısına

Hasta olduğunu belirterek nüzül gönderemeyeceği yolunda gönderdiği

mektubun alındığı; nüzül konusu önemli olduğundan ihmale gelmeyeceği, bu sebeple hastalığının uzun sürme ihtimali varsa istenilen nüzülü nâibler vasıtasıyla Belgrad'a göndermesi; ancak hastalık bahânesiyle nüzül göndermediği anlaşıldığı takdirde mansıbının elinden alınacağı ve cezalandırılacağı.



1661

Semendire beyine

Daha önce kendisine kadılar tarafından getirilen nüzülün Sirem'e geçirilmesi

ve köprü gemilerinin malzemesinin hazır edilmesi, ordu Sofya'ya varınca köprü yapımına başlanması hakkında emir gönderildiği, şu anda ordu Filibe'ye varmak üzere olduğundan, kendisinin de ona göre hesap edip emir gereği köprü yapımına başlaması.



1662

Pojega beyine

Kaza dahilinde bulunan menzillerde kaç ırmağa köprü yapmak gerektiğinin,

zahîre gemilerinin Belgrad'a gönderilip gönderilmediğinin, köprülerin nerede kurulmasının uygun olacağının ve ne kadar cerahor gönderildiğinin bildirilmesi; konak yerlerine yeteri kadar ekmek, poğaça ve somun gönderilmesi; inşâ edilecek köprülerin üç araba geçecek genişlikte olması; ayrıca Belgrad'a gönderilen gemilerin kaç tane ve zahîrenin ne kadar olduğunun, köprü ağaçlarının ne şekilde tedârik edildiğinin ayrıntılı olarak bildirilmesi.




1663

Filibe, Tatarpazarı, Sofya, Şehirköy, Niş, Alacahisar ve Belgrad kadılarına

Daha önce, konak tayin olunan yerlerin isimlerinin ve her konak için ne kadar

zahîre lazım olduğunun kendilerine bildirildiği; şu anda ordu bölgeye varmak üzere olduğundan, belirtilen miktarlarda zahîre vs. mühimmâtın eksiksiz olarak konaklarda hazır edilmesi; Belgrad kadısının istenilen miktarda peksimed, arpa, ekmek ve diğer zahîreyi arabalara yükletmesi, Filibe kadısının bin takım, diğer kadıların da beşer yüz takımlık nal ve çivi hazırlamaları.



1664

Ösek ve Sirem sancağı kadılarına

Sefer için belirtilen miktarlarda peksimed, ekmek, bal, yağ gibi erzakın tedârik

edilip orduya bu konuda sıkıntı çektirilmemesi ve hayvanlar için de bir iki bin kadar nal ve çivi gönderilmesi.



1665

Budun beylerbeyine

Kale muhasarası için mümkün ise Budun'dan cerahor gönderilmesi; Sigetvar

Kalesi muhasara edildiğinde kale toplarını işe yaramaz hale getirebilmek için Peçuy'da top olup olmadığının ve toplar Budun ya da İstolni Belgrad'dan gönderilecekse orada hazır olup olmadığının bildirilmesi; hazır değil ise hazırlanması ve kale muhasarası sırasında hiçbir hususta sıkıntı çekilmesine meydan verilmemesi.



1666

Zağra ve Çirmen kadılarına

Kopan'dan İstanbul'a getirilirken yolda kaçan esirin nerede ise araştırılıp

buldurulması.




1667

Rumeli beylerbeyine

Beylerbeyiliğe tâbi sancakbeylerinin Üsküp'e yakın yerlerde askerleriyle

toplanıp hazır halde bekledikleri yolunda gönderdiği mektubun alındığı; Rumeli askerleri bizzat padişah tarafından denetleneceğinden, sancakbeylerine, askerlerin silahlarında ve savaş araç gereçlerinde herhangi bir noksanlık olmaması hususunda tenbihte bulunulması; herhangi bir eksiği görülen olursa şiddetle cezalandırılacağı.


Gurre-i Zilkâde 973 (20 Mayıs 1566)



1668







1669

Gurre-i Zilkâde 973 günü Pınarbaşı'nda şiddetli yağmur yağdığından İkindi Divanı'nın toplanamadığı.


2 Zilkâde 973 (21 Mayıs 1566)

Filibe kadısına

Ordunun Filibe'de iki gün kalması kararlaştırıldığından, daha önce tedâriki


emrolunanlar dışında günlük ellişer bin akçelik ekmek hazırlanması; Konaş nahiyesine de bol miktarda ekmek gönderilmesi ve bu hususta gereken titizliğin gösterilip herhangi bir sıkıntı çekilmesine meydan verilmemesi.



1670

Cebecibaşına ve Arabacıbaşına

Çakırağa Değirmeni, Kerehalil, Pınarbaşı ve Zagoviçe isimli konaklarda

konaklamaları; daha sonraki konak yerlerinin yazılı olduğu tezkirenin hükümle birlikte gönderildiği, ona göre hareket etmeleri.



1671

Topçubaşına

Cebehânenin önünden geceleri orduya bir iki menzil mesafede yürünmesi;

konak yerleri hususunda ise gönderilen tezkireye göre hareket edilmesi.



3 Zilkâde 973 (22 Mayıs 1566)



1672

Anadolu beylerbeyine

Hüdavendigâr Sancağı Beyi Abdurrahman ile Teke Sancağı Beyi Murad'ın

durumları hakkında gönderdiği mektubun alındığı; bundan sonra Teke sancağı beyinin sağ kolda, Hüdavendigâr sancağı beyinin ise sol kolda yer almaları.



1673

Dobniçe kadısına

Sofya kazasına tâbi Yerderbendi konağına altmış bin akçelik ekmek, dört yüz

müd arpa ve yulaf tedârik edilip gönderilmesi.




1674

Sofya kadısına

Zahîre temininde sıkıntı çekildiğinden, kaza dahilindeki konaklara Samakov,

İvraca, Radomir ve Dobniçe kadılarının yardım etmeleri hususunda emir verildiği; kendisinin de her konağa altmış bin akçelik ekmek ve biner müd arpa ile yulaf göndermesi.



1675

Samakov kadısına

Sofya kazasında konak yeri olarak tayin edilen İhtiman ve Hacıkaraman'a

belirtilen miktarlarda ekmek, arpa, yulaf, nal ve mıh tedârik edilmesi.




1676

Radomir kadısına

Sofya konağına zahîre tedâriki hususunda yardımcı olması hakkında

gönderilen hüküm gereğince sözkonusu konağın ihtiyacı olan miktarlarda arpa, yulaf ve ekmeği hazırlayıp göndermesi.



1677

Filorina kadısına

Nüzül hizmetini gören Behzat'ın gönderdiği mektupta, vilâyetin nüzülünün


toplandığı ve nüzülün diğer yerlerden fazla olduğu, nüzülün götürülmesi sırasında vilâyet kadısı bulunmadığı takdirde nüzülü götüren kâfirleri zapturapt altına almanın güç olacağı bildirildiğinden, nüzülün götürülmesine bizzat kendisinin nezaret ederek istenilen yere teslim etmesi; nüzül zamanında yerine ulaşmadığı takdirde kendisinin sorumlu olacağı ve görevinden alınacağı.


4 Zilkâde 973 (23 Mayıs 1566)



1678

Yemen beylerbeyine

Yemen'in sahil ve dağlarında bulunan kalelerden çoğunun harap vaziyette

olduğu ve tamir edilmeleri gerektiği hakkında dizdarlar ve beylerden sürekli mektuplar gelmesi üzerine onlara güvenmeyip sözkonusu kalelere mimarlar göndererek durumu incelettiği ve neticede yirmi kadar topraktan yapılma kalenin, özellikle şiddetli yağmurlardan dolayı bozulduğunun anlaşıldığı ve eğer tamir edilmezlerse hem ilerde daha fazla masrafı gerektirecekleri, hem de bu durumun memleket muhâfazası bakımından mahzurlu olduğu yolunda gönderdiği mektubun alındığı; durum arzedildiği gibi ise tamire muhtaç kalelerden gerekli olanların israfa kaçmadan tamir ettirilmesi.



1679

Antalyalı Mehmed Çavuş'a

Tatarpazarı kazasından Mânendili konağına gönderilecek arpa ve ekmekten

artan kısmın, zahîre sıkıntısı çekilen İhtiman konağına gönderilmesi.




1680

Edirne kadısına

Edirne hâslarına tâbi Sofular köyünde bulunan çiftliğin Şeyh Pir Ahmed ile

Sûfî Ali bin Abdullah adlı şahıslar arasında anlaşmazlığa sebep olduğu ve Sûfî Ali'nin çiftlik üzerinde haksız yere tasarruf iddiasında bulunduğu bildirildiğinden, durumun incelenerek haksız yere yapılan müdahalelerin önlenmesi ve çiftliğin eskiden beri kimin tasarrufunda ise ona tasarruf ettirilmesi.



1681

Arad beyine

Kendilerinden nüzül, araba ve cerahor istenilen sancak halkının, bölgenin iki

yıldır askerin uğrak yeri olduğunu, düşman tarafından sürekli baskı altında tutulduklarını ve iki tarafa da vergi ödemek zorunda kaldıklarını belirterek nüzül ve araba vermeye razı olduklarını, ancak cerahor vermeye güçleri yetmediğini, ayrıca İslâm askerlerinin bölgeye gelmesinden dolayı çok zarara uğradıklarını, buna rağmen kendilerinden cerahor talebinde bulunulacak olursa kaçacaklarını söyledikleri yolunda gönderdiği mektubun alındığı; ancak sefere çıkmaktan gaye, halkın rahat ve mutluluğunu sağlamak ve kendilerini düşman elinden kurtarmak olduğundan istenilen cerahorların hazırlanması ve kendilerine, askerin kimseye zarar vermemesi için gereği gibi zaptedileceğinin söylenmesi.




1682

Uzuncaova Hasköyü kadısına

Seferden dönüşte ordunun ihtiyacı olan arpa ve yulafın eski ve yeni terekeden

tedârik edilip hazırlanması ve herhangi bir sıkıntıya meydan verilmemesi.




1683

Edirne Muhâfızı Mustafa Paşa'ya ve Edirne kadısına

Bazı ehl-i fesâdın suç işledikleri yerlerden kaçarak başka kadılıklara, vakıflara

ve timarlara sığındıkları ve ele geçirilmek istendiklerinde geri verilmedikleri duyulduğundan, bu gibi şahısların kaçtıkları yerlerden istenerek suç işledikleri yerlere getirilip davalarının görülmesi ve üzerlerine sâbit olan hakların alınıp sahiplerine verilmesi; suçluları vermemekte direnen görevli olursa, kimler olduklarının bildirilmesi.



1684

Budun beylerbeyine

Solnok Sancağı Beyi Hasan'a, Segedin ve Hatvan sancakları beyleri ile

Koroşmarta adlı palangada toplanmalarının emredildiği, ancak Vajaka'da düşmanın memlekete saldırabileceği yer bulunduğu, bu sebeple Vajaka'da toplanmalarının daha uygun olacağı bildirildiğinden, neresi münasip ise orada toplanmaları hususunda kendilerine tenbihte bulunulması.



1685

Mısır beylerbeyine

Menzile kadısının nâibliği iltizam ile vermesi sebebiyle nâib olanların

Müslümanlardan kanuna aykırı para talep edip zulmettiği bildirildiğinden, durum bu şekilde ise, nâibliği iltizam ile vermeyip, güvenilir kişileri nâib yapması hususunda kadıya tenbihte bulunulması .



1686

Yemen beylerbeyine
İbb ve Sa‘dan kadısının gönderdiği mektupta, Sa‘dan vilâyeti ve Hin ( )

Kalesi'nin fethinden sonra sabık Yemen beylerbeyi Mahmud'un buralardaki halka tahammüllerinin üzerinde vergi koyduğu, bunun üzerine halkın yurtlarını bırakıp dağıldığı, vergilerin indirilmesi üzerine halkın yurtlarına geri döndüğü, ancak beylerbeyinin görevinden ayrılmasına yakın bir zamanda vergileri tekrar yükseltmesi üzerine halkın tekrar yurtlarını bırakıp gittikleri bildirildiğinden, durum arzedildiği gibi ise bundan böyle vergilerin halkın tahammülüne göre alınması.



1687

Yemen ve San‘a beylerbeylerine

Yemen'de kesilen akçenin eskiye göre eksik kesildiği haber alındığından, bu

hususun üzerinde önemle durulması ve akçenin eskiden olduğu gibi kesilmesi için gereken ihtimamın gösterilmesi.



1688

Silistre kadısına

Süzebolu ve Ahtabolu'da yapılması emredilen kadırgalar için gereken


kerestenin bir kısmının kesilip bir kısmının kesilmediği, kaza halkının ekserisinin çeşitli görevlerle seferde olduğu, seferde olmayanların ise avârız hânesinden olmadıkları bahânesiyle hizmete gitmediklerinin bildirildiği; ancak kereste işi avârız olmayıp ücretle yaptırıldığından, sefere gitmeyenlerin ücretle kereste hizmetine gönderilmesi ve kerestenin bir an önce yerine iletilmesi; gerekirse bunlara hisar erenlerinin de yardım etmesi.


5 Zilkâde 973 (24 Mayıs 1566)



1689

Rumeli beylerbeyine

Priştine kadısının gönderdiği mektupta, zahîre götürecek gemiler için kaza

dahilinden görevlendirilen kürekçilerin toplanması esnasında bazı zimmîlerin birtakım ehl-i fesâd ile birleşerek çeşitli bahânelerle kürekçi vermekten kaçındıkları, köylerden toplanan zahîrenin Belgrad'a götürülmesi için gereken araba ve adamları vermek istemeyerek mahkemeyi bastıkları, bu şahısların daha önceki kadı zamanında da dârülharbden ucu sivri alâmetli bir kazık getirip köyleri gezdirerek fesâd çıkardıkları bildirildiğinden, durum arzedildiği gibi ise fesad çıkaranların elebaşıları ile kazık gezdirenlerin yakalanarak hapsedilmesi ve kazık gezdirenlerin kimler olduklarının defter edilip gönderilmesi.



1690

Budun beylerbeyine

Daha önce kendisine, Filek Beyi Hasan Bey'in fethettiği İtaşka Kalesi'nin

memleketin muhâfazası için gerekli değil ise yıktırılması hususunda emir gönderildiği; fakat Hasan Bey bu kalenin memleketin muhâfazası için gerekli olduğunu bildirdiğinden, eğer kale memleketin muhâfazasına yararlı ise yıktırılmaması.



1691

Samakov, Şehirköy, Radomir, Berkofça, Kratova, Ustrumca, Tikveş, İvranya, İştip ve Üsküp kadılarına

Ordu-yı hümâyun için kazaları dahilinden tedârik edilmesi emredilen

koyunların ordu varmadan önce Belgrad'a ulaştırılması.




1692

Sâbık Budun Beylerbeyi [İstanbul Muhâfızı] İskender Paşa'ya

Kral'ın adamı Mikel'in, Galata'da bulunduğu haber alınan avretinin aramalara

rağmen bulunamadığına dair gönderdiği mektubun alındığı; sözkonusu avret bulunduğu takdirde yakalanması uygun olmayacağından, gerektiğinde bulunmak üzere, sağlam kefillere bağlanması.



1693

Filibe'den Belgrad'a varıncaya kadar yol üzerindeki kazaların kadılarına

Kadılıkları dahilinde belirlenen konakları yoklayıp birbirine olan uzaklıkları ile

birbirinden uzak konak varsa arasında konak olmaya münasip yerler olup olmadığının belirlenmesi ve sarp yerler, köprüler ve köprüye muhtaç olan yerler, azmak ve değirmen olan konaklar ile hangi konakların daha önceki seferlerde kullanıldığı gibi hususların


ayrıntılı olarak bildirilmesi; ayrıca konakların zahîresi için, gereken ihtimamın gösterilerek köprü gereken yerlere köprü yapılması.



1694

Mü’min Nâzır'a

Morova nehri üzerine kurulacak köprünün, bu işle görevli iken görevini

tamamlamadan Tımışvar beylerbeyinin yanına giden Alacahisar Beyi Rüstem'in keresteleri hazırladığı yerde kurulması yolundaki talebini hâvi mektubunun alındığı; eğer sular geçit vermezse köprünün kerestenin hazır olduğu yerde kurulması; ayrıca eski konaklardan köprü kurulacak yere ulaşılıp ulaşılamayacağının da bildirilmesi.



1695

Edirne Muhâfızı Mustafa Paşa'ya

Harâmiler elinden kaçan bir oğlanın, harâmilerin yatakları, durakları ve

bunlara yardım edenler hakkında verdiği bilgiler ile diğer kaynaklardan elde edilen bilgilerin defteri tutularak bir sûretinin kendisine gönderildiği; defterde belirtilen şahısların yakalanarak toprak kadıları tarafından teftiş edilmesi ve suçu sâbit olanlara gerekli cezaların verilmesi.



1696

Edirne Muhâfızı Mustafa Paşa'ya

Bazı eşkıya ve ehl-i fesâdın, Edirne'ye gelip sipâhi kıyafetinde ve silahla

dolaşarak fesad çıkardıkları bildirildiğinden, durumun araştırılması ve sözkonusu şahıslar gerçekten sipâhi iseler sefere gönderilmeleri, sipâhi değil iseler suçu sâbit olanların hapsolunmaları.



1697

Edirne Muhâfızı Mustafa Paşa'ya

Estergon Beyi Mehmed'in akrabası ve işe yarar adamlarından olup düşmana

esir düşen Cafer'in kurtarılabilmesi için, düşman tarafının da Eğri Kalesi'nden esir alınan kâfirlerden Nadajdi Karkaş isimli esiri talep ettiği Budun beylerbeyi tarafından bildirildiğinden, adı geçen esirin Cafer'in kardeşi Durali'ye teslim edilmesi.



1698

İstanbul Muhâfızı İskender Paşa'ya

Talep ettiği iki yüz adet nişanlı kâğıdın gönderildiği; bunların gerekli olan

yerlere sarfedilip her ne yazılmışsa deftere kaydedilmesi ve sûretinin Südde-i saâdet'e teslim edilmesi; ayrıca Bursa kadısına gönderilen hükmün de yerine ulaştırılması.



1699

Yemen beylerbeyine

Yemen ile Hindistan arasındaki deniz yolu üzerinde bulunan Bender-i Şihr ve

Hadralmûd denilen bölgeye hükmeden Sultan Bedir isimli Arap şeyhinin Süleyman Paşa zamanından beri sancak tasarruf ederek itaat eder gibi görünüp Rum'dan ve Hindistan'dan gelip geçen tüccar gemilerinden gümrük ve bâc alarak zulmettiği, düşmanla dostluk kurduğu, idaresi altındaki memleketlerden Hazine-i Âmire için çok az mal gönderdiği, Mahmud Paşa zamanından kalan üç yıllık mal istendiğinde ise vermediği ve isyan üzere


olduğu, eğer izin verilir ise buraların kolayca fethedilebileceğine dair gönderdiği mektubunun alındığı; eğer adı geçen şeyh isyan üzere ise uygun bir şekilde ve fitneye sebep olmadan ele geçirilmesi ve hakkından gelinmesi.


6 Zilkâde 973 (25 Mayıs 1566)



1700

İstanbul, Edirne, Filibe, Gümülcine, Yenice, Siroz, Selanik ve diğer Rumeli kadılarına

Gümülcine kazasında suhte tâifesinden bazı kişilerin adam öldürüp ev

bastıkları, içki içip fesad çıkardıkları, bunlardan bazılarının yakalanıp hapsedildiği, bazılarının ise bulunamadıkları bildirildiğinden, sözkonusu müfsidlerin yatakları, durakları ve akrabaları araştırılarak yakalanıp hapsedilmeleri ve Gümülcine halkından bunların suçlarının sorularak sâbit olanlarının yazılıp bildirilmesi; ayrıca bu şahısların bazı evleri basacakları haber alındığından buna karşı gerekli tedbirlerin alınması ve yakalanmalarına gayret edilmesi.



1701

Pojega beyine

Gönderdiği mektupta Drava üstünde köprü yapmak için otuz adet köprü gemisi

gerektiğinin bildirildiği; belirtilen miktarda köprü gemisinin yetip yetmeyeceğini tekrar araştırıp ne kadar daha lâzım ise bunları da acele olarak hazırlaması.



1702

Yemen beylerbeyine*

San‘a Beylerbeyi Rıdvan'ın adam göndererek, daha önce Yemen Beylerbeyi

olan Mahmud zamanında her yıl Yemen'den gönderilmesi gereken baharatı göndermediği...
* Hüküm yarım bırakılmıştır.




1703

Filibe kadısına

Filibe'de bulunan Saray-ı Âmire önündeki çayırın şehir halkı tarafından

sahiplenilip üzerine davar sürüldüğü ve avârızdan muaf tutulma karışılığı sarayı korumakla görevlendirilen köyden avârız alınmaya başlandığı haber alındığından, yine avârızdan muaf olma karşılığı saray ve çayırın çevresinin hendekle çevrilip ağaçlandırılması görevi ile çayır ve hendeğin korunarak tamirinin yapılması görevinin aynı köye verilmesi ve bu konuda kimseye engel olunmaması.



1704

[Semendire Beyi] Bayram Bey'e

Daha önce hazırlanması istenen köprü gemileri, zahîre ve diğer mühimmâttan

her birinin ne kadarının hazırlandığı ve ne kadarının kaldığı hususunda teferruatlı bilgi gönderilmesi ve işlerin bir an önce tamamlanması; ayrıca ordu o tarafa yaklaşmakta olduğundan, Semendire ve Belgrad'dan alınacak topların nakli için gemi hazırlanarak bu husustaki hazırlıklar hakkında da bilgi verilmesi.




1705

[Solnok Beyi] Hasan Bey'e

Daha önce kendi emrine verilen beyler ile birlikte Koroşmarta mevkiinde

toplanılmasının emrolunduğu; fakat Budun beylerbeyi tarafından Vajaka adlı mahalde toplanılmasının daha uygun olacağının bildirilmesi üzerine Budun beylerbeyine hangi yer daha münasip ise orada toplanılması hususunda emr-i şerif gönderildiği; kendisinin de bu iki yerden hangisi uygun ise orada toplanıp düşmanın hareketlerine göz kulak olup elde edilecek bilgileri bildirilmesi.



1706

Sofya'dan Belgrad'a varıncaya kadar yol üzerinde olan kazaların kadılarına

Ordu-yı hümâyun için, kazaları dahilindeki konak yerlerinde belirtilen

miktarlarda zahîre hazırlamaları; bu hususta kendilerine yardımcı olmaları için konaklara yakın olan diğer kadılara hitaben yeniden hükümler yazılıp kendilerine gönderildiğinden, gerekirse bu hükümlerin sûretlerini çıkarıp ilgili kadılara göndererek yardım talep etmeleri.



1707

Sofya'dan Belgrad'a varıncaya kadar yolun sağ ve sol kolunda bulunan kazaların kadılarına

Kadılıklarına yakın konaklara zahîre yardımı yapmaları hususunda kendilerine

daha önce gönderilen emir gereğince, her birinin biner müd arpa ve alef ile kırkar ellişer bin akçelik ekmek hazırlayarak bu konaklara iletmeleri.



1708

Budun beylerbeyine

Daha önce lâzım değil ise yıktırılması, lâzım ise kalması hususunda emir

gönderilen İtaşka Kalesi'nin yıktırılmayarak içerisine asker konulmak sûretiyle muhâfazasının sağlanması; ayrıca Komoran ve Yanık'dan, kendilerinden haber alınabilecek nitelikte esirler alınarak gönderilmesi.



1709

Budun beylerbeyine

Sefer için Budun'da onaltışar vukıyye atar iki bacaluşka top, ondörder vukıyye

atar dört top ve onbir vukıyye atar dört top hazırlamaları için Dergâh-ı muallâ topçuları bölükbaşılarından Yusuf'un yoldaşları ile beraber gönderildiği; adı geçenler vardıklarında sözkonusu topların mühimmâtlarıyla beraber hazırlanması.



1710

Semendire beyine

Semendire'den getirilecek onaltışar, ondörder ve onbirer vukıyye atar topların

yuvalak vs. mühimmâtlarıyla birlikte hazırlanarak gemilere konması.




1711

Vidin Beyi Mehmed Bey'e

Daha önce kendisine, yukarıya zahîre göndermesi emrolunduğu halde

zahîrenin henüz gönderilmediği duyulduğundan, sözkonusu zahîreyi derhal emredilen mahalle göndermesi ve gemileri Koyluc'a ulaştırdıktan sonra, önceki emir gereğince derhal Tımışvar beylerbeyinin yanına varması.


9 Zilkâde 973 (28 Mayıs 1566)



1712

Erdel kralına

Daha önce kendisine gönderilen nâme-i hümâyunda beyleri ve askerleri ile

birlikte Varadin'de toplanıp hazır bulunmasının istendiği ve şimdi de, düşmanın Varadin'i istilaya teşebbüs edeceğine dair haberler alındığı; durum bu şekilde ise düşmanın Varadin Kalesi'ne ve reâyâya herhangi bir zarar eriştirmemesi hususunda gerekli gayreti göstermesi ve şu anda ne durumda olduğunu, yanında hangi beylerin bulunduğunu ve atlı, cebeli, tüfekli vs. kaç askerinin mevcut olduğunu, düşman hakkında elde edeceği bilgilerle birlikte bildirmesi; ayrıca düşmanın bir kola hücumu olursa ordu varıncaya kadar Erdel askeri ile düşmana karşı koyması.



1713

Budun beylerbeyine

Semendire ve İzvornik sipâhilerinin belirlenen yere gelmediklerine ve

düşmanın da serhadde saldırma ihtimali bulunduğuna dair gönderdiği mektubun alındığı; sözkonusu sipâhilerin âcilen kendisine katılmaları hususunda sancakbeylerine hüküm gönderildiği, Hatvan ve Segedin beylerinin ise Solnok beyi ile birlikte, düşmanın Göle'ye yardım etmesini engellemekle görevlendirildiği; kendisinin de, bu sancakların dışında, beylerbeyiliğine bağlı tüm sancakbeyleri ile düşmana karşı gerekli tedbirleri alması ve düşmanın memlekete herhangi bir zarar eriştirmesine fırsat vermemesi; düşmanın Tata Kalesi'ne saldırma ihtimaline karşı da bu kaleyi her bakımdan takviye etmesi; ayrıca Solnok Beyi Hasan Bey'e, Hatvan ve Segedin askerleri ile birlikte çağırıldıkları takdirde yardıma gelmeleri hususunda emir gönderildiğinden, gerekirse onları da yardıma çağırması.



1714

Filibe kadısına ve Dergâh-ı muallâ çavuşlarından Filibe subaşısı olan Hüseyin Çavuş'a


Filibe kazasında, Falka ( ) binti Şaban adlı Yahudi kadının oğlu Salom'u Belova köyüne giderken öldürerek mallarını alan Bayramlu isimli Yahudi ile Eyüb'ün yakalandıkları, bunlardan Eyüb'ün katl suçunu kabul ettiği için siyâset olunduğu, Bayramlu'nun ise maktûlün mallarından bazılarının elinde bulunduğu tesbit edildiği için müebbed hapisle cezalandırıldığı, fakat bazı kişilerin geçeni hapisten kurtarmaya çalıştıkları bildirildiğinden, adı geçenin müebbeden hapsedilip salıverilmemesi ve kimse ile buluşturulmaması.



1715

Bosna beyine

Budun beylerbeyi tarafından Nemçe kralının Yanık Kalesi yakınlarında tabur

kurma fikrinde olduğunun bildirildiği; bu durumda askerlerin akında yıpratılması uygun olmayacağından, sancağı dahilinde muhâfazası gereken yerlere yeterince adam bırakarak emrindeki askerler ile birlikte orduya katılması ve akıncı beyine de orduya katılması için haber göndermesi.




1716

Semendire beyine

Sipâhilerinden yüz neferinin alıkonulup diğerlerinin Budun beylerbeyinin

yanına gönderilmesi emrolunduğu halde henüz kimsenin gitmediği bildirildiğinden, sipâhilerin, yüz neferi hariç, âcilen tam techizatlı olarak Budun beylerbeyinin yanına gönderilmesi ve gitmeyenlerin burunlarına kıl geçirilerek teşhir olunup timarlarının ellerinden alınması.



1717

[Semendire beyi] Bayram Bey'e

Budun'a elli şayka gönderilmesi gerektiğinden, gönderilecek şaykaların

kürekçi ve cenkçilerinin eskiden nasıl tedârik ediliyorsa yine aynı şekilde tedârik edilerek âcilen gönderilmesi.



1718

Niğbolu Beyi Mehmed Han'a

Gemiler ile yerine ulaştırılması emredilen zahîrenin gönderilmediği haber

alındığından, bu hususla bizzat ilgilenerek zahîrenin gemilere yüklenmesi ve kürekçilerin de eksiksiz olarak tedârik edilip emredilen yere gönderilmesi.



1719

Eflak voyvodasına

Yüz bin kile zahîreyi gemilere yükletip kürekçilerini de tedârik ederek

göndermesi emredildiği halde henüz bunların gönderilmediği haber alındığından. sözkonusu zahîre ve kürekçilerin eksiksiz olarak gemilere teslim edilip derhal gönderilmesi.



1720

İzladi kadısına

Baboniç köyünde samanlık harap etmek, ırza tecavüze teşebbüs ve bir kadının

parmakla bekâretini bozmak suçlarını işlediği bildirilen Hüseyin bin İnebey'in, sicil sûretiyle birlikte küreğe konulmak üzere İstanbul'a gönderilmesi


10 Zilkâde 973 (29 Mayıs 1566)



1721

Bağdad beylerbeyine

İran tarafından firar ederek gelen Rüstem ve adamlarının ahidnâme gereği

yakalanarak İran'a teslim edilmesi emredildiği halde bu hususun henüz halledilmediğine dair İran tarafından yeniden mektup geldiği ve Rüstem'in o civarda bulunduğu yolunda haberler alındığından, mümkün ise adı geçenin yakalanarak hakkından gelinmesi, mümkün değil ise o civarın serhad hâkimleri ile ittifak edilerek zarar ve fesadının defedilmesi için gerekenin yapılması.



1722

Solnok beyine

Daha önce Hatvan ve Segedin beyleriyle münasip bir yerde toplanarak o civarı

muhâfaza etmesinin emredildiği; ancak Budun beylerbeyi düşmanın Tata veya civarındaki


bazı kalelere saldırma niyetinde olduğunu ve yanında Budun Beylerbeyiliği askerlerinden henüz kimse bulunmadığını bildirdiğinden, Budun beylerbeyi yardım istediğinde sancağını korumak üzere yerine adam bırakıp Hatvan ve Segedin beyleriyle birlikte yardıma gitmesi.



1723

Klis beyine

Bosna beyi sefer için orduya katılacağından, Klis ve Bosna taraflarının

muhâfazası görevinin kendisine verildiği; kendisinin de Klis ve Bosna serhadlerinin düşmana karşı muhâfazası için gereken gayreti göstermesi.



1724

Filibe kadısına

Avârız-ı divâniyyeden muaf olmak üzere Filibe'de bulunan sarayı koruyup

gözetir iken, daha sonra avârız hânesine kaydedilen on iki hâneli Kumat köyünün, eskiden olduğu gibi sarayı koruyup gözetmek ve etraftaki hendeğin sürekli tamirini yapmak şartıyla avârızdan muaf tutulmaları.



1725

Filibe kadısına

Filibe'de bulunan sarayın çevresine, hendek kazılarak şehrin davarlarının

içeriye girmesini engellemek için söğüt diktirilmesi ve bu işlerin, daha önce buraları avârızdan muaf olma karşılığı koruyup gözeten ve yine avârızdan muaf tutulan Kumat köyüne yaptırılması.



1726

İzvornik beyine

Yapılan gemileri Belgrad'a gönderip kendisinin, emrindeki askerlerle birlikte

derhal Budun beylerbeyinin yanına gitmesi ve onun uygun göreceği şekilde hizmette bulunması.



1727

Sirem beyine

Daha önce kendisine, Vulkovar Köprüsü'nü tamamlayıp Budun beylerbeyinin

yanına gitmesinin emredildiği; eğer köprü tamamlanmış ise sancağı askerleri ile birlikte âcilen Budun beylerbeyinin yanına gitmesi; köprü tamamlanmamış ise askerlerin, alaybeyleri ile birlikte hemen Budun'a gönderilmesi ve kürekçiler ile cerahorların da Semendire beyine teslim edilmesi.



1728

[Semendire Beyi] Bayram Bey'e

Rumeli askerinin Ösek'e geçebilmesi için köprü lâzım olduğundan, asker

ulaşmadan yetişmesi mümkün ise köprü yapılması, aksi takdirde at gemilerinin hazır bulundurulması; ayrıca Budun'a gönderilecek elli adet şaykanın da kürekçi vs. levâzımı ile hazırlanıp azebler ve martoloslarla donatılarak hazır bulundurulması.




1729

Rumeli beylerbeyine

Askeriyle birlikte yürüyüp Ösek'e gitmesi; hükmün kendisine hangi gün

ulaştığını, hangi gün yola çıkacağını ve yanındaki beylerin kimler olduğunu yazarak bildirmesi; ayrıca yolda ordu için tayin olunan konaklarda konaklamaması ve geçtiği yerlerde, halka zarar vermemeleri için askerlerini gereği gibi zaptederek ahalinin şikâyetine mahal vermemesi.



1730

Lala'ya

Şehzâdenin Karapınar'da yaptırdığı imâretine vakıf için istenilen Atçeken

Yurdu'nun, sözkonusu vakıf için ihsan olunduğu.




1731

Tımışvar beylerbeyine

Düşmanın Varadin taraflarına hücum etmesi halinde mevcut asker ile hem

onlara karşı konulup hem de kale muhasara etmek mümkün olmadığından, ilave asker gönderilmesi gerektiğine dair gönderdiği mektubun alındığı; bu durumda, Tımışvar'a yardım olarak gönderilen askerler vardığında toplanan düşman askerinin dağıtılıp ardından kale muhasarasına başlanması; kazma ve kürek gibi ihtiyaçlarını Semendire'den getirtmesi; ayrıca Göle Kalesi top ile dövülerek alınamayacağı ve ancak Lagoş ve Yanova kaleleri top ile dövülerek alınabileceğinden, ot israf edilmemesi; Göle kalesi için de uygun olan şekil ne ise onun tatbik edilmesi.



1732

Selanik beyine

Daha önce kiralanarak gönderilmesi emredilen su sığırı çiftlerinin kiralanıp

Sirem'e doğru çektirilmesi.




1733

Sâbık Budun beylerbeyi olup İstanbul Muhâfızlığı'na tayin olunan İskender'e

Çeşitli suçlar isnad edilerek, suçları sâbit olmadan ve sicile kaydedilmeden

hapsedilip uzun zamandan beri hapiste tutulan adları yazılı kişilerin serbest bırakılmalarına dair gönderdiği mektubun alındığı; bu kişilerin serbest bırakılması, ancak istendiğinde bulunabilmeleri için güvenilir kefillere bağlanması.



1734

Filibe kadısına ve subaşısına

Kubarlı köyünden müfsid Tola bin Hacı Süleyman'ın hakkından gelindiği ve

kardeşinin de yaramazlıkla meşhur olduğunun bildirildiği; kardeşinin de yakalanıp suçu sâbit görülürse hapsedilerek durumunun arzedilmesi.



1735

Tatarpazarı kadısına ve Filibe subaşısına

Remmal Haydar Oğlu'nun subaşısı Hasan ile muhtesibi ve yoldaşlarının

buldurulup hapsedilerek durumun arzedilmesi.




1736

Zahîre tedârikine tayin olunan çavuşlara

Otağ-ı hümâyunla önceden giden kapucıbaşılara ve otak mehterlerine sefer için

hazırlanan arpa, ekmek vs. zahîreden yeterli miktarda verilmesi.




1737

Koçanya ve Rudnik kadılarına

Koçanya ve Rudnik madenlerinde dökülmesi emredilen kurşun fındıklardan,

dökülmüş olanların âcilen Belgrad'a gönderilerek ne kadar gönderildiği ve geriye ne kadar kaldığının bildirilmesi; kalanların da bir an önce dökülüp gönderilmesi.



1738

Eflak voyvodasına

Niğbolu'da bulunan gemilere yüklenmesi emredilen arpanın tam olarak teslim

edilmediği ve gönderilen bazı kürekçilerin de kaybolup hizmetin yarım bırakıldığı; bu sebeple, Dergâh-ı muallâ çavuşlarından Süleyman vardığında geri kalan arpanın tedârik edilmesi ve kaybolan kürekçilerin yerine tutulacak kürekçiler için de yüz bin akçe gönderilmesi.



1739

Boğdan voyvodasına

Daha önce hazırlanması emredilen yüz bin kile arpanın, Süleyman Çavuş

vardığında seksen bin kilesinin Istabl-ı Âmire için İstanbul'a gönderilip, geri kalan yirmi bin kilenin ise her kilesi altışar akçe hesabıyla bedelinin, Semendire Beyi Bayram Bey'e gönderilmesi ve seksen bin kilenin teslim edilip gönderildiğine dair defterdardan tezkire alınması.



1740

Akkirman beyine

Tatar hanı mektup göndererek Leh kralı Boğdan tarafına saldırırsa kendisinin

de Leh topraklarına akın etmek istediğini ve bunun için de yardım gerektiğini bildirdiğinden, böyle bir saldırı olduğu takdirde askerleriyle birlikte Tatar hanına yardıma gitmesi.



1741

Semendire beyine

Gelen zahîrenin Belgrad, Semendire ve İslankamin anbarlarına konulduğu,

Vidin, Vulçıtrın ve Alacahisar'a bağlı yerlerden gelecek zahîrelerin de alındığı, iç bölgeden gelen nüzülün ise Belgrad'da olduğu ve bununla ilgili olarak kendisine herhangi bir emir gelmediği vs. hususlarda gönderdiği mektubun alındığı; kendisine daha önce gönderilen emir gereğince gelen nüzülü Sirem'e geçirmesi ve kendisine emrolunan her hususu gereği gibi yerine getirmesi.



1742

Pojega, İzvornik ve Vidin sancakbeyleri ile Niğbolu Beyi Mehmed Han'a

Pojega'da    inşâ    edilip    Belgrad'a    gönderilen    gemilerin    bir    yerde

görevlendirilinceye kadar beklemesi sırasında kürekçilerin zaptı için yarar adamların tayin edilmesi.




1743

İsfirlik, Berkofça, Visok, Priznik ve Raza nahiyeleri kadılarına

Konak tayin olunan Aruz [Azor]'da zahîre sıkıntısı çekildiğinden, adı geçen

nahiyelerin her birinden kırkar bin akçelik ekmek ile dörder yüz müd arpa hazırlanarak gönderilmesi.



1744

Nâzır Mü’min'e

Gönderdiği mektupta su taşkınlarının çok olması sebebiyle köprünün aşağıda,

Didak köyünde kurulmasının uygun olduğunu bildirmesi üzerine o taraflardaki menzillerin yazılıp kendisine gönderildiği; kendisinin de adı geçen yere bu menzillerin hangisinden sapılacağı, kaçıncı menzilde varılacağı ve aralarındaki mesafelerin ne kadar olduğunu tesbit edip bildirmesi ve yeni köprüler kurmaya elverişli yerlere köprüler kurması; ayrıca yeni duruma göre gidilmeyecek olan eski konağın zahîresini de yeni konaklara sürdürüp, etraftaki köylerde ekmek pişirtmesi.



1745

Han oğlu Mehmed Giray Han'a

Emredildiği gibi Tatar askeri toplanıp Özi nehri geçilmek üzere iken yeniden

gelen emir gereğince burada beklenilmekte olduğu Kırım hanı tarafından bildirildiğinden, daha önce belirlenen güzergâhtan Tımışvar'a gidilmesi; ancak yol boyunca askerlerin gereğince zaptedilerek reâyânın şikâyetine yol açacak herhangi bir hareket yapılmasına müsaade edilmemesi.


11 Zilkâde 973 (30 Mayıs 1566)



1746

Semendire beyine

Daha önce, isimleri yazılı olan yerlerin konak tayin edildiği ve bu konaklara

zahîre hazırlanmasının emredildiği; ancak Vidak suyunun geçit vermemesi sebebiyle daha aşağıda köprü yapılması gerektiğinden, Vidak'da köprü yapıldığında Niş'den, daha önce tayin olunan konaklara kaç konakta gelinip hangi konakta birleşileceği ve eski konaklarda hazırlanan zahîrenen yeni konaklara götürülüp götürülemeyeceği, eğer götürülemeyecek konaklar varsa bunların zahîrelerinin nasıl temin edileceği hususlarının teferruatlı bir şekilde yazılarak bildirilmesi.



1747

Semendire beyine

Gönderdiği mektupta, Tuna ve Sava nehirlerinin taşması sebebiyle Belgrad ve

Böğürdelen arasında köprü yapmaya münasip yer olup olmadığının sorulması üzerine yapılan araştırmada köprünün Böğürdelen civarında Kalanka ( ) köyü yakınında yapılmasının mümkün olduğu, bundan başka da uygun yerin bulunmadığı ve köprü yapılması için gerekli hazırlıkların yapılıp emir beklendiğinin arzedildiği; Rumeli askeri
varmak üzere olduğundan arzolunduğu üzere köprünün sözkonusu yerde yapılmasının uygun görüldüğü.




1748

Valpova ve Korşenik konaklarının bağlı bulundukları kadılara

Valpova adlı yer ile Korşenik köyü konak yeri tayin olunduğundan, asker için

sözkonusu konaklarda belirtilen miktarlarda ekmek, peksimed, arpa, alef vs. zahîrenin hazırlanması ve ordu geldiğinde zahîre hususunda sıkıntı çektirilmemesi.



1749




1750

Konak tayin olunan Korşenik köyünün bağlı bulunduğu yerin kadısına

Korşenik konağında belirtilen miktarlarda ekmek ve arpa hazırlanması.


Kırım hanına

Leh kralının Boğdan tarafına hareketi olup ahde muhalif bir müdahalesi olursa

kendisinin de Leh kralının ülkesine yürümesinin istendiği, ancak şimdiye kadar Boğdan tarafına bir müdahalenin duyulmadığı, şimdilik Beç kâfirlerine yardım gönderdiğinin haber alındığı, eğer Boğdan üzerine gönderilmedi ise Akkirman Beyi Hasan Bey'in de kendisi ile birlikte bulunması hususunda gönderdiği mektubun alındığı ve bu hususta Akkirman beyine hüküm gönderildiği; kendisinin de eskiden olduğu gibi haber toplayıp Leh kralının Beç kralına yardım edip etmediğini araştırması; eğer etmiş ise ne kadar akçe veya adam yardımı yaptığını teferruatlı olarak bildirmesi; Boğdan tarafına bir saldırı olursa Hasan Bey ile birlikte o tarafa akın düzenlemesi; ayrıca Özi nehri kenarında beklemekte olan askerleri de daha önce belirlenen güzergâh üzerinden Tımışvar'a göndermesi.



1751

Budun beylerbeyine

Dergâh-ı muallâ çavuşlarından Mehmed konaklara zahîre toplamak üzere o

tarafa gönderildiğinden, kendisinin konaklara sağ sâlim ulaştırılması için yanına işe yarar adamlar katılması.


12 Zilkâde 973 (31 Mayıs 1566)



1752

Tatarpazarı kadısına

Kaza sâkinlerinden olup Samakov ahvaline karışan ve mirî samakovcıları ve

işçileri azdırıp firar ettiren Mahmud bin Aydın, Hasan bin Bahtiyar ve Kara Ferhad isimli şahısların sürgün edilmeleri.



1753

Valpova dizdarına ve azeb ağasına

Korşenik ve Valpova adlı konaklara zahîre hazırlamak için gönderilen

Dergâh-ı muallâ çavuşlarından Haydar ve Mehmed'in yanına, bu hususta kendilerine yardımcı olmak üzere beşer nefer hisar eri ve beşer nefer azeb verilmesi.



1754

Yemen beylerbeyine

San‘a'da bulunan kul tâifesine hazine lâzım olduğunda veya düşmana karşı

asker yardımı gerektiğinde, San‘a beylerbeyine yeterli miktarda hazine ve asker verilmesi.




1755

San‘a beylerbeyine

San‘a'dan Hindistan taraflarına silah ve gümüş âletler satıldığı duyulduğundan,

kul tâifesi ile reâyâya tenbih edilerek bunun önlenmesi ve dinlemeyenlerin haklarından gelinmesi.



1756

Yemen beylerbeyine

San‘a'da bulunan kul tâifesi, ümenâ ve ummâldan, Yemen'e kaçanların

yakalanması ve istenildiğinde teslim edilmesi.




1757

Semendire beyine

Gönderdiği mektupta suların geçit vermemesi sebebiyle köprünün ancak

Böğürdelen'in altında kurulmasının mümkün olduğunun bildirildiği; bu durumda on gemi ilâvesiyle köprünün Sebeş'te eski yerinde kurulması mümkün ise orada kurulması, değil ise arzolunduğu üzere Böğürdelen'in altında kurulması ve köprü ile eski menziller arasında kaç menzilin olacağı, bu menziller arasındaki uzaklıklar ile buralarda kaç köprünün bulunup kaç köprüye daha ihtiyaç olduğu hususlarının da ayrıntılı olarak yazılıp bildirilmesi; ayrıca eski menzillerdeki zahîrenin yeni menzillere sürülmesi ve Belgrad'da askere satılmak üzere üç yüz bin akçelik ekmek ve peskimed pişirtilip hazırlanması; bundan başka, menzillerde köprü gereken azmak ve bataklar varsa buralara da köprü yapılması.




14 Zilkâde 973 (2 Haziran 1566)



1758

Belgrad'dan yukarıda yol üzerinde bulunan kadılar ile Böğürdelen ve İzvornik kadılarına

Yol üzerindeki kadıların, kadılıkları dahilinde belirlenen konaklarda ordu için

gerekli olan ekmek, arpa vs. zahîreyi hazırlayarak teslim etmeleri; ayrıca Böğürdelen ve İzvornik kadılarının da kazalarına yakın konakların her birine belirtilen miktarlarda zahîreyi hazırlayarak götürüp teslim etmeleri.



1759

Rudnik ve Semendire civarında bulunan kadılara

Semendire'de konak tayin edilen üç ayrı mahalle yardım için kazaları

dahilinden belirtilen miktarlarda ekmek, arpa, vs. zahîrenin hazırlanarak en yakın konağa götürülüp teslim edilmesi.



1760

Semendire kadısına

Her kadı'nın, kazası dahilindeki konakların durumunu araştırıp ıslahı gereken

yerlerini ıslah ettirip köprü yapılması gereken yerlere müteaddid köprüler yaptırması ve azmak olan yerler ile konaklar arasındaki uzaklıkları bildirmesine dair daha önce gönderilen emir üzerine Akkilise, Ralya ve Hisarlık isimli yerlerin daha önceden konak oldukları, bu konakların birbirinden uzaklıklarının fazla olmadığı, konaklar arasındaki azmaklar ve bataklar üzerindeki köprülerin eskisi gibi tamir edildiği ve zahîrenin tedârik edilmek üzere


olduğuna dair gönderdiği mektubun alındığı; ancak her konakta bulunan batak ve azmaklara bir köprü yetmeyeceğinden, ikişer üçer köprü yapılması ve her konağa yeteri kadar zahîre hazırlanması; gerekirse zahîre hususunda civar kadılardan da yardım istenmesi.



1761

Belgrad'a varıncaya kadar yol üzerinde bulunan kazaların kadılarına

Ordu yola çıktığından, askerlerin gece yolculuğu esnasında geçeceği yerlerde

hububat tarlalarını çiğnememeleri için reâyâya tenbih edilerek yol etrafındaki hububat tarlalarının kenarlarına hendek kazdırılması.



1762

Ürgüp kadısına

Niş kazasına bağlı Ilıca-ı Niş'te üç gün konaklanacağından, belirtilen mik-

tarlarda ekmek, arpa alef vs. zahîrenin hazırlanarak adı geçen mahalle gönderilmesi.




1763

Nâzır Mü’min'e

Kendisine ulaşan fermanda, sular geçit vermez ise köprünün aşağıda Vepro

köyü yakınında, kerestenin hazır olduğu yerde yaptırılması ve eski konaklar ile köprüye ulaşılıp ulaşılamayacağının bildirilmesinin emredilmesi üzerine yapılan araştırmada, yukarıda suların geçit vermediği, eski konaklar ile köprüye varmanın da mümkün olmadığının görüldüğü ve köprü yapımına başlanılmış olup on iki güne kadar bitirileceğine dair gönderdiği mektubun alındığı; bu durumda köprünün bitirilmesi için gerekli gayretin gösterilmesi ve gönderilen mektupta köprü ile eski konaklar arasında ihdas olunacak yeni konaklar hakkında bilgi verilmediğinden bu konunun da teferruatıyla yazılıp bildirilmesi.



1764

Klis beyine

Bosna beyinin düşmanın Senika Kalesi'nde toplanmakta olduğunu bildirmesi

üzerine düşmana karşı hazırlıklı olması hususunda adı geçene emir gönderildiği; kendisinin de bu hususta hazırlıklı bulunup düşmanın saldırması halinde Bosna beyine yardım etmesi.



1765

Akıncı Beyi Süleyman Bey'e

Daha önce kendisine akın için Bosna beyinin yanına gitmesinin emredildiği;

ancak düşmanın Bosna'ya saldırma ihtimali üzerine akından vazgeçildiğinden kendisinin de vazgeçip doğru yoluna devam etmesi.



1766

Rumeli beylerbeyine

Vefat eden Remmal Haydar'ın oğlunun yanında subaşı ve muhtesib olan

şahıslar hakkında şikâyette bulunulduğundan, adı geçenlerin Remmal'in oğluna buldurulup Südde-i saâdet'e gönderilmesi.



1767

Rumeli beylerbeyine

Sefer için yola çıkıldığında halkın ekili tarlalarının ve çayırlarının çiğnetil-


memesi ve kimseden karşılıksız bir şey aldırılmaması için askerlerin iyi zaptedilmesi.




1768

Bosna beyine

Daha önce kendisine Bosna'nın muhâfazası için yerine adam bırakarak sancağı

askeriyle birlikte orduya katılmasının emredildiği; ancak kendisinin gönderdiği mektupta ise düşmanın Senika ve İstolca kalelerinde toplanmakta olduğunun bildirildiği; bu durumda kendisinin orduya katılmayıp sancağının zaîm ve sipâhileri ve Bosna'dan avârız alınmamasına karşılık halktan toplayacağı askerlerle birlikte memleketin muhâfazasında bulunup düşmandan memlekete her hangi bir zarar gelme ihtimali kalmadıktan sonra orduya katılması; ayrıca bazı müfsidlerin akına çıkılacağı sırada akını düşmana haber verdikleri duyulduğundan, suçu sâbit olanlardan birkaçının başkalarına ibret olmak üzere haklarından gelinmesi.



1769

Sofya, Dobniçe ve Ilıca kadılarına

Yüz koyuna celep yazılıp daha sonra celeplerin iflas eden ve vefat edenlerini

teftiş için görevlendirilen Cafer Çavuş tarafından çeşitli kişilerin şahitliği ile iflas ettiği tesbit edilerek müflis defterine kaydedilen ve Dobniçe kadısı tarafından eline sicil sûreti verilen Seyodayken  ( ) adlı zimmî, bazı ehl-i garaz kişilerin sözü ile tekrar celep yazıldığına dair şikâyette bulunduğundan, bu hususun teftişi için mübaşir tayin edilen Mahmud ile beraber gerekli araştırmanın yapılması ve durum arzedildiği gibi ise adı geçenin yerine başka birinin celep yazılması.



1770

Medine-i Münevvere kadısına ve Şeyhü'l-Harem'e

Medine-i Münevvere'de Bâb-ı Rahmet'deki Kayıtbay Vakfı'na ait su

mahzeninin bazı kişiler tarafından işgal edildiği bildirildiğinden, durum arzedildiği gibi ise işgalcilerin buradan çıkarılmaları ve bundan sonra da kimsenin vâkıfın şartına aykırı iş yapmasına izin verilmemesi.



1771

Ilıca kadısına

Ilıca'da bir iki gün konaklanacağından belirtilen miktarlarda ekmek, arpa, alef

vs. zahîrenin hazırlanması.




1772

Anadolu ve Karaman beylerbeyilerine

Mustafapaşa Köprüsü'nden geçerek Belgrad'a doğru ordunun iki menzil

gerisinden gelmeleri ve ileriye geçmemeleri; ayrıca askerlerini gereği gibi zaptedip halkın mahsulünü çiğnetmemeleri ve kimseden karşılıksız birşey alınmasına müsaade etmemeleri.



1773

İsfirlik Banası kadısına

Konak olarak belirlenen yerlere zahîre tedârikinde yardım edilmesi ve

köprülerin ve batakların tamir edilmesi hususlarında daha önce gelen emirler üzerine


köprülerin tamir edildiği, fakat memlekette zahîre sıkıntısı çekildiğine dair gönderdiği mektubun alındığı; ancak zahîre tedâriki önemli olduğundan, hiçbir bahâne göstermeden belirtilen miktarlarda ekmek, arpa, alef vs. zahîrenin konaklarda hazırlanması ve köprü tamiri ile zahîre tedâriki hususunda noksan birşey bırakılmaması.



1774

Yagodine adlı yerin kadısına

Yagodine adlı yer konak tayin olunduğundan, sözkonusu konakta belirtilen

miktarlarda ekmek, arpa, alef vs. zahîrenin hazırlanması.




1775

Yagodine'nin bağlı bulunduğu kadılığın civarında olan kadılara

Yagodine adlı yer konak tayin olunduğundan, her bir kazadan, belirtilen

miktarlarda ekmek, arpa, alef vs. zahîrenin tedârik edilip adı geçen konağa gönderilmesi.




1776

Bana kadısına

Kazada bulunan Aksem adlı yer konak tayin olunduğundan, sözkonusu

konakta belirtilen miktarlarda ekmek, arpa, alef vs. zahîrenin hazırlanması.




1777

Koçanya ve Ürgüp kadılarına

Bana kazasına bağlı Aksem adlı yer konak tayin olunduğundan kazaları

dahilinden belirtilen miktarlarda ekmek, arpa, alef vs. zahîrenin hazırlanarak sözkonusu konağa gönderilmesi.


15 Zilkâde 973 (3 Haziran 1566)



1778

Kral oğluna nâme-i şerif

Erdel a‘yanı, beyleri ve askerlerini vilâyetin muhâfazasında bırakıp kendisinin

Belgrad'da orduya katılmak istediğine dair gönderdiği mektubun alındığı; ordu ondördüncü menzilde Belgrad'a varacağından, o zamana kadar yetişmesi mümkün ise orduya katılması, eğer mümkün değilse, vilâyetine düşman tarafından zarar gelmesi ihtimaline karşı beyleri ile birlikte vilâyetinin muhâfazasında kalıp, daha sonra uygun bir yerde orduya katılması.



1779

Tımışvar beylerbeyine

Onbeş akçe ile beşli ağası olan Gazanfer'e on iki bin akçelik timar için hüküm

verilmişken, tekrar on beş akçe ile beşli ağalığına arzolunduğu, ancak hile ile beratını yirmi iki akçe olarak çıkarttığı bildirildiğinden, elindeki beratın incelenmesi ve belirtilen hususların doğru olduğu ortaya çıkarsa hapsedilip beratının elinden alınarak Südde-i saâdet'e gönderilmesi ve yerinin başkasına tevcih edilmesi.



1780

Samakov kadısına

Dergâh-ı muallâ çavuşlarından Mehmed tarafından, Samakov'da yapılacak bazı


mirî masraflar için yanında bulundurduğu hazinenin korunması gerektiği bildirildiğinden, hazinenen başına nöbetçi konularak muhâfazasının sağlanması.



1781

Alacahisar kadısına

Parakin kadılığı dahilindeki konakların zahîresinin tedârikine yardım için

belirtilen miktarlarda ekmek, arpa, odun vs. zahîrenin hazırlanarak bizzat konaklara getirilip teslim edilmesi.



1782

İsfirlik ve İsfirlik Banası kadılarına

Kazaları dahilindeki Alekseniçe ve Yabokofça adlı konaklara belirtilen

miktarlarda ekmek, arpa, odun vs. zahîre hazırlanarak götürülüp teslim edilmesi.




1783

Köstendil kadısına

Köstendil'de    tutuklandığı    bildirilen    kalpazanların    muhâfaza    edilerek

durumlarının seferden sonra görüşülmesi.




1784

Yeniçeri ağasına

Yeniçerilerle birlikte Belgrad'dan karşı tarafa geçilmesi gerektiği, ancak suların

elvermemesi yüzünden karşıya geçilemediği ve Belgrad önünde de köprü kurmanın mümkün olmadığı, bu sebeple gemiler ile Belgrad'dan Zemun'a geçmek mümkün ise Semendire beyinden gemiler istenerek karşıya geçilmesi; eğer gemi ile geçmek mümkün değil ise Böğürdelen'de kurulacak köprüden geçilmesi ve nereden geçildiği hakkında bilgi verilmesi.



1785

Semendire ve Belgrad dizdarlarına

Gemilere zahîre ve silah yüklenmesi, köprü yapılması vb. hizmetlerde istihdam

edilmek üzere Semendire beyine istediği kadar hisar eri verilmesi.



16 Zilkâde 973 (4 Haziran 1566)



1786

Edirne Muhâfızı Mustafa Paşa'ya

Edirne yakınlarındaki Sazlıdere'de beş altı adamın ehl-i fesâd tarafından

öldürüldüğü duyulduğundan, kâtillerin ve o bölgedeki diğer ehl-i fesâdın yakalanarak şer‘an sâbit olan suçlarına göre cezalandırılmaları.



1787

Lalaya

Koçhisar ve Tosya arasındaki bazı yerlerde adam katlolunup, mallarının

yağmalandığı duyulduğundan, sözkonusu bölgede meydana gelen katl vakaları hakkında bilgi verilip ehl-i fesâdın yakalanarak haklarından gelinmesi ve yolların güvenliğinin sağlanması.




1788

Kocaili Beyi Ali Bey'e

Semendire Beyi Bayram Bey'in mektup göndererek, Tuna nehrinin taşması

sebebiyle köprünün ancak Zemun karşısında kurulmasının mümkün olduğunu bildirmesi üzerine kendisine arzettiği yerde köprüyü yapmasının emredildiği; kendisinin de gemi ile mühimmâtın Zemun'a nakledilmesi ve muhasarada kullanılacak olan Semendire ve Belgrad'daki topların da yuvalakları ve diğer mühimmâtıyla birlikte gemilere yüklenerek emredilen yere ulaştırılması konularında Bayram Bey'e yardım etmesi.



1789

Şehirköy kadısına ve sâbık Angelikasrı kadısı olan Mevlâna Mehmed'e

Şehirköy kazasında bulunan Mahmud hakkında bazı köylerden gelen

şikâyetlerin defterinin gönderildiği ve bu konuda İvaz Çavuş'un mübaşir tayin edildiği; gönderilen defterdeki hususlar ile sair davacı olanların davalarının görülüp hakkı sâbit olanların haklarının iade edilip adı geçenin üzerine sabit olan suçların bildirilmesi.



1790

[Semendire Beyi] Bayram Bey'e

Ordunun    Belgrad'a    yaklaştığı,    yeniçerilerin    ve    nüzülün    öbür    yakaya

geçirilmesinin gerektiği ve bunun için yeniçeri ağasına hüküm gönderildiği; sözkonusu nüzülün İzvornik'deki gemiler getirtilerek onlara yüklenip karşı tarafa geçirilmesi; yeniçerilerin de Belgrad'dan Zemun'a geçirilmesi mümkün ise bunun için gemi tedârik edilmesi, köprüden geçilmesi tercih edilirse bir an önce Böğürdelen'de köprü inşâasına başlanması; ayrıca hisar mühimmâtı için gerekli kazma ve küreklerin gemilere yüklenmesi; bu hususlarda hisar erenlerinin kendilerine yardımcı olmaları için dizdarlara hüküm gönderildiğinden, onların da getirtilip istihdam edilmesi ve oraya gönderilen Mehmed Çavuş'un köprü yapımında görevlendirilmesi.



1791

Kocaili Beyi Ali Bey'e

Kopan sancağı Beyi Sinan'ın haber almak için yakalayıp İstanbul'a gönderdiği

esirlerden birini, yolda voynuk sûretine sokarak kaçırmaya teşebbüs eden Voynuk Lazari'nin kendisine gönderildiği; adı geçenin zincire vurulup küreğe konulması.


17 Zilkâde 973 (5 Haziran 1566)



1792

Boğdan voyvodasına

Boğdan'ın muhâfazasına tayin olunan yeniçerilerin mevâcib defterinin

gönderildiği; mevâciblerin bu deftere göre ödenip, Boğdan haracından mahsub edilmesi.




1793

Gelibolu kadısına

Gelibolu'daki acemi oğlanlarından birisinin Malkara kadısı yanında iken

kadı'nın hizmetkârları tarafından öldürülüp altınlarının çalındığı bildirildiğinden, Malkara kadısına, hizmetkârları buldurularak bu hususun teftiş edilmesi ve hizmetkârların suçları sâbit olursa altınların tahsil edilip kendilerinin hapsedilmesi ve sonucun bildirilmesi.




1794

Sâbık Budun Defterdarı Mehmed Çelebi'ye

Sefer için toplanan mirî zahîreyi getirmek üzere kendisinin emin tayin edildiği

ve Semendire Beyi Bayram Bey'e de zahîre nakli için gerekli gemileri hazırlayıp zahîreyle birlikte teslim etmesi hususunda hüküm gönderildiği; Bayram Bey'den zahîreyi teslim alarak Tuna'ya gönderilen gemilere kaptan tayin edilen Kocaili Beyi Ali Bey ile birlikte boş gemilere yükletip getirmesi.



1795

Semendire Beyi Bayram Bey'e

Budun defterdarı olup sefer için toplanan mirî zahîreye emin tayin edilen

Mehmed'e zahîrenin gemilerle nakledilmesinin emredildiği; Ösek ve İzvornik'de bulunan boş gemilere alabildiği kadar zahîreyi yükleterek defteriyle birlikte Mehmed Bey'e teslim edip göndermesi.



1796

Kocaili Beyi Ali Bey'e

Sefer için toplanan zahîreye emin tayin edilen Budun Defterdarı Mehmed'e

zahîrenin gemilerle taşınmasının emredildiği; gerek zahîrenin gemilere yüklenmesi ve gerekse gemilerin güvenlik içerisinde yerlerine ulaştırılması hususunda kendisine gerekli yardımı yapması.


18 Zilkâde 973 (6 Haziran 1566)



1797

Pojega beyine

Gönderdiği mektupta daha önce tedâriki ve inşâsı istenen köprü ve zahîre

gemileri ile menzillerde çeşitli cins ve miktarlarda ekmek hazırlanması hususlarının bir kısmının yerine getirildiği, bir kısmının da yerine getirilmekte olduğu, ancak Drava nehri taştığı için köprü yapımında Peçuy ve Mohaç sancakbeylerinin öte yakadan kendisine yardımcı olmaları gerektiği hususlarının yer aldığı; bu durumda, Drava nehrinin normal hale dönmesini beklemek işleri aksatacağı için elindeki imkânları kullanarak köprü gemileri tedârik ve inşâ edip ordu gelinceye kadar köprüyü kurması; bu hususta gerekirse Peçuy ve Semendire beylerinden de yardım istemesi; ayrıca ordu için yirmi bin koyun tedârik edip münasip bir yerde muhâfaza etmesi.



1798

Sirem beyine

Varadin'de köprü kurulması gerekirse ne kadar gemiyle, nerede kurulabileceği

ve Drava nehriyle diğer nehirlerin taşıp taşmadığının araştırılması; ayrıca daha önce emrolunan koyun ve cerahor hazırlanması hususlarının ne durumda olduğunun da ayrıntılı olarak yazılıp bildirilmesi ve ordu için yirmi bin koyun tedârik edilerek münasip bir yerde muhâfaza edilmesi.



1799

Pojega, Sirem ve Üsküp beyleri ile Alaca kadısına ve Temürhan Çavuş'a

Sefer    için    livaları    dahilinden    tedâriki    emrolunan    koyunlar    henüz


getirilmediğinden, belirtilen miktarda koyunun, sahipleri veya vekilleri vasıtasıyla ordu varmadan Belgrad'a ulaştırılması.



1800

göndermesi.

Samakov kadısına

Ordu için gerekli olan nal ve çivileri tedârik ederek arabalar ile Belgrad'a





1801

[Semendire Beyi] Bayram Bey'e

Vulçıtrın, İzvornik, Alacahisar, Vidin ve Niğbolu sancaklarından akçe ile

alınan zahîre Belgrad'a gelmiş ise oradan nüzül ile birlikte geçirilmesi; ayrıca yukarı gidecek şaykaların pırankıları ile diğer malzemelerinin de hazırlanması.



1802

[Semendire Beyi] Bayram Bey'e

Pojega    beyinin    gönderdiği    mektupta,    kendisinden    istenen    gemilerin

hazırlandığı ve köprü için de otuz altı adet gemi yaptırıldığı, ancak Drava nehrinin görülmemiş bir şekilde taşmasından dolayı köprü yapma imkânı olmadığı ve bu durumda gemilerin de yetersiz kalacağı bildirildiğinden, adı geçene köprülerin durumunu inceleyip, yeniden inşâ etmek veya zahîre gemilerinin üzerinde değişiklik yaparak kullanmak gibi yollarla meseleyi halletmesi için emir gönderildiği; kendisinin de, adı geçen bey tarafından köprü için kullanılmak üzere zahîre gemileri istenirse, yeteri kadar gemi göndermesi; köprü Böğürdelen'de kurulacak olursa Belgrad ile arasında kaç konak olduğunu bildirmesi ve bu konaklarda bataklık yerler var ise oralarda da köprü yaptırması; ayrıca menzillerde askerler için yeterli miktarda zahîre hazırlatması.



1803

Peçuy Beyi Hamza Bey'e

Pojega beyi tarafından gönderilen mektupta, kurulması emredilen köprülerin

nehrin taşmasından dolayı kurulamadığının bildirilmesi üzerine, adı geçen beye gemi inşâ ederek veya zahîre gemilerinden faydalanarak mutlaka köprü kurmasının emredildiği; kendisinin de bu konuda Pojega beyi ile görüşerek, köprü kurulacak yerlerdeki bataklıkları veya fazla akıntı olan yerleri tesbit etmesi ve ordu oraya varmadan köprü kurulmasına düşman tarafından engel olunma ihtimali olup olmadığı hususu ile köprü kurulması için uygun olan yerleri bildirmesi.



1804

Radonik [Rudnik] ve Koçanya kadılarına

Daha önce kendilerine imal etmeleri emrolunan tüfek yuvalaklarından ne

kadarının imal edilip Belgrad'a gönderildiğinin ve geriye ne kadar kaldığının, kalanların da ne zamana yetiştirileceğinin bildirilmesi.



1805

Semendire beyine, Kocaili Beyi Ali Bey'e, Semendire ve Belgrad dizdarlarına

Gemilerde ve kalelerde bulunan silahların görülerek Belgrad'a gidecek


silahların gemilere yükletilmesi hizmeti ile Dergâh-ı muallâ Topçuları Ağası Pîrî görevlendirildiğinden, kendisine bu hususlarda gerekli yardımın yapılması.



1806

Kocaili beyine

Şu anda hangi bölgede bulunduğu, gemilerin yerlerine ulaşıp ulaşmadığı,

Semendire ve Belgrad'da kale kuşatması için kullanılacak top ve mühimmâtın yüklenip yüklenmediği ve diğer durumlar hakkında gerekli bilgileri yazıp göndermesi.



1807

Vidin kadısına

Daha önceki emir gereğince ordu için hazırlanan koyunların sahipleri ya da

vekilleri vasıtasıyla Belgrad'a doğru sürülüp ulaştırılması.




1808

Vidin sancağı kadılarına

Ordu için hazırlanması ve Belgrad'a gönderilmesi emredilen otuz bin koyun

henüz gönderilmemiş olduğundan, her birinin kendilerine emredilen miktarda koyunu tedârik tedârik edip, toplam otuz bine tamamlayarak, sahipleri veya vekilleri vasıtasıyla ordu varmadan önce Belgrad'a ulaştırmaları.



1809

Berkofça kadısına

Ordu için kazası dahilinden tedâriki istenilen bin beş yüz koyun henüz

gelmediğinden, istenilen miktardaki koyunun âcilen hazırlanarak gönderilmesi.




1810

Semendire beyine

Vezir Pertev Paşa'nın istediği bütün silah, mühimmât vs. nin cebehânede

mevcut olandan verilmesi; ayrıca Koçanya ve Rudnik madenlerinde işlenen ve Belgrad'a gönderilmesi emredilen fındıkların gelip gelmediğinin ve geldi ise miktarının da bildirilmesi.



1811

Samakov, Şehirköy, Radomir, Berkofça, Kratova, Ustrumca, Tikveş, İvranya, İştib ve Üsküp kadılarına

Daha önce kendilerine, kazaları dahilinden belirtilen miktarlarda koyunun

Belgrad'a gönderilmesinin emredildiği; kendilerinin ise Dergâh-ı muallâ çavuş oğullarından Nebi'ye verdikleri arzlarda, koyunların gönderilmek üzere olduğunu bildirdikleri; konunun önemine binaen koyunların geciktirilmeden sahipleri veya vekilleri vasıtasıyla âcilen Belgrad'a ulaştırılması ve bu konuda hiçbir şekilde ihmal gösterilmemesi.



1812

Thaçka [Çaçka] kadısına

Gönderdiği mektupta, tayin olunan konak yeri için tedâriki emrolunan zahîreyi,

halkın kaçması ve bulunduğu toprağı terketmesi yüzünden toplayamadığını ve emredilen miktar kadar da toplamasının imkânı olmadığını bildirdiği; bu konuda gerekli ihtimamın


gösterilmesi ve istenilen miktarda zahîrenin toplanarak yarısının Batiçne, yarısının ise Akkilise konaklarına götürülmesi.*
* Hükmün sonunda zahîrenin teslim yerinin Eskihisarlık olarak değiştirilmesi hakkında yeni bir hüküm gönderildiğine dair kayıt vardır.


19 Zilkâde 973 (7 Haziran 1566)



1813

Sâbık Budun Beylerbeyi olup İstanbul muhâfazasında bulunan İskender Paşa'ya

Malkara kadısı tarafından gönderilen mektupta hırsız, eşkıya ve ehl-i fesâdı

yakalamakla görevli Evren kethüdâ adlı sipâhinin sefere gittiği, onun yerine Gelibolu'da oturan hâssa reislerinden Hüsam Reis'in bu görevin üstesinden gelebileceği bildirildiğinden, ehl-i fesâdın takibi ve yakalanması hususunda Malkara kadısı tarafından adam talep edildiğinde adı geçen reisin veya bir çavuşun gönderilmesi.



1814

Erdel kralına

Düşmanın silah ve asker durumu, halkdan yardım için hayli kuvvet topladıkları

ve şu anda çok güçlü bir durumda olduklarına vs. ye dair gönderdiği mektubun alındığı; daha önce gönderdiği mektupta da Belgrad'da orduya katılmak isteğini bildirmiş olduğu; bu hususta kendisine gönderilen nâme-i hümâyunda belirtildiği şekilde hareket etmesi ve düşman hakkında elde edeceği bilgileri iletmeye de devam etmesi.



1815

Eflak voyvodasına

Erdel kralı ile birlikte hareket edip adamları geldiğinde her türlü ihtiyaçlarının

karşılanarak yol emniyetlerinin sağlanması ve düşman hakkında elde edilecek bilgilerin iletilmesi.



1816

Samakov kadısına ve Mehmed Çavuş'a

Mismar ve lenger gibi Tersâne-i Âmire mühimmâtının Hacı Mehmed

marifetiyle işletilmesi.




1817

[Niğbolu Beyi] Mehmed Han'a

Niğbolu'da bulunan gemilerin Demirkapı'ya geçmeyip Vidin taraflarında

bulunduğunun haber alındığı ve âcilen Belgrad'a gelmelerinin gerektiği; bu sebeple sipâhilerle birlikte gemileri vakit kaybetmeden Belgrad'a ulaştırması ve oradan beylerbeyinin yanına gitmesi.



1818

Ordu-yı hümâyun'dan Hram'a, Hram'dan Kral oğluna varıncaya kadar yol üzerinde bulunan kazaların kadılarına

Kral oğlu'nun adamı Petri ve üç yoldaşı Kral oğlu'na gönderildiğinden,


geçtikleri yerlerde gereken yardımın yapılması, ihtiyaçlarının giderilmesi ve sağ sâlim gidecekleri yere varmalarının sağlanması.



1819

Şehirköy kadısı ile Angelikasrı sâbık Kadısı Mevlâna Mehmed'e ve İvaz Çavuş'a

Sâbık Şehirköy Kadısı Mahmud ve bazı sipâhiler hakkındaki şikâyetleri hâvi

defter sûretinin kendilerine gönderildiği; adı geçenin ve sipâhilerin hak üzere teftiş edilerek üzerlerine sâbit olan hakların alınıp sahiplerine verilmesi ve sâbit olan suçlarının bildirilmesi.



1820

Novaberde, Kratova, Srebreniçe, Vulçıtrın, Blasençe ve Zaplana kadılarına

Daha önce gönderilen hükümde her kazadan sefer için hendek kazıcı ve

lağımcı gönderilmesinin emredildiği, ancak şimdiye kadar kimsenin gelmediği; emir gereği her kazadan âcilen hendek kazıcı ve lağımcı tedârik edilip bölükbaşılarıyla Ordu-yı hümâyun'a gönderilmesi; aksi takdirde ihmali görülenlerin cezalandırılacağı.



1821

İstanbul Hâfızı İskender Paşa'ya

İstanbul'da hırsızlık olayları meydana geldiği duyulduğundan bunlara karşı

dikkatli olunması, levend tâifesinin kontrol edilerek kefili olmayanların şehirden uzaklaştırılması ve İstanbul'da kefilsiz kimse bırakılmaması; ayrıca Malkara'da çadır basarak adam öldürenlerden iki tanesinin yakalanarak siyâset olunduğu, suç ortağı olan iki kişinin ise Ergene Köprüsü'nde bir evde kaldıklarının ve reislerinin Kazdağı'ndan Divane Hüseyin olduğu belirlendiğinden, bu kişilerin de yakalanmaları için gereken gayretin gösterilmesi ve suçları sâbit görülürse haklarından gelinmesi.


20 Zilkâde 973 (8 Haziran 1566)



1822

Alacahisar kadısına

Yabokofça, Şoylak ve Senirçe adlı yerler konak tayin olunduğundan, buralara

belirtilen miktarlarda arpa ve ekmek hazırlanması ve Ordu-yı hümâyun geldiğinde zahîre hususunda herhangi bir sıkıntıya meydan verilmemesi.



1823

Şehirköy kadısına

Kendisinden önceki kadı tarafından asker için halktan arpa toplanıp anbara

konulduğu, ancak arpanın askere verilmeyip anbarda kaldığı haber alındığından, konuyla bizzat kendisinin ilgilenerek toplanan zahîreyi kimlerden alınmış ise tekrar sahiplerine iade etmesi ve kimden ne kadar arpa alınıp ne kadar iade edilmişse defterini tutup Südde-i saâdet'e göndermesi; bu işi emredildiği şekilde halletmediği takdirde kendi âkıbetinin de önceki kadının âkıbeti gibi olacağı.




1824

Çaçka kadısına

Toplanan zahîre yetersiz olduğundan daha fazla zahîre toplanması ve bundan

sonra toplanacak zahîrenin tamamının Eskihisarlık konağına gönderilmesi.




1825

Venedik Doju Bronimos Pribol'a (    ) nâme-i hümâyun

Saray-ı Atik Ağası Ali Ağa'ya olan borçlarını ödemeyip Venedik'e giden

Aleksandra ve kardeşinin borçlarının tahsil edilip, kendilerinin ve borcun tahsili için Venedik'e gönderilen ancak orada irtidad eden Dergâh-ı muallâ kapıcılarından Mehmed'in yakalanıp Südde-i saâdet'e gönderilmeleri.



1826

Sâbık Budun beylerbeyi olup İstanbul muhâfazasında bulunan İskender Paşa'ya ve Defterdar Hasan Çelebi'ye

Menzillerde ve geçitlerde haraççıların fazla akçe aldıkları yolunda şikâyette

bulunulduğundan, bundan sonra haraççıların haracı bizzat mahkemede ve kadı huzurunda almaları, haraç dışında mal ve imza akçesi alınmaması; kul tâifesine beratlarında yazılı olan akçe dışında fazla akçe almamaları yolunda tenbihte bulunulması ve bu konunun kadılar tarafından gereği gibi kontrol edilmesi.



1827

Mâmrevan Beyi Ömer Bey'e

Erzurum beylerbeyinin arzına binâen, Havâss-ı hümâyun'a yaramayan

zevâidden, Kemah, Bayburd, Erzincan, İspir ve Kasirik kalelerinin hisar erenlerine bin beş yüz, bölükbaşılarına bin altışar yüz, dizdarlara beşer-altışar bin ve ulûfesi fazla olanlara da yedişer bin akçelik timar tevcih edilmesi.



1828

Vidin beyine

Yaptırdığı gemileri görevlendireceği sipâhiler ile âcilen Demirkapı'dan çıkarıp

Belgrad'da Kocaili Beyi Ali Bey'e teslim etmesi ve sancağı sipâhileri ile birlikte beylerbeyinin yanına gitmesi.



1829

Şehirköy kadısına

Madenci oldukları için celeplikten çıkarılan on iki kişinin yerine kaydedilen

yeni celeplerin defterinin kendisine gönderildiği; bundan sonra sözkonusu celeplerin her sene koyunlarını muntazam olarak göndermelerinin sağlanması.


21 Zilkâde 973 (9 Haziran 1566)



1830

Belgrad ve Semendire kadıları ile dizdarlarına

Vezir Pertev Paşa'ya elli adet darbzen götürmekle görevlendirilen arabacılar

kethüdâsının darbzenleri almadan arabaları alıp gittiğinin haber alındığından, eğer haber


doğru ise kethüdânın geri gönderilip darbzenlerin aldırtılması; ayrıca köprü geçildikten sonra Zemun'a kaç konakta gelindiğinin, Zemun'dan Varadin'e kadar kaç menzil bulunduğunun, her menzilin uzaklığının ne kadar olduğunun ve Tise suyu hizasından gidildiğinde Segedin'e kaç menzilde varılacağının bildirilmesi.



1831

[Semendire Beyi] Bayram Bey'e

Köprünün nerede kurulması gerektiğine karar verip gemileri ona göre tedârik

etmesi; eğer Varadin'de kurulacaksa adam gönderip Ösek'teki gemileri de getirterek kendi gemileriyle birlikte köprüyü kurdurması ve durumu bildirmesi.



1832

Pojega beyine

Köprünün Varadin'de kurulma ihtimali olduğundan, böyle bir durumda ihtiyaç

duyulduğu takdirde Ösek'de bulunan gemilerin de Semendire beyine gönderilmesi.




1833

Rumeli beylerbeyine

Zaplana kadısının mektup göndererek Ordu-yı hümâyun ve Istabl-ı Âmire için

hazırlanan zahîrenin hepsinin Kurşunlu yakınlarında konaklayan Rumeli askeri tarafından alındığını ve geride başka zahîre kalmadığını, önceki zahîrenin zaten kaza haricinden tedârik edildiğini ve ahalinin tekrar zahîre çıkartmaya kudretleri olmadığını, askerlerin Istabl-ı Âmire için hazırlanan zahîreyi çok düşük fiyatla zaptettiklerini bu nedenle Alacahisar yakınlarındaki konaklara zahîre yardımında bulunamayacaklarını bildirdiğinden, emrindeki askerleri gereği gibi zaptedip ordu ve Istabl-ı Âmire için hazırlanan zahîreyi yağma ettirmemesi, ordunun geçeceği konaklara uğramadan doğruca Sirem'e giderek orduyu beklemesi ve güzergâh boyunca askerlerin reâyâdan karşılıksız bir şey almamaları için gerekli tedbirleri alması.



1834

Sirem beyine

Ösek'de köprü kurulmasından vazgeçilip köprünün Varadin'de kurulması

kararlaştırıldığından, Ösek'deki köprü gemileri ve köprü ağaçlarıyla diğer araç ve gereçlerin Varadin'e gönderilmesi için Pojega beyine, Belgrad'da köprüden artan gemi vs. malzemelerin gönderilmesi için de Semendire beyine emir gönderildiği; bu gemileri ve ihtiyaç duyulan diğer araç gereç ve malzemeleri isteyip köprüyü kurmaya başlaması ve köprü döşemesine ağaç yetmezse geri kalanını kendisi tedârik ettirmesi.



1835

Sirem beyine

Böğürdelen-Varadin güzergâhında bulunan konaklara zahîre tedârik etmekle

görevlendirilen kadılara, belirtilen miktarlarda zahîreyi hazırlayarak konaklara getirmeleri hususunda sıkı tenbihte bulunulması.



1836

Pojega beyine ve Semendire Beyi Bayram Bey'e

Varadin yakınlarında kurulması kararlaştırılan köprü için Ösek'de hazırlanan


köprü gemileri, döşeme ağaçları vs. malzeme ile Belgrad'da daha önce yapılan köprüden artan gemi, döşeme ağacı ve diğer mühimmâtın âcilen Sirem beyine gönderilerek gönderilen malzeme hakkında Sirem beyinden temessük alınıp durumun bildirilmesi.



1837

İzvornik'den Böğürdelen'e kadar Sava'nın iki yakasında olan kazaların kadılarına

Ordu    Böğürdelen    yakınlarından    geçeceğinden,    Böğürdelen'de    bulunan

konaklara belirtilen miktarlarda arpa, ekmek, yulaf ve kapluca hazırlanarak gemilerle veya başka yollarla götürülüp teslim edilmesi ve konaklarda zahîre hususunda sıkıntı çekilmesine meydan verilmemesi.



1838

Tımışvar beylerbeyine, defterdarına ve kadısına

Tımışvar'a gönderilen Pertev Paşa ve emrindeki askerlere, zahîre sıkıntısı

olduğu söylenerek zahîre verilmediği duyulduğundan, daha önce anbara konan zahireden verilerek ya da başka bir yerden tedârik edilerek kendilerine bu hususta sıkıntı çektirilmemesi.



1839

Modava ve Tımışvar kadılarına

Tımışvar taraflarına gönderilen askerler için zahîreye ihtiyaç bulunduğundan,

menzillerde belirtilen miktarlarda zahîre hazırlanması.




1840

Semendire ve Belgrad kadıları ile dizdarlarına

Seferde kullanılacak topları ve top arabalarını alıp götürmek üzere gönderilen

arabacılar kethüdâsı, arabaları alıp topları almadan Hram'a gittiğinden, topları almak üzere geri döndüğünde, götürdüğü arabalara göre her arabaya ne cins top lâzım ise Belgrad ve Semendire'den alması; topların derhal kaleden çıkarılıp gemilere yüklenmesi ve her topa ellişer adet gülle verilerek yeteri kadar azeb ve hisar eri ile birlikte Hram'a gönderilmesi; ne kadar top çıkarıldığının, kaç gemiye yüklendiğinin ve hangi gün gönderildiğinin de bildirilmesi.


22 Zilkâde 973 (10 Haziran 1566)



1841

Segedin beyine

Ordu-yı hümâyun için liva dahilinde koyunu olanlardan bıçağa yarar otuz bin

erkek koyun tedârik edilerek Ordu-yı hümâyun geldiğinde sahipleri veya vekilleri tarafından götürülüp sattırılmasının temin edilmesi.



1842

Vidin beyine

Sefer için Vidin'deki gemilerin bir kısmının yola çıktığı, bir kısmının da

çıkmak üzere olduğu, ancak Niğbolu'dan gelecek gemilerin henüz yola çıkmadığı haber alındığından, Vidin'deki gemiler yola çıktıktan sonra gemi çıkarmaya götürdüğü görevliler


ile birlikte Niğbolu gemilerinin çıkmasına da yardım etmesi ve gemilerin tamamının yola çıkması için gereken gayreti göstermesi.



1843

Alacahisar kadısına

Suyun karşıya geçmeye müsait olmamasından dolayı askerler karşıya

geçemediği ve bu taraftan ilerlemeye karar verildiğinden, karşıda olan konaklarda daha önce hazırlanması emrolunan zahîrenin başka bir emir beklemeden âcilen Yabokofça, Şoylak ve Köprübaşı konaklarına geçirilmesi; ayrıca Ordu-yı hümâyun için daha önce istenilen koyunların da eksiksiz olarak istenen yere götürülmesi, aksi halde görevinden alınıp cezalandırılacağı.



1844

[Niğbolu Beyi] Mehmed Han'a

Sipahileri alaybeyi ile birlikte gemilere bindirerek boğazı geçirip yukarı

göndermesi emredildiği halde ne sipâhilerin, ne de gemilerin hâlâ yola çıkmadığı haber alındığından, sipâhilerini âcilen gemiler ile yukarı geçirip oradan beylerbeyinin yanına gitmesi ve emrindeki askerleri gereği gibi zapturapt altına alarak halka zulmetmelerine meydan vermemesi; ayrıca eşya taşıma bahânesiyle halktan araba ve hayvan kiralanıp ücretinin ödenmediği duyulduğundan böyle bir şeye izin vermemesi ve hak sahiplerine ücretlerinin ödenmesini sağlaması.



1845

Peçuy Beyi Hamza Beye

Pojega beyinin mektup göndererek köprü kurulması istenen yerlerde Drava

nehrinin yükselmesinden dolayı köprü kurulmasının mümkün olmadığını ve başka bir yerde köprü kurulması gerektiğini bildirmesi üzerine, kararlaştırılacak yere göre kereste hazırlamaları hususunda Pojega ve Sekçuy beylerine emir gönderildiğinden, adı geçen beyler ile müşavere edilerek köprü kurulacak yerin tesbit edilmesi ve köprü için yeteri kadar kereste hazırlaması.



1846

Pojega ve Sekçuy beylerine

Drava nehrinin yükselmesi ve köprü kurulmak istenen yerde köprü

kurulmasının mümkün olmadığı bildirildiğinden, köprü kurulmaya münasip başka bir yer bulunarak ona göre kereste hazırlanıp, durumun bildirilmesi ve daha sonra gelecek emre göre hareket edilmesi; bu hususta Peçuy beyine de emir gönderildiğinden, onunla da müşavere edilmesi.


23 Zilkâde 973 (11 Haziran 1566)



1847

Resava kadısına

Kazası dahilinde tesbit edilen konaklarda asker için, belirtilen miktarlarda arpa,

ekmek vs. zahîre hazırlaması ve diğer kadılara da bu hususta yardımcı olması.




1848

[Semendire Beyi] Bayram Bey'e

İnşâsı emrolunan köprü için ne kadar gemi lâzım olduğu, nerede kurulacağı, ne

zaman biteceği ve eni ve boyunun ne kadar olacağı hususlarında bilgi vermesi.




1849

Segedin beyine

Daha önce istenen koyunların dışında, bir miktar da sığır tedârik edilmesi ve

cerahor yazılıp gönderilmesi gerektiğinden, eğer Solnok beyinin yanında ise izinli olarak gelip bu işle kendisinin ilgilenmesi veya güvenilir bir voyvodasını bu iş için görevlendirmesi; ayrıca Varadin'den Segedin'e Segedin'den Solnok'a kaç konak olduğu, her konağın arasının ne kadar uzaklıkta olduğu ve köprü yapımına elverişli yer olup olmadığını da araştırarak ayrıntılı olarak bildirmesi.



1850

Solnok beyine

Yanında bulunan Segedin beyi asker için koyun ve cerahor tedârik etme

hizmeti ile görevlendirildiğinden, bu görevi yerine getirmesi için adı geçene izin vermesi; kendisinin de mümkünse sancağı dahilinden asker için koyun hazırlaması ve cerahor göndermesi .



1851

Radonik [Rudnik] kadısına

Kaza dahilinde toplanan zahîrenin yarısının Batıçne, yarısının da Akkilise

konaklarına getirilmesi.




1852

Belgrad Azeb Ağası Pîrî'ye

Belgrad tarafında mirî hizmete tayin olunduğundan, âcilen Belgrad'a giderek

görevine başlaması.




1853

Vidin beyine

Tuna'ya gelecek gemilere kaptan tayin olunan Kocaili Beyi Ali Bey, Südde-i

saâdet'e mektup göndererek, Karadeniz'den gelecek gemiler ile Niğbolu gemilerinin Tuna'dan yukarı çıkarılması için eskiden olduğu gibi Vidin halkının yardım etmesini talep ettiğinden, bu hususta kendisine gereken yardımın yapılması.



1854

Vidin beyine

Vidin'deki gemilerin bir kısmının yola çıktığı, bir kısmının da çıkmak üzere

olduğu fakat Niğbolu'da yapılan gemilerin hiçbirinin Tuna'ya çıkmadığı haber alındığından, gemileri çıkarması için Niğbolu beyine emir gönderildiği; Vidin'deki gemileri çıkarmaya giden görevlilerin işi bitince Niğbolu'dan gelen gemilerin çıkarılmasına da yardımcı olmaları.




1855

Vidin beyine

Ordu-yı hümâyun zahîresi için sancak kadıları tarafından gönderilecek

koyunları getirmek üzere işe yarar adamlar tayin olunması ve koyunların geciktirilmeden Ordu-yı hümâyun'a yetiştirilmesi.



1856

Belgrad'dan ötede olan Mozaviçe, Grabofça, Debriciye, Pridoriçe ve Köprübaşı konaklarının bulunduğu yerlerin kadılarına

Askerlerin zahîre ihtiyacı için, tayin olunan konakların her birinde biner müd

arpa, alef, mahlûta ve yüz bin akçelik ekmek hazırlanması.




1857

Belgrad, Böğürdelen, İzvornik ve Tuzla kadılarına

Askerin konaklaması için Belgrad'dan Köprü'ye kadar Moraviçe, Grabofça ve

Pridoriçe köyleri konak yeri olarak tayin olunduğundan, buralara yakın yerlerden geciktirilmeden her konağa biner müd arpa, alef, mahlûta ve yüz bin akçelik ekmek tedârik edilmesi.



1858

[Semendire Beyi] Bayram Bey'e

Parakin kazasından tedârik olunan un ve arpanın mirî gemilerle Semendire

anbarlarına götürülmek üzere iken Vezir Pertev Paşa'nın maiyyetinde bulunan askerlerin zahîre sıkıntısı çekmeleri üzerine Hram İskelesi'ne götürüldüğü duyulduğundan, bundan sonra zahîrenin başka yere gönderilmemesi ve Semendire'ye götürülüp anbarlara konması.



1859

[Semendire Beyi] Bayram Bey'e

Top nakli için on adet geminin mevcut olduğu ancak kazma kürek vs. hırdavat

için gemiye ihtiyaç duyulduğu bildirildiğinden, bunlar için de yeteri kadar gemi tedârik olunması, ayrıca dört adet de at gemisi hazırlanması; rutubetlendiği duyulan barutun da orada bulunan topçubaşı nezaretinde havaların müsait olduğu zaman serilip kurutulması.



1860

Semendire ve Hram kadılarına

Gemileri çıkarmak için Köprü'ye gidecek olan Mehmed Han'a yeteri kadar

şayka verilmesi.




1861

Topçubaşına

Semendire Beyi Bayram Bey tarafından on adet bünyadlı top gemisinin

yapımının bittiği bildirildiğinden, bunlardan beşine top ve top mermileri ile gemilerin alabileceği kadar kürek ve kazma yüklenmesi ve hazır olarak bekletilmesi.



1862

Topçubaşına

Top arabaları tekerleği, top döşemesi ve metris damları için lâzım olan kiriş ve

metris damı ağacının, bu işle görevlendirilen Dergâh-ı muallâ arabacılarından Rüstem ve


arkadaşları tarafından Belgrad'da hazırlandığı bildirildiğinden, bu malzemelerin gemilere yükletilmesi ve hazır olarak bekletilmesi.



1863

İzvornik sancağı kadılarına

Semendire beyi tarafından gönderilen mektupta Belgrad'a getirilip teslim

olunması gereken zahîre ve kürekçilerin henüz gelmediği bildirildiğinden, emrolunan zahîre ve kürekçilerin âcilen götürülüp teslim edilmesi.



1864

İzvornik beyine ve Böğürdelen kadısına

Daha önce gönderilen emir gereğince istenen cerahor ve zahîrenin, halkın

çeşitli bahâneler öne sürmesi ve sancakbeyinin gerekli yardımı yapmaması sebebiyle gönderilemediği bildirildiğinden, bu konuda görevlilerin birbirleriyle yardımlaşması; knezlerin, papazların ve a‘yânın çağrılarak bu konuda kendilerine gerekli tenbihte bulunulması; ayrıca gemilerin de âcilen gönderilmesi ve gecikme sebebinin bildirilmesi; aksi halde muhalefette bulunanların cezalandırılıp, ihmali görülen görevlilerin görevden alınacakları.



1865

Tuna'ya gidecek gemilere kaptan tayin olunan Kocaili Beyi Ali Bey'e

Pertev Paşa'ya Belgrad'dan on adet şahî ve kırk adet hurde darbzen verilmesi

emrolunduğu, ancak paşa darbzenlerin arabalarını alıp derbzenlerin kendisindeki darbzenlerden verilmesini istediğinden, paşaya yanında götürdüğü gemi mühimmâtından on adet şahî ve kırk adet hurde darbzen vermesi ve onların yerine de Belgrad'da bulunan darbzenleri alması.


24 Zilkâde 973 (12 Haziran 1566)



1866

Karaman beylerbeyine

Askerin zaptı için gönderilen İskender Çavuş'un bazı alaybeyileri ile güvenliği

sağlamakta olduğu, fakat bazı kapı halkı, Anadolu tâifesi, akıncı vs. tâifenin Karaman askeri arasına karışıp fesad çıkarttıkları ve dirlikleri bilinemediğinden cezalandırılamadıkları bildirildiğinden, askerin gereği gibi zaptedilip, bu davranışları yapanların yakalanması ve özellikle akıncı tâifesinden olanların haklarından gelinmek üzere Ordu-yı hümâyun'a gönderilmesi.



1867

Alacahisar kadısına

Gönderilmesi istenen koyunlara Havâss-ı hümâyun eminlerinin karşı çıktığı

bildirildiğinden, her kimde koyun varsa tayin olunduğu üzere gönderilmesi ve karşı çıkanların isimlerinin bildirilmesi.



1868

Semendire beyine


Kükürde ihtiyaç duyulduğundan her kimde kükürt varsa satın alınması.



25    Zilkâde 973 (13 Haziran 1566)



1869

Klis Beyi Hüsrev Bey'e

Klis'te Blay sahrâsı adıyla bilinen yerleri, vilâyetin tahriri sırasında bazı

şahısların, kendi üzerlerine maktû kaydettirerek oraya gidip yerleşmek, etrafı imar ve ihya etmek isteyen kişilere engel oldukları, halbuki bu arazinin otuz yıldan bu yana boş ve verimsiz olduğu, engel olan şahısların hiçbir şekilde araziyi işlemedikleri ve boş bıraktıkları bildirildiğinden, arazinin oralara gelip yerleşmek ve ziraaat etmek isteyenlere tahsis edilmesi, üzerimize maktûdur diye engel olanların dikkate alınmaması; ayrıca Lika nahiyesindeki tamire muhtaç olduğu arzedilen kale ile diğer harap kalelerin de tamir ettirilmesi.



1870

Varadin kadısına

Dimitrofça kazasında tayin olunan üç konağa kendisin de zahîre tedârik ederek

yardımda bulunması.




1871

Semendire beyine

Böğürdelen'de kurulan köprü tamamlandıktan sonra Varadin'de kurulması

kararlaştırılan köprü için mümkün olursa kendisinin bizzat giderek ilgilenmesi, mümkün olmaz ise işe yarar bir adam ile köprü yapımından anlayan bir mimar göndererek köprünün kurulmasına yardımcı olması; köprü yapımı için gemi yetmezse Sirem ve Pojega'da bulunan at gemileri ile zahîre gemilerinin kullanılması; ayrıca Böğürdelen'de kurulmakta olan köprünün son durumu hakkında da bilgi verilmesi.



1872

Sirem beyine

Varadin'de    kurulacak    köprü    için    Semendire    Beyi    Bayram    Bey

görevlendirildiğinden, gerek köprü yapımında gerekse levâzım ve mühimmât tedârikinde kendisine gereken yardımın yapılması.



1873

Sirem beyine

Varadin'de kurulacak köprü için Pojega Beyi Nasuh Bey'den otuz altı adet

gemi istendiği; eğer gelecek gemiler yetmezse zahîre gemilerinden takviye olunması; Semendire beyinden de mimar ve işe yarar adam isteyip münasip bir yerde geniş ve sağlam bir köprü yaptırması.



1874

Budun beylerbeyine

Daha önce hazırlanması emrolunan on topdan başka hisar döğmek için yirmi


adet daha on altı, on dört, on bir, on ve sekiz vukıyyelik toplar ile beş kantar ot hazırlanması; ayrıca düşmanın durumu hakkında ayrıntılı bilgi edinilip gönderilmesi.



1875

Budun beylerbeyine

Ordu birkaç güne kadar Belgrad'a varacağı halde kendisinden uzun zamandır

düşmanın durumu hakkında herhangi bir bilgi gelmediğinden, bunun sebebini arzetmesi ve düşmanın durumu hakkında ayrıntılı bilgi edinip işe yarar esirler alarak Südde-i saâdet'e göndermesi; bu hususta beylerbeyiliğine bağlı serhad beylerine de gerekli tenbihte bulunması .



1876

Pojega beyine

Varadin'de kurulacak köprü için Ösek'te yaptırılan köprü gemilerinin döşeme,

sepet vs. levâzımâtıyla birlikte eksiksiz olarak Varadin'e gönderilip Sirem beyine teslim edilmesi.



1877

Pojega beyine

Emredilen işlerin tamamlandığı, gemiler, şaykalar, at gemileri, top döşeme

tahtaları, zahîre, ekmek, kürekçi ve cerahor hazırlanıp yalnızca köprü kurma işi kaldığı hususunda gönderdiği mektubun alındığı; bu durumda top döşeme tahtaları ile karaağaç tahtalarından yarısının gemilere yüklenerek Varadin'e gönderilmesi, diğer yarısının da uygun bir yerde muhâfaza edilmesi.



1878

Hamza Bey'e

Şimdiye kadar defalarca hüküm gönderilmesine rağmen hâlâ düşmanın durumu

hakkında bir haber veya işe yarar esir elde edilip gönderilmemesinin sebebinin bildirilmesi; ordu Belgrad'a yaklaşmakta olduğundan âcilen düşmanın nerede bulunduğu, sayısı, nerede toplandıkları konusunda doğru haberler elde edilmesi ve ayrıntılı bir şekilde bilgi verilmesi.



1879

Topçubaşıya

Budun    beylerbeyine    kale    döğmeye    yarar    otuz    adet    top    hazırlaması

emredildiğinden, bu toplara, cinslerine göre ne kadar gülle gerekiyorsa deftere edilip bir topçu ile beylerbeyine gönderilmesi ve ne kadar gülle gönderildiği ile güllelerin nerelerden tedârik edildiğini de bildirmesi.



1880

Belgrad dizdarına

Dergâh-ı muallâ çavuşlarından Ferhad ile Belgrad'a gönderilen suçlunun

Belgrad Kalesi'nde hapsolunması.




1881

Belgrad kadısına

Ordu-yı hümâyun için tedârik olunan bin kile arpanın yeniçeri tâifesinin


ağaları ile beraber gelip birkaç gün kalmaları halinde yetmeyeceğine, bazı kimselerin elinde bulunan arpa mühürlenmek istendiğinde bazı kimselerin para ile satın aldıkları yolunda cevap verilerek mühürlettirilmediğine ve Öziçe kadısının zahîre tedâriki hususunda gereken yardımı yapmadığına dair gönderdiği mektubun alındığı ve zahire tedârikinde yardımcı olması için Öziçe kadısına hüküm gönderildiği; kendisinin de mümkün olduğu kadar çok zahîre tedârik etmesi ve elinde zahîre bulunanların bu şekilde direnmelerine meydan vermeyip, anbarlardaki zahîreyi mühürlemesi.



1882

Öziçe kadısına

Kendisine daha önce zahîre tedârikinde Belgrad kadısına yardım etmesi

hususunda emir gönderildiği halde gereken yardımın yapılmadığı bildirildiğinden, emre aykırı iş yapmaması ve bol miktarda arpa, ekmek tedârik ederek Belgrad kadısına yardımda bulunması.



1883

Akıncı beylerinden Süleyman Bey'e

Geçen sene sefere gelen akıncı tâifesinin gereği gibi zaptedilmedikleri için

reâyâya zulmettikleri duyulduğundan, bu sene de aynı şekilde hareketler meydana gelmemesi için akıncı tâifesinin zapturapt altına alınması; aksi takdirde neticenin kendisine ait olacağı.



1884

[Semendire Beyi] Bayram Bey'e

Ordu-yı hümâyun için daha önce gönderilen emirle sancağı dahilinden tedârik

olunması istenen koyunların Haydar Çavuş aracılığıyla âcilen sürdürülüp Sirem tarafına geçirilmesi.


26    Zilkâde 973 (14 Haziran 1566)



1885

Pertev Paşa'ya

Kendisiyle gönderilen sol ulûfeciler ile sağ garib yiğitlerden hayli kimsenin

gelmediği duyulduğundan, adı geçen bölüklerin ağalarından mühürlü mevcut defterlerinin alınarak Südde-i saâdet'e gönderilmesi.



1886

Eflak ve Boğdan voyvodalarına

Daha önce Eflak ve Boğdan'dan Tımışvar'a gönderilmesi emredilen askerlerin

henüz gelmediği bildirildiğinden, sözkonusu askerlerin bir an önce yola çıkarılarak Tımışvar'a gönderilmesi.



1887

Hram kadısına

Eflak ve Boğdan tarafına gönderilen Ahmed Çavuş'a bir şayka tedârik edilerek

gideceği yere ulaştırılması.




1888

Semendire ve Sirem beylerine

Varadin'de yapılacak köprü için Dergâh-ı muallâ çavuşlarından Dürûdger

Mehmed Çavuş mübaşir tayin olunduğundan, görev yerine giderek geniş ve sağlam bir köprü yapılması için gereken gayreti göstermesi.



1889

Rumeli beylerbeyine

İşlediği suçlardan dolayı yakalanıp Belgrad Kalesi'nde hapsolunan Divane

Hızır'ın suç ortağı olan arkadaşlarının da yakalanarak hapsolunmaları.




1890

Filorina kadılarına

Filorina'da ikâmet eden Cafer Voyvoda adlı sipâhinin kulu Hasan bin Abdullah

ve arkadaşlarının sâbit olan suçlarından dolayı küreğe konulmak üzere sicil sûretleriyle birlikte İstanbul'a gönderilip Galata eminine teslim olunması ve teslim olunduğuna dair temessük alınması.


27    Zilkâde 973 (15 Haziran 1566)



1891

Topçubaşına

Belgrad'dan Pertev Paşa'ya verilmesi emrolunan on şahî ve kırk küçük

darbzeni almak üzere arabalarıyla giden arabacılar kethüdâsının darbzenleri almadığı bildirildiğinden, olayın aslının arzedilmesi ve Ordu-yı hümâyun Belgrad'a gelinceye kadar bütün silahların gemilere konularak hazırlıklı bulunulması.



1892

Topçubaşına

Demirkapı'ya gelen gemilerin Tuna'dan yukarı çıkartılması için yeteri kadar

adam gönderilerek gerekli yardımda bulunulması ve mirî esirler için peksimed pişirtilip âcilen Tuna gemileri Kaptanı Ali'ye teslim edilmesi.



1893

Bana, İsfirlik Banası, Koçanya, Alacahisar ve Parakin kadılarına

Bana kadısının mektup göndererek, kaza dahilindeki martaloslara serdâr olan

Banalı Müezzin Mustafa'nın serdarlığı esnasında halkın huzur içerisinde yaşadığı, Koçanya ve çevresindeki ehl-i fesâdın faaliyette bulunamadığı ve halkın güvenlik içinde olduğu, ancak Müezzin Mustafa'nın vefatıyla birlikte harâmi ve ehl-i fesâdın tekrar ortaya çıktığı ve huzurun bozulduğu yolunda kendisine gelen şikâyetleri bildirmesi üzerine, Semendire'nin Lefçe nahiyesinde timara mutasarrıf olan Mustafa'nın Bana kazasındaki martalos ve primikürlere serdar olarak tayin edildiği; bu sebeple adı geçenin sefere katılmaması ve kaza dahilinde ve Koçanya dağlarında ortaya çıkan ehl-i fesâd ve harâmilerin faaliyetlerinin önlenip cezalandırılmaları için emrindeki martalos ve primikürlerle birlikte mücadele etmesi; bunlar yetmediği takdirde kendisine yeteri kadar il eri verilmesi ve ehl-i fesâdın önüne geçilip halkın huzurunun sağlanması.




1894

Parakin ve Resava kadılarına

Morova nehri üzerinde kurulan köprünün bozulup gemilerin Belgrad'a

götürülmesi hizmetine timar erbâbından Mustafa'nın tayin olunduğu ve kendisinin, kürekçiler için dört bin akçe verilerek o tarafa gönderildiği; adı geçen geldiğinde yeterli miktarda kürekçi temin edilerek gemilerin Belgrad'a gönderilmesine yardım edilmesi.



1895

[Semendire Beyi] Bayram Bey'e

Varadin'de kurulacak köprüye Ösek'ten gelecek gemilerden başka ne kadar

gemi gönderildiği, köprü için zahîre gemilerinden bozulan gemi olup olmadığı, Pertev Paşa'ya verilecek darbzenlerin verilip verilmediği hususlarının bildirilmesi ve ihracı emrolunan koyunun çıkarılması için voyvodaların kadılara gönderilerek koyunların hazır edilmesi; ayrıca Niğbolu ve Vidin'den geçecek gemilere yardım edilmesi için ilgili kadılara hüküm gönderildiği, kendisi tarafından da bu konuda voyvodalara tenbihte bulunulması; bunlardan başka Vidin'e gelmesi gereken elli iki adet köprü gemisi geldi ise, köprü kurmakta adam ve malzeme eksikliğinden dolayı zahîre gemilerinin bozdurulmasına gerek duyulmaması için, gemilerin bir an önce Belgrad'a, oradan da Varadin'e ulaştırılması.



1896

Semendire kadısına

Tuna'dan gelecek gemilerde bulunan mirî esirler için peksimed pişirtilip Tuna

gemileri Kaptanı Ali'ye teslim edilmesi; ayrıca Belgrad'a çıkacak gemilere de, kaza dahilinden yeteri kadar adam ve şayka gönderilerek yardımcı olunması.



1897

Semendire dizdarına

Kalede bulunduğu bildirilen güherçile ve kükürtten on beşer kantarın Tuna

gemilerine kaptan tayin olunan Kocaili Beyi Ali'ye verilmesi.




1898

Koçanya, Resava ve Belgrad'a gelinceye kadar sahillerin iki yakasında bulunan kazaların kadılarına

Demirkapı tarafından gelecek olan gemilerin Belgrad'a çıkarılması için adama

ihtiyaç duyulduğu bildirildiğinden, Havâss-ı hümâyun eminleri ve voyvodalarının da bu konuda gereken gayreti göstermeleri ve yeteri kadar adam göndererek gemilerin Belgrad'a götürülmesine yardımcı olmaları.



1899

Koçanya, Resava ve Hram'dan Belgrad'a varıncaya kadar Tuna kenarında olan kazaların kadılarına

Demirkapı'ya gelen gemilerin Belgrad'a çıkarılması için yeteri kadar adam

gönderilmesi; ayrıca ihtiyaç duyulduğunda yeteri kadar kürekçi de görevlendirilip gereken yardımın yapılması.



1900

Alacahisar, Koçanya, Resava ve Semendire kadılarına

Morova Köprüsü'nün yapımında kullanılan gemiler, Evren Çavuş ile Belgrad'a


gönderildiğinden, gemilere geçtiği yerlerde gereken her türlü yardımın yapılması.




1901

Alacahisar beyine ve kadısına

Hakkındaki şikâyet üzerine görevinden alınan Alacahisar kadısı hakkında

gerekli teftişin yapılarak haksızlığa uğrayanlar varsa haklarının iade edilip, sonucun ayrıntılı olarak bildirilmesi.



1902

Karaman beylerbeyisine giden yolun üzerinde bulunan kazaların kadılarına

Karaman askerinin zahîre hususunda sıkıntı çektiği, halkta bulunan zahîrenin

de akçe karşılığı istendiği halde verilmediği bildirildiğinden, beylerbeyi tarafından zahîre tedârikiyle görevlendirilen adamlar geldiklerinde, kendilerine bedeli mukabilinde yeterli miktarda zahîre verilmesi ve askere bu hususta sıkıntı çektirilmemesi.



1903

Belgrad kadısına

Daha önce tedârik edilip Sirem'e geçirilmesi emredilen koyunlar henüz Sirem'e

geçirilmemiş ise, ordu gelmeden önce Sirem'e geçirilmesi; ayrıca kendisinden kürekçi de istenilmiş ise kürekçilerin de hazırlanması.


28 Zilkâde 973 (16 Haziran 1566)



1904

Hacı Hasan Çavuş'a ve Mustafa Çavuş'a

Eflak ve Boğdan askerlerinin yolda ve konaklarda gereği gibi zaptedilerek

halktan parasız bir şey aldırılmaması ve halka zulmetmelerine meydan verilmemesi.




1905

Modava kadısına

Demirkapı tarafından gelecek gemilerin Semendire'ye ulaştırılabilmesi için

Modava kazasına geldiklerinde iki bin adam hazırlanarak gemilerin Semendire'ye ulaştırılmasına yardımcı olunması.



1906

Vidin beyine

Kendisinin gemileri bırakıp gitmek üzere olduğu haber alındığından, gemileri

Semendire'ye çıkarmadan başka bir yere gitmemesi ve gemileri Semendire'ye ulaştırması; aksi halde yoldan geri döndürüleceği.



1907

Beçkerek kadısına

Konak yeri olarak tayin olunan Sürdük ve İslankamin'de zahîre hazırlanması

hususunda ilgili kadılara hükm-i şerif gönderildiği; kendisinin de adı geçen konaklara belirtilen miktarlarda arpa ve ekmek götürüp teslim etmesi.




1908

İslankamin ve Varadin kadılarına

Konak yeri olarak tayin olunan İslankamin ve Sürdük'te, belirtilen miktarlarda

zahîre ve yiyecek hazırlanması.




1909

Alacahisar kadısına

Alacahisar dağlarında ortaya çıkan eşkıyanın üzerine il erleri ile gidilerek

yakalanmaları, aksi halde eşkıyanın verdiği zararın kendisinden ve il erlerinden tazmin edileceği.



1910

Dimitrofça kadısına

Daha önce Dimitrofça kazası dahilinde tayin olunan üç konak için hazırlanan

zahîrenin âcilen İslankamin ve Varadin konaklarına götürülmesi ve zahîre hususunda sıkıntı çekilmemesi için gerekli tedbirlerin alınması.



1911

Koçanya, Güğercinlik ve Semendire kadılarına

Demirkapı tarafından Belgrad'a gelecek gemilere kaptan olan Kocaili Beyi Ali

Bey gönderdiği mektupta, gemilerde yeteri kadar adam bulunmadığını ve henüz tehlikeli mahallerden geçilmediğini belirterek yardıma ihtiyacı olduğunu bildirdiğinden, gemilerin Belgrad'a kadar güvenlik içerisinde ulaştırılabilmesi için kazaları dahilinden iki bin kişi görevlendirilerek Güğercinlik kadısının Koçanya kazasına kadar, Koçanya kadısının Semendire'ye kadar, Semendire kadısının da Belgrad'a kadar gereken yardımı yapmaları ve gemileri Belgrad'a ulaştırmaları.



1912

Pojega beyine

Köprünün Valpova'nın alt veya üst yanında kurulmasından vazgeçilip

Varadin'de kurulması kararlaştırıldığından, Ösek'te inşâ olunan otuz altı adet köprü gemisinin bütün levâzımâtı ile birlikte âcilen Varadin'e gönderilmesi.



1913

[Niğbolu Beyi] Mehmed Han'a

Durumunu bildirdiği gemilerin Semendire'ye ulaştırılması için, sipâhileri ile

dönüp gemileri âcilen Semendire'ye götürmesi ve daha sonra sipâhileriyle birlikte Tımışvar'a dönmesi.



1914

Sirem beyine

Daha önce emredildiği üzere köprü Varadin'de kurulacağından, Ösek'teki otuz

altı parça gemi ile Semendire'deki otuz parça geminin Sirem'e gönderilmesi hususunda her iki beye de hükümler gönderildiği; kendisinin de bu kadar geminin köprü kurmaya yetip yetmeyeceğini araştırması ve eğer yetmeyecek ise zahîre gemilerini de kullanarak geniş ve sağlam bir köprü kurması; ayrıca köprünün boy ve eninin ne kadar olacağı ve ne zamana kadar tamamlanacağını da ayrıntılı olarak bildirmesi.




1915

[Semendire Beyi] Bayram Bey'e

İlok'da mevcut olduğu bildirilen arpanın, kullanılmaya elverişli ise Varadin'e

gönderilmesi; ayrıca aşağıdan gelen gemilerin Belgrad'a çıkarılması için de sancak kadıları ile voyvodaların âcilen yeteri kadar adam görevlendirmeleri ve gemilerin Belgrad'a çıkarılması.



1916

Kocaili beyine

Götürdüğü gemileri tehlikeden uzak bir yere çıkardıktan sonra, gemilerin

başına bir kalite ile yarar bir reis görevlendirerek kendisinin âcilen orduya katılması.




1917

konulması.

Kocaili beyine

Sinan Çavuş ile gönderilen üç suçlunun teslim alındıktan sonra küreğe



29 Zilkâde 973 (17 Haziran 1566)



1918

[Semendire Beyi] Bayram Bey'e

Varadin'de inşâ olunan köprünün en kısa zamanda yetişmesi gerektiğinden

Vidin'den gelecek elli iki adet köprü gemisinin reâyâ tarafından âcilen getirilmesi; kendisinin de Sirem'e gidip Sirem beyi ile birlikte çalışarak, kendi yaptırdığı köprüden artan gemiler ile Vidin ve Ösek'ten gelen köprü gemilerini kullanarak köprüyü en kısa zamanda tamamlaması.



1919

Sirem beyine ve kadılarına

Varadin'de inşâ olunacak köprüde kullanılacak kerestenin taşınması için

arabaya ihtiyaç duyulduğundan, yeteri kadar araba temin edilerek döşeme vs. malzemenin nakledilmesi; ayrıca köprü gemilerini götürmek için de yeterli sayıda kürekçi ve cerahor gönderilmesi.



1920

Sirem beyine

Köprünün durumuna ve sipâhilerinin, kendi yanında hizmette bulunup, köprü

için gereken malzemeleri Bayram Bey'in getirmesi yolundaki taleplerine dair gönderdiği mektubun alındığı ve talebi doğrultusunda Bayram Bey'e, köprü gemisi, kerestesi vs. malzeme ile birlikte Sirem'e gitmesi hususunda emir gönderildiği; kendisinin de Bayram Bey ile birlikte köprü hizmetini tamamlaması ve köprü bittikten sonra daha önce kendisine göndermesi emrolunan koyunları ve cerahorları hisar erleri ile geçirip göndermesi; ayrıca Pojega beyine yazılıp kendisine gönderilen hükmü de yerine ulaştırması.



1921

Pojega beyine

Ösek'te yaptırdığı köprü gemilerini gemi döşemeleri, dülgerleri, demircileri vs.


mühimmâtıyla birlikte eksiksiz olarak Varadin'e gönderip Sirem beyine teslim etmesi.




1922

Segedin beyine ve kadısına

Sancak dahilinde kaç konak olduğunun bildirilmesi, menzillerde olan azmak ve

batakların kontrol edilerek lâzım olan yerlere yeteri kadar köprü yapılması, konaklara zahîre hazırlanması ve Peçuy karşısında İsfetiandaş adıyla bilinen azmağın iki üç yerinde geniş köprüler yaptırılması.



1923

[Semendire Beyi] Bayram Bey'e

Sirem beyi, Varadin'de yapılacak köprü için dülger ve demirci kalmadığını,

sancağında bulunanlardan hepsinin Böğürdelen'deki köprü yapımında istihdam edildiğini, köprü levâzımının da bundan sonra tedârik olunsa bile köprünün zamanında yetişmeyeceğini bildirdiğinden, kendisinin Varadin'deki köprü için Vidin ve Ösek'ten gelen gemilere ilaveten Böğürdelen'de yapılan köprüden artan gemiler ile orada istihdam edilen dülger ve demircilerden yeteri kadarını orada bırakıp fazlasını alarak köprü levâzımâtı ile birlikte Varadin'e götürüp köprünün yapımına başlaması.



1924

Vidin beyine

Havâss-ı hümâyun reâyâsından bazı harâmilerin ev basıp hırsızlık yaptıkları,

yakalananların mahkemede suçlarını itiraf ettikleri ve suçları mahkeme tarafından tescil edildiği halde Havâss-ı hümâyun âmillerinin görevlerini yapmayarak suçluların gereken cezayı çekmelerine engel oldukları bildirildiğinden, hırsız ve harâmilerden suçlarını itiraf edip mahkemece suçları tescil edilenlerin mahallerinde siyâset olunmaları.



1925

Erdel kralına

Düşmanın sürekli gelmekte olduğu, Tokay Kalesi yakınında köprü kurmaya

başladıkları, hisarlarına harp âletleri göndermekte oldukları ve bazı köyleri yakmaya teşebbüs ettikleri yolunda gönderdiği mektubunun alındığı; ordu gelinceye kadar emrindeki beyler ile birlik olup düşmana karşı koyması ve memleketin muhâfazası için gereken gayreti göstermesi.



1926

Semendire kadısına

Erdel kralının adamının, Kraşova'ya varıncaya kadar yanına bir adam katılarak

gönderilmesi.




1927

Bosna beyine

Zilhicce ayında Sirem'e, oradan da Varadin'de yapılmakta olan köprüden

geçilerek Segedin'e varılması kararlaştırıldığından, kendisinin de sefere katılamayacak olan alçak halli sipâhilerden yüz elli kadarını ayırıp başlarına birini başbuğ tayin ederek, knezlere vs. gönüllü tâifesine de gerekli tenbihte bulunduktan sonra memleketin muhâfazasında bırakıp, geri kalan sipâhiler ve gönüllü askerlerle gelip Ordu-yı hümâyuna katılması.




1928

Klis beyine

Bosna beyine Bosna'nın muhâfazası için bir miktar sipâhi bırakarak Ordu-yı

hümâyun'a katılmasının emrolunduğu; kendisinin de düşman tarafından Bosna tarafına herhangi bir saldırı yapılma ihtimaline karşı uyanık bulunup, gerektiğinde yardıma gitmesi.



1929

Vidin beyi ile Koçanya, Fethülislâm ve Semendire kadılarına

Demirkapı    tarafından    gelecek    gemilerin    âcilen    Belgrad'a    ulaştırılması

gerektiğinden, Vidin beyinin, sancağı dahilindeki reâyâdan yeterli miktarda adam görevlendirip, gemileri sıkışık bölgelerden çıkartmak hususunda gerekli gayreti göstermesiher kadının, kazasına ulaşan gemileri adam toplayarak diğer kazaya ulaştırmak sûretiyle gemileri Belgrad'a iletmeleri.



1930

Pakriç beyine

Sancağın muhâfazası için yerine güvenilir bir adam tayin ederek kendisinin

gelip Ordu-yı hümâyun'a katılması.




1931

Böğürdelen, Semendire ve Goryan kadılarına

Gönderilen mektupta, bölgelerinde arpa sıkıntısı olduğu için her konağa beş

yüz müd arpa tedârik edilmesi konusundaki emrin yerine getirilmesinin mümkün olmadığının bildirildiği, ancak her kadı'nın önceki emirde belirtilen miktarlarda zahîreyi tedârik ederek ilgili konaklarda hazır etmeleri.



1932

Bana kadısına

Kazası dahilinden yeteri kadar zahîre ve ekmek tedârik ederek Ordu-yı

hümâyun kazaya yaklaştığında getirip teslim etmesi.




1933

Semendire kadısına

Semendire'den alınan toplar ile köprü gemilerini götürmek üzere hazırlanan

cerahorların Mehmed Han'ın adamları tarafından Belgrad'a götürüldüğü ve gemilerin kaldığı bildirildiğinden, Semendire'de bulunan hisarlardan ve köylerden cerahor yazılarak top gemileri ve köprü gemilerinin âcilen Belgrad'a gönderilmesi.



1934

Balçık eminine ve voyvodasına

Vezir Pertev Paşa'ya gönderilecek silah ve mühimmâtın taşınması için arabaya

ihtiyaç duyulduğundan, yeterli miktarda araba gönderilerek sözkonusu silah ve mühimmâtın yüklenip Tımışvar'a ulaştırılması.



1935

Semendire beyine ve kadısına

Tımışvar'a gönderilen silahların gemilere yüklenerek Balçık emininine


ulaştırılması; ayrıca çuvala ihtiyaç duyulduğundan, fazla çuval varsa derhal yarısının gönderilmesi.



1936

Niş'e varıncaya kadar yol üzerindeki kazaların kadılarına

Kazaları dahilinden ve diğer yerlerden toplanan nüzülü getirme görevi

Dergâh-ı muallâ çavuşlarından Hüsrev'e verildiğinden, toplanan nüzülün, yollarda toplanacaklarla birlikte adı geçen görevli tarafından getirilmesi.



1937

Kocaili beyine

Kendisinin önce gelip Ordu-yı hümâyun'a katılması, donbazların ise sonraya

kalması gerektiğine dair gönderdiği mektubun alındığı; ancak silah ve mühimmâtın bir an önce gelmesi gerektiğinden, gerekli gayreti göstererek donbazları da birlikte getirmesi.


Selh-i Zilkâde 973 (18 Haziran 1566)



1938

[Semendire Beyi] Bayram Bey'e

Böğürdelen'de yapılan köprüden artan, Vidin'den gelen ve Ösek'ten gelecek

gemiler ile Varadin'e varıp Sirem beyi ile birlikte köprü yapımına başlaması, şayet bu gemiler yetmez ise noksan kalan kısmı zahîre gemilerinden tamamlaması emredildiği halde henüz Varadin'e gitmediği haber alındığından, derhal Varadin'e gidip köprünün bir an önce bitirilmesi için gerekli gayreti göstermesi; köprü hizmeti için gönderilen Mehmed Çavuş'u da gerekli ise köprü yapımında istihdam etmesi, değilse kendisine izin vermesi.



1939

İzvornik kadısına

Kaza dahilinden hazırlanması emredilen unun, zahîre gemilerine yüklenerek

gönderildiği, ancak Semendire beyinin koyun için araba istediği hususunda gönderdiği mektubun alındığı; reâyânın araba vermesine dair bir emrin olmadığı, ancak kazadan her on hâneden bir adam olmak üzere bin adet cerahor hazırlanması ve sözkonusu zahîrenin de gemilerle Belgrad'a gönderilip teslim edilmesi



1940

Semendire kadısına

Vidin'den gelen zahîre gemilerinin âcilen Belgrad'a götürülmesi gerektiğinden,

kaza dahilinden yeteri kadar cerahor hazırlanarak gelen gemilerin Belgrad'a ulaştırılması.




1941

Segedin beyine

Kendisine bağlı yerlerden yazılan cerahorların yiyecek ve baltalarıyla birlikte

hazır edilmesi; konakların her birinde daha önceki emirde belirtilen miktarlarda ekmek, arpa, koyun ve sığır tedârik edilerek erzak konusunda askere sıkıntı çektirilmemesi, bu hususta voyvodaların da kendisine yardımcı olmaları; ayrıca konaklarda azmaklar ve bataklar varsa araştırılıp köprü gereken yerlere köprü yapılıp ıslahı gereken yerlerin de ıslah edilmesi.




1942

Belgrad dizdarına

Toplar için topçubaşına , belirtilen miktarlarda urgan, kürek, kazma ve yeteri

kadar ot ile sefer mühimmâtından ihtiyaç duyulan diğer malzemelerin verilmesi.




1943

Alacahisar kadısına

Köprülü ve Yenice-i Vardar kazalarına âdet-i ağnam tahsiline gönderilen

Sipâhi Yusuf'un tahsilâtı yaptıktan sonra İstanbul'a gelmeyip ortadan kaybolması üzerine bu hususun araştırılması için daha önce Köprülü ve Yenice-i Vardar kadılarına hüküm gönderildiği, ancak herhangi bir netice alınamadığından, bu hususun araştırılması görevinin kendisine verildiği; kendisinin de bu işle bizzat ilgilenerek adı geçenin gezdiği ve konakladığı yerlerden ve görüştüğü kimselerden etraflıca soruşturmak ve gerekli olan kişileri teftiş etmek sûretiyle bu olayı aydınlatması; bu hususta Yenice-i Vardar voyvodasının da mübaşir tayin olunması.



1944

Segedin beyine ve kadısına

Turye adlı azmak üzerine birer ok atımı aralıklarla iki üç yerde köprü inşâ

edilmesi; gerekiyorsa başka yerlere de köprü yapılması.




1945

Yeniçeri ağasına

İnşası emredilen köprü için kereste taşımada kullanılacak araba bulunamadığı

ve arabaların yeniçeriler tarafından alındığı duyulduğundan, derhal köprü yapımı için yeteri kadar araba verilmesi.



1946

Pojega beyine

Varadin'de yapılacak köprü için Ösek'te inşâ edilen ve daha önce gönderilmesi

emredilen gemilerin henüz gelmediğinin bildirildiği ve Ordu-yı hümâyun'un da Belgrad'a vardığı; zaman az kaldığından sözkonusu gemilerin derhal döşemeleri, dülgerleri, demircileri vs. levâzımâtı ile birlikte gönderilmesi.



1947

Çaçka kadısına

Daha önce hazırlanması emrolunan zahîre, kürekçi ve koyunların bir an önce

hazırlanarak koyunları getirmekle görevlendirilen Mehmed Çavuş'a teslim edilmesi.




1948

Nişân-ı hümâyun

Sefer-i hümâyunda, gönüllü tâifesine Karaman zaîmlerinden İbrahim serdar

tayin olunduğundan, sözkonusu şahsın gönüllüler tarafından serdar bilinip sözüne itaat edilip, emrettiği şekilde hizmette bulunulması.




1949

*    Bu hüküm iptal edilmiştir.


Gurre-i Zilhicce 973 (19 Haziran 1566)



1950

Sirem beyine ve kadısına

Bayram Bey gönderdiği mektupta, Böğürdelen Köprüsü'nden artan gemiler ile

döşeme vs. mühimmâtın Varadin'de yapılacak köprüye iletilmesi hususunda kendisine emir geldiğini, fakat bu malzemenin gemiler ile gönderilmesi halinde ancak on günde yerine ulaşacağını, şayet Sirem'de bulunan arabalar ile gönderilir ise üç günde ulaşmasının mümkün olduğunu bildirdiğinden, sözkonusu döşeme tahtaları ve diğer köprü mühimmâtının arabalara yüklenerek âcilen Varadin'e ulaştırılması.



1951

Dobniçe kadısına

Anadolu sipâhilerinden Türabi, asker ile gelirken hizmetkârı Ali bin

Ramazan'ın Dobniçe voyvodası tarafından cebren alındığını belirterek bu hususta Anadolu Ordusu kadısından aldığı temessükü ibraz ettiğinden, sözkonusu voyvodanın teftiş edilerek hizmetkârı, suçlu olduğu için mi, yoksa başka bir sebepten dolayı mı aldığının tesbit edilip bildirilmesi.



1952

Sirem ve Pojega beylerine

Daha önce hazırlanması emredilen kürekçilerin derhal emredilen yere

gönderilip teslim edilmesi.




1953

İzvornik kadısına

Seferde görev yapmak üzere kazası dahilinden bin adet cerahorun baltaları ve

kazmaları ile birlikte hazırlanıp Ordu-yı hümâyun'a gönderilmesi; cerahorların yazılması ve gönderilmesi hususunda yardım için kaza içindeki dizdarlar ve voyvodalardan yeterince adam alınması ve ihmali görülenlerin bildirilmesi.



1954

Kocaili beyine

Ordunun Zilhicce ayının birinci günü Belgrad'da konakladığı ve Böğürdelen

köprüsünden geçilerek hareket edilmeye karar verildiği; kendisinin de bir an önce gemileri getirip orduya yetişmeye gayret etmesi.



1955

Segedin sancağı dizdarına ve eminlerine

Segedin sancağından istenen cerahor ve zahîrenin hazırlanması hususunda

kendilerinin de yeterince adam vererek yardımcı olmaları.




1956

Koçanya, Fethülislâm ve Semendire kadılarına

Bundan önce bir çok defalar gönderilen hükümlerle aşağıdan gelecek gemiler

her kazaya ulaştığında, o kaza dahilinden toplanacak cerahorlarla diğer kazaya iletilmek sûretiyle    Belgrad'a    ulaştırılmasının    emredildiği    halde    henüz    gemilerin    gelmediği


görüldüğünden, emredildiği üzere gemilerin Belgrad'a ulaştırılması; aksi takdirde ihmali görülenlerin azlolunacağı.




1957*

Ordu-yı Hümâyun'da ele geçirilen ve suçunu kabul eden Kalaycı Musa adlı hırsızın suç ortağı olan arkadaşlarının isimlerinin yazılarak kendilerine

gönderildiği; bu şahıslarla birlikte diğer ehl-i fesâdın da yakalanarak şuçları şer‘an sâbit olanların haklarından gelinmesi; şer‘an sabit olmayanların ise hapsedilmesi.

*    Hükmün kime hitaben yazıldığı belirtilmemiştir.




1958

Böğürdelen kadısına

Kaza dahilinde bulunan konaklarda, belirtilen miktarlarda arpa ve ekmek

hazırlanması ve bu hususta orduya sıkıntı çektirilmemesi.




1959

Dimitrofça kadısına*

Kaza dahilinde bulunan Köprübaşı ve Kopenik konakları için biner müd arpa

ve yüzer bin akçelik ekmek hazırlanması.

*    1960 numarada yeniden yazılmıştır.




1960




1961




1962

* 1959 numaralı hükmün aynısıdır, bkz. 1959.


Belgrad dizdarına

Küreğe konulmak üzere Kocaili Beyi Ali'ye teslim olunacak beş adet suçlunun, Ali Bey gelinceye kadar kalede hapsolunması.


Baç kadısına

Varadin'de yaptırılacak köprü için lâzım olan kazık, döşeme vs. köprü

kerestesinin, orada bulunan korudan kestirilip gönderilmesi.



2 Zilhicce 973 (20 Haziran 1566)



1963

Cezâyir beylerbeyine

Sakız adası, küffâr donanması ve kürekçiler hakkında gönderdiği mektubunun

alındığı; Sakız'daki doksan adet kâfirin yerlerinde bırakılıp hâssa haracı için bunlara müdahalede bulunulmamasına dair Maliye'den hüküm verilmesi hususunda emir verildiği; İnebahtı, Avlonya, Tırhala ve Karlıili nâzırlarına da bin kürekçi veya buna karşılık bedel akçesi vermeleri hususunda hüküm gönderildiği; kendisinin de düşmana karşı uyanık bulunması; ayrıca Sakız'da bulunan mücrimlerin de küreğe konulması.




1964

İskender Paşa'ya

Bağdad zahîresi, Basra'ya Arapların tecavüzleri ve askerlerin zahîre durumları

hususlarında gönderdiği mektubun alındığı; gerektiğinde para, asker ve zahîre hususunda yardımda bulunmaları için Şehrizol ve Diyarbakır beylerbeyileri ile Kürt beylerine hükümler yazıldığı; kendisinin de gerekli olduğu takdirde adı geçenlerden yardım talep ederek Arap eşkıyâsının Basra'ya zarar eriştirmesine meydan vermemesi ve Basra beylerbeyine yardımcı olması.



1965

Diyarbakır beylerbeyine

Bağdad beylerbeyi mektup göndererek, Basra ve Bağdad'da zahîre ve hazine

hususunda sıkıntı çekildiğini ve Arap eşkıyâsının Basra etrafını muhasara edip fesad çıkardıklarını bildirdiğinden, Bağdad beylerbeyi ile haberleşerek, daha önce Basra'dan yardım istenmesi halinde yapılacak yardımlara dair gönderdiği defterde belirttiği şekilde yeteri kadar asker ve zahîre göndermesi; ayrıca Haleb'den gönderilecek hazineyi de emin bir şekilde ulaştırması.



1966

Haleb beylerbeyine

Bağdad'a gönderilmek üzere elli bin altın verilmesi için Haleb defterdarına

hüküm gönderildiği; altınların güvenilir adamlarla Âmid'e ve buradan Âmid beylerbeyinin adamları ile birlikte Bağdad'a ulaştırılıp teslim edilmesi; ayrıca Birecik'te yapılan gemiler ile Bağdad'a zahîre gönderilmesi ve yerlerine tekrar gemi yapılması.



1967

Şehrizol beylerbeyine

Bağdad beylerbeyinin Arap eşkıyâsının Basra'yı kuşatıp tecavüz ettiklerini

bildirmesi üzerine Diyarbakır beylerbeyine Basra'ya asker göndermesi hususunda hüküm gönderildiği; kendisinin de Basra beylerbeyi ile haberleşerek gerekli ise Şehrizol askeri ile birlikte yeteri kadar zahîre ile gidip Diyarbakır'dan gelecek askerler ve Basra beylerbeyi ile birlikte hareket ederek Arap eşkıyâsının defedilmesi hususunda gerekli gayreti göstermesi; ayrıca kendisi Basra'ya gittiğinde, Şehrizol'un muhâfazası için kendisine daha önce hüküm gönderilen Sultan Hüseyin'i muhâfaza görevinde bırakması.



1968

Haleb defterdarına

Bağdad beylerbeyi, Basra ve Bağdad'da akçe sıkıntısı olduğunu bildirdiğinden,

Haleb Hazinesi'nden elli bin altının Bağdad'a gönderilmesi; ayrıca Basra'ya gönderilen gemilerin yerine de yenilerinin yapılması.



1969

Sultan Hüseyin Bey ve Bedir Bey'e

Arap âsilerin Basra'yı muhasara ederek zarar vermek üzere oldukları ve zahîre

hususunda sıkıntı çekildiği bildirildiğinden, kendilerinin de yeterli miktarda un, arpa vs. zahîre ile asker toplayarak Bağdad ve Basra'ya göndermeleri; ayrıca beylerbeyi Basra


tarafına gideceği hususunda haber gönderdiğinde Sultan Hüseyin'in Şehrizol'a giderek oranın muhâfazasını sağlaması.



1970

bildirilmesi.

Bağdad beylerbeyine

Durumu bildirilen Kelhûr Rüstem adlı şahsın siyâset edilerek sonucun





1971

Segedin beyine ve kadısına

Kilâr-ı Âmire için orada bulunan buzhânelerin mühürlenerek Ordu-yı hümâyun

gelinceye kadar açılmaması ve buzhâneden kimseye buz verilmemesi.




1972

Trablusgarb beylerbeyine ve Trablusgarb Kadısı Mehmed'e

Sâbık Trablusgarb Beylerbeyi Ali, Turgut Paşa'nın kethüdâsı Ali'den bazı

kimselerin davacı olduğuna ve üzerinde mirîye ait mallar bulunduğuna dair mektup gönderdiğinden, konunun teftiş olunup sözkonusu şahsın üzerinde mirî mal var ise alınması; bunun haricinde davacı olanların da sâbit olan haklarının iade edilmesi.



1973

Pakriç Beyi Ferhad Bey'e

Bosna beyine Ordu-yı hümâyun'a katılması emredildiğinden, kendisinin de,

kendi sancağını muhâfaza ettiği gibi gerekli olduğu takdirde Bosna beyinin yerine bıraktığı adamına da gerekli yardımda bulunması.



1974

Bosna beyine

Daha önce gönderilen hüküm gereğince yerine güvenilir bir adam bırakarak

Ordu-yı hümâyun'a katılması ve yerine bırakacağı adama Pakriç beyi ile birlikte hareket etmesi hususunda tenbihte bulunması.



1975

Sol kol Akıncı Beyi Mustafa Bey'e

Daha önce Bosna beyinin yanına gitmesinin emrolunduğu, ancak şimdi sancağı

askerleri ve akıncıları ile birlikte gelip Ordu-yı hümâyun'a katılması ve yolda halkın malına zarar vermemeleri için akıncılarını gereği gibi zaptetmesi .



1976




1977

Yeniçeri ağasına

Cebehâne-i Âmire'yi Belgrad önünden gemiler ile Zemun'a geçirmesi.


Belgrad kadısına

Kurban bayramında Zemun'a varılıp bir müddet konaklanacağından, derhal

Ordu-yı hümâyun için yeterli miktarda ekmek, arpa vs. zahîre hazırlanarak ordu vardığında gemiler ile Zemun'a geçirilip satılması.




1978

Belgrad kadısına ve azeb ağasına

Vidin ve Morova suyu üzerinde inşâ olunan köprü gemilerinin Varadin'e

gönderilmesi emredildiği halde henüz ulaşmadığı haber alındığından, Vidin ve Morova'dan gelecek gemilerin kürekçileri vs. levâzımı tedârik edilerek âcilen Varadin'e ulaştırılması.



1979

Defterdar Murad Çelebi'ye

Vidin ve Morova'dan gelecek köprü gemilerinin âcilen Varadin'e ulaştırılması

gerektiğinden, yeteri kadar kürekçi görevlendirilip sözkonusu gemilerin Varadin'e ulaştırılması ve kürekçilerin geriye getirilmesi; ayrıca orduya gelen Kral oğlu için altmış koyun, otuz mum, üç yüz kile arpa, iki yüz çift ekmek ve bir fıçı içki gönderilmesi; bundan başka, iskele hizmetinde olan iki köy halkının neden dağıldığının da araştırılması ve zulüm sebebiyle dağılmışlar ise zulmün ortadan kaldırılarak istimâlet verilmek sûretiyle tekrar yerleşmelerinin sağlanması.


3 Zilhicce 973 (21 Haziran 1566)



1980

Rumeli beylerbeyine

Peçuy Beyi Hamza Bey'e yardım edilmesi gerektiğinden, Rumeli sancak-

larından Tırhala ve Ohri sancakbeylerini sancakları sipâhileriyle birlikte yardıma gön- dermesi, kendisinin de Ordu-yı hümâyun Zemun menziline yaklaştığında askeri ile karşılamaya çıkması; ayrıca Arslan Paşa'nın kale muhasarası sırasında yardıma ihtiyacı var ise Hamza Bey'in serdar tayin edilerek gönderilmesi.



1981

Belgrad kadısına

Zahîre hazırlaması hususunda kendisine çavuşlar gönderildiği halde bu hususla

ilgilenmediği haber alındığından, gaflet etmeyerek zahîre tedâriki hususunda gerekli gayreti göstermesi; Ordu-yı hümâyun Zemun'da bir kaç gün konaklayacağından, ona göre tedârikte bulunması.



1982

Böğürdelen kadısına

Köprüye varıncaya kadar yol güzergâhında bulunan bazı yerlere köprü

yapılması gerektiği bildirildiğinden, Pîrî Çavuş geldiğinde daha önce gönderilmiş olan çavuşların yanına nâib tayin edilerek gerekli yerlere köprü yaptırılması; bu hususta yardıma ihtiyaç duyulur ise sancakbeyi voyvodası ile birlikte kendisine yeteri kadar hisar eri ve azeb verilmesi.



1983

Rumeli beylerbeyine

Asker ve ehl-i hırefden bazı kişilerin, köprüye kadar olan yol üzerinde bulunan

köylerdeki reâyânın mallarını alarak zulmettikleri ve buna engel olmak isteyen çavuşlara silahla karşılık vererek bazılarını dövdükleri, bunların ıslahı için bazılarının haklarından gelinmek gerektiği bildirildiğinden, reâyânın korunması için görevlendirilen çavuşlara silah


çekenlerin yakalanarak cezalandırılmaları; adam dövenlerin ise hapsedilerek durumlarının arzedilmesi ve gelecek emre göre hareket edilmesi.



1984

Yeniçeri ağasına

Bazı askerlerin köylere dağılarak reâyânın harmanlarına müdahale edip zahîre

ve arabalarını alarak karşılığında akçe vermedikleri duyulduğundan, askerlerin uğradığı köylere yeteri kadar yayabaşı ve yeniçeri tayin edilerek, askerlerin reâyânın mahsulüne, davarlarına ve arabalarına cebren müdahale etmelerine engel olunması ve parasız bir şey alınmasına müsaade edilmemesi; ayrıca Zemun'da bir kaç gün konaklanılacağından burada kalınacak her gün için ve Varadin'e kadar yol üzerinde tayin olunan üç konağın her birine, belirtilen miktarlarda ekmek, arpa vs. zahîrenin tedâriki hususunda ilgili kadılara yardımcı olmak üzere yeniçeriler gönderilmesi.



1985

Yeniçeri ağasına

Cebehâne-i Âmire ve top arabalarının geçirilmesi hizmeti ile kendisi

görevlendirildiğinden, bu husus ile bizzat ilgilenerek önce cebehâne ve top arabalarını gemiler ile geçirip daha sonra sipâhi bölüklerine de gemiler tayin ederek onları da karşıya geçirmesi.



1986

Sirem sancağı kadısına

Ali Voyvoda Segedin'de mühim bir iş için görevlendirildiğinden, geçtiği

kazalarda, emrine koçi cinsinden bir araba verilmek sûretiyle Segedin'e ulaştırılması.




1987

Kral oğluna nâme-i şerif

Ordu-yı hümâyun'a katılmak için gönderdiği mektubun alındığı; nâme-i şerif

vardığında Balçık'a gelerek bir kaç gün bekleyip Ordu-yı hümâyun Zemun'a vardığında gönderilecek gemiler ile gelip orduya katılması.



1988

Segedin kadısına, Segedin dizdarlarına ve nefer ağalarına

Segedin kadısı, Varadin ile Segedin arasında gerekli yerlere köprü yapılması

ve bu aradaki menzillere zahîre hazırlanması hususlarında kendisine yardım edilmesi gerektiğini bildirdiğinden, emredildiği üzere sözkonusu konaklarda belirtilen miktarlarda ekmek, arpa vs. zahîrenin hazırlanması ve gerekli yerlere köprü yapılması hususlarında dizdarlar, ağalar, beylerbeyi ve sancakbeyi voyvodaları, ümenâ ve ummâlin Segedin kadısına yardım etmeleri; ayrıca Baç yoldan uzak olduğu için, buradaki anbarlarda bulunan unun münasip bir yere taşınarak muhâfaza edilmesi; erzak nakliyle görevlendirilen Ali Voyvoda'ya da gereken her türlü yardımın yapılması.



1989

Metrofça kadısına

Rumeli askerlerinin zahîre sıkıntısı çektikleri için köylere dağılıp halka

zulmettikleri haber alındığından, Ordu-yı hümâyun için tedârik olunan zahîreden başka


Rumeli beylerbeyinin gönderdiği çavuşlar vardığında, Rumeli beylerbeyinin askerleri için de yeteri kadar zahîre tedârik olunarak gönderilmesi ve bu konuda kendilerine zorluk çıkartılmaması.